تدوین بسته آموزش روابط والد- فرزندی به شیوه درمان شناختی- رفتاری و تعیین اثربخشی آن بر خودکارآمدی دانش آموزان
محورهای موضوعی : فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتی
مهرعلی بابائی میاردان
1
,
سید داود حسینی نسب
2
,
علی نقی اقدسی
3
1 - گروه روانشناسی تربیتی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
2 - گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
3 - گروه مشاوره و روانشناسی تربیتی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی،تبریز، ایران
کلید واژه: بسته آموزشی, درمان شناختی- رفتاری, خودکارآمدی, روابط والد- فرزند,
چکیده مقاله :
هدف: این مطالعه باهدف بررسی اثربخشی آموزش روابط والد-فرزندی به شیوه درمان شناختی –رفتاری بر اساس بسته‌ی آموزشی تدوین‌شده بر خودکارآمدی فرزندان انجام شد. روش: این تحقیق به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دوره اول دبیرستان ناحیه یک تبریز در سال تحصیلی 1400-1399 و مادران آن‌ها بود. با توجه به هدف مطالعه 42 نفر از مادران به‌عنوان نمونه آماری در دسترس انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه 21 نفر (گروه تجربی و کنترل) قرار داده شدند و 42 نفر دانش‌آموز، فرزندان همین مادران به پیروی از مادرانشان در گروه‌های تجربی و کنترل قرار گرفتند... مادران گروه آزمایش، مداخلات آموزشی را مطابق بسته‌ی آموزشی طی 10 جلسه 90 دقیقه‌ای در طول 10 هفته دریافت کردند. خودکارآمدی دانش آموزان با استفاده از پرسشنامه خودکارآمدی بندورا موردسنجش قرار گرفت. پکیج آموزشی با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای/ اسنادی به روش سنتز پژوهی تدوین و روایی آن به روش روایی محتوایی، مدل لاوشه (1975)، نظر جمعی گروه خبرگان تعیین شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که ضریب کمی شاخص روایی CVI بسته‌ی آموزشی بین 9/0 تا 1 بود که نشان از قابلیت اعتبار آن است. نتایج تحلیل کوواریانس داده‌ها نشان داد که مداخله آموزشی روابط والد- فرزندی به شیوه درمان شناختی- رفتاری با استفاده از بسته‌ی آموزشی تدوین‌شده بر خودکارآمدی فرزندان به‌طور معنی‌دار مؤثر بوده است (85/43=F، ). نتیجه‌گیری: بنابراین می‌توان از مداخلات آموزش روابط والد- فرزند با کمک تکنیک‌های مبتنی بر درمان شناختی-رفتاری برای افزایش و ارتقای خودکارآمدی دانش آموزان استفاده کرد.
Aime:This study was conducted with the aim of investigating the effectiveness of parent-child relationship education through cognitive-behavioral therapy based on the educational package compiled on children's self-efficacy. Method: This research was conducted using a semi-experimental method with a pre-test and post-test design with a control group. The statistical population included the students in the first year of a high school in district one of Tabriz in the academic year 2020-2021 and their mothers. According to the purpose of the study, 42 mothers were selected as available statistical samples and randomly divided into two groups of 21 people (experimental and control groups) and 42 students, the children of the same mothers, were placed in the experimental and control groups based on their mothers’ group. The mothers of the experimental group received educational interventions according to the educational package during 10 sessions of 90 minutes for 10 weeks. Students' self-efficacy was measured using the Bandura's self-efficacy questionnaire. The educational package was compiled using library/documentary studies using the research synthesis method and its validity was determined by the content validity method, Lawshe's model (1975), the collective opinion of the expert group. Findings: The results demonstrated that quantitative coefficient of CVI validity index of the educational package was between 0.9 and 1, which indicates its reliability. The results of the covariance analysis of the data indicated that the educational intervention of parent-child relations in the way of cognitive-behavioral therapy using the educational package developed was significantly effective on children's self-efficacy (F = 43.85, ). Conclusion: Therefore, parent-child relationship education interventions with the help of techniques based on cognitive-behavioral therapy can be used to increase and promote students' self-efficacy.