اثربخشی رویکرد پذیرش و تعهد بر باورهای غیرمنطقی و تصویر بدنی در مبتلایان به سندرم روده تحریکپذیر
محورهای موضوعی : روانشناسي اجتماعيزهره غفاری جاهد 1 , ناصر امینی 2 , عزت دیره 3 , کامران میرزایی 4
1 - دانشجوی دکترای روانشناسی
2 - گروه روانشناسی، واحدبوشهر، دانشگاه ازاد اسلامی، بوشهر، ایران
3 - دکترای روانشناسی تربیتی،استادیار،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد بوشهر،بوشهر،ایران
4 - دکترای تخصصی پزشکی اجتماعی،دانشیار،دانشگاه علوم پزشکی بوشهر،واحد بوشهر،ایران
کلید واژه: رویکرد پذیرش و تعهد# باور غیرمنطقی# تصویر بدنی# سندرم روده تحریکپذیر,
چکیده مقاله :
چکیدههدف: یکی از بیماری هایی که همه ابعاد وجود انسان را تحت تأثیر قرار می دهد و علاوه بر ناتوانی های جسمانی، پیامدهای اجتماعی و روان شناختی به دنبال دارد، سندرم روده تحریک پذیر است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی رویکرد پذیرش و تعهد بر باورهای غیرمنطقی و تصویر بدنی در بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر انجام شد.روش پژوهش: پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی بیماران مرد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر مراجعه کننده به بیمارستان میلاد شهر تهران در سال 98-1397 تشکیل داد. با روش نمونه گیری در دسترس و مبتنی بر هدف تعداد 30 نفر انتخاب و به شیوه تصادفی سازی در دو گروه مساوی 30 نفری جایگزین شدند. گردآوری داده ها با کمک پرسشنامه باور غیرمنطقی (جونز، 1968) و پرسشنامه روابط چند بعدی بدن-خود (کش، 1997) انجام شد. داده ها با کمک روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار)، آزمون های مربوط به رعایت پیش فرض های آماری و واریانس با اندازه گیری مکرر با نرم افزار آماری SPSS نسخه 26 تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در مرحله پس آزمون بین میانگین نمره کل باور غیرمنطقی و ابعاد آن و نمره کل تصویر بدنی و ابعاد آن در افراد سه گروه از نظر آماری تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>P). این تفاوت در مرحله پیگیری سه ماهه نیز پابرجا بود (05/0>P). نتیجه گیری: یافته های این مطالعه می تواند چشم انداز امیدوارکننده ای از اثربخشی درمان های موج سوم درمان شناختی-رفتاری بر سازه های روان شناختی مبتلایان به بیماری مزمن طبی به ویژه سندرم روده تحریک پذیر ترسیم نماید.
Irritable bowel syndrome is one of the diseases that affects all aspects of human existence and in addition to physical disabilities, has social and psychological consequences. The aim of this study was to evaluate the effectiveness of acceptance and commitment approach on irrational beliefs and body image in patients with irritable bowel syndrome.Methods: This was a quasi-experimental study with a pretest, posttest and follow-up design with a control group. The statistical population of the study consisted of all male patients with irritable bowel syndrome referred to Milad Hospital in Tehran in 1397-98. By available and purpose-based sampling method, 30 people were selected and randomly replaced in two equal groups of 30 people. Data were collected using the Irrational Belief Questionnaire (Jones, 1968) and the Multidimensional Body-Self Relationship Questionnaire (Cache, 1997). Data were analyzed using descriptive statistics (mean and standard deviation), tests related to statistical presuppositions and repeated measures variance with SPSS statistical software version 26.
ایزدی، راضیه.، و عابدی، محمدرضا. (1396). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. اصفهان: انتشارات جنگل.
پیرخائفی، علیرضا.، روزبهانی، مرتضی.، و راستگو، سیده سارا. (1397). اثربحشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی گروهی بر علایم جسمی بیماران مبتلا به نشانگان روده تحریک پذیر. فصلنامه روانشناسی سلامت. 7(28):66-52.
ثمررخی، آناهیتا.، و همتی، معصومه. (1398). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی و باور غیرمنطقی مراجعین مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر. دومین کنگره سراسری موج سوم درمان های رفتاری. تهران.
زمردی، سعیده؛ رسول زاده طباطبایی، سیدکاظم. (1392). مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهبود کیفیت زندگی مبتلایان به سندرم روده تحریک پذیر. فصلنامه روان شناسی تربیتی. 13(4):78-61.
قاسمی، لیلا؛ جبل عاملی، شیدا. (1398). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تصویر بدنی در زنان مبتلا به سرطان سینه. مجله تحقیقات نظام سلامت. 15(4):261-255.
کوری. جرالد. (1397). نظریه و کاربست مشاوره و روان درمانی. ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران: انتشارات ارسباران.
میرزایی، وحید.، صیادی، احمدرضا.، بخشی، حمید.، و حسنی مقدم، وثوق. (1391). مقایسه میزان افسردگی در مبتلایان به سندرم روده تحریک پذیر و افراد غیرمبتلا. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 11(3):268-260.
Aldao A, Nolen–Hoeksema S, Schweizer S. (2010). Emotion- regulation strategies across psychopathology: A meta-analytic review. Clinical Psychology. 30(2):217-37.
Buss D. (2000). The evolution of happiness. American Psychologist. 55(1):5-23.
Benatar S. (2016). Politics, Power, Poverty and Global Health: Systems and Frames. Int J Health Policy Manag. 5(10):599-604.
Cardel MI, Ross KM, Butryn M, Donahoo WT, Eastman A, Dillard JR, & et al. (2020). Acceptance-based therapy: the potential to augment behavioral interventions in the treatment of type 2 diabetes. Nutr Diabetes. 10(1):32-341.
Capasso R, Zurlo MC, Smith AP. (2018). Ethnicity, work-related stress and subjective reports of health by migrant workers: a multi-dimensional model. Ethn Health. 23(2):174-193.
Fogelkvist M, Gustafsson SA, Kjellin L, Parling T. (2020). Acceptance and commitment therapy to reduce eating disorder symptoms and body image problems in patients with residual eating disorder symptoms: A randomized controlled trial. Body Image. 32:155-166.
Gros D, Antony M & McCabe R. (2009). Frequency and severity of the symptoms of irritable bowel syndrome across the anxiety disorders and depression. Journal of Anxiety Disorders. 23(2):290-296.
Johns LC, Oliver JE, Khondoker M, Byrne M, Jolley S, Wykes T & et al. (2016). The feasibility and acceptability of a brief Acceptance and Commitment Therapy (ACT) group intervention for people with psychosis: The 'ACT for life' study. J Behav Ther Exp Psychiatry. 50(4): 257-63.
Lindholm-Olinder A, Fischier J, Fries J, Alfonsson S, Elvingson V, Eriksson JW & et al. (2015). A randomised wait-list controlled clinical trial of the effects of acceptance and commitment therapy in patients with type 1 diabetes: a study protocol. BMC Nurs. 19(14): 61-78.
Levin ME, Hayes SC, Pistorello J & Seeley JR. (2016). Web-Based Self-Help for Preventing Mental Health Problems in Universities: Comparing Acceptance and Commitment Training to Mental Health Education. J Clin Psychol. 72(3): 207-25.
Lackner, M.G. (2015). Patterns of interpersonal problems in irritable bowel syndrome patients a circumplex analysis. Journal of Psychosomatic Research, 58,523-532.
Moulton SJ, Gullyas C, Hogg FJ, Power KG. (2018). Psychosocial predictors of body image dissatisfaction in patients referred for NHS aesthetic surgery. J Plast Reconstr Aesthet Surg. 71(2):149-154.
Phillips K, Wright BJ & Kent S. (2013). Psychosocial predictors of irritable bowel syndrome diagnosis and symptom severity. Journal of Psychosomatic Research. 75(5):467-474.
Paramjeet R & Singh H. (2015). Screening of psychological distress in cancer patients during chemotherapy Across-section of Nstudy. J palliative care. 3:305-310.
Rauwenhoff J, Peeters F, Bol Y, Van Heugten C. (2019). The BrainACT study: acceptance and commitment therapy for depressive and anxiety symptoms following acquired brain injury: study protocol for a randomized controlled trial. Trials. 20(1):773-83.
Sianturi R, Anna Keliat B, Yulia Wardani I. (2018). The effectiveness of acceptance and commitment therapy on anxiety in clients with stroke. Enferm Clin. 1(7):94-97.
Sayuk G & Gyawali C. (2015). Irritable Bowel Syndrome: Modern Concepts and Management Options. The American Journal of Medicine. 128(8):817-827.
Turner MJ, Slater MJ, Dixon J, Miller A. (2018). Test-retest reliability of the irrational performance beliefs inventory. Eur J Sport Sci. 18(1):123-129.
Tsynman D, Thor S & Kroser J. (2011). Treatment of Irritable Bowel Syndrome in Women. Gastroenterology Clinics of North America. 40(2):265-272.
Žeželj I, Lazarević LB. (2019). Irrational Beliefs. Eur J Psychol. 15(1):1-7.
_||_