تحلیل ساختاری روابط نشاط ذهنی و درگیری تحصیلی با میانجیگری نگرش نسبت به مدرسه و ادراک حمایت اجتماعی معلم
محورهای موضوعی : روان کاوی، روان پویشی، روان شناسی شناختی و بهداشت روانارسلان عباسی 1 , هوشنگ جدیدی 2 , محمود گودرزی 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران.
2 - استادیار، گروه روانشناسی تربیتی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
3 - استادیار، گروه روانشناسی مشاوره خانواده، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
هدف: این پژوهش تحلیل ساختاری روابط نشاط ذهنی و درگیری تحصیلی با میانجیگری نگرش نسبت به مدرسه و ادراک حمایت اجتماعی معلم بوده است. روش: پژوهش توصیفی پیمایشی از نوع همبستگی و مدل معادلات ساختاری بود.جامعه آماری پژوهش را همه دانش آموزان سال سوم دوره دوم متوسطه شهر کرمانشاه تشکیل دادند که در سال تحصیلی 98-97 مشغول به تحصیل بودند. از این جامعه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 650 نفر از دانش آموزان انتخاب شدند. پرسشنامه های درگیری تحصیلی ریو(2013)،نشاط ذهنی رایان و فردریک(1997)، نگرش به مدرسه مک کوچ و سیگل(2002)و ادراک حمایت اجتماعی الیوت و همکاران(2001) به عنوان ابزارهای سنجش مورد استفاده قرار گرفت. تحلیل داده ها با دو نرم افزار اس پی اس اس نوزده و اموس انجام شد. یافته ها: بیانگر تاثیر غیرمستقیم و معنادار نشاط ذهنی بردرگیری تحصیلی از طریق نگرش به مدرسه و ادراک حمایت اجتماعی معلم بود.به عبارت دیگر، یافته ها نشان داد که نشاط ذهنی برنگرش به مدرسه و ادراک حمایت اجتماعی معلم و این دو متغیر بر درگیری تحصیلی اثر مستقیم و معنی داری دارند. همچنین ادراک حمایت اجتماعی معلم بر نگرش به مدرسه و درگیری تحصیلی؛و نگرش به مدرسه بر درگیری تحصیلی نیز تاثیر مستقیم و معنی داری می گذارد. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که نشاط ذهنی می تواند پیش بین مناسبی برای درگیری تحصیلی دانش آموزان از طریق ادراک حمایت اجتماعی معلم و نگرش به مدرسه آنها باشد. بنابراین، با افزایش این سه متغیر می توان درگیری تحصیلی دانش آموزان را نیز افزایش داد.
امیدیان، مرتضی،عبداللهی طزرجان،زهرا؛ رحیمی، مهدی. (1396).رابطه حمایت اجتماعی ادراک‌شده و درگیری شناختی با واسطه‌گری خودکارآمدی. فصلنامه مطالعات روانشناسی تربیتی، 14(28)، 20-1.
بردبار، مریم؛ یوسفی، فریده. (1395). نقش واسطهای فرایندهای نظام خود و هیجانهای تحصیلی در رابطه بین محیط حامی خودپیروی و درگیری تحصیلی. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی تحولی (روانشناسان ایرانی)، 13(49)، 28-13.
بهادری خسروشاهی،جعفر؛مصرآبادی،جواد. (1397). نقش درگیری تحصیلی،ارزیابی شناختی وخودپنداره تحصیلی درهیجان‌های تحصیلی مثبت ومنفی دانشآموزان. فصلنام هعلمی-پژوهشی پژوهشهای نوین روانشناختی، 50، 110-87.
جوانمرد، شبنم؛ عریضی، حمیدرضا؛ نوری، ابوالقاسم. (1393). مدل‌یابی معادلات ساختاری در تبیین رابطه‌ی بهزیستی روانی، شخصیت و تعارض کار-خانواده. فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی، ۸ (۲)، 20-11.
خامسان، احمد؛ ابوطالبی، فاطمه. (1389). اعتباریابی مقیاس حمایت اجتماعی کودک و نوجوان CASSS2000. طرح پژوهشی مصوب دانشگاه بیرجند.
ربانی، زینب؛طالع‌پسند، سیاوش؛رحیمیان‌بوگر، اسحاق؛محمدی‌فر،محمدعلی. (1396). رابطه بافت اجتماعی کلاس بادرگیری تحصیلی: نقش واسطهای فرایندهای نظام خود،انگیزش وهیجانهای تحصیلی. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 14(53)، 51-37.
شریفی،فائزه؛مرزیه،افسانه؛جناآبادی، حسین. (1396 ).رابطه اهداف پیشرفت بااحساست علقبه مدرسه ونشاط ذهنی دانشآموزان. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی مدرسه، 24(4)، 119-99.
شعبانی،سمیه؛بلوکی،آزاده؛مامشریفی،اسماعیل.(1391).بررسی روابط خودکارآمدی،حمایت اجتماعی وخوشبینی درپیشبینی کنندگی بهزیستی ذهنی جهت تدوین مدلساختاری در دانشجویان. فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات روانشناسی بالینی، 2(8)، 117-93.
شیخ الاسلامی، راضیه؛ دفترچی، عفت.(1394).پیش بینی نشاط ذهنی دانشآموزان بر اساس جهتگیریهای هدف و نیازهای اساسی روانشناختی. مجله علمی-پژوهشی روانشناسی، 19(2)، 174-147.
صیف، محمدحسن. (1394).ارائه الگوی روابط علی جهت گیری هدف تحصیلی ودرگیری شناختی: نقش واسطه ای هیجانهای تحصیلی وخودکارآمدی تحصیلی. دوفصلنامه شناخت اجتماعی، 2(8)، 21-7.
فرهادی،علی؛قدم پور،عزتاله؛خلیلی گشنیگانی،زهرا. (1395). پیش‌بینی سرزندگی تحصیلی براساس درگیری شناختی،انگیزشی ورفتاری دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی لرستان. دوماهنامه علمی- پژوهشی راهبردهای آموزش درعلوم پزشکی، 9(4)، 265-260.
قدم پور،عزت اله؛امیریان، لیلا؛خدایی، سجاد. (1397). اثربخشی آموزش تفکرانتقادی برنگرش به خلاقیت ونشاط ذهنی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی. فصلنامه ابتکاروخلاقیت درعلوم انسانی، 7(4)، 240-219.
مصرآبادی، جواد. (1389). هنجاریابی و تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامه تجدید نظر شده سنجش نگرش نسبت به مدرسه. مجله علوم تربیتی، 3(2)، 120-107.
مرادی، ندا؛حاجی یخچالی، علیرضا؛مروتی، ذکراله. (1394). رابطه علی مدیریت زمان وحمایت اجتماعی ادراک شده بابهزیستی روانشناختی وعملکردتحصیلی بامیانجی‌گری تنیدگی تحصیلی وخودکارآمدی تحصیلی دردانشجویان دانشگاه شهیدچمران اهواز. مجله دست‌آوردهای روانشناختی، 22(1)، 226-209.
وکیلی،سمیرا؛نقش،زهرا؛رمضانی خمسی،زهرا. (1397). نقش واسطه‌گری درگیری تحصیلی دررابطه بین هیجان تحصیلی وپیشرفت. فصلنامه پژوهش درنظام های آموزشی، 12، 627-615.
هومن، حیدرعلی. (1395). مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل. تهران: سمت.
Akin, U., Akin, A., & Uğur, E. (2016).Mediating role of mindfulness on the associations of friendship quality and subjective vitality.Psychological reports, 119(2), 516-526.
Ammar, A., Nauffal, D., & Sbeity, R. (2013). The role of perceived social support in predicting subjective well-being in lebanese college students. The Journal of Happiness & Well-Being,1(2)116-130.
Clara, IP, Cox, BJ, Enns, MW, Murray, LT, & Torgruudic LJ.(2013). Confirmatory factor analysis of the multidimensional scale of perceived social support in clinically distressed and student sample.Journal of personality assessment, 81(3), 265 -273.
Gülaçtı, F. (2010).The effect of perceived social support on subjective well-being.Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 3844-3849.
Elliot, S. N., Malecki, C. K. & Demaray, M. K. (2001).New Direction in Social Skills Assessment Snd Intervation for Elementary and Middle School Student.Exceptionality, 9 (1&2), 19-32.
Elsaeser, C; Heath, R; Kim, J. B; Bouris, A. (2016). The long-term influence of social support on academic engagement among Latino adolescents: Analysis of between-person and within-person effects among Mexican and other Latino youth. Youth Society, doi:10117, 0044118X16656086
Flavell, J. H. & Flavell, R.F.(2004). Development of children intuitions about thought actionrelations.Journal of cognition and development, 5(4), 451-460.
Freeman, T. M., Anderman, L. H., & Jensen, J. M.(2007). Sense of belonging in college freshmen at the classroom and campus levels.The Journal of Experimental Education, 75(3), 203-220.
Harris, M., Martin, M., & Martin, D. (2013).The relationship between psychological well-being and perceived wellness in graduate-level counseling students.Higher Learning Research Communications, 3(2), 14-32.
Helgeston, V. S. & Cohen, S. (2004). "Social Support and Adjustment to Cancer: Reconciling Descriptive, Corelational and Intervention Research."Health Psychology, 15(2), 135-148.
Hamranová, A.(2015). Content Analysis of Selected Slovak Educational Journals Focusing on the Issue of Teacher's Mental Health.Procedia-Social and Behavioral Sciences, 174, 2538-2542.
Jayarathna, L. C. H. (2013). Perceived social support and academic engagement: Kelaniya. Journal of Management, 3(2), 85-92.
Lam, S. et al. (2012). Do girls and boys perceive themselves as equally engaged in school? The results of an international study from 12 countries.Journal of School Psychology, 50(1), 77-94.
Marks, H. M. (2000). “Student engagement in situational activity: Patterns in the elementary, middle, and high school years”. American Educational Research Journal. 37 (1): 153-84.
McCoach, D.B., & Siegle, D., (2003). The school attitude assessment surveyrevised: A new instrument to identify academically able students who underachieve.Educational and Psychological Measurement, 63(3), 414-429.
Milyavskaya, M, & Koestner, R. (2011). Psychological needs, motivation, and well-being: A test of self-determination theory across multiple domains. Personality and Individual Differences, 50(3), 387–391.
Mico L, Sanches JM, &Cardoso JS.(2015). The vitality of pattern recognition and image analysis. Neurocomputing, 150(1), 124-125.
Reeve, J. (2013). How students create motivationally supportive learning environments for themselves: The concept of agentic engagement. Journal of Educational Psychology, 105, 579–595.
Ryan, R. M, &Frederick, C. (1997). On energy, personality, and health: Subjective vitality as a dynamic reflection of well-being. Journal of Personality, 65(3), 529–565.
Ryan, R. M., & Deci, E. (2014).Self-determination theory.In Encyclopedia of quality of life and well-being research (pp. 5755-5760).Springer Netherlands.
Sayal, K, Checkley, S. Rees. M. Jacobs, C, Harris. T, Papadopoulos, A, et al. (2002). Effects of social support during weekend leave on cortisol and depression rating: a pilot stady. Journal of Affective Disorders, 71, 153-157.
Sarafino, E.P. (2014).Health Psychology: Biopsychosocial Interactions. New York: John Wiley.
Schlechty, P. C. (2005). Creating create schools: six critical systems at theSoltanynejad, M., Asyaye, M. & Adhame, B. (2014). The study of psychometric properties of Academic Resilience Inventory (ARI).Q Educ Meas. 5(15), 17-34.
Tougas, A. M; Jutras, S; Bigras, M. (2016).Types and Influence of Social Support on School Engagement of Young Survivors of Leukemia.The Journal of School Nursing, 32(4), 281-293.
Tough, H., Fekete, Ch., Brinkhof, MWG, &Siegrist, J. (2017).Vitality and mental health in disability: associations with social relationships in persons with spinal cord injury and their partners. Disabil Health J, 10(2), 294-302.
Uysala, R., Satici SA., Satici, B, &Akin, A. (2014).Subjective vitality as mediator and moderator of the relationship between life satisfaction and subjective happiness.Educ Sci Theory Prac, 14(2), 489-497.
Veiga, F. H., Galvão, D., Almeida, A., Carvalho, C., Janeiro, I.; Nogueira, J. (2012).Student's engagement in school: A literature review, Proceedings of ICERI2012 Conference, 19th-21st November, Madrid, Spain, 1336-1344.
Wang, M. T., & Eccles, J. S. (2013). School context, achievement motivation, and academic engagement: A longitudinal study of school engagement using a multidimensional perspective. Learning and Instruction, 28, 12-23.
Wang, M. T., & Holcombe, R.(2010). Adolescents’ perceptions of school environment, engagement, and academic achievement in middle school.American Educational Research Journal, 47, 633-662.
Wentzel, K. R., Russell, S., & Baker, S. (2016). Emotional support and expectations from parents, teachers, and peers predict adolescent competence at school. Educational Psychology, 108(2), 242.
You, S., Dang, M., & Lim, S. A. (2016). Effects of student perceptions of teachers’ motivational behavior on reading, English, and mathematics achievement: The mediating role of domain specific self-efficacy and intrinsic motivation. Child & Youth Care Forum, 45(2), 221-240.