چکیده
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ائتلافهای منطقهای متعددی در مناطق ژئوپلتیک پیرامونی ایران و بهویژه در شبهجزیره عربستان ایجاد شده است. یکی از بازیگران منطقهای و محوری این ائتلافها، عربستان سعودی است. مبنای استدلال مقامات سعودی در این ائتلافسازیها، موازنه تهدی چکیده کامل
چکیده
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ائتلافهای منطقهای متعددی در مناطق ژئوپلتیک پیرامونی ایران و بهویژه در شبهجزیره عربستان ایجاد شده است. یکی از بازیگران منطقهای و محوری این ائتلافها، عربستان سعودی است. مبنای استدلال مقامات سعودی در این ائتلافسازیها، موازنه تهدید بوده که در مواجهه با جمهوری اسلامی، به مثابه منشاء تهدید شکل میگیرند. این مقاله با ردّ استدلال مذکور درپی پاسخ به این سؤال است که نقشآفرینی عربستان در موازنهسازی در منطقه خاورمیانه؛ بهویژه در حوزه خلیجفارس و شبهجزیره عربستان علیه جمهوری اسلامی برچه مبنایی انجام میشود؟ فرضیهای که به عنوان پاسخ اولیه پردازش شده، اینگونه صورت بندی شده است که ریشه واقعی ائتلافسازیهای عربستان از شکل گیری شورای همکاری خلیج فارس تا ائتلاف حمایت از عملیات طوفان قاطعیت علیه جنبش انصارالله یمن در سال 2015 علیه جمهوری اسلامی، موازنه همهجانبه است که منشاء آن، به بحرانهای داخلی این کشور برمیگردد. فرضیه این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی پردازش شده است.
پرونده مقاله
رقابت و موازنهسازی ویژگی بارز دوران جنگ سرد محسوب می شد؛ و دو بلوک در مناطق مختلف جهان درگیر این رقابت و موازنهسازی در بسیاری از حوزهها بودند. پایان جنگ سرد تا حدی سبب کاهش این رقابت شد ولی روی کار آمدن ولادیمیر پوتین و بحرانهایی نظیر گرجستان و اوکراین که تهدید فضای چکیده کامل
رقابت و موازنهسازی ویژگی بارز دوران جنگ سرد محسوب می شد؛ و دو بلوک در مناطق مختلف جهان درگیر این رقابت و موازنهسازی در بسیاری از حوزهها بودند. پایان جنگ سرد تا حدی سبب کاهش این رقابت شد ولی روی کار آمدن ولادیمیر پوتین و بحرانهایی نظیر گرجستان و اوکراین که تهدید فضای حیانی روسیه را به دنبال داشت ، سبب ورود روسیه به شکل جدیدی از موازنهسازی با نام موازنه نرم شد. در این میان، دولتهایی دارای سیاستهای ضدهژمونیک آمریکایی نظیر جمهوری اسلامی ایران، در سیاست خارجی روسیه اهمیت ویژهای یافته-اند؛ زیرا با توجه به پیشینه ضدغربی دارای ظرفیت ابتدایی کافی برای ایفای نقش موثر در این موازنهسازی نرم هستند. پرسش اصلی پژوهش حاضر آن است که جمهوری اسلامی ایران چه جایگاهی در موازنهسازی نرم روسیه در قبال ایالات متحده آمریکا دارد؟ فرضیه محوری آن است که که با توجه به پتانسیل ایران در عدم پذیرش سرزمینی ایالات متحده در بحران سوریه، دیپلماسی گیراندازی ایالات متحده در پرونده هستهای و توان بالقوه ایران در حوزههای اقتصادی و انرژی، جمهوری اسلامی ایران نقش مهمی در موازنهسازی نرم روسیه در قبال ایالات متحده ایفا مینماید. این مقاله با بهرهگیری از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است.
پرونده مقاله
شکلگیری فعالیت داعش، تحولات مهمی را در خاورمیانه به دنبال داشته است. در این میان، سیاست خارجی ایالات متحده در قبال داعش به شکل قابل توجهی در روابط منطقه تاثیرگذار بوده است؛ این مسئله حاکی از استمرار استراتژی کلان موازنهگری از دور است که پس از جنگ جهانی دوم، مدّنظر سیا چکیده کامل
شکلگیری فعالیت داعش، تحولات مهمی را در خاورمیانه به دنبال داشته است. در این میان، سیاست خارجی ایالات متحده در قبال داعش به شکل قابل توجهی در روابط منطقه تاثیرگذار بوده است؛ این مسئله حاکی از استمرار استراتژی کلان موازنهگری از دور است که پس از جنگ جهانی دوم، مدّنظر سیاستمداران آمریکا بوده است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که سیاست خارجی ایالات متحده در قبال داعش در سالهای 2013-2017، چگونه قابل تبیین است؟ فرضیۀ محوری پژوهش این است که آمریکا با استفاده از استراتژیهای کلان موازنهگری از دور، از یک سو مسئولیت مقابله با داعش را به عراق، سوریه، ایران و برخی دیگر از دولتهای منطقه احاله کرده و از سوی دیگر از داعش بهعنوان ابزار موازنهسازی برای جلوگیری از بهوجود آمدن قدرت جدید و برتر در منطقه استفاده می-کند. احالۀ مسئولیت، روشی برای کاهش هزینهها و همچنین کاهش خطرات ناشی از موازنهگری مستقیم است. پژوهش حاضر از نوع تـحـقیق کاربردى و با روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است. یافتههای پژوهش، حکایت از آن دارد که ایالات متحده در سالهای 2013-2017 تلاش دارد از یک سو داعش را مهار و از سوی دیگر نفوذ خود را با هزینۀ دولتی که مسئولیت به آن احاله شده، افزایش دهد.
پرونده مقاله