تطور تاریخی الگوهای امنیت پژوهی؛ از گفتمان سنتی تا فرامدرن
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللیمحمد مهدی مظاهری 1 , محمدرضا اقار برست 2
1 - عضو هیئت علمی دانشگاه
2 - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا
کلید واژه: امنیت, گفتمان, مطالعات امنیتی, تحولات تاریخی, تکامل جوامع,
چکیده مقاله :
با بررسی مطالعات امنیتی در می یابیم که رویکرد هایی که در امنیت پژوهی وجود داشته با تحولات تاریخی هماهنگ بوده است. بدین معنی که در هر دوره ی تاریخی، امنیت و امنیت پژوهی با دیگر دوره ها متفاوت بوده است. اما سؤالی که در این بین مطرح می شود این است که آیا تغییراتی که در امنیت پژوهی در دوره های مختلف اتفاق می افتاده، صرفاً تغییراتی سطحی و معلول تغییر سلایق پژوهشگران بوده یا تغییر فضای فکری حاصل از تغییر گفتمان ها عامل این تغییرات بوده است؟ به نظر می رسد گفتمان ها در هر دوره درونمایه ای خاص را در خود جای می دادند که این درونمایه بر امنیت پژوهی در آن مقاطع تاثیر گذار بوده است. به عبارت دیگر فضای فکری در هر دوره دچار تغییر می شده است. در گفتمان سنتی به تبع درونمایه ی خاص آن گفتمان توجه به اصل بقا و موجودیت مورد توجه قرار گرفت. در گفتمان فراسنتی که با رشد ابزارهای نبرد همراه بود، توانایی های نظامی امنیت پژوهی را مورد تاثیر قرار داد. در گفتمان مدرن به تبع رشد اقتصادی و فناوری توانمندی های اقتصادی و فنی، مطالعات امنیتی را تحت الشعاع قرار داد و در نهایت در گفتمان فرا مدرن با شدت گرفتن جهانی شدن و تبلور نظریات نهادگرایانه، ایفای نقش در نظم جهانی سرلوحه ی مطالعات امنیتی قرار گرفت.
After surveying the security studies one realizes that the security approaches which has existed so far were in conformity with historical developments. In each historical period the security and security studies had been different from other periods. The question which is raised here is that whether the changes which had taken place in different periods were only superficial and depended merely on the wishes and whims of the thinkers and researchers or it had been due to the changes emanating from the atmosphere of thought discourse? It seems that the discourse of each phase had its own content and this content had its impact on the security studies and research of that period. In other words in each period the atmosphere of thinking kept on changing. In traditional discourse in accordance with its content attention were focused on the principle of survival and existence. In post traditional discourse with the advances made on the military and war apparatus the military capability affected the security studies. In modern discourse in accordance with economic and technological advances, these factors affected the security studies. Finally in supra-modern studies by increase in the pace of globalization and institutional theories, playing important role in world order became a priority in security studies.