تجزیه و تحلیل همبستگی، رگرسیون و علیت عملکرد و اجزای عملکرد دانه در ارقام کلزا (Brassica napus L.)

محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزی

ذبیح‌اله هاشمی ¹ , احمدرضا گل پرور ^{2 *} , محمد رسولی ³

1 - کارشناس ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
2 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
3 - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان

تاریخ دریافت : 1394/09/12 تاریخ پذیرش : 1394/09/12 تاریخ انتشار : 1387/06/01

کلید واژه: تجزیه علیت, رگرسیون گام به گام, کلزا, تجزیه همبستگی, انتخاب غیرمستقیم,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی روابط بین صفات مختلف با عملکرد دانه و تعیین بهترین شاخص‌های انتخاب غیرمستقیم در زمینه بهبود ژنتیکی عملکرد دانه در ارقام کلزا آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی بر روی 17 رقم از گونه .Brassica napus L و با سه تکرار صورت گرفت. نتایج حاصل از تجزیه ضرایب همبستگی برای عملکرد دانه نشان داد این صفت دارای همبستگی مثبت و معنی‌دار با صفات تعداد روز از کاشت تا ساقه‌دهی، تعداد روز از کاشت تا پایان گلدهی، ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، درصد روغن دانه و عملکرد روغن بود. تجزیه رگرسیون گام به گام صفت عملکرد دانه گیاه به عنوان متغییر وابسته و سایر صفات به عنوان متغییرهای مستقل حاکی از توجیه 9/98 درصد از تغییرات این صفت توسط صفات عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد روز از کاشت تا شروع گلدهی و تعداد دانه در غلاف بود. نتایج تجزیه علیت بر روی کلیه صفاتی که دارای همبستگی مثبت و معنی‌دار با عملکرد دانه بودند حاکی از کارآئی بالای صفات وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، روز تا ساقه‌دهی و تعداد دانه در غلاف به عنوان معیارهای انتخاب غیرمستقیم در بهبود ژنتیکی این صفت در ارقام کلزا به خصوص در نسل های مقدماتی برنامه‌های اصلاحی بود.

چکیده انگلیسی:

     In order to assessment of relationship among grain yield and different traits and determination of the best indirect selection criteria for genetic improvement of grain yield in canola a randomized complete block design with three replications was conducted using 17 cultivars. Correlation coefficient analysis of grain yield showed positive and significant relationship between selected trait with traits days to shooting, days from planting to full flowering, plant height, number of grain/pod, 1000 grains weight, biological yield, harvest index, grain oil percent and oil yiel. Step-wise regression of grain yield as dependent variable and the other traits as independent variables revealed that 98.9% of variation exists in grain yield accounted for by the traits biological yield, harvest index, days to flowering initiation and number of grain/pod. Path analysis for grain yield based on traits that correlated positively and significantly with this trait designed high efficiency of traits 1000 seeds weight, biological yield, harvest index, days to shooting and number of grain/pod as indirect selection criteria for genetic improvement of this trait in canola cultivars especially in early generations of breeding programs.