ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف کلزا در منطقه اراک
محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزی
نسرین سبزواری
1
(دانشجوی سابق کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی اراک)
حمید مدنی
2
(عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک)
حسن آقاجانی
3
(کارشناسی ارشد دانه های روغنی وزراعت جهاد کشاورزی)
کلید واژه: عملکرد, کلزا, اجزای عملکرد, تاریخ کاشت,
چکیده مقاله :
این بررسی به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کلزای پاییزه Brassica napus در شرایط آب و هوایی شهرستان اراک در سال زراعی84-1383 اجرا گردید. آزمایش به صورت اسپلیت پلات درقالب بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این طرح تیمار تاریخ کاشت به عنوان عامل اصلی در دو سطح (تاریخ کاشت معمول و کشت تاخیری) و ارقام کلزای پاییزه به عنوان عامل فرعی در 11 سطح در نظر گرفته شد. ارقام مورد بررسی در این تحقیق عبارت بودند ازDexter ,Celsius , ARC 91004 Sahara ,ARC5 ,Orient ,Sinotra ,Talent ,ARC2 ,Geronima و رقم Talaye که به عنوان شاهد آزمایش در نظر گرفته شد. نتایج آزمایش ها نشان دادند که در شرایط تاریخ کاشت معمول و کشت تاخیری ارقام از نظر صفاتی نظیر تعداد خورجین در بوته، دانه در خورجین، وزن هزاردانه و عملکرد دانه اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1% دارا بودند. بیشترین میزان عملکرد دانه مربوط به رقم طلایه با میانگین 5/3463 کیلو گرم در هکتار و کمترین مقدار مربوط به رقم Geronima با میانگین 8/2651 کیلو گرم در هکتار بود. تاریخ کاشت اول از نظرمیزان عملکرد دانه رقم طلایه برتر بوده و پس از آن نیز به ترتیب ارقام Talent ,Sahara ,Celsius بالاترین میزان را دارا بودند. از نظر وزن هزار دانه رقم طلایه و Talent و از لحاظ تعداد دانه در خورجینARC2 و طلایه در تاریخ کاشت معمول بهتر بودند و تعداد خورجین در بوته طلایه و Celsius درتاریخ کاشت معمول بهتر بودند.
This survey was done to assessment yield and yield component of fall Rapeseed cultivars (Brassica napus) in climatic conditions of Arak was conducted cropping season 2004-2005. The experiments were arrange in Split Plot design and were compared in a CRBD with three replications. In this design, planting date treatment assumed as the main factor in two levels (usual planting date and delayed planting dates) and autumn rapeseed cultivars in eleven levels were assumed as subplot. The considered cultivars in this research were Dexter, Celsius, ARC91004, Sahara, ARC5, Orient, Sinotra, Talent, Talaye, ARC2 Geronima and Talaye variety was considered as control. The results of experiments showed that in usual planting date condition and delayed planting dates cultivars in adjectives like the number of pods in plant, number of grains per pod, the weight of thousand seeds and seed yield had significant difference in level %1probability. The highest yield of seed was related to Talaye variety with average 3463. 5 kg/ha and the least yield rate of seed was related to Geronima variety with average 2651.8 kg/ha. Usual planting date in terms of yield performance of seed, Talaye variety has been the best, and after it, also the cultivars as Talent, Sahara and Celsius had the highest level respectively. In terms of seed thousand weight, Talaye and Talent variety, and in terms of the number of seed in pod, ARC2 and Talaye variety in usual planting date, the number of pods in plant Talaye and Celsius variety in usual planting date were better than others.
1-آلیاری، ه، شکاری، ف، شکاری، ف، 1379. دانه های روغنی، زراعت و فیزیولوژی، انتشارات عمیدی.
2-آینه بند، ا، نورمحمدی، ق، 1373. تاثیر تاریخ کاشت بر فنولوژی کلزا، چکیده مقالات سومین کنگره زراعت و اصلاح نباتات، صفحه309.
3-افشارمنش، غ، 1381. بررسی اثرات تاریخ کاشت بر روی ارقام کلزا در منطقه جیرفت، چکیده مقالات هفتمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج صفحه 48.
4-امیدی، ح، طهماسبی سروستانی، ز، سروش زاده، ع، برزعلی، م، صالحی، ا.،1381. تعیین مناسب ترین تاریخ کاشت ارقام جدید کلزا در منطقه سردسیر و معتدل، چکیده مقالات هفتمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج صفحه 56.
5- باقری، م،1379. بررسی اثر تاریخ و تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزای پائیزه رقم طلایه، چکیده مقالات ششمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات، صفحه 322.
6- سیادت، س، ع، فتحی، ق، صادق زاده حمایتی، س، ضمیری، م، ع،1381. اثر تاریخ کاشت بر روی عملکرد و اجزای عملکرد دانه سه رقم کلزا در منطقه دزفول، چکیده مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات، صفحات 181-180.
7- سیف امیری، ص، ضعیفی زاده، م، امیر پور، ک، آلیاری، ه و ح، شیخی حصار، 1379. ارزیابی سازگاری کلزا و تعیین مناسب ترین تاریخ کاشت آن در منطقه اردبیل، ششمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران، صفحات 433-432.
8- عرب اول، م، کامبوزیا، ج، رضایی، ع، ابراهیمی، م، ع، 1379. بررسی اثر تاریخ کاشت روی برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد چند رقم کلزا در منطقه خوزستان، چکیده مقالات ششمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات، صفحه 153.
9- مدنی، ح، نورمحمدی، ق، مجیدی هروان، ا، شیرانی راد، ا، ح و م. ر. نادری، 1384. مقایسه ارقام پائیزه کلزا از نظر عملکرد و اجزای عملکرد در مناطق سرد کشور،مجله علوم زراعی ایران،جلد هفتم، شماره 1.
10- Entz, M. H., and D , B. Flower, 1990. Differential agronomic responses of winter wheat cultivar to preanthesis environmental stress. crop Science 30:1119-1123.
11- Habekotte, B., 1993. Quantitative analysis of pod formation. Field crop Res., 38:21-23.
12- Johnson, B. L., K. R. Mckay, A. A. Schneiter. B. K. Hanson, and B.G Schatz. 1995. influence of planting date on canoloa and crambe production . Journal of production agriculture.8:594-599
13- Khan, R.U., H. H. Muendel, and M.F.Chaudhy, 1994. Influence of topping rapeseed on yield components and other agronomis characters under varying dates of planting. pakistan Journal of Botany.26:167-171.
14- Mandal, S. M. A., B. K. Mishra, A. K. patra, 1994. Yield loss in rapeseed and mustard due to aphid in festation in respect of different varieties and dates of of sowing .arissa journal of Agricultural Research . 7: 58-62.
15- Mendham. N. j. Russel, j. and Buzza, GC.1984. The contribution of seed survival to yield in new Australian Cultivars of oilseed rape (B.napus). Journal of Agricultural Science. Cambridge. 103:303-316.
16- Mendham, N. J., P. A. Shipway and R. K. Scott, 1981. The effect of delayed sowing and weather on growth, development and yield of winter oilseed rape (Brassica napus L.) Of Agricultural science 96: 389-416 Journal
17- Richard, R. A. and Turling, N. 1978. Variation between and within species of rapeseed (B.compestris and B.napus) in response to drought stress.II .Growth and development under natural drought stresses.Australian journal of agricultural research 9:479-490.
18- Romagosa, I. and Fox, p. N. 1993. Genotype environment interaction and adaptation in:Hyward .M.D., BoseMark, N. and Romagosa.I.(eds). plant Breeding:Principles and prospects chapman and Hall,London.pp.373-390.
19- Scarisbrick, D. H., R. W. Danicls and M. Alcock,1981. Effect of sowing date on yield and yield components of spring oilseed rape . Journal of Agricultural science 97:189-195.
20- Tayo, T. O. and Morgan, D. G. 1975. Quantitaive analysis of the growth, development and distribution of flowers and pods in oilseed rap(B.napus L.). Journal of Agricultural ,science.Cambridge85:103-110.
21- Toriama, K., and K. Hinata. 1984. Anther respiratory activity and chilling resistance in rice .plant cell physiol 25:1215