تحلیل دیدگاه عرفانی سنایی از مضامین دیو(ابلیس)، تقدیر، عالم غیب و ملک در حدیقه سنایی

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

رضا مرادیان ¹ , خورشید نوروزی ² , خدیجه بهرامی رهنما ³

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یادگار امام خمینی(ره)شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. نویسنده مسئول: [e-mail]
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1399/10/06 تاریخ پذیرش : 1399/10/06 تاریخ انتشار : 1399/10/01

کلید واژه: حدیقه, سنایی, Sanai, ملک, عالم غیب وتقدیر, Hadiqhah, Angel, Unseen World and Destiny,

چکیده مقاله :

حدیقه‌الحقیقه سنایی غزنوی ازرویکردهای مختلف تحلیل وبررسی شده است و به سبب طرح مباحث دینی- عرفانی و همچنین اندیشه‌های حکمی و اسلامی، که گهگاه پیوندی ناگزیر با متافیزیک دارند، بستری مناسب برای بازتاب بن‌مایه‌های ماورای طبیعی به شمار می‌آید. در مقالة حاضر، ضمن استخراج مصادیق دینی وقرآنی چون تقدیر، عالم غیب وملک، در حدیقه‌الحقیقه سنایی و ارائة جنبه‌های آماری و نشان دادن بسامد هریک، به تبیین مؤلفه‌هایی ازدیدگاه سنایی پرداخته شده وبه سبب ساختار تعلیمی، کارکردهای نمادین برخی از این مضامین نیز موردتوجّه و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهدکه در دیدگاه عرفانی سنایی به تبع باورهای دینی و اسلامی ایشان نیز، مضامین قرآنی واسلامی فراوانی در ذهن و زبان وی حضور دارد. با مرور به حدیقه سنایی به وضوح می‌توان کاربرد فراوان اصطلاح و مضامین مذکور را مشاهده کرد که درمیان چهارمضمون مذکور، عالم غیب بیش‌ترین بسامد را داردوازطرف دیگر سنایی به شیوه‌های گوناگون ازاین مضامین بهرگیری می‌کند.نظرگاه عرفانی وی نشان می‌دهدکه مسلک عرفانی‌اش، عرفان صرف نیست ونگاه عرفانی- شریعت به این گونه موضوعات دارد.کلید واژه ها:

چکیده انگلیسی:

Sanai Ghaznavi's Hadiqah-al-Haqiqah has been analyzed and has been studied from different perspectives, and due to the design of religious-mystical issues as well as legal and Islamic ideas that sometimes have an unrelated connection with metaphysics, it is a suitable platform for reflecting supernatural foundations. In the present article, while extracting religious and Qur'anic examples such as destiny, the unseen and the realm of the world, in the Sana'i Hadiqah al-Haqiqah and presenting statistical aspects and showing the frequency of each, some components of Sana'i's point of view are explained. The analysis is located. The research findings show that in Sanai's mystical view, due to his religious and Islamic beliefs, there are many Qur'anic and Islamic themes in his mind and language. By reviewing Sana'i's hadith, we can clearly see the abundant use of these terms and themes. Among the four themes, the unseen world has the highest frequency. On the other hand, Sanai uses these themes in various ways. His mystical perspective shows that his mystical profession, Mysticism is not merely a mystical-Shari'a view of such matters.