جنبه های عارفانۀ حیا در غزلیات شمس
محورهای موضوعی : عرفان اسلامیمجید فرحانی‌زاده 1 , عباس محمدیان 2 *
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری، ایران.
2 - دانشیار زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه حکیم سبزواری،ایران.
کلید واژه: عشق, مولوی, شرم, غزلیات, حیا,
چکیده مقاله :
حیا از صفات بسیار مهم و برجسته در فرهنگ و اخلاق دینی و نیز یکی از اوصاف درخور و پر اهمیت در مباحث عرفانی است که اطلاق آن هم بر حق - تعالی - و هم بر انسان جایز می‌باشد. به جهت جایگاه والایی که این صفت در تعالی روحی و معرفت الهی دارد، بسیار مورد توجة عارفان قرار گرفته است. در این پژوهش که با روشی توصیفی تحلیلی تدوین یافته، ضمن بررسی حیا و شرم در قرآن و سنّت و نگرش‌های مختلف عرفانی، به بررسی جنبه‌های عارفانۀ حیا از منظر مولوی با تکیه بر غزلیاتش پرداخته شده است. این بررسی نشان می‌دهد که با وجود تأکیدی که عارفان پیشین بر رعایت حیا درهمۀ مراحل سلوک دارند و برخی آن را ازاحوال مقربان می‌دانند؛ اما مفهوم و دریافت مولوی از این موضوع کاملا با دیگران متفاوت است. وی حیا را در ساحت عشق که از نظر او و سایر عارفان نهایت قرب الهی است؛ گاه لازم نمی شمارد.
_||_