مدل استراتژیک SOAR گامی به سوی برنامه‌ریزی راهبردی توسعه‌ی گردشگری شهری (نمونه موردی: کلانشهر تبریز)
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ایمحمدعلی فیروزی 1 , شاهرخ زادولی خواجه 2 *
1 - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
کلانشهر تبریز بزرگترین شهر شمال غرب کشور به عنوان یکی از مراکز جذب گردشگر در سطح ملی و بین‌المللی در کشور ایران است. این شهر با توجه به داشتن آثار تاریخی، فرهنگی و مذهبی فراوان لیکن تاکنون نتوانسته به جایگاه واقعی خود در عرصه‌ی جذب گردشگران دست یابد. از اینرو هدف این تحقیق بررسی نقاط قوت و فرصت‌های گردشگری این شهر و ارائه‌ی راهبردهای اجرایی برای توسعه‌ی آن می‌باشد. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی با ماهیت کاربردی است که برای جمع‌آوری اطلاعات از مصاحبه و تشکیل گروههای کانونی و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل استراتژیک SOAR استفاده شده است. جامعه‌ی آماری پژوهش جمعیت شهر تبریز، گردشگران، فروشندگان، هتلداران و مسئولان مرتبط با امور گردشگری (حدود 1500000 نفر) می‌باشد که حجم نمونه نیز بر اساس فرمول کوکران 384 نفر برآورد شده است. بر اساس نتایج به دست آمده شهر تبریز با وجود آب و هوای مناسب و آثار باستانی و گردشگری فراوان قابلیت تبدیل به یک نمونه‌ی گردشگری منطقه‌ای و بین‌المللی را داراست. همچنین کاهش نرخ بیکاری از 08/12 درصد به 5 درصد؛ افزایش سرانه‌ی فضای سبز در شهر از 3.5 به 8 مترمربع و ایجاد تسهیلات برای سرمایه‌گذاران برای ساخت هتل آپارتمان از نتایج مورد انتظار توسعه‌ی گردشگری در این شهر می‌باشد. بدین منظور راهبردهای مؤثر برای توسعه‌ی گردشگری این شهر عبارت‌اند از افزایش فضای سبز و کمپ‌های گردشگری، نوسازی و بهسازی ناوگان حمل‌ونقل شهری، ارائه‌ی تسهیلات بانکی برای بالا بردن کیفیت خدمات و تسهیلات، اخذ و تسهیل صدور ویزا برای گردشگران ورودی از کشورهای دیگر و دستیابی به عوامل مؤثر بر رضایت گردشگران مخصوصاً درک آن‌ها از ارزش مقصد گردشگری و کیفیت محصولات، خدمات و تجربیات گردشگری در مقایسه با سایر مقصدهای گردشگری.
Tabriz is the largest city in the North-West of the Iran as a tourist attraction centers in the national and international of the country. The city, according to its historical, cultural and religious potentiality, can not find its real position in the field of tourism. Therefore, the purpose of this study is to evaluate the strengths and opportunities of tourism in the Tabriz and provide strategies for improving it. The required data of this descriptive - analytical study are collected via interview and formed focal groups and analyzed by SOAR as strategic model. The population of this study were tourists, vendors, hoteliers and officials associated with tourism (1500000) that sample size was estimated based on Cochran formula that were 384 people. Based on the results, Tabriz based on its good weather and plenty of Antiquities and tourism capability has this potentiality to become a regional and international tourism place. The expected results of tourism development in the city can be mentioned to decrease the unemployment rate from 8.12 percent to 5 percent, growth green space from 3.5 to 8 square meters per capita in the city and provide facilities for investors to build hotel. Hence, effective strategies for the development of tourism in the city include increasing green space and tourist camps, rehabilitation and improvement of urban transportation fleet, providing banking facilities in order to achieve tourist satisfication is needed.