مطالعه اثرات پیشگیرانه عصاره سیلیمارین بر مسمومیت کبدی القاء شده به‌وسیله تتراکلرید کربن در جوجه‌های گوشتی

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

محمدرضا محمدی‌ملایری ¹ , ابوالفضل دادخواه‌تهران ² , امیر رضائی ³

1 - استادیار گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.
2 - استادیار گروه علوم پایه، دانشکده پزشکی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
3 - دانش‌آموخته دکترای حرفه‌ای دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

تاریخ دریافت : 1393/02/06 تاریخ پذیرش : 1393/07/28 تاریخ انتشار : 1393/06/01

کلید واژه: جوجه‌های گوشتی, مسمومیت کبدی, تتراکلرید کربن, سیلیمارین,

چکیده مقاله :

تأثیر سیلیمارین در پیشگیری و درمان بیماری های کبدی انسان از جمله سیروز کبدی به اثبات رسیده است. بنابراین، هدف از مطالعه حاضر ارزیابی اثرات پیشگیرانه عصاره سیلیمارین به صورت مکمل خوراکی بر مسمومیت کبدی القاء شده به وسیله تتراکلرید کربن در جوجه‌های گوشتی می باشد. بدین منظور، 90 قطعه جوجه گوشتی به طور تصادفی به 9 گروه آزمایش به شرح زیر تقسیم گردیدند: گروه کنترل منفی، گروه مسموم که در سنین 24 و 26 روزگی تحت تزریق داخل صفاقی مخلوط مساوی روغن زیتون و تتراکلرید کربن به میزان ml/kg.b.w.2 قرار گرفتند، گروه کنترل روغن زیتون، گروه‌های سه‌گانه کنترل تیمار که از سن 21 تا 26 روزگی روزانه هر گروه به ترتیبmg/kg.b.w. 3، 6 و 10 مخلوط عصاره سیلیمارین و یک میلی لیتر روغن زیتون به صورت خوراکی دریافت کردند و گروه‌های سه‌گانه تیمار که علاوه بر تتراکلرید کربن، عصاره سیلیمارین را هر گروه به ترتیب با دوزهای mg/kg.b.w.3، 6 و 10 دریافت کردند. در سن 27 روزگی از پرندگان نمونه های خون و کبد جهت سنجش سطح سرمی آنزیم‌هایآلانین آمینوترانسفراز،آسپارتات آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز و همین‌طور مطالعه آسیب‌شناسی اخذ گردید. نتایج با آزمون آماری تحلیل واریانس یک‌طرفه مورد واکاوی آماری قرار گرفت. تتراکلرید کربن به طور معنادار منجر به افزایش فعالیت آنزیم ها نسبت به گروه کنترل منفی گردید (01/0p<) و در مقابل هر سه دوز تیمار سیلیمارین به طور معنادار موفق به کاهش فعالیت آنزیم‌ها نسبت به گروه کنترل مثبت شدند (01/0p<). یافته های آسیب‌شناسی بافتی تأییدکننده نتایج بیوشیمی بودند. نتایج به دست آمده نشان داد که سیلیمارین می تواند در پیشگیری از بروز مسمومیت کبدی ناشی از تتراکلرید کربن در جوجه های گوشتی مؤثر باشد.

چکیده انگلیسی:

   It has been proved that Silymarin is effective in prevention and treatment of human liver diseases such as cirrhosis. Therefore, the objective of this study was to evaluate the preventive effects of Silymarin extract as a food additive on hepatotoxicity induced by carbon tetrachloride in broilers. Ninety broiler chickens were randomly assigned to 9 equal study groups as follow: negative control, positive control which were injected 2ml/kg BW (body weight) ccl4 dissolved  in olive oil (1:1) via IP  in the 24th and 26th days, olive oil control, treatment controls which were receiving 3,6 and 10 mg/kg BW silymarin in 1ml olive oil respectively by gavage from the 21st up to 26th days  and treatment groups which received ccl4 and  3,6 and 10 mg/kg BW silymarin extract respectively. Blood and liver samples were collected to assay ALT, AST and ALP activities as well as pathological changes. The Data were analyzed using ANOVA method by SPSS. The results revealed that carbon tetrachloride significantly increased ALT,AST and ALP activities in comparison with the negative control group (p<0.01). The 3, 6 and 10 mg/kg b.w. silymarin treatments significantly decreased the enzyme activities in comparison with the positive group (p<0.01). Histopathological findings confirmed the biochemical results. In conclusion, the results proved that silymarin treatment could be effective in the prevention of hepatotoxicity induced by carbon tetrachloride in Broilers.

منابع و مأخذ:

• اسدی، ی.، ابوطالب، ن. و شریفی، ع. (1389). بررسی اثر محافظتی (آنتی‌اکسیدانی) سیلیمارین بر میزان مرگ سلولی و تولید پراکسیداسیون چربی ناشی از گلوکز بالا در کشت سلول های عصبی PC12. مجله دیابت و لیپید ایران، دوره 9، شماره 3، صفحات: 234-227.


• صفائیان، ل.، جعفریان دهکردی، ل.، افشار مقدم، ن. و سرهرودی، ش. (1388). اثر سیلیمارین بر فیبروز ریوی ناشی از بلئومایسین در موش. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، دوره 3، شماره 2، صفحات: 6 -1.


• فانی مکی، ا.، ابراهیم زاده، ا.، انصاری نیک، ح. و قزاقی، م. (1392). اثر گیاهان دارویی خارمریم (Silybum marianum L.) و آویشن (Thymus vulgaris L.) بر سیستم ایمنی و برخی از فرآسنجه­های خونی در جوجه‌های گوشتی. آسیب‌شناسی درمانگاهی دامپزشکی، دوره 7، شماره 2، پیاپی 26، صفحات: 1906-1836.


• مروتی، ح.، نجف‌زاده ورزی، ح.، آویزه ، ر. و خدیوی کاشانی، ن. (1387). مقایسه اثر سیلیمارین و ویتامین E در پیشگیری از تغییرات بافتی گوش داخلی به دنبال مصرف جنتامایسین در سگ. فصلنامة علمی-پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران ، جلد24 ، شماره 3، صفحات:  373-363.


• مصلی‌نژاد، ب.، آویزه، ر.، نجف‌زاده ورزی، ح. و پورمهدی، م. (1391). اثر درمانی و پیشگیری‌کننده سیلیمارین در بروز علائم حاد مسمومیت کبدی ناشی از تجویز مبندازول در سگ­ها. فصلنامة علمی-پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد 28، شماره 4، صفحات: 603-594.


• مهاجری، د.، دوستار، ی.، رضایی، ع. و مسگری عباسی، م. (1389). اثرات حفاظتی عصاره الکلی کلاله زعفران در مقایسه با سیلیمارین بر سمیت کبدی ریفامپین در موش صحرایی. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، دوره 12، شماره 5، صفحات:  59-53.


• نجف‌زاده ورزی، ح.، اسماعیل زاده، ص.، مروتی، ح.، رضا آویزه، ر. و عزتی گیوی، م. (1389). اثر حفاظتی سیلیمارین و ویتامین E بر روی تغییرات پاتولوژیک ناشی از جنتامایسین در کلیه سگ. فصلنامة علمی-پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد 26، شماره 1، صفحات: 100-91.


• · Ber nacchi, A.S., de Castro, C.R., de Toranzo, E.G., de Ferreyra, E.C., de Fenos, O.M. and Castro, J.A. (1987). Effects of carbon tetrachloride on the liver of chickens. Early biochemical and ultrastructural alterations in the absence of detectable lipid peroxidation. Xenobiotica, 17(2): 223-228.


• · Blevins, S., Siegel, P.B., Blodgett, D.J., Ehrich, M., Saunders, G.K. and Lewis, R.M. (2010). Effects of silymarin on gossypol toxicosis in divergent lines of chickens. Poultry Science, 89(9):1878-1886.


• · Mahmoud, K.Z. and Hijazi, A.A. (2007). Effect of vitamin A and/or E on plasma enzymatic antioxidant systems and total antioxidant capacity of broiler chickens challenged with carbon tetrachloride. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition (Berl), 91(7-8): 333-3340.


• · Saif, Y.M., Fadly, A.M., Glisson, J.R., Mcdougald, L.R., Nolan, L.K. and Swayne, D.E. (2008). Diseases of Poultry, Blackwell Publishing, 12^th Edition, pp: 1197-1214.


• · Salmi, H.A. and Sama, S. (1982). Effects of silymarin on chemical, functional and morphological actions of the liver. Scandinavian Journal of Gastroenterology, 17: 517-521.


• · Schiavone, A., Righi, F., Quarantelli, A., Bruni, R., Serventi, P. and Fusari, A. (2007). Use of Silybum marianum fruit extract in broiler chicken nutrition: influence on performance and meat quality.  Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition (Berl), 91(5-6): 256-262.


• · Tedesco, D., Steidler, S., Galletti, S., Tameni, M., Sonzogni, O. and Ravarotto L. (2004). Efficacy of silymarin-phospholipid complex in reducing the toxicity of aflatoxin B1 in broiler chicks. Poultry Science, 83(11): 1839-1843.


• ·  Vargas-Mendoza, N., Madrigal-Santillán, E., Morales-González, A., Esquivel-Soto, J., Esquivel-Chirino, C.,  García-Luna, Y., González-Rubio, M., et al. (2014). Hepatoprotective effect of sylimarin. World Journal of Hepatology, 6(3): 144-149.


• Wang, C.,  Zhang, T.,  Cui, X.,  Li, S.,  Zhao , X. and  Zhong, X. (2013).Hepatoprotective Effects of a Chinese Herbal Formula, Longyin Decoction, on Carbon-Tetrachloride-Induced Liver Injury in Chickens. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 392743. doi: 10.1155/2013/392743.

· Cordero-Pérez, P., Torres-González, L., Aguirre-Garza, M., Camara-Lemarroy, C., Guzmán-de la Garza, F., Alarcón-Galván, G., et al. (2013). Hepatoprotective effect of commercial herbal extracts on carbon tetrachloride-induced liver damage in Wistar rats. Pharmacognosy Research, 5(3): 150-156.

· Eidi, A., Eidi, M., Al-Ebrahim, M., Rohani, A.H. and Mortazavi, P. (2011). Protective effects of sodium molybdate on carbon tetrachloride-induced hepatotoxicity in rats. Journal of Trace Elements in Medicine and Biology, 25(1): 67-71.

·  Hermenean, A.,  Popescu, C.,  Ardelean, A.,  Stan, M.,  Hadaruga, N.,  Mihali, C.V.,  Costache, M. and  Dinischiotu, A. (2012). Hepatoprotective Effects of Berberis vulgaris L. Extract/β Cyclodextrin on Carbon Tetrachloride–Induced Acute Toxicity in Mice. Intional Journal of Molecular Science, 13(7): 9014–9034.