بررسی آلودگی انگل های خانواده تریکوسترونژیلیده در گوسفندان نژاد قزل استان آذربایجان‌شرقی با استفاده از آزمایش مدفوع

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

شهرام حسین‌زاده ¹ , سیدعباس رأفت ² , غلامعلی مقدم ³ , احمد نعمت‌اللهی ⁴ , رحمان حاجی‌علیزاده ⁵

1 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
2 - دانشیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
3 - استاد گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
4 - استاد گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
5 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

تاریخ دریافت : 1394/09/30 تاریخ پذیرش : 1395/03/05 تاریخ انتشار : 1395/03/01

کلید واژه: گوسفند, خانواده تریکوسترونژیلیده, نژاد قزل, کلیتون لین,

چکیده مقاله :

چکیده انگل های گوارشی در گوسفندان باعث کاهش تولید اقتصادی و انتقال آلودگی به انسان می شوند. بررسی حاضر به منظور شناسایی فون انگل‌های گوارشی و وضعیت آلودگی به آن‌ها در گوسفندان نژاد قزل منطقه استان آذربایجان شرقی انجام شد. در این مطالعه، نمونه‌های مدفوع ازنظر آلودگی‌های کرمی موردبررسی قرار گرفت. بدین منظور از 120 رأس بره 4 تا 6 ماهه نژاد قزل از 6 گله متفاوت (از هر گله تعداد 20 رأس) در استان آذربایجان شرقی استفاده شد. نمونه های مدفوع به‌طور مستقیم از رکتوم بره ها جمع‌آوری و شمارش تخم انگل به روش کلیتون لین انجام شد. از تعداد تخم انگل های شمارش شده، تخم انگل های نماتودیروس، مارشالاژیا مارشالی، همونکوس کنتورتوس و تریکوسترونژیلوس به ترتیب 39،24، 23 و 14 درصد از آلودگی را به خود اختصاص داده بودند.با توجه به آلودگی گوسفندان به انگل های گوارشی، باید اقدامات کنترلی و درمانی در این مورد صورت گیرد. تحقیقات بیشتر در خصوص روش های پیشگیری و کنترل آلودگی نیز توصیه می‌شود.

چکیده انگلیسی:

Abstract    Economical production of sheep is reduced by gastrointestinal parasites; and they can also be transmitted to humans. The present study was carried out to determine the gastrointestinal nematode parasites fauna and infestation rate in Ghezel sheep of East Azerbaijan province and stool samples were examined for helminthes infections. In this study, 120 lambs with 4-6 months’ age were selected from 6 herds (20 lambs from each herd). Fecal samples were collected directly from the rectum of lambs and parasites were counted by Clayton Lane method. The number of counted parasites eggs of Nematodirus, Marshallagia marshalli, Haemonchus contortus and Trichostrongylus were 39, 24, 23 and 14 percent respectively. Due to the contamination of sheep, control and treatment measures should be carried out and further research is recommended regarding prevention and control of infestation.

منابع و مأخذ:

 توسلی، م.،  دلیر، ب. و  سهندی، ع. (1390). مطالعه بررسی آلودگی به انگل‌های دستگاه گوارش و خارجی در بزهای استان آذربایجان غربی– ایران. مجله تحقیقات دامپزشکی، دوره 66، شماره 1، صفحات: 79-77.

چاله چاله، ع. و کریمی، ا.  (1389). بررسی کشتارگاهی آلودگی کرمی دستگاه گوارش گوسفندان در شهرستان کرمانشاه. پژوهش­های بالینی دام­های بزرگ (دامپژشکی)، دوره 4، شماره 4، صفحات: 22-17.

طالاری، ص. و اربابی، م. (1384). بررسی فراوانی تریکوسترونژیلوس در لوله گوارش گوسفند و بزهای ذبح شده در کشتارگاه کاشان. فصلنامه علمی پژوهشی فیض، دوره 34، شماره 35، صفحات: 38-34.

مشکی، ب.، سرائیان، ا.، محمودپور، د. و مرتضوی، ا. (1385). بررسی فون انگل­های کرمی لوله گوارش گوسفند و بز در شهرستان شهرکرد. مجله دامپزشکی ایران، دوره 2 ، شماره ٢، صفحات: 87-82.

نصیریان، ع. (۱۳۸۸). اطلس نژادهای دام (گاو، گوسفند، بز و اسب) ایران و جهان. چاپ اول، انتشارات غلامی، تهران، صفحه: 60.

• Beveridge, I. and Ford, G.E. (1982). The trichostongyloid parasites of sheep in South Australia and their region distribution. Australian Veterinary Journal, 59: 177-179.


• Bonfoh, B. and Zinsstag, J. (2001). A livestock-based international Agricultural Research Institute dedicated to serve the West-African Region. Infection in Medical, 4: 201-203.


• el-Azazy, O.M. (1995). Seasonal changes and inhibited development of the abomasal nematodes of sheep and goats in Saudi Arabia. Veterinary Parasite, 58: 91-98.

·         Eslami, A. and Meydani, M. (1976). Gastrointestinal nematodes of wild sheep (Ovis orientalis) from Iran. Journal of Wildlife Diseases, 158: 263-265.

·         Fritsche, T., Kaufmann, J. and Pfizer, K. (2003). Parasite spectrum and seasonal epidemiology of gastrointestinal nematodes of small ruminants in The Gambia. Veterinary Parasitology, 49: 271-283.

·         Gupta, R.P., Yader, C.L. and Chaudhri, S.S. (1987). Epidemiology of gastrointestinal nematodes of sheep and goat in Haryana India. Veterinary Parasitology, 24: 117-127.

• Hayward, A.D., Wilson, A.J., Pilkington, J.G., Clutton-Brock, T.H., Pemberton, J.M., Kruuk, L.E. (2011). Natural selection on a measure of parasite resistance varies across ages and environmental conditions in a wild mammal. Journal of Evolutionary Biology, 24: 1664-1676.


• Halliday, A.M., Lainson, F., Yaga, R., Inglis, N.F., Bridgett, S., Nath, M., et al. (2012). Transcriptional changes in Teladorsagia circumcincta upon encountering host. Journals Cambridge, 19: 1556-1574.


• Moradpour, N., Borji, H., Razmi, G., Maleki, M. and Kazemi, H. (2013). Pathophysiology of Marshallagia marshalli in experimentally infected lambs. Parasitology, 140(14): 1762-1767.


• Rehbein, S., Kollmansberger, M. and Visser, M. (1999). Helminth burden of slaughter sheep in upper Bovaria. Species spectrum, infestation extent and infestation intensity. Berliner und Münchener tierärztliche Wochenschrift, 109: 161-167.


• Roeber, F., Jex, A.R. and Gasser, R.B. (2013). Impact of gastrointestinal parasitic nematodes of sheep, and the role of advanced molecular tools for exploring epidemiology and drug resistance-an Australian perspective. Parasites and Vectors, 6(1): 153.


• Roberts, L.S. and Schmidt, G.D. (2000). Phylum Apicomplexa: gregarines, coccicidia, and related organisms. Parasitology. 6th ed., New York: McGraw-Hill Companies; pp: 15.


• Riggio, V., Pong‐Wong, R., Sallé, G., Usai, M., Casu, S., Moreno, C., et al. (2014). A joint analysis to identify loci underlying variation in nematode resistance in three European sheep populations. Journal of Animal Breeding and Genetics, 131(6):  426-436.


• Singleton, D., Stear, M. and Matthews, L. (2011). A mechanistic model of developing immunity to Teladorsagia circumcincta infection in lambs. Parasitology, 138(03): 322-332.

• Sackett, D. (2006). Assessing the economic cost of endemic disease on the profitability of Australian beef cattle and sheep producers. Meat of Livestock Australia, 122(03): 221-222.


• Schallig, H.D. (2000). Immunological responses of sheep to Haemonchus contortus. Parasitolology, 120: 63-72.

• Torina, A., Dara, S. and Marino A.M.F. (2004) Study of gastrointestinal nematodes in Sicilian sheep and goats. Annals of the New York Academy of Scenes, 1026: 187-194.


• Tsotetsi, A.M. and Mbati, P.A. (2003). Parasitic helminthes of veterinary importance in cattle, sheep and goats on communal farms in the northeastern Free State, South Africa. Journal of South Africa Veterinary Association, 74: 45-48.


• Uriarte, J., Liorente, M.M. and Valderrabano J. (2003). Seasonal changes of gastrointestinal nematode burden in sheep under an intensive grazing system. Veterinary Parasitology, 118: 79-92.