ناامنی غذایی و توسعه پایدار شهری: تاملی در امنیت غذایی محلات شهر بیرجند
محمد اسکندری ثانی
1
(
گروه جغرافیا دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بیرجند
)
سعیده محمد ابادی
2
(
دانشگاه بیرجند
)
مهدی وفایی فرد
3
(
گروه جغرافیا، دانشگاه بیرجند
)
جواد محمدآبادی
4
(
دانشگاه شهید بهشتی
)
کلید واژه: امنیت غذایی, کشاورزی شهری, سکونتگاه‌های شهری, شهر بیرجند,
چکیده مقاله :
تأمین امنیت غذایی، یکی از شروط تحقق امنیت ملی و از ارکان توسعه اقتصادی است. در طول قرن حاضر باتوجه‌به برهم‌خوردن تعادل این رابطه، بحران مواد غذایی به یکی از چالش‌های بزرگ شهرنشینی تبدیل‌شده است. باتوجه‌به افزایش جمعیت شهرها، خشکسالی‌ها، تغییرات اقلیمی، کووید 19، جنگ روسیه و اکراین، چالش امنیت غذایی در شهرها خود را به‌شدت بیشتری نشان داده است. این پژوهش به بررسی وضعیت امنیت غذایی و رتبه‌بندی محلات شهر بیرجند پرداخته است. نوع این تحقیق کاربردی و توسعه‌ای است. برای شاخص‌سازی و اندازه‌گیری امنیت غذایی از میان روش‌های غیرمستقیم مانند استفاده از سطح درآمد و روش‌های مستقیم مانند شاخص‌های امنیت غذایی از طریق پرسش‌نامه امنیت غذایی استاندارد استفاده شده نتایج حاصله نشان می‌دهد که در جامعه شهروندان امنیت غذایی در حد متوسط است و مقایسه سرانه مصرف مواد غذایی شهر بیرجند در قیاس با میانگین کشوری و بین‌المللی پایین است و نتایج حاصل از تحلیل خوشه‌ای برای سطح‌بندی فضایی محله‌های شهر بیرجند بر اساس متغیر میزان مصرف کالاهای اساسی، محله جوادیه از لحاظ وضعیت میزان مصرف کالاهای اساسی نسبت به محله‌های دیگر در سطح پایین‌تری قرار می‌گیرد. همچنین در تحلیل خوشه‌ای و سطح‌بندی فضایی محله‌های شهر بیرجند بر اساس متغیر امنیت غذایی کالاهای اساسی، محله‌های مهرشهر، پاسداران، جوادیه، جمهوری، توحید شباهت بیشتری به هم دارند و نسبت به محله‌های دیگر در گروه پایین‌تری قرار می‌گیرند؛ لذا ضرورت دارد تا برنامه‌ریزان در جهت رفع نابرابری فضایی محلات شهر دررابطه‌با امنیت غذایی راهکارهایی از جمله کشاورزی شهری را اتخاذ کنند.فقر و گرسنگی در تمام دوران زندگی اجتماعی بشر به‌عنوان معضلی اساسی وجود داشته است. تغذیة لازم، کافی و مناسب یکی از عوامل مهم سلامت جسم و روان افراد است. سرمنشأ رفاه فردی، امنیت غذایی فرد است
چکیده انگلیسی :
Ensuring food security is one of the conditions for realizing national security and one of the pillars of economic development. During the current century, due to the disruption of the balance of this relationship, the food crisis has become one of the major challenges of urbanization. Due to the increase in the population of cities, droughts, climate changes, Covid-19, the war between Russia and Ukraine, the challenge of food security in cities has shown itself more strongly. This research has investigated the food security situation and ranking of neighborhoods in Birjand city. The type of this research is applied and developmental. In order to index and measure food security among indirect methods such as the use of income level and direct methods such as food security indicators through the standard food security questionnaire, the results show that food security is average in the citizens' society and the per capita comparison of food consumption Birjand city is low in comparison with the national and international average, and the results of cluster analysis for the spatial stratification of neighborhoods in Birjand based on the variable of consumption of basic goods, Javadieh neighborhood is at a lower level in terms of the consumption of basic goods compared to other neighborhoods. is placed Also, in the cluster analysis and spatial stratification of the neighborhoods of Birjand based on the food security variable of basic goods, the neighborhoods of Mehrshahr, Pasdaran, Javadiyeh, Jumohri, Tawheed are more similar to each other and are in a lower group than other neighborhoods. take Therefore, it is necessary for planners to adopt solutions, including urban agriculture, in order to solve the spatial inequality of city neighborhoods in relation to food security