بررسی نقش دانشگاه در ایجاد سرمایه انسانی و ارائه مدل مناسب برای ارتقاء نظام آموزشی عالی کشور

محورهای موضوعی : پژوهش در برنامه ریزی درسی

فاطمه ذیگلری ¹ , محمود قنادان ² , نادرقلی قورچیان ³ , ابوالقاسم نادری ⁴

1 -
2 -
3 -
4 -

تاریخ دریافت : 1396/07/25 تاریخ پذیرش : 1396/07/25 تاریخ انتشار : 1389/07/01

کلید واژه: نظام آموزش عالی, مدل, سرمایۀ انسانی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر به بررسی دیدگاه اعضای هیأت علمی منطقۀ 4 دانشگاه آزاد دربارۀ وضعیت موجود دانشگاه در ایجاد سرمایه انسانی و ارائۀ مدل مناسب برای ارتقای نظام آموزش عالی به روش توصیفی ـ پیمایشی پرداخته است. برای این منظور ابتدا 40 مؤلفه از طریق مرور متون پژوهش و بررسی مدل‌ها، نظریه‌ها، چارچوب‌ها و راهبردها در جهان و ایران استخراج شد که پس از نظرسنجی به 23 مؤلفه کاهش یافت و مدل براساس مبانی نظری و مراحل اجرایی آن تدوین شد. جامعۀ آماری این پژوهش اعضای هیأت علمی تمام‌وقت منطقۀ 4 دانشگاه آزاد استان اصفهان است که 220 عضو هیأت علمی به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شد. روایی محتوایی پرسشنامه از طریق اظهار نظر صاحبنظران و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه و در حد مطلوبی برآورد گردید. برای اعتبارسنجی مدل نیز 30 نفر از متخصصان انتخاب گردیدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده گردید. مهمترین یافته‌های پژوهش: 1ـ مطالعه در بررسی نقش دانشگاه در ایجاد سرمایۀ انسانی به 4 مؤلفۀ اصلی شامل: اطلاع، دانش، مهارت و تخصص انجامید. 2ـ در این بررسی بین مؤلفه‌های اطلاع، دانش، مهارت و تخصص تفاوت معناداری مشاهده گردید. 3ـ براساس یافته‌ها، زیر‌مؤلفه‌های مربوط به اطلاع، دانش، مهارت و تخصص با میانگین فرضی 3 در وضعیت موجود بیش از سطح متوسط مناسب هستند، همچنین با استفاده از نتایج به‌دست آمده از سؤالات اول و دوم پژوهش به ارائۀ مدل سرمایۀ انسانی در دانشگاه پرداخته شد که در مجموع مؤلفۀ اول، اطلاع با میانگین نمره 15/3، مؤلفۀ دوم، دانش با میانگین نمرۀ 39/3، مؤلفۀ سوم، مهارت با میانگین نمرۀ 66/3 و مؤلفۀ چهارم پژوهش، تخصص با میانگین نمرۀ 50/3 برآورد گردید. این مدل با توجه به مؤلفه‌های به‌دست آمده، به ارتقای کیفی هرچه بیشتر اعضای هیأت علمی پرداخت و کاستی‌های موارد به‌دست آمده را بازسازی و بهبود بخشید تا سرمایه انسانی بتواند به‌عنوان مهمترین عامل تأثیرگذار در سایر منابع در دانشگاه نقش خود را به‌صورت بهینه و اثربخش ایفا نماید

چکیده انگلیسی:

The present descriptive survey was an attempt to investigate the role of the university on human capital and to provide a model for improving the higher education system in Iran. To this end, 40 features have been extracted through studying the pertinent literature and reflecting on a variety of models, theories, frameworks, techniques and strategies proposed in Iran and some other countries of the world. These features have then been limited to 23 features from which the model has been formulated and developed based on their theoretical and practical perspectives. The population of this research project encompasses all faculty members at Islamic Azad University in Esfahan (region 4) from which 200 has been drawn by stratified random sampling. At first all university branches were taken as the population and from each faculty a random sample of academic staff were proportionally selected. The validity of the questionnaire has been achieved by giving it to the experts in the field to review and comment upon the content and the features and it was later modified by the researcher. The reliability of the questionnaire, using Cronbach alpha formula. The validity of the model underwent content-related process so that thirty specialists were chosen to judge and validate the proposed model. In the data analysis, the researcher carried out both the descriptive statistics (frequency distribution, mean, SD, variance and percentage) and the inferential statistics (factor analysis, ANOVA, one-variable t-test, independent t-test, and Freedman & Scheffe). The results of this study can be applied, using the obtained features, to improve the performance and qualitative level of faculty members of the universities and also to modify and remedy the obtained pitfalls so that the distance between the present status and the favorite one will be decreased