تجربه زیسته کودک همسران مبنی بر کیفیت زناشویی
محورهای موضوعی : جامعه شناسی سیاسی
1 - هیئت علمی
کلید واژه: كلمات كليدي: کودک همسری, کیفیت زندگی, تجربه زیسته, ازدواج,
چکیده مقاله :
کودک همسری پدیده‌ای اجتماعی- فرهنگی است که در نقاطی از کشور زندگی دختران را متأثر نموده و منجر به بروز مشکلات و آسیب‌های فردی و اجتماعی بسیار می‌شود. هدف پژوهش تجربه زیسته کودک همسران مبنی بر کیفیت زناشویی است.پژوهش حاضر به شیوه کیفی، بر اساس تجربه زیسته زنانی که این پدیده را تجربه کرده‌اند انجام شده است. تحقیق در جامعه زنان بین 18 تا 39 سال که اولین بار در سن کمتر از 18 سال ازدواج کرده‌اند انجام شده، پاسخگویان پس از آگاهی از اهداف پژوهش به صورت داوطلبانه در مصاحبه شرکت کرده‌اند و نمونه گیری تا اشباع نظری داده‌ها ادامه یافته است. نمونه گیری به صورت هدفمند و از طریق روش گلوله انجام پذیرفت متن مصاحبه‌ها با استفاده از روش تجزیه کدگذاری نظری تحلیل شد.یافته‌های پژوهش که حاصل استخراج از مصاحبه هاست، شامل شرایط علی (کلیشه‌های جنسیتی، عدم گزینش همسر، عدم آگاهی) است که مقوله بی قدرتی زناشویی به منزله پدیده اصلی ظهور یافت.نتایج نشان می‌دهد که ازدواج در سنین پایین، زنان را با بی قدرتی در زمینه فردی و تعاملی در روابط زناشویی روبرو می‌کند. کنش آنان در مقابل مسئله بی قدرتی به شکل پنهانکاری، طلاق، سازگاری و سکوت اجباری رخ می‌دهد. از پیامدهای آن نیز می‌توان به دلزدگی زناشویی، عدم رضایت از زندگی، سرخوردگی، انزوای اجتماعی و طلاق عاطفی اشاره کرد.
Child marriage is a socio-cultural phenomenon that affects girls' lives in some parts of the country, leading to many personal and social problems and damages. The aim of this research is to explore the lived experiences of child brides based on marital quality. The present research was conducted qualitatively, focusing on the lived experiences of women who have undergone this phenomenon. The study involved women aged 18 to 39 who were married for the first time before the age of 18. Sampling was done purposefully using the bullet method. The interview texts were analyzed using the theoretical coding method. The research findings, derived from the interviews, include causal conditions such as gender stereotypes, lack of spouse choice, and lack of knowledge. The category of marital powerlessness emerged as the main phenomenon. The results show that marriage at a young age causes women to face powerlessness in the personal and interactive aspects of marital relationships. Their responses to the problem of powerlessness manifest as concealment, divorce, adaptation, and forced silence. Consequences of this include marital boredom, dissatisfaction with life, frustration, social isolation, and emotional divorce.
1. ازکیا، مصطفی و دیگران. (1396). روشهای پژوهشی کیفی از نظریه تا عمل. تهران: کیهان.
2. مسعودی نیا، زهرا؛ بانکی پورفرد، امیرحسین؛ و قلی زاده، آذر. (1394). مطالعه کیفی تجارب مردان و زنان طلاق گرفته از عوامل فرهنگی زمینهساز طلاق. جامعهشناسی کاربردی، 26(1)، 39-64. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20085745.1394.26.1.3.7
3. جدیری، جعفر؛ جان بزرگی، مسعود؛ رسول زاده طباطبائی، سید کاظم. (1388). بررسی رابطه رضامندی زناشویی (بر اساس معیارهای دینی) با عوامل جمعیتشناختی؛ تحصیلات، طول مدت ازدواج، سن ازدواج و تفاوت سنی. فصلنامه روانشناسی و دین، 2(5)، 49-84.
4. جنادله، علی؛ رهنما، مریم. (1398). خانواده متعارف ایرانی: تحولات نسلی و چالشهای پیش رو (براساس تحلیل ثانویه دادههای ملی). مجموعه مقالات همایش آینده پژوهی مسایل خانواده در ایران (جلد اول)، 275-305. تهران: انتشارات مرکز تحقیقات استراتژیک.
5. روشن، رسول؛ علینقی، علیرضا؛ طاولی، آزاد. (1389). بررسی اثربخشی زوجدرمانی بر خود نظمبخشی بر کاهش تعارض زناشویی. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، شماره 1، 35-48.
6. سلامتیان، درنا؛ خلیلی، مسعود. (1399). تحلیل رابطه بین احساس امنیت اجتماعی و انزوای اجتماعی: مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه شیراز. مطالعات جامعهشناسی، 13(46)، 71-91.
7. طاهری، بنیامین. (1400). کودک همسری در نظام بینالمللی. چهارمین کنفرانس بینالمللی حقوق و علوم قضایی، تهران.
8. غیاثی، پروین؛ معین، لادن؛ روستا، لهراسب. (1389). بررسی علل اجتماعی گرایش به طلاق در بین زنان مراجعه کننده به دادگاه خانواده شیراز. فصلنامه زن و جامعه، 3، 14-77.
9. فرهمند، مهناز؛ دانافر, فاطمه؛ پورابراهیم آبادی، محبوبه. (1399). واکاوی تجارب زناشویی کودک همسری: درهمآمیختگی عاطفی - فکری و بیقدرتی. پژوهشهای جامعه شناسی معاصر ، 9(17), 115-145. doi: 10.22084/csr.2021.22142.1833
10. لامعلیان، فهیمه؛ احمدی، احمد؛ باغبان، ایران. (1387). کیفیت زندگی زناشویی. فصلنامه تازههای روان درمانی، 49 و 50، 73-59.
11. الله یاری، معصومه؛ غلامرضایی، هادی. (1400). علل رواج کودک همسری در استان سیستان و بلوچستان. سومین کنفرانس بینالمللی علوم تربیتی، روانشناسی، مشاوره، آموزش و پژوهش، تهران.
12. نیازی، محسن؛ عشایری، طاها؛ سعادتی، موسی؛ منتظری خوش، حسن؛ عمرانی نژاد، فاطمه. (1396). تبیین جامعهشناختی فرهنگ فقر روستایی: مطالعهای در باب روستاهای استان اردبیل. مسائل اجتماعی ایران، 8(1)، 188-167. http://dorl.net/dor/20.1001.1.24766933.1396.8.1.7.5
13. Amato, P. R., Booth, A., Johnson, D. R., & Rogers, S. J. (2008). Alone together: How marriage in America is changing. Cambridge, MA: Harvard University Press.
14. UN Women. (2005). Definition of forced and child marriage.
15. Abdul, A. A. K. (2022). Experience of childhood abuse and marital relationships: A qualitative perspective of victims and professionals from Pakistan. International Journal of Special Education, 37(3), January 2022.
16. Smith, M. C., & DeFrates-Densch, N. (Eds.). (2008). Handbook of research on adult learning and development. Routledge.
17. Waite, L. J. (2009). Marriage. In Encyclopedia of the life course and human development. Boston: Gale Cengage.
18. Lamanna, M. A., & Riedmann, A. (2006). Marriages & families: Making choices in a diverse society. Cengage Learning.
19. Lewis, A. (1974). Children of Sanchez. (H. Kamrani, Trans.). Tehran: Hermes. (Original work published 1961)