طراحی شبکه جاده‎های جنگلی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی در محیط GIS

محورهای موضوعی : جنگلداری

احمد سیبی ^{1 *}

1 - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران

تاریخ پذیرش : 1393/12/11 تاریخ انتشار : 1393/12/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

تحقیقی جهت تعیین مناسب ترین شبکه جاده های جنگلی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در سال 1392 در سری 7 حوزه ی 38 سردآبرود چالوس به اجرا درآمد. ابتدا مدل رقومی زمین برای بررسی و طراحی مسیر جاده های جنگلی در فرمت TIN‌ و با استفاده از نقشه سه بعدی سازمان جنگل‎ها با مقیاس 25000:1 تهیه گردید. سپس به کمک این مدل نسبت به تهیه نقشه های پایه شامل نقشه شیب، جهت و نقشه فاصله خطوط میزان 10 متری اقدام شد. در مرحله بعد اقدام به رقومی سازی نقشه های زمین‎شناسی، خاک‎شناسی، تیپ‎بندی، طراحی مسیرهای پیشنهادی و پارسل‎بندی از کتابچه طرح جنگلداری گردید. هشت عامل موثر در طراحی مسیر جاده های جنگلی در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفت که عبارتند از تیپ جنگل، زمین شناسی، خاکشناسی، فاصله از جاده موجود، شبکه هیدروگرافی منطقه، شیب منطقه، جهت های جغرافیایی منطقه و نقاط چشم‎انداز که میزان تاثیر هر کدام با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی، وزن دهی شدند. نقشه قابلیت عبور مسیر منطقه ‌با در نظر گرفتن وزن آنها با روی هم گذاری این هشت در محیط GIS عامل تولید گردید. سپس با وارد کردن شیب طولی مناسب (با توجه به نوع جاده) در برنامه PEGGER اقدام به پیش‎بینی و ارزیابی سریع سه واریانت از مسیرهای مختلف جاده شد. ارزیابی مسیر پیشنهادی سازمان و مسیرهای طراحی شده با استفاده از روش Backmond و نقشه قابلیت عبور مسیر بود. نتایج ارزیابی نشان داد که مسیر پیشنهادی با تراکم 39/9 متر در هکتار و پوشش 33/85 درصد بهترین حالت را از نظر شبکه جاده های جنگلی دارا می‎باشد.