ارزیابی کارایی مدلهای بارش رواناب AWBM، Sacramento، SimHyd و Tank در حوزه آبخیز پل فسا
محورهای موضوعی : مرتعداری
فاطمه فروتن
1
,
بهارک معتمدوزیری
2
*
,
هادی کیادلیری
3
,
مهدی سرائی تبریزی
4
1 - دانشجوی دکتری، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد علوم و تحقيقات، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد علوم و تحقيقات، تهران، ایران
3 - دانشیار ، گروه علوم محیط زیست و جنگل، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد علوم و تحقيقات، تهران، ایران
4 - استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، واحد علوم و تحقيقات، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران، ایران.
کلید واژه:
چکیده مقاله :
مدل¬های هیدرولوژی ابزار موثری برای مدیریت منابع آب و تغییر اقلیم در چرخه آب و مشخصه های جریان می باشند. هدف از این تحقیق، ارزیابی عملکرد نسبی مدلهای بارش- رواناب یکپارچه و مفهومیAWBM ، Sacramento، SimHyd و Tank در بسته نرم افزاری RRLدر شبیه سازی رواناب روزانه حوزه آبخیز پل فسا از زیرحوضه های دریاچه مهارلو در استان فارس می¬باشد.. تاریخ 23/9/1380 تا 31/12/1381 برای دوره گرم کردن مدل، از تاریخ 01/01/1382 تا 31/12/1392 برای دوره کالیبراسیون و از تاریخ 01/01/1393 تا 22/9/1399 برای دوره اعتبارسنجی استفاده گردید. پس از اجرای مدل ها، ارزیابی کمی مقادیر جریان ماهانه شبیه سازی شده برای مرحله کالیبراسیون و اعتبارسنجی ارائه گردید. از روش آزمون و خطا بر اساس خصوصیات حوزه آبخیز، برای تعیین مقادیر بهینه پارامترهای مدل در دوره کالیبراسیون استفاده گردید. مقایسه شاخص¬های آماری در دوره کالیبراسیون برای مدل های AWBM، Sacramento، SimHyd و Tank به ترتیب ضریب کارایی 79/0، 02/0-، 6/0، 41/0و ضریب تبیین 82/0، 59/0، 79/0 ،41/0و برای دوره اعتبارسنجی بترتیب ضریب کارایی 53/0 ، 19/0-،44/0- ، و ضریب تبیین 65/0، 61/0، 65/0-، -بدست آمد. نتایج حاصل از کالیبراسیون برای مدلهای AWBM و مدل SimHyd نشان از کارایی خوب مدل در شبیه سازی دبی است. نتایج حاصل از اعتبارسنجی برای این دو مدل نسبت به دوره کالیبراسیون نتایج ضعیفتر، ولی قابل قبولی ارائه داده که شاید علت آن خشکسالی های اخیر دوره اعتبارسنجی نسبت به دوره کالیبراسیون باشد. نتایج حاصل از کالیبراسیون و اعتبارسنجی برای مدلهای Tank و Sacramento بیانگر عملکرد ضعیف مدل در شبیه سازی رواناب می باشد.
Hydrological models are an effective tool for managing water resources as well as understanding the impact of land use changes and climate change on the water cycle and flow characteristics. The aim of this research is to evaluate the relative performance of integrated and conceptual rainfall-runoff models AWBM, Sacramento, SimHyd and Tank in the RRL software package in simulating the daily runoff of the Fasa Bridge watershed from the sub-basins of Maharlu Lake in Fars province. 23/9/2002 to 31/12/2003 for the model warming period, from 01/01/2004 to 31/12/2014 for the calibration period and from 01/01/2015 to 22/9/2021 for the period Validation was used. After the implementation of the models, a quantitative evaluation of the simulated monthly flow values was presented for the calibration and validation stage. Then, by trial and error method and based on the characteristics of the watershed, the optimal values of the model parameters were determined in the calibration period . Comparison of statistical indicators in the calibration period for AWBM, Sacramento, SimHyd and Tank models, efficiency coefficient 0.79, -0.02, 0.6, 0.41 and determination coefficient 0.82, 0.59, 0.79, 0.41, respectively and efficiency coefficient 0.53, -0.19, -0.44, 0.002 and determination coefficient 0.65, 0.61, -0.65, -0.36 were obtained for the validation period. The calibration results for AWBM and SimHyd models show the good performance of the model in simulation of discharge. Although the results of validation for AWBM and SimHyd models have provided weaker results compared to the calibration period, they have provided acceptable results, which may be due to the recent droughts of the validation period compared to the calibration period. The results of calibration and validation for Tank and Sacramento models indicate the poor performance of the model in simulating runoff. Also, the models have a lot of error in peak discharges.