• صفحه اصلی
  • گردشگری رویداد محور: محرکی موثر بر جذب گردشگران به جشنواره‌های محلی (مورد مطالعه: جشنواره انارچینی روستای انبوه شهرستان رودبار)

اشتراک گذاری

آدرس مقاله


کد مقاله : 14021105846359 بازدید : 171 صفحه: 1 - 20

نوع مقاله: پژوهشی

گردشگری رویداد محور: محرکی موثر بر جذب گردشگران به جشنواره‌های محلی (مورد مطالعه: جشنواره انارچینی روستای انبوه شهرستان رودبار)

گردشگری رویداد محور روستای انبوه

 

محورهای موضوعی : جغرافیای اقتصادی

مجید اکبری 1 (دانشگاه پیام نور)
مرضیه طالشی 2 ( کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه گیلان)
محمد طالشی انبوهی 3 (کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1402/11/05 تاریخ پذیرش : 1402/11/14 تاریخ انتشار : 1403/03/02

کلید واژه: محرک, تحلیل ساختاری, گردشگری, گردشگری رویداد محور, روستای انبوه,

چکیده مقاله :

جشنواره‌‏ها و رویدادها در زمره سریع‏ترین بخش‏های درحال‏ رشد گردشگری در جهان به شمار می‏‌روند و مدیران مقاصد گردشگری دریافته‌‏اند که باید جاذبه‌های نو، هیجان ‏انگیز، بکر و بی ‏رقیب را به مجموعه داشته‌‏های گردشگری مقاصد خود بیفزایند تا شمار متقاضیان بازدید از آن مقاصد مطابق خواسته‌ها و اهداف درنظرگرفته ‏شده گردشگری باشد. این مقاله کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، محرک¬های موثر بر وضعیت آینده جذب گردشگران به جشنواره‌ محلی انارچینی روستای انبوه رودبار را بازشناسی و خوشه بندی کند. مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش تحقيق، توصیفی- تحلیلی است. داده¬های نظری با روش اسنادی و داده¬های تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری 30 نفر از خبرگان، جامعه محلی و گردشگران بر اساس نمونه‌گیری هدفمند و محرک¬های گردشگری رویداد محور، 46 نیروی محرک در 19 بعد است که با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزارMICMAC پردازش شده است. یافته ها از نظر تحلیل کلی محیط سیسم نشان داد که 645 رابطه عدد 3 دارد و این به معنای آن است که روابط محرک¬های کلیدی بسیار زیاد بوده و از تاثیرگذاری و تاثیرپذیری زیادی برخوردارند. همچنین نتایج دیگر پژوهش از تحلیل اثرات متقابل، بیانگر پراکندگی نیروهای محرک در وضعیتی پیچیده و بینابین از اثرگذاری و اثرپذیری است؛ نظام خوشه¬بندی محرک¬ها حاکی از تمرکز محرک¬های مستقل است. از مجموع 46 نیروی پیش¬برنده گردشگری رویداد محور جشنواره انار چینی روستای انبوه، 11 محرک کلیدی شامل وفاداری به رویداد، کیفیت رویداد، گسترش علایق شخصی، تجربه احساسی مثبت رهایی از روزمرگی¬ها، رضایت از رویداد، فرار از دغدغه¬ها، آرامش، احساس امنیت، تنوع در تجربه و آشنایی با مکان¬های تازه شناسایی گردید.

چکیده انگلیسی:

Festivals and events are among the fastest growing sectors of tourism in the world, and managers of tourist destinations have realized that they must create new, exciting, pristine and unrivaled attractions. add their destinations to the collection of tourism assets so that the number of applicants to visit those destinations is in accordance with the wishes and goals of tourism. This article has tried to identify and cluster the factors influencing the future state of attracting tourists to the Anarchini festival in the densely Anbooh village of Rudbar using the method of structural analysis. This article is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of research method. Theoretical data was prepared by document method and experimental data by survey method based on Delphi technique. The statistical population of 30 experts, local community and tourists based on purposeful sampling and event-based tourism drivers, is 46 driving forces in 19 dimensions, which are processed by structural mutual effects analysis method in MICMAC software. In terms of the general analysis of the system environment, the findings showed that 645 relationships have the number 3, and this means that the relationships of key drivers are very large and have great influence. Also, other results of the research from the analysis of mutual effects indicate the dispersion of driving forces in a complex and intermediate situation of effectiveness and effectiveness; The stimulus clustering system indicates the concentration of independent stimuli. Conclusion: From the total of 46 event-oriented tourism driving forces of the Chinese Pomegranate Festival in the Anbooh village, 11 key drivers include loyalty to the event, quality of the event, expansion of personal interests, positive emotional experience of freedom from everyday life, satisfaction with the event, escape from worries, Relaxation, feeling of security, diversity in experience and familiarity with new places were identified.

highlight:

 شناسایی و خوشه­بندی محرک­های موثر بر جذب گردشگران به جشنواره‌ انارچینی روستای انبوه

منابع و مأخذ:

بمانیان، محمدرضا، غلامیرستم، نسیم، و رحمت‌پناه، جنت. (1393). عناصر هویت‌ساز در معماری سنتی خانه‌های ایرانی. مجله مطالعات هنر اسلامی، دوره 7 (13)، 55-68. SID. https://sid.ir/paper/136845/e.
شهبازی چگنی، بهروز.، دادخواه، کاظم.، و معینی، مهدی. (1399). بررسی الگوهای هویت سازی در هویت معماری معاصر ایران مطالعات تطبیقی هنر، 4(8)، 1393، 8. https://doi.org/10.1111/j.0022-3506.2004.00260.x.
طالب الحق سمیرا، اصغری نیلوفر، باوندیان علیرضا. (1397) اثرگذاری مؤلفه‌های معماری بومی در طراحی مجتمع فرهنگی و آموزشی صنایع دستی بجنورد.‎ جامعه‌شناسی کاربردی، 26(3)، 173-194. https://www.sid.ir/paper/858749/fa
طالبیان، نیما، و آتشی، محمد. (1398). در مجموعه کتاب‌های کارکردهای معماری، کتاب ششم: موزه، تهران: حرفه: هنرمند، "اول"، 12. https://bookmart.ir/product/%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87
مطلبی، قاسم، صداقتی، عاطفه. (1399) خوانش هویت شهری با تأکید بر ارزش‌های فرهنگی نهفته در خاطرات جمعی شهروندان) مطالعه موردی: شهر بجنورد ( فصلنامه علمی تخصصی مطالعات طراحی شهری و پژوهش‌های شهر، 3 (2)( پیاپی: 11) جلد یک. https://ensani.ir/file/download/article/1598848939-10160-11-1.pdf
REFRENCE
Bemanian, M., Gholamirostam, N., & Rahmtapnah, J. (2014). identity maker elements in the traditional architecture of Iranian houses. Journal of slamic Art Studies, 13. https://sid.ir/paper/136845/e.
Canbakal Ataoglu, N., Yavuz, A., & Acar, H. (2023). Design Approaches to Museum Open Spaces with User Evaluations. ICONARP International Journal of Architecture and Planning, 11(1). https://doi.org/10.15320/iconarp.2023.247
Chen, Fei (2019). Traditional architectural forms in market oriented Chinese cities: Place for localities or symbol of culture? Habitat International, 35:2, 410-418. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2010.11.012. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2010.11.012
Dillenburg, E. (2011). What, if Anything, Is a Museum? Exhibitionist, 30, 8-13. https://doi.org/10.29311/mas.v18i2.3147
Ellin, N. (2012). Integral urbanism: A context for urban design. Resilience in ecology and urban design: linking theory and practice for sustainable cities, 63-78. https://doi.org/10.1007/978-94-007-5341-9_4
Filene, B. (2017). History Museums and Identity. The Oxford Handbook of Public History, 327.
Greuther JK, 2011. Aesthetic in architecture. Translated by Doctor Jahanshah Pakzad and Abdul-Reza Homayoun. Publication of Shahid Beheshti University of Tehran. 7th printing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-63534-7_22
Haque, A. B., Bhushan, B., & Dhiman, G.(2022). Conceptualizing smart city applications: Requirements, rchitecture, security issues, and emerging trends. Expert Systems, 39(5), e12753. https://doi.org/10.1111/exsy.12753
Hayatdawood, N. (2014). Evaluation of the Contemporary Art Museums with Emphasis on Interior Design Features (Doctoral dissertation, Eastern Mediterranean University (EMU)-Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ). http://hdl.handle.net/11129/2047
Kingston, H. (2017). Vernacular Architecture and Regional Design: Cultural Process and Environmental Response. London: Elsevier Ltd. https://doi.org/10.4324/9780080939841
Li, J. H. & Bao, H. Y. (2021). Thoughts on Vernacular Architecture Research and Contemporary Regional Architectural Creation. Applied Mechanics and Materials, 174, 1656-1659. https://doi.org/10.4028/www.scientific.net/AMM.174-177.1656
Matlabi, Q., & Sedaghati, A. (2019). Reading urban identity with an emphasis on cultural values hidden in the collective memories of citizens) Case study: Bojnord city (Specialized scientific quarterly of urban design studies and urban researches, third year, 2 (consecutive: 11), one{In Persian}.
Moussazadeh, D., & Aytug, A. (2018). Investigating the evolution of the role and architecture of the museums. International Journal of Architectural and Environmental Engineering, 12(12), 1214-1218. https://doi.org/10.5281/zenodo.2579978
Parvizi, E. (2009). National architecture from the perspective of cultural identity. Journal of national studies, 3 https://www.rjnsq.ir/article_99636.html?lang=en {In Persian}
Rebano-Edwards, S. (2010). Conservation of Stone Buildings-Simple Preservation Techniques for Ancient Buildings. Suite101. com, 20. https://doi.org/10.17226/514
Safavi, S. (2013). Effects of design principles on visitors' perception in museum spaces (Master's thesis, Eastern Mediterranean University (EMU)-Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAU). {In Persian} https:// api.semanticscholar.org/CorpusID:115580343
Sayo, S. B., Maina, J. J., & Sagada, M. L. (2017). Preservation of cultural heritage through the application of architectural strategies in museum designs. CARD International Journal of Environmental Studies and Safety Research (IJESSR), 2(1). ISSN: 2536-7277 (Print): 2536-7285.Online. http:// www.casirmediapublishing.com
Shahbazi Chegani, B., Dadkhah, K., and Moini, M. (2019). Examining the patterns of identity formation in contemporary Iranian architectural identity{In Persian}. https://doi.org/10.1111/j.0022-3506.2004.00260.x.
Talebian, N., and Atashi, M. (2018). In the collection of books on the functions of architecture, the sixth book: Museum, Tehran: Voreh: Artisan, "First", 12. {In Persian}. https://bookmart.ir/product/%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87
Talebian, N., & Atashi, M. (2018). In the collection of books on the functions of architecture, the sixth book: Museum, Tehran: Voreh: Artisan, "First", 12. {In Persian} https://bookmart.ir/product/%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87
Taleb-ul-Haq, S., Asghari, N, & Bavandian, A. (2017). The influence of native architectural components in the design of the cultural and educational complex of handicrafts in Bojnord. Applied Sociology, 26(3), 173-194. https://www.sid.ir/paper/858749/fa
Yuldasheva, M. K., & Kamilova, M. (2023). Foregn experience in the design and construction of innovative architecture of museums of the world. Central alan journal of art and design, 320-326. https://cajad.centralasianstudies.org/index.php/CAJAD/article/view/325
متن کامل:


 

ORIGINAL RESEARCH PAPER

img0 

Journal Organization of Space Economy

journal homepage: https://sanad.iau.ir/journal/jose

 

 

Event-oriented tourism: an effective stimulus to attract tourists to local festivals (Case of study: Anarchini festival of the dense village of Rudbar county)

 

 

Majid Akbari 1*img0, Marziyeh Taleshi anboohi 2img0 And Mohammad Taleshi anboohi 3img0

1. PhD in Geography and Urban Planning, Payam Noor University, Tehran, Iran

2. MSc, Geography and Urban Planning, Gilan University, Gilan, Iran

3. MSc, of Business Administration, K. N. Toosi University, Tehran, Iran

* Corresponding Author: Majid akbari

 Email: Akbari.majid191@gmail.com

 

ARTICLE INFO

EXTENDED ABSTRACT

History Article: Received:

 25 January 2024

Revised:

 03 February 2024

Accepted: 

03 February 2024

Introduction And Objectives: Events are one of the key factors determining the competitiveness of a destination. In some cases, they are even the main source of attraction for a tourist destination. One of the important developments in the field of development has been event tourism in the form of cultural festivals. Festivals are a kind of cultural events that highlight the unique features of a destination or topic. Festivals and events are among the fastest growing sectors of tourism in the world. In today's era, event tourism is one of the special cultural events, which is one of the most growing sectors of tourism business. At the macro level, the development of this type of tourism increases the share of the country's tourism among the important tourism markets of the world, and at the micro level, the importance of events can be seen in supporting the customs, beliefs and cultural heritage of the communities, and as a result, helping the young generation to better understand These heritages need to be protected and continued. this article has tried to identify and cluster the factors affecting the future situation of attracting tourists to the Anarchini local festival in the crowded village of Rudbar using the method of structural analysis. This article has tried to identify the factors affecting the future situation using the method of structural analysis. Attracting tourists to the Anarchini local festival to recognize and cluster the crowded village of Rudbar county.

Methodology: The current research, with a future-research approach, identifies the most important factors influencing the future state of attracting tourists to the event-oriented Anarchini festival in the crowded village of Rudbar. In terms of practical purpose, this research is a combination of documentary and survey methods, and in terms of nature, it is based on the new methods of future research, analytical and exploratory science, which was carried out by using a combination of quantitative and qualitative models. Is. Documentary study method and empirical data of survey method based on Delphi method were used in preparation of the study stimuli. To select the Delphi team, since the goal is not to generalize the results, a purposeful or judgmental sampling method was used. The selection criteria of experts, local community and tourists are theoretical mastery, practical experience, willingness and ability to participate in research and access. A significant point in determining the number of experts and tourists is to ensure the comprehensiveness of different perspectives in the research. The number of statistical population participating in the structural analysis of reviewed articles is usually between 14 and 30 people. According to the above criteria, finally 30 people from experts, local community and tourists have been selected to participate and collaborate in the research process in Mehrmah 1402 festival. In information processing, the structural interaction analysis method has been used in MICMAC software. Using the Delphi method, 46 primary drivers have been identified in the form of 19 dimensions of event-oriented tourism

Results and Discussion: The diagram shows the mutual effects of 46 factors or stimuli affecting the future state of attracting tourists to the Anarchy event-oriented festival of the crowded village of Rudbar, based on the formation of a 46x46 matrix. The results of this table show the number of repetitions 2 times and the filling degree of %97.10, which shows that the selected stimuli had a great effect on each other. Out of a total of 1153 relationships that can be evaluated in the matrix, 963 relationships are zero; This value means that the stimulating factors did not affect each other or were not affected by each other. 179 relationships with a value of 1 have a weak impact on each other and 433 relationships with a value of 2 have relatively strong impact relationships. In addition, 541 relationships have the number 3, and this means that the relationships of key drivers are very large and have great influence.

Conclusion: Among the 46 driving forces, 11 driving forces have a more key effect on the future state of the local anarchy festival in the crowded village of Rudbar, which includes loyalty to the event, quality of the event, expansion of personal interests, positive emotional experience, freedom from everyday life, satisfaction with the event, Escape from worries, peace, feeling of security, diversity in experience and familiarity with new places. In terms of systemic performance, these forces play the role of high influence and low influence in the system environment with the aim of improving the quality of the urban environment, and as a result, they are considered the most effective and key drivers.

Keywords:

Driver,

structural analysis,

Tourism,

Event-oriented tourism, Anbooh village

Highlight:  

·       Using the future research method to investigate the factors influencing the attraction of tourists to local festivals.

 

 

 

 

Cite this article:

Akbari, M., Taleshi anboohi, M., Taleshi anboohi, M. (2024). Event-oriented tourism: an effective stimulus to attract tourists to local festivals (Case of study: Anarchini festival of the dense village of Rudbar county. Organization Of Space Economy, 2(4), 1-20.

Publisher: Islamic Azad University of Yadegar-e Imam Press

 

 

 

 

 

img0 

نشریه ساماندهی اقتصاد فضا

https://sanad.iau.ir/journal/jose

 

 

نشریه علمی ساماندهی اقتصاد فضا، 2(4) 20-1، تابستان 1403

 

 

گردشگری رویداد محور: محرکی موثر بر جذب گردشگران به جشنواره‌های محلی

(مورد مطالعه: جشنواره انارچینی روستای انبوه شهرستان رودبار)

مقاله علمی

 

 

 

 

مجید اکبری1*img0، مرضیه طالشی انبوهی2 img0و محمد طالشی انبوهی3 img0  

1. دکتری جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2. کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران

ناشر: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام(ره) شهرری

* نویسنده مسئول: مجید اکبری

پست الکترونیک:  Akbari.majid191@gmail.com

ارجاع به این مقاله: اکبری، مجید، طالشی انبوهی، مرضیه و طالشی انبوهی، محمد. (1402). گردشگری رویداد محور: محرکی موثر بر جذب گردشگران به جشنواره‌های محلی (مورد مطالعه: جشنواره انارچینی روستای انبوه شهرستان رودبار)، ساماندهی اقتصاد فضا، 2(4)، 20-1.

(مطالعه موردی: شهر بناب)

3. کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران

مشخصات مقاله

چکیده

تاریخ دریافت: 

05/11/1402

تاریخ بازنگری:

14/11/1402

تاریخ پذیرش:

14/11/1402

 

 

بیان مسئله: ‏جشنواره‌‏ها و رویدادها در زمره سریع‏ترین بخش‏های درحال‏ رشد گردشگری در جهان به شمار می‏‌روند و مدیران مقاصد گردشگری دریافته‌‏اند که باید جاذبه‌های نو، هیجان ‏انگیز، بکر و بی ‏رقیب را به مجموعه داشته‌‏های گردشگری مقاصد خود بیفزایند تا شمار متقاضیان بازدید از آن مقاصد مطابق خواسته‌ها و اهداف درنظرگرفته ‏شده گردشگری باشد.

هدف: این مقاله کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، محرک­های موثر بر وضعیت آینده جذب گردشگران به جشنواره‌ محلی انارچینی روستای انبوه شهرستان رودبار را بازشناسی و خوشه­بندی کند.

روش: مقاله حاضر  از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش تحقيق، توصیفی- تحلیلی است. داده­های نظری با روش اسنادی و داده­های تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری 30 نفر از خبرگان، جامعه محلی و گردشگران بر اساس نمونه‌گیری هدفمند و محرک­های گردشگری رویداد محور، 46 نیروی محرک در 19 بعد است که با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزارMICMAC  پردازش شده است.

یافته‌ها و بحث: یافته­ها از نظر تحلیل کلی محیط سیسم نشان داد که 645 رابطه عدد 3 دارد و این به معنای آن است که روابط محرک­های کلیدی بسیار زیاد بوده و از تاثیرگذاری و تاثیرپذیری زیادی برخوردارند. همچنین نتایج دیگر پژوهش از تحلیل اثرات متقابل، بیانگر پراکندگی نیروهای محرک در وضعیتی پیچیده و بینابین از اثرگذاری و اثرپذیری است؛ نظام خوشه­بندی محرک­ها حاکی از تمرکز محرک­های مستقل است.

نتیجه‌گیری: از مجموع 46 نیروی پیش­برنده گردشگری رویداد محور جشنواره انار چینی روستای انبوه، 11 محرک کلیدی شامل وفاداری به رویداد، کیفیت رویداد، گسترش علایق شخصی، تجربه احساسی مثبت رهایی از روزمرگی­ها، رضایت از رویداد، فرار از دغدغه­ها، آرامش، احساس امنیت، تنوع در تجربه و آشنایی با مکان­های تازه شناسایی گردید.

واژگان کلیدی:

محرک،

 تحلیل ساختاری،

گردشگری،

گردشگری رویداد محور،

روستای انبوه

 

نکات برجسته:

·        شناسایی و خوشه­بندی محرک­های موثر بر جذب گردشگران به جشنواره‌ انارچینی روستای انبوه.

 

 

 

 

 بیان مسئله

یکی از انواع گردشگري، گردشگري رویداد  است که رشد قابل توجهی در سال­هاي اخیر داشته است (خادمی و همکاران، 1402: 48). گردشگري رویداد را می­توان یکی از انواع سفر با علایق ویژه دانست که در آن اشخاص به نیت حضور در یک رویداد و یا در کنار سفر خود از یک رویداد ویژه بازدید می‌کنند (Getz & Page, 2016: 594). رویدادها یکی از عوامل کلیدی تعیین کننده رقابت‌پذیری یک مقصد هستند (d’Angella et al., 2021: 105). در برخی موارد، آن‌ها حتی به‌عنوان منبع اصلی جذب برای یک مقصد گردشگری هستند (Connell et al., 2015; Evans, 2015). یکی از تحولات مهم در زمینه توسعه، گردشگري رویدادي در قالب جشنواره­هاي فرهنگی بوده است. جشنواره­ها، نوعی رویداد فرهنگی هستند که ویژگی­هاي منحصربه­فرد یک مقصد یا موضوع را برجسته می‌کنند (Zhang et al., 2019: 95). جشنواره‌ها و ‌رویدادها‌ در ‌بین‌ سریع­ترین ‌بخش­های ‌در ‌حال‌ رشد ‌گردشگری ‌در ‌جهان ‌قرار‌ دارند‌ (کروبی و همکاران، 1398: 94). در عصر حاضر گردشگری رویداد، از جمله رویدادهای ویژه فرهنگی است که یکی از روبه رشدترین بخش‌های تجارت گردشگری شناخته شده است (Chang, 2006) در سطح کلان، توسعه این نوع از گردشگری موجب افزایش سهم گردشگری کشور از بازارهای مهم گردشگری دنیا می‌شود (میرزائی و همکاران، 1394: 922) و در سطح خرد، اهمیت رویدادها را می‌توان در حمایت از آداب و رسوم، عقاید و میراث فرهنگی جوامع و درنتیجه کمک به نسل جوان برای فهم بهتر این میراث‌ها، لزوم حفاظت و تداوم آن‌ها دانشت (Savinovic et al., 2012: 683). همچنین، جشنواره­ها را می­توان نوعی ابزار به صرفه جهت گسترش جاذبه­هاي گردشگري و فعالیت­هاي تفریحی در حال توسعه یک مقصد که موجب به­کارگیري فرهنگ و اجراي رویدادهاي فرهنگی و عاملی پیشرو در حوزه­هاي بازاریابی گردشگري و فرهنگی یک مقصد می­باشد، تعریف نمود (خادمی و همکاران، 1402: 48) به عبارت دیگر، این جشنواره­ها به‌ویژه از بعد بهبود کیفیت زندگی به‌واسطه تقویت اقتصاد محلی، اشتغال‌زایی، توسعه مقاصد روستایی، ارتقای فرهنگ و تاریخ بومی و فراهم آوردن فرصت‌های تفریحی، فرهنگی و آموزشی برای ساکنین، پروراندن حس غرور ملی، کمک به حفاظت از محیط‌های طبیعی، اجتماعی و فرهنگی حساس، سهیم بودن در توسعه پایدار منطقه و ایفای نقش به‌عنوان مقصدی برای بازدیدکنندگان اهمیت دارد (لقمان و همکاران، 1399: 423). در این راستا، جشنواره­هاي محلی به‌عنوان شاخه­اي از رویدادهاي فرهنگی، یکی از کنش­هاي مسافر در نواحی روستایی محسوب می­شوند (Gun & Var, 2020: 128). از سویی، ایران به دلیل وجود جاذبه­هاي طبیعی، تاریخی، فرهنگی گوناگون خود در رده مستعدترین کشورهاي جهان به­منظور برپایی این‌گونه جشنواره­های محلی محسوب می­شود. بدین سبب، با بررسی دقیق­تر رویدادها و جشنواره­هاي برگزار شده در سطح کشور، می­توان گام­هاي مؤثري در جهت توسعه موفقیت‌آمیز این نوع از گردشگري در کشور برداشت.

جشن انار چینی یکی از سنت­های دیرینه ایست که در برخی از روستاهای ایران و همچنین در روستای دورافتاده­ای در انتهایی­ترین نقطه گیلان برگزار می­گردد. طبق آمار سازمان جهاد کشاورزی گیلان، در ۹۵ هکتار از اراضی شهرستان رودبار انار باکیفیت تولید می‌شود که در این میان از سطح ۱۰۰ هکتار اراضی کشاورزی روستای انبوه در ۴۵ هکتار آن انار و در سایر اراضی گردو، فندق و زیتون کشت می‌شود. قدمت روستای "انبوه" به 3500 سال قبل می­رسد و ساکنان این روستا نسل به نسل از این آیین پیروی کرده­اند. روستای تاریخی، توریستی و کوهستانی "انبوه" در ۱۸۰کیلومتری جنوب شهر رشت مرکز استان گیلان و ۱۱۶کیلومتری نیمه شرقی شهرستان رودبار واقع شده است. روستای انبوه را ماسوله دوم گیلان نیز می­نامند. جشن انار یکی از مهم‌ترین مراسم محلی این روستاست که هر ساله با طلوع صبح روز جمعه (در هفته آخر مهر) برگزار می­شود. برپایی آیین سنتی شکرانه انار در روستای انبوه با استقبال کم نظیر مردم مواجه می‌شود که همین موضوع خود یک نوع فعالیت گردشگری بر پایه کشاورزی است. انار چینی و همچنین فروش محصولات فرآوری و مشتقات انار در انبوه موجب رونق اقتصادی این روستا شده است. انجام این مراسم تا غروب طول می‏کشد. امروزه در راستای ارتقاء جشنواره‌ محلی انار چینی روستای انبوه به‌عنوان یک رویدادهای فرهنگی و گردشگری، نیروهای برانگیزانده زیادی نقش بسزایی دارند. در این رابطه، شناسایی عوامل مؤثر در جذب گردشگران به این رویداد محلی سالانه، در آشنایی دقیق­تر امور و درك عمیق­تر واقعیت­هاي اجتماعی، فرهنگی و اقتصادي منطقه و برنامه­ریزي براي توسعه پایدار روستایی انبوه، سودمند خواهد بود. بااین وجود، این موضوع علیرغم وضوح و ضرورت، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. ازاین­رو، شناسایی و تمرکز بر روي ویژگی­هاي گردشگران، ابزاري مفید و کلیدي در صنعت گردشگري محسوب می­گردد. در همسویی با چنین هدف و ضرورتی، این مطالعه سعی دارد تا با روش تحلیل ساختاری محرک­های مؤثر بر وضعیت آینده گردشگری جشنواره انار چینی روستای انبوه رودبار را شناسایی و بررسی کند. این هدف با طرح و تبیین یک پرسش اصلی ردیابی و مطالعه علمی شده است؛

1. نظام خوشه­بندی و محرک­های کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده جشنواره محلی انار چینی روستای انبوه کدم‌اند؟

مبانی نظری

تا قبل از 1970 میلادی، رویداد هنوز به‌طور جدی به‌عنوان جاذبه در گردشگری مورد توجه قرار نگرفته بود. جشنواره­ها و رویدادها معمولاً در زمینه سیاسی برگزار می­شدند و از دید جامعه­شناسی، انسان­شناسی و هنر مورد توجه قرار می­گرفتند و اثرات اقتصادی آن ارزیابی می­شد و گتز1 در سال 2008 خلاصه جامعی از لحاظ بررسی روند تاریخی و موضوعی گردشگری رویدادها تهیه کرد (ملکی و همکاران، 1398: 101). همچنین کیم2 و همکارانش در سال 2013 مطالعه­ای جامع بر روی الگوها و روندهای گردشگری رویداد در طول 30 سال (1980 تا 2010) انجام دادند (Kim et al., 2013).

مطالعات گردشگری رویداد به‌طور برجسته در دهه 80 میلادی آغاز گرده است. محققان آمریکایی، کانادایی و استرالیایی (بخصوص در زمینه پایداری) تأثیر بسیار زیادی بر شکل­گیری این مفهوم داشتند. در اواخر این دهه کتابی در زمینه برنامه­ریزی و ارزیابی رویدادها نوشته شد و هال در سال 1989 در مقاله­ای نیاز به توجه بیشتر به اثرات اجتماعی و فرهنگی رویدادها را متذکر شد. دهه 90 میلادی نقطه عطف این دوران محسوب می­شود. گردشگری رویداد از سال 2008 رشد قابل ملاحظه‌ای را تجربه کرد (ملکی و همکاران، 1398: 102).

رويدادها جزء مهیج‌ترین و پرسرعت­ترين صنعت رو به رشد در ارتباط با فراغت، تجارت و گردشگري هستند. رويدادها مي­توانند به شكل موج جديدي در گردشگري جايگزين به نمايش گذاشته شوند. يك رويداد، گردشگران را نيز وادار به مشاركت مي­كند و باعث می‌شود كه گردشگر به مدت طولاني­تر در منطقه­اي كه رويدادي در آن در حال برگزاري است بماند. و از طرف ديگر رويداد براي مردم محلي و ساكنين آن منطقه اشتعال­زایی می­کند (تاج‌زاده نمین و هاشم زاده، 1394: 31). خط­مشي­گذاران گردشگري بيان مي­كنند كه رويداد (جشنواره) مي­تواند يك نقش كليدي در جذب گردشگر در فصول كم اوج داشته باشد به همین خاطر گردشگری رویداد به دلیل تمایل کسب‌وکارها در بهره­برداری از یک بخش کوچک و ویژه بازار  و تأثیر در اقتصاد محلی دارای کاربردی جهانی است (کروبی و همکاران، 1398: 95). حسب تعریف، گردشگری رویداد را می­توان واقعه­ی دانست که به‌طور معمول برخلاف زندگی متعارف و جاری جامعه محلی شکل می­گیرد (منوچهری و همکاران، 1402: 9). آغاز و پایانی برای آن متصوریم و هدف از آن تأمین یک نیاز (برگزاری مراسم معنوی حج)، فعالیت­های اجتماعی خیره (گلریزان)، گذران اوقات فراغت برای مردم محلی (مسابقه­ای ورزشی) یا جلب گردشگران به یک مقصد گردشگری(تلاش برای میزبانی جام جهانی فوتبال) و پاسخ به یکی از مهم‌ترین نیازهای انسانی، یعنی گرد هم آمدن و تعاملات انسانی است (Seraphin, 2021: 5). گردشگری رویدادمحور به نوعی گردشگری اشاره دارد که در آن افراد برای شرکت در رویدادها و فعالیت‌های خاص به یک مقصد سفر می‌کنند. این نوع گردشگری ممکن است شامل حضور در کنفرانس‌ها، نمایشگاه‌ها، کنسرت‌ها، ورزش‌های مهم، فستیوال‌ها، جشنواره‌ها و دیگر رویدادهای فرهنگی و تفریحی باشد (Hall, 1992: 340). گردشگری رویدادمحور بر تجربه ‌ویژه‌ای تأکید می‌کند که با حضور در رویدادها و شرکت در فعالیت‌های خاص، امکان ارتباط با فرهنگ، هنر، و سبک زندگی محلی را فراهم می‌سازد. افراد ممکن است به خاطر علاقه‌مندی‌های خاص، به دنبال رویدادهایی برای شرکت در آن‌ها باشند و به مقصدی خاص سفر کنند (Getz, 2007). یکی از انواع این رویدادها، جشنواره­هاي محلی3 گوناگونی براي دنبال کردن این نوع از گردشگري برشمرده­اند. توجه به نسل­هایی که به دنبال برچیدن کشاورزي یا تنوع بخشیدن به مناطق حاشیه­اي دورافتاده روستایی هستند، وسیله­اي براي دستیابی به توسعه و بازآفرینی اقتصادي و اجتماعی مناطق محلی و ایجاد منبع درآمد و اشتغال پایدار، به­ویژه در مناطق روستایی، که در آن صنعت کشاورزي سنتی رو به افول باشد، از جمله این دلایل هستند (Fang, 2020).

امروزه اهمیت جشنواره­های محلی به حدی است که از اصطلاح فستیوال سازی4 بسیار یاد می­شود. این اصطلاح، بر تبدیل جاذبه­های رویدادهای بومی و محلی که به‌صورت عادی برگزار می­شوند، به یک جشنواره سازمان‌دهی شده و به یک کالای گردشگری تأکید دارد(منوچهری و همکاران، 1402: 9). هدف اصلی برپایی جشنواره­های محلی، گسترش فصل رونق سنتی گردشگری منطقه در طول سال، افزایش تقاضای گردشگری منطقه، جذب بازدیدکنندگان خارجی و ایجاد تصویر ذهنی مطلوب برای یک مقصد است (Duran & Hamarat, 2014: 148).

رویدادهای و جشنواره­ها به‌صورت همگانی هستند (Getz, 2010: 5). توسعه رویدادها و جشنواره‌ها موجب ارتقایی فرهنگ محلی، پروراندن حس غرور ملی و توسعه پایدار منطقه می­شد (کروبی و همکاران، 1398: 95). محققان به اين واقعيت اشاره مي­كنند كه در طي دوره­هاي آغازين، جشنواره­ها و رويدادها بیان‌کننده هويت براي مردم، يك حس مكان، و هويت متجانس و شخصي مردم بودند. سوابق تحقيقات نشان مي­دهند كه چگونه جشنواره­ها و رويدادها مدت زمان زيادي به‌عنوان جاذبه­هاي گردشگري عمل مي­كردند و بر روي باز توليد مكان­ها به‌عنوان مقاصد گردشگري تأثیر داشتند (تاج‌زاده نمین و هاشم زاده، 1394: 30). جشنواره‌ها برحسب اهمیت می­توانند در سطح­های منطقه­ای یا محلی ایفای نقش کنند:

1. جشنواره­های عمومی که در واقع برای ساکنان محلی ایجاد شده­اند و توسط داوطلبان مدیریت و برنامه­ریزی می‌شوند. اگرچه این رویدادها اغلب کوچک مقیاس­اند و جاذبه گردشگری محدودی دارند؛ اما می‌توانند فرصتی گران‌بها برای فعالیت در اختیار بازدیدکنندگان منطقه‌ای قرار دهند؛

 2. جشنواره­هایی که دارای اهمیت منطقه­ای و استانی هستند نیز قدرت دریافت و جذب گردشگران بسیاری را دارند، رویدادهای این دسته کارکنان حرفه­ای می‌طلبند؛

3. جشنواره­های ملی و بین‌المللی که از نظر جذب گردشگر در اولویت‌اند و قابلیت بزرگ‌تر شدن را نیز دارند. این رویدادها توانایی جذب گردشگران ملی و بین‌المللی را دارند و با توجه و رسیدگی نیز ممکن است شهرستان بیشتر شود (Getz, 2008: 404).

در حوزه گردشگری رویداد، مدل دان بیش از سایر مدل­ها مورد توجه بیشتر پژوهشگران بوده است (Fonseca and Ramos, 2014: 272). بر حسب آن گردشگران و بازدیدکنندگان یا در ارتباط با نیازها و خواسته­های خود مقصدی را انتخاب می‌کنند (عوامل رانشی) و یا به دلیل ویژگی­ها، جذابیت­ها یا مشخصه مقصد به بازدید از آن ترغیب می­شوند (عوامل کششی) (کروبی و همکاران، 1398: 95).

پیشینه تحقیق

کروبی و همکاران (1398)، در مقاله­ای به امکان‌سنجی توسعه گردشگری رویداد (با تأکید بر رویدادهای فرهنگی )و تأثیر آن بر تعدیل فصلی بودن مقصدهای گردشگری در شهر همدان پرداخته­اند. نتایج نشان می‌دهد وضعیت منابع گردشگری، منابع حمایتی، منابع مصنوع و عوامل موقعیتی جهت توسعۀ گردشگری رویدادهای فرهنگی در شهر همدان به‌جز منابع حمایتی،جهت تعدیل فصلی بودن گردشگری در وضعیت مطلوبی قرار دارند.

فرشاد و همکاران (1399)، در مقاله­ای به بررسی نقش جشنواره انار در توسعه پایدار گردشگری جوامع محلی در نواحی روستاهای منطقه اورامانات شهرستان پاوه پرداخته­اند. نتایج این پژوهش نشان داد نتایج به دست آمده از آزمون T تک نمونه نشان داد که جشنواره انار می‌تواند ابزاری برای توسعه گردشگری جوامع محلی در نواحی در منطقه اورامانات باشد. همچنین نتایج حاصل از معادلات ساختاری نشان می‌دهد، شاخص اجتماعی – فرهنگی با بیشترین اثرگذاری با ضریب (704/۰) در توسعه پایدار گردشگری جوامع محلی ، شاخص اقتصادی در جایگاه دوم با ضریب (283/0) شاخص زیست‌محیطی در جایگاه سوم با ضریب اثرگذاری (017/0) مؤثر باشد.

جهانیان و شیخونی (1401)، در مقاله­ای به ارائه الگوی توسعه گردشگری رویدادمحور مبتنی بر شناخت مؤلفه‌‏های انگیزشی جذب گردشگران در کشور پرداخته­اند.  نتایج تحقیق این پژوهش نشان داد که بُعد الزامات دارای مؤلفه‌های مدیریت راهبردی و سیاست‌گذاری، عوامل مدیریتی، بُعد زمینه‌ساز دارای مؤلفه‌‏های ساختار سازمانی و فرهنگ‌‏سازی و بُعد تسهیلگر دارای مؤلفه‌‏های فنّاوری اطلاعات است

حیدری و همکاران (1402)، در مقاله­ای به تبیین اثرات گردشگری رویداد محور بر دگردیسی کارکردی نوزاد شهرها در شهر ارمغانخانه زنجان پرداخته­اند. نتایج این پژوهش نشان داد که اثری به میزان 66% درصدی گردشگری آئینی در دگردیسی شهر آرمغانخانه بوده است. در این چارچوب بیشترین اثرگذاری گردشگری آئینی در سرمایه‌گذاری نهادهای مختلف دولتی- خصوصی، بهبود فرصت‌های شغلی، بهبود جذابیت شهری، تصویر مطلوب گردشگری، بهبود خدمات و زیرساخت‌های شهری و تعریف هویت جدید شهری بوده است.

منوچهری و همکاران (1402)، در مقاله­ای به تحلیل کیفی بر توسعۀ گردشگری رویداد محور مبتنی بر جشنوارۀ بین‌المللی تئاتر خیابانی شهر مریوان پرداخته­اند. در این راستا چالش‏ها و موانع پیشِ‏روی بهره‏مندی از منافع و توسعۀ گردشگری جشنواره در سه سطح شناسایی شدند. سطح اول که عمومی‏ترین و کلی‏ترین سطح نیز به شمار می‏رود، مرتبط با ضعف‏ها و چالش‏های توسعۀ گردشگری به‌طور عام در سطح شهرستان مریوان؛ سطح دوم، مرتبط با توسعۀ گردشگری رویداد و ایام‌محور در سطح شهرستان مریوان و سطح سوم، مرتبط با ضعف‏ها و چالش‏های پیشِ‏روی تبدیل جشنوارۀ بین‏المللی تئاتر خیابانی به یک رویداد با بازدهی گردشگری است. این یافته‏ها نشان دادند که نیاز است در راستای بهره‏مندی و توسعۀ منافع گردشگری جشنواره، مدیریت یکپارچه و سیستمی گردشگری، آموزش و حرفه‌ای سازی فعالان و ذی‏نفعان و بازنگری در شیوۀ جذب و بازاریابی بخش گردشگری در کنار برجسته‏سازی و تقویت بخش هنری، مدنظر قرار گیرد.

سیمکووا و هلزنر5 (2014)، در پژوهشی انگیزه گردشگران روستایی را مطالعه کردند. در این تحقیق، نویسندگان از مدل مازلو بهره برده و بیان کرده­اند که گریز از زندگی روزانه و محل کار، و نیازهای اجتماعی مانند ملاقات با دیگران تجربه­ای منحصربه‌فرد یا غیرمعمول از انگیزه­های اصلی گردشگران روستایی است.

یول6 و همکاران (2016)، در پژوهشی تأثیرات جشنواره­ها و رویدادها بر آسایش ساکنان را بررسی کرده­اند. یافته­های این پژوهش نشان داد که ارتباط مهمی بین منابع مرتبط اجتماع و رفاه ذهنی ساکنان وجود ندارد.

در پژوهشی دیگر که توسط جیاکون و گالواگنو7 (2021)، با هدف تقسیم­بندي ایتالیا بر اساس انگیزه­هاي ایشان در منطقه سیسیل شرکت‌کنندگان جشنواره مائورچینو8 صورت پذیرفت، نتایج بیانگر وجود چهار عامل انگیزشی شامل تازگی، تجربه فرهنگ محلی، جذابیت جشنواره، اجتماعی شدن بوده است.

با توجه به بررسی پیشینه مطالعات انجام شده قوام‌بخش این فرضیه است که تا به حال محرک­های اثرگذار بر وضعیت آینده جذب گردشگران به جشنواره‌ رویداد محور انار چینی روستای انبوه با استفاده از روش تحلیل ساختاری انجام نگرفته است که نوآوری این پژوهش در قیاس با این مطالعات محسوب می­شود.

روش­ تحقیق

پژوهش حاضر، با رویکرد آینده­پژوهی به شناسایی مهم‌ترین محرک­های مؤثر بر وضعیت آینده جذب گردشگران به جشنواره‌ رویداد محور انار چینی روستای انبوه رودبار می­پردازد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از نظر روش ترکیبی از روش­های اسنادی و پیمایشی و از نظر ماهیت بر اساس روش­های جدید علم آینده‌پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که با به‌کارگیری ترکیبی از مدل­های کمی و کیفی انجام گرفته است. در تهیه محرک‌های مورد مطالعه از روش مطالعات اسنادی و داده­های تجربی روش پیمایشی بر اساس روش دلفی استفاده شده است. برای انتخاب گروه دلفی چون هدف تعمیم نتایج نیست، از روش نمونه­گیری هدفمند یا قضاوتی استفاده شده است. معیارهای انتخاب خبرگان، جامعه محلی و گردشگران، تسلط نظری، تجربه عملی، تمایل و توانایی مشارکت در پژوهش و دسترسی است. نکتۀ قابل توجه در تعیین تعداد خبرگان و گردشگران، کسب اطمینان از جامعیت دیدگاه­های مختلف در پژوهش می­باشد. تعداد جامعه آماری شرکت‌کننده در تحلیل ساختاری مقالات بررسی شده معمولاً بین 14 الی 30 نفر انتخاب شده است (اکبری و همکاران، 1399: 289). با توجه به معیارهای فوق، در نهایت تعداد 30 نفر از خبرگان، جامعه محلی و گردشگران، در جشنواره مهرماه 1402 برای شرکت و همکاری در فرآیند پژوهش انتخاب شده است. در پردازش اطلاعات از روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزار MICMAC استفاده شده است. با استفاده از روش دلفی تعداد 46 محرک اولیه در قالب 19 بعد گردشگری رویداد محور شناسایی شده است (جدول 1).

جدول 1. محرک­های اولیه تأثیرگذار بر وضعیت آینده جشنواره محلی انار چینی در روستای انبوه

بعد

محرک

جذبه­های بازگشت به رویداد

Var01. وفاداری به رویداد، Var02. رضایت از رویداد، Var03. کیفیت رویداد، Var04. تجربه احساسی مثبت

روابط بین شخصی

Var05. استحکام پیوندهای خانوادگی، Var06. تعاملات اجتماعی، Var07. ملاقات با دیگران، Var08. گذران اوقات با فامیل و دوستان

جذبه­های وطن دوستی

Var09. غرور ملی، Var10. میهن‌پرستی

رهایی از استرس

Var11. آرامش، Var12. فرار از دغدغه­ها، Var13. رهایی از روزمرگی­ها، Var14. احساس امنیت

یادآوری

Var15. خاطره سازی، Var16. عکاسی Var17. حس نوستالژی

تنوع جویی

Var18. نو بودن و تازگی رویداد، Var19. تنوع در تجربه، Var20. کنجکاوی و ماجراجویی، Var21. آشنایی با افراد جدید، Var22. آشنایی با فرهنگ محلی، Var23. گسترش علایق شخصی، Var24. آشنایی با مکان­های تازه، Var25. امتحان کردن غذاهای جدید

رشد فردی

Var26. مشارکت در جشنواره و یادگیری، Var27. میل به کسب دانش، Var28. حس اعتماد به نفس

حمایت

Var29. حمایت از جامعه محلی، Var30. حفاظت از میراث فرهنگی و منطقه­ای

زیرساخت­ها

Var31. زیرساخت­های عمومی، Var32. زیرساخت­های گردشگری

جاذبه­ها

Var33. لذت از طبیعت، Var34. جاذبه­های فرهنگی-تاریخی، Var35. لذت بردن از آب‌وهوا، Var36. دیدن باغات، Var37. دیدن مناظر

روابط تجاری

Var38. خرید، Var39. روابط شغلی، Var40. هزینه سفر

دسترسی به رویداد

Var41. دسترسی آسان به محل رویداد، Var42. امکانات حمل‌ونقل عمومی

تفریح

Var43. فعالیت­های تفریحی، Var44. سرگرمی

شهرت رویداد

Var45. تعریف از رویداد، Var46. معروف بودن رویداد

برگفته از: رنجبریان و همکاران، 1393؛ شاطریان و همکاران، 1397خادمی و همکاران، 1402؛  Dwyer & kim, 2003؛Tsai, 2021؛ و  مطالعات کتابخانه­ای نگارندگان، 1402

محدوده مورد مطالعه

انبوه روستایی از توابع بخش عمارلو شهرستان رودبار در استان گیلان ایران است. روستای انبوه در ارتفاع 1360 متر، در شرقی‌ترین بخش عمارلو، قرار گرفته است این روستا در دهستان کلیشم قرار دارد و بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1385، جمعیت آن ۶۱۳ نفر (۱۷۷خانوار) بوده است. مردم انبوه زبان خود را تاتی می‌نامند ولی آن‌طور که مشخص است زبان مردم انبوه بسیار شبیه گیلکی با لهجه شرق گیلان و غرب مازندران است. از خصوصیات این روستا داشتن دو بافت مجزا است که به محله بالا و پایین تقسیم شده است. این روستا بافت پلکانی دارد و در دره­ای سرسبز قرار دارد. انبوه روستای هدف گردشگری و توریستی استان است اما از جاده دسترسی و آسفالته مناسب از سمت رودبار محروم است. بخش­های آسفالت شده نیز با همیاری خود مردم انجام شده است. از بین محصولات رنگانگ، جشن انارش توانسته شهره­ای جهانی بیابد و تبدیل به یکی از مهم‌ترین مراسم محلی این روستا شده است. باغات انار روستای انبوه در فاصله ۱۵ کیلومتری روستا و در انتهای دره¬ای که روستا در وسط آن قرار دارد و در حاشیه رودخانه شاهرود که از کوه¬ها طالقان و الموت سرچشمه می­گیرد و به سفیدرود و سد منجیل ملحق می‌شود واقع شده است. جشن کهن انار چینی این روستا در طلوع صبح روز جمعه (یکی از روزهای ۲۰ الی ۲۵ مهر) هرسال، با ندای «یا الله» پاکار کرپی ـ کسی که به مدت یک سال از طرف باغداران، برای نگهبانی از باغات انار انتخاب شده است، برگزار می‏شود. در این روز، تمام مردم روستا و حتی جوانان و اقوام شهرنشین برای کمک و چیدن انار به روستا می‏آیند و با وسیله نقلیه به سمت باغات انار حرکت می‌کنند. انجام این مراسم تا غروب طول می‏کشد. حدود ۲۲۵باغدار روستای انبوه همزمان با هم در یک روز انارها را از باغ‌­های خود را برداشت می‌کنند. سرازیر شدن آب فاضلاب روستا به باغات انار از یک‌سو و آفتی (کرم گلوگاه) که چند سالی است به جان محصول انار انبوه افتاده موضوعی است که موجب نگرانی باغداران انبوهی شده است. امروزه مشکلات روستای انبوه که یکی از روستاهای هدف گردشگری استان است، زیاد است. دورافتادگی و فاصله ۲۰۰ کیلومتری روستای انبوه از مرکز شهرستان رودبار موجب شده این روستا کمتر مورد توجه مسئولین شهرستانی قرار بگیرد. در نتیجه عدم سرکشی مسئولان مرتبط و ادامه یافتن محرومیت‌ها، مردم روستا در اغلب بحران‌ها به‌صورت خودجوش و با همیاری هم توانسته‌اند برخی اقدامات عمرانی را در روستا به پیش ببرند. شاهد مثال هم دارند: جاده کشی روستا به سمت باغات انار و نظافت و تمیزی تنها منبع آب روستا که از پیش از انقلاب در روستا قرار دارد از این جمله این اقدامات هستند. بی‌توجهی جهاد کشاورزی رودبار به محصولات تولیدی انبوه موجب شده اهالی محصولات خود به خصوص انار و فندق را در استان قزوین عرضه کنند.

img0 

img0 

شکل 2. موقعیت برگزاری جشنواره انار

شکل 1. موقعیت جغرافیایی روستای انبوه رودبار

img0 

img0 

شکل 4. دورنمایی از محل برگزاری جشنواره انار

شکل 3. حضور گردشگران در جشنواره انار

 

یافته­ها

تحلیل کلی محیط سیستم: جدول شماره (2)، برآیند اثرات متقابل 46 عامل یا محرک­ تأثیرگذار بر وضعیت آینده جذب گردشگران به جشنواره‌ رویداد محور انار چینی روستای انبوه رودبار را بر اساس تشکیل ماتریس 46×46 نشان می­دهد. نتایج این جدول بیانگر تعداد تکرار 2 بار و درجه پرشدگی 10/97 درصد است که نشان می‌دهد محرک­های انتخاب شده تأثیر زیادی بر هم داشته­ است. از مجموع 1153 رابطه قابل ارزیابی در ماتریس، 963 رابطه عدد صفر است؛ این مقدار بدان معناست که عوامل محرک بر همدیگر تأثیر نداشته و یا از همدیگر متأثر نشده­ است. 179 رابطه با مقدار یک دارای تأثیر ضعیف نسبت به هم و 433 رابطه با عدد 2 دارای روابط اثرگذاری نسبتاً قوی است. بعلاوه، 541 رابطه عدد 3 دارد و این به معنای آن است که روابط محرک­های کلیدی بسیار زیاد بوده و از تأثیرگذاری و تأثیرپذیری زیادی برخوردارند.


 

جدول 2. تحلیل اولیه داده­های ماتریس و اثرات متقابل محرک­ها

شاخص

اندازه ماتریس

تعداد تکرار

تعداد صفر

تعداد یک

تعداد  دو

تعداد سه

مجموع

درجه پرشدگی

مقدار

46

2

963

179

433

541

1153

10/97

برگرفته از: یافته­های پژوهش، 1402

 

ماتریس این پژوهش بر اساس محرک­های آماری با 2 بار چرخش از مطلوبیت و بهینه‌شدگی 100 درصد برخوردار است که حاکی از روایی بالای پرسشنامه و پاسخ­های آن دارد (جدول 3).

جدول 3. درجه مطلوبیت و بهینه‌شدگی ماتریس

تأثیرپذیری

تأثیرگذاری

چرخش

98%

%98

1

100%

%100

2

برگرفته از: یافته­های پژوهش، 1402

  ارزیابی پلان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری محرک­های تأثیرگذار بر وضعیت آینده جشنواره‌ محلی انار چینی روستای انبوه

الگوی توزیع محرک­های تأثیرگذار بر وضعیت آینده جشنواره‌ محلی انار چینی روستای انبوه رودبار بر روی صفحه پراکندگی حاکی از میزان پایداری یا ناپایداری سیستم است. در روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری با نرم‌افزار MICMAC در مجموع دو مدل عمومی پراکندگی وجود دارد که به سیستم‌های پایدار و ناپایدار معروف است. در مدل سیستم­ پایدار پراکندگی متغیرها به‌صورت L است؛ در این مدل برخی متغیرها دارای اثرگذاری بالا و برخی دارای اثرپذیری بالا است. اما در سیستم­های ناپایدار وضعیت پیچیده­تر است؛ در این سیستم نیروهای گردشگری رویداد محور پیرامون محور قطری صفحه پراکنده است و در بیشتر مواقع حالت بینابین از اثرگذاری و اثر­پذیری دارد که شناسایی محرک­های کلیدی را دشوار می­سازد (شکل­های 5 و 6).

img0 

شکل 5. سیستم ناپایدار        شکل 6. سیستم پایدار

 

شکل شماره (7)، الگوی پراکندگی محرک­های تأثیرگذار بر جشنواره‌ محلی انار چینی روستای انبوه را نشان می­دهد. این الگوی پراکندگی به‌طور کلی بیانگر وضعیت یک سیستم ناپایدار است. محرک­های مورد مطالعه به جزء چند محرک که دارای اثرگذاری بالا در سیستم است عموماً با وضعیت تقریباً مشابهی در اطراف محور قطری استقرار یافته­اند.

img0 

شکل 7. پراکندگی محرک­های تأثیرگذار بر وضعیت آینده جشنواره‌ انار چینی روستای انبوه

جدول 4. میزان تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم محرک­ها بر یکدیگر

رتبه

محرک

تأثیرگذاری

محرک

تأثیرپذیری

محرک

تأثیرگذاری

محرک

تأثیرپذیری

1

Var01

468

Var01

461

Var01

415

Var01

418

2

Var03

412

Var02

401

Var03

383

Var02

360

3

Var23

359

Var13

359

Var23

333

Var13

333

4

Var04

326

Var23

341

Var04

313

Var23

327

5

Var13

303

Var12

333

Var13

297

Var19

326

6

Var02

292

Var19

322

Var02

288

Var16

319

7

Var12

284

Var16

303

Var12

286

Var12

310

8

Var11

281

Var03

299

Var15

282

Var04

303

9

Var14

277

Var11

296

Var11

273

Var22

302

10

Var19

277

Var22

296

Var19

272

Var15

298

11

Var24

273

Var15

288

Var14

270

Var10

285

12

Var15

269

Var04

284

Var24

269

Var20

279

13

Var45

269

Var10

284

Var45

256

Var29

266

14

Var26

258

Var20

281

Var26

255

Var11

262

15

Var18

254

Var14

277

Var18

253

Var03

259

16

Var33

236

Var29

266

Var33

251

Var14

256

17

Var16

232

Var26

236

Var37

236

Var18

246

18

Var20

232

Var24

232

Var36

236

Var26

244

19

Var22

228

Var18

224

Var43

235

Var21

236

20

Var07

221

Var21

221

Var16

234

Var17

236

21

Var06

217

Var33

221

Var44

231

Var33

234

22

Var08

217

Var45

221

Var08

230

Var24

233

23

Var43

217

Var36

217

Var07

228

Var45

232

24

Var34

213

Var17

213

Var20

228

Var30

228

25

Var36

213

Var30

213

Var06

223

Var36

225

26

Var37

213

Var34

206

Var34

220

Var34

218

27

Var44

206

Var37

206

Var22

214

Var25

215

28

Var21

191

Var25

191

Var42

191

Var37

215

29

Var40

187

Var39

187

Var41

187

Var35

205

30

Var41

187

Var35

183

Var40

187

Var44

189

31

Var42

183

Var07

179

Var17

184

Var07

186

32

Var17

172

Var44

172

Var05

177

Var08

183

33

Var25

164

Var08

164

Var25

175

Var46

182

34

Var05

157

Var46

164

Var35

174

Var39

172

35

Var32

157

Var32

142

Var21

173

Var28

142

36

Var30

149

Var38

138

Var32

155

Var43

134

37

Var35

149

Var28

131

Var30

155

Var38

134

38

Var09

142

Var43

119

Var46

140

Var32

125

39

Var10

142

Var31

112

Var31

138

Var09

108

40

Var31

138

Var06

108

Var29

131

Var27

105

41

Var46

138

Var09

101

Var09

127

Var06

103

42

Var29

123

Var27

86

Var10

127

Var31

97

43

Var38

119

Var41

82

Var38

110

Var05

76

44

Var39

101

Var05

74

Var39

102

Var41

63

45

Var27

93

Var40

74

Var27

97

Var40

59

46

Var28

37

Var42

71

Var28

36

Var42

51

برگرفته از: یافته­های پژوهش، 1402

خوشه­بندی محرک­های تأثیرگذار بر وضعیت آینده جشنواره‌ انار چینی روستای انبوه رودبار

 محرک­های تأثیرگذار: این دسته از محرک­ها بیانگر کلیدی­ترین محرک­های دارای اهمیت راهبردی در کیفیت جذب گردشگران به جشنواره‌ انار چینی روستای انبوه رودبار است. با توجه به عدم پایداری جذب گردشگران به جشنواره‌ رویداد محور انار چینی روستای انبوه رودبار تعداد خیلی کمی از محرک­ها در این ناحیه قرار دارند. این محرک­ها شامل نو بودن و تازگی رویداد، آشنایی با مکان­های تازه، مشارکت در جشنواره و یادگیری و تعریف از رویداد است (جدول5). محرک­ فوق بیشترین تأثیرگذاری و کمترین تأثیرپذیری دارند و به‌عنوان بحرانی­ترین محرک­، وضعیت کلان و تغییرات سیستم به عملکرد آن وابسته است. محرک‌های تأثیرگذار ورودی سیستم محسوب می­شود و توسط سیستم قابل کنترل نیست؛ زیرا خارج از سیستم قرار دارد و به‌صورت محرک‌های باثبات عمل می­کند.

محرک­های دوگانه: این محرک­ها همزمان به‌صورت تأثیرپذیر و تأثیرگذار عمل می­کند. در مجموع 11 محرک تأثیرگذار بر وضعیت آینده جذب گردشگران به جشنواره‌ رویداد محور انار چینی روستای انبوه رودبار، جزو محرک­های دوگانه است که هم اثرگذار و هم اثرپذیر است. آن‌ها چنانچه در جدول (5) ملاحظه می­شود شامل وفاداری به رویداد، رضایت از رویداد، کیفیت رویداد، تجربه احساسی مثبت، آرامش، فرار از دغدغه­ها، رهایی از روزمرگی­ها، احساس امنیت، خاطره سازی، تنوع در تجربه و گسترش علایق شخصی است. هرگونه تغییر و تحول این محرک­ها می­تواند پایداری سیستم را تحت‌الشعاع قرار دهد. این نیروها خود به دودسته محرک‌های ریسک و محرک‌های هدف به شرح زیر تقسیم می‌شود:

 1- محرک­های ریسک: محرک­های ریسک ظرفیت بسیار بالایی برای تبدیل‌ شدن به بازیگران کلیدی در سیستم دارد. زیرا به علت ماهیت ناپایدار، پتانسیل تبدیل شدن به نقطه انفعال سیستم را دارد. محرک گسترش علایق شخصی در این ناحیه قرار گرفته است.

2- محرک­های هدف: هیچ محرکی در این ناحیه قرار نگرفته است. این محرک بیش از آنکه تأثیرگذار باشد، تأثیرپذیر است و می­توان آن را با ضریب قطعیت قابل قبول، به‌عنوان نتیجه تکامل سیستم شناسایی و معرفی کرد. با دستکاری این محرک می­توان به تغییرات و تکامل سیستم در جهت مورد نظر دست یافت. بنابراین، بیش از آنکه نتیجه­ای از پیش تعیین شده­ را به تمایش بگذارد، نمایانگر اهداف ممکن در سیستم است.

محرک‌های تأثیرپذیر: محرک­های این ناحیه تأثیرگذاری پایین و تأثیرپذیری بسیار بالا در سیستم دارند که به تکامل محرک‌های تأثیرگذار تأثیرگذارند. محرک­های تأثیرپذیر بسیار حساس و خروجی سیستم به شمار می­روند. محرک­های میهن‌پرستی، عکاسی، کنجکاوی و ماجراجویی، آشنایی با فرهنگ محلی و حمایت از جامعه محلی در این ناحیه قرار گرفته است.

محرک­های مستقل: استحکام پیوندهای خانوادگی، تعاملات اجتماعی، ملاقات با دیگران، گذران اوقات با فامیل و دوستان، غرور ملی، حس نوستالژی، آشنایی با افراد جدید، امتحان کردن غذاهای جدید، میل به کسب دانش، حس اعتماد به نفس، حفاظت از میراث فرهنگی و منطقه­ای، زیرساخت­های عمومی، زیرساخت­های گردشگری، لذت از طبیعت، جاذبه­های فرهنگی-تاریخی، لذت بردن از آب‌وهوا، دیدن باغات، دیدن مناظر، خرید، روابط شغلی، هزینه سفر، دسترسی آسان به محل رویداد، امکانات حمل‌ونقل عمومی، فعالیت­های تفریحی، سرگرمی و معروف بودن رویداد محرک­های مستقل و مستثنی سیستم است. این نیروهای محرک از سایر محرک­های سیستم تأثیر چندانی نمی­پذیرد و بر آن‌ها نیز تأثیر کمی دارد و یا بی‌تأثیر است. آن‌ها ارتباط کمی با سیستم دارد، زیرا نه باعث توقف محرک اصلی و نه باعث تکامل و پیشرفت یک محرک در سیستم می­شود.

- محرک­های «اهرمی ثانویه»: این محرک­ها باوجود این‌که کاملاً مستقل هستند، بیش از آنکه تأثیرپذیر باشند، تأثیرگذارند. آن‌ها در قسمت جنوب غربی نمودار و بالای خط قطری قرار دارند و می‌توانند به‌عنوان نقاطی جهت سنجش و به‌عنوان معیار، به کار روند. محرکی در این ناحیه قرار نگرفته است.

- محرک­های «تنظیم‌کننده»: این محرک­ها در نزدیکی مرکز ثقل نمودار قرار دارند. آن‌ها می‌توانند به‌صورت پی‌درپی به‌عنوان «اهرمی ثانویه»، «اهداف ضعیف» و «محرک­های ریسک ثانویه» عمل نمایند. محرکی در این ناحیه قرار نگرفته است.

جدول 5. خوشه­بندی محرک­های تأثیرگذار بر وضعیت آینده جذب گردشگران به جشنواره‌ محلی انار چینی روستای انبوه

نوع محرک

محرک­ها

تأثیرگذار

نو بودن و تازگی رویداد، آشنایی با مکان­های تازه، مشارکت در جشنواره و یادگیری و تعریف از رویداد

دوگانه

وفاداری به رویداد، رضایت از رویداد، کیفیت رویداد، تجربه احساسی مثبت، آرامش، فرار از دغدغه­ها، رهایی از روزمرگی­ها، احساس امنیت، خاطره سازی، تنوع در تجربه و گسترش علایق شخصی

تنظیمی

-

تأثیرپذیر

میهن‌پرستی، عکاسی، کنجکاوی و ماجراجویی، آشنایی با فرهنگ محلی و حمایت از جامعه محلی

مستقل

استحکام پیوندهای خانوادگی، تعاملات اجتماعی، ملاقات با دیگران، گذران اوقات با فامیل و دوستان، غرور ملی، حس نوستالژی، آشنایی با افراد جدید، امتحان کردن غذاهای جدید، میل به کسب دانش، حس اعتماد به نفس، حفاظت از میراث فرهنگی و منطقه­ای، زیرساخت­های عمومی، زیرساخت­های گردشگری، لذت از طبیعت، جاذبه­های فرهنگی-تاریخی، لذت بردن از آب‌وهوا، دیدن باغات، دیدن مناظر، خرید، روابط شغلی، هزینه سفر، دسترسی آسان به محل رویداد، امکانات حمل‌ونقل عمومی، فعالیت­های تفریحی، سرگرمی و معروف بودن رویداد

هدف

-

ریسک

گسترش علایق شخصی

برگرفته از: یافته­های پژوهش، 1402

شکل­های 5 و 6 نمایش گرافیکی محرک­های مورد مطالعه را نشان می­دهد. در این شکل­ها تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم محرک­ها بر سایر محرک­های سیستم مشخص شده است. چگونگی تأثیرگذاری محرک­ها به‌صورت ضعیف‌ترین تأثیر، تأثیرات ضعیف، تأثیرات میانه، تأثیرات قوی و قوی­ترین تأثیرات است.

img0 

شکل 8. روابط مستقیم بین متغیرها (از بسیار ضعیف تا بسیار قوی)

برگرفته از: یافته­های پژوهش، 1402

 

img0 

شکل 9. روابط غیرمستقیم بین متغیرها ( از بسیار ضعیف تا بسیار قوی)

برگرفته از: یافته­های پژوهش، 1402

محرک­های کلیدی تأثیرگذار بر وضعیت آینده جشنواره‌ محلی انار چینی روستای انبوه رودبار

 از میان 46 نیروی محرک، 11 محرک در تأثیرگذار بر وضعیت آینده جشنواره‌ محلی انار چینی روستای انبوه رودبار اثر کلیدی بیشتری دارند که شامل وفاداری به رویداد، کیفیت رویداد، گسترش علایق شخصی، تجربه احساسی مثبت، رهایی از روزمرگی­ها، رضایت از رویداد، فرار از دغدغه­ها، آرامش، احساس امنیت، تنوع در تجربه و آشنایی با مکان­های تازه هستند. این نیروها از نظر عملکرد سیستمی نقش تأثیرگذاری بالا و تأثیرپذیری اندک را در محیط سیستم با هدف ارتقای کیفیت محیط‌زیست شهری ایفاء می­کند و در نتیجه مؤثرترین و کلیدی­ترین محرک­ها محسوب می­شود (جدول 6).


 

جدول 6. محرک­های کلیدی تأثیرگذار بر وضعیت آینده جشنواره‌ رویداد محور انار چینی روستای انبوه

 

محرک­های کلیدی (مستقیم و غیرمستقیم)

رتبه

محرک

تأثیرگذاری مستقیم

تأثیرپذیری مستقیم

تأثیرگذاری غیرمستقیم

تأثیرپذیری غیرمستقیم

1

وفاداری به رویداد

468

461

415

418

2

کیفیت رویداد

412

299

383

259

3

گسترش علایق شخصی

359

341

333

327

4

تجربه احساسی مثبت

326

284

313

303

5

رهایی از روزمرگی­ها

303

259

297

333

6

رضایت از رویداد

292

401

288

360

7

فرار از دغدغه­ها

284

333

286

310

8

آرامش

281

296

273

262

9

احساس امنیت

277

277

270

256

10

تنوع در تجربه

277

322

272

326

11

آشنایی با مکان­های تازه

273

232

269

233

 برگرفته از: یافته­های پژوهش، 1402

بررسی مقادیر روابط غیرمستقیم پیشران­های کلیدی در جدول شماره 6 حاکی از آن است که مقادیر رتبه­ای تأثیرات مستقیم محرک­های کلیدی، در تأثیرات غیرمستقیم با تغییرات اندک تکرار شده­ است.

بحث و نتیجه­گیری  

جشنواره‌های محلی تأثیر بسزایی بر توسعه گردشگری روستاها دارند. این جشنواره‌ها علاوه بر ایجاد فرصت‌های تفریحی برای جامعه محلی، تأثیرات بسیاری در ارتقاء گردشگری و توسعه روستاها دارند. در این بین برگزاری جشنواره­های انار چینی به‌عنوان یک رویداد محلی جذاب، می‌تواند گردشگران را به منطقه جلب کند. برگزاری چنین رویدادهایی تأثیرات مهمی زیادی دارد که موجب ایجاد فرصت‌های اقتصادی برای افراد محلی می‌شود. از فروش محصولات محلی، صنایع‌دستی، غذاهای محلی، و خدمات گردشگری می‌تواند به تقویت اقتصاد محلی کمک کند. همچنین برگزاری چنین جشنی می‌تواند به حفظ و ترویج فرهنگ محلی و سنت‌های این منطقه کمک کند. این رویداد فرصتی است تا مردم محلی فرهنگ و آداب خود را به گردشگران معرفی کنند و باعث توسعه همکاری‌ها و ارتباطات اجتماعی درون جامعه محلی می‌شود. این همکاری‌ها می‌توانند به بهبود ارتباطات داخلی و افزایش تعاملات اجتماعی منجر شوند. این رویدادها علاوه بر ارتقاء فرهنگی تعامل می‌توانند فضایی سالم و پویا برای تفریح ارائه دهند، که به سلامت جسمی و روحی گردشگران کمک کند. در کنار این تأثیرات مهم برگزاری این جشنواره با رعایت مسائل محیطی و پایدار، می‌تواند به ترویج گردشگری پایدار و حفاظت از محیط‌زیست منطقه کمک کند. این مقاله عوامل و نیروهای محرک را در توسعه گردشگری رویداد محور انار چینی در روستای انبوه را شناسایی و خوشه­بندی کرده است. کاربست این محرک­ها به‌عنوان بسترساز و راهنمای توسعه جشنواره روستای انبوه و اقتصاد محلی، بسیار اهمیت دارد. نتایج مقاله نشان می­دهد الگوی کلی پراکندگی پیشران­های توسعه از نظر تحلیل اثرات متقابل، در مجموع بیانگر وضعیت یک سیستم محیطی ناپایدار است که در آن محر­ک­های توسعه از نظر اثرگذاری و اثرپذیری، حالت پیچیده و بینابین دارد. وضعیت خوشه­بندی محرک­ها گویای تمرکز خوشه­ای در محرک­های مستقل است. از میان 46 نیروی محرک، 11 محرک در تأثیرگذار بر وضعیت آینده جشنواره‌ محلی انار چینی روستای انبوه اثر کلیدی بیشتری دارند که شامل وفاداری به رویداد، کیفیت رویداد، گسترش علایق شخصی، تجربه احساسی مثبت، رهایی از روزمرگی­ها، رضایت از رویداد، فرار از دغدغه­ها، آرامش، احساس امنیت، تنوع در تجربه و آشنایی با مکان­های تازه هستند.

تحلیل نیروهای محرک در تأثیرگذاری بر وضعیت آینده جشنواره محلی انار چینی روستای انبوه رودبار به وضوح نشان می‌دهد که افراد با شرکت مداوم در جشنواره و تجربه مثبت‌تر به آن وفادار می‌شوند و کیفیت برنامه‌ریزی و اجرای جشنواره تأثیر مستقیمی بر تجربه گردشگران دارد. ایجاد فعالیت‌ها و برنامه‌های متنوع نیز جذب افراد و گردشگران با علایق مختلف را تضمین می‌کند. جشنواره انار چینی باید تجربه‌های احساسی مثبتی را برای شرکت‌کنندگان ایجاد کند و به‌عنوان یک فرصت برای فرار از روزمرگی‌ها و تجربه موقعیت‌های جدید مطرح ‌شود. به همین خاطر جشنواره­ها به‌عنوان یک مکان برای فرار موقت از دغدغه‌ها و استرس‌های روزانه تلقی می‌شود. محیط آرام و مطمئنی در جشنواره، افراد را جلب و ترغیب به شرکت می‌کند. شرکت‌کنندگان باید از این رویداد محلی راضی باشند تا به دیگران (گردشگری دهان به دهان) نیز توصیه کنند. ایجاد برنامه‌های امنیتی و اطمینان از امنیت شرکت‌کنندگان نیز در رونق و توسعه این جشنواره اهمیت دارد. معرفی مناطق و مکان‌های جدید (پل تاریخی کُرپی) به شرکت‌کنندگان، جذابیت جشنواره را افزایش می‌دهد. این محرک‌ها می‌توانند به‌طور جمعی به موفقیت و توسعه جشنواره محلی انار چینی روستای انبوه و تجربه بهتر گردشگران در این رویداد کمک کنند. ناگفته نماند در برگزاری جشنواره انار چینی روستای انبوه مسائل مختلف و متنوعی وجود دارد که ممکن است بر این رویداد تأثیر بگذارند. مشکلاتی چون کمبود زیرساخت‌ها اعم از جاده‌های نامناسب، نقص در تأمین آب (کشاورزی و شرب)، برق و تلفن همراه (مشکل آنتن دهی اینترنت)، مشکلات حمل‌ونقل، سرازیر شدن آب فاضلاب روستا به باغات انار، عدم اطلاع‌رسانی شفاف، محدود کردن زمانی برگزاری جشنواره، مشکلات بازاریابی برای محصولات، برداشت غیراصولی انار (برداشت، بسته‌بندی و حمل)، فقدان واحدهای خدماتی و امکانات اقامتی، فقدان سرویس‌های بهداشتی، و عدم وجود پارکینگ نشان‌دهنده مسائلی است که باید با راهکارهای مؤثر مدیریتی و اجتماعی بهبود یابند.

 نتایج این مقاله در محورهای موضوعی متعددی با سایر پژوهش‌ها همسویی و انطباق دارد. در همین راستا، برگزاري این جشنواره­ها در جوامع محلی و استقبال عمومی از این برنامه­ها، نوعی حس غرور وطن­پرستی به آن‌ها القا می­کند که این موضوع با یافته­هاي ملکشاهی (1398)، محمدي و منوچهري (1397) و خادمی و همکاران (1402) نیز مشابهت و همپوشانی دارد. به‌طوری‌که با برگزاري برنامه­هایی براي آشنایی گردشگران با توانمندي­ها و غناي فرهنگ محلی و آگاهی­رسانی از پیشینه تاریخی در کنار جشنواره، در ایجاد حس رضایت گردشگران تلاش شود. این برنامه­ها می­تواند منجر به القاي حس هیجان براي گردشگران شده و حس مثبتی در بازدیدکنندگان از این رویدادهاي محلی ایجاد نماید که با یافته­هاي چتامرونگچاي (2017) لاتور و همکاران (2021) و کروگر و همکاران (2018) نیز همخوانی دارد. در رابطه با زمینه شکل­گیري خاطراتی به یاد ماندنی و مبتنی بر تجربه مستقیم گردشگران با مطالعه زملا (2016) و خلیل­نژاد و همکاران (1400) و به دنبال آرامش و لذت از سفر تو گردشگران با یافته­های پژوهش ماتیس و باستیانسن (2018) و خلیل­نژاد و همکاران (1400) همسو و همخوانی دارد.

آنچه فهم آن بر پایه یافته­های این مقاله به‌عنوان راهنمای گذار تدریجی روستای انبوه به توسعه گردشگری پایدار از طریق برگزاری جشنواره انار چینی است، در راهکارهای زیر قابل جمع­بندی است:

1. آگاهی از مزیت‌ها و منابع محلی: اهمیت توسعه گردشگری پایدار از طریق جشنواره انار چینی از نتایج آگاهی از مزیت‌ها و منابع محلی، به‌ویژه انار، برای جلب گردشگران و توسعه فعالیت‌های گردشگری ناشی می‌شود.

2. مشارکت فعال محلیان: افزایش مشارکت محلیان در برگزاری جشنواره انار چینی به‌عنوان یک فرآیند گروهی و تعاملی، نقش مهمی در سوق دادن روستا به سمت توسعه گردشگری پایدار ایفا می‌کند.

3. حفظ فرهنگ و سنت‌های محلی: برگزاری جشنواره به‌عنوان یک رویداد محلی و سنتی، به حفظ و ترویج فرهنگ و سنت‌های روستا کمک کرده و به گردشگران فرصت می‌دهد با این فرهنگ آشنا شوند.

4. تحقق توسعه پایدار: اجرای جشنواره انار چینی به توسعه پایدار روستا از طریق تأمین درآمد، ایجاد اشتغال محلی، و بهره‌وری از منابع طبیعی، می‌تواند منجر به بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی روستا شود.

5. ترکیب توسعه گردشگری با حفاظت از محیط‌زیست: توسعه گردشگری پایدار از طریق برگزاری جشنواره انار چینی موفقیت‌آمیز است زیرا با توجه به تدابیر محیطی، حفاظت از محیط‌زیست نیز در نظر گرفته شده است.

6. تأکید بر شبکه‌سازی و همکاری‌های محلی: همکاری و شبکه‌سازی با سایر جوامع و ارگان‌ها در سطح محلی برای برگزاری جشنواره انار چینی اهمیت دارد و می‌تواند به بهبود نتایج توسعه گردشگری و اقتصاد محلی کمک کند.

7. ارتقاء تجربه گردشگران: برگزاری جشنواره به گردشگران فرصت می‌دهد تا تجربه خاص و متفاوتی از شرکت در این جشنواره انار چینی به دست بیاورند. در این زمینه می­توان با فراهم کردن فعالیت‌ها و رویدادهای متنوع، هنری، و سنتی در طول جشنواره، به آن تنوع بخشیده و تجربه گردشگران را غنی‌تر ساخت.

حامی مالی

بنا به اظهار نویسنده مسئول، این مقاله حامی مالی نداشته است. 

سهم نویسندگان

این مقاله مستخرج از کار گروهی است، کارهای میدانی، تحلیل و نگارش مقاله توسط نویسنده اول و دوم مقاله انجام شده است؛ صحت، تأیید و راهنمایی در تدوین مقاله توسط نویسنده سوم صورت گرفته است. 

تضاد منافع 

نویسندگان اعلام می­دارند که هیچ تضاد منافعی در رابطه با نویسندگی و یا انتشار این مقاله ندارند. 

تقدیر و تشکر 

نویسندگان، از همه افراد، به دلیل مشاوره و راهنمایی علمی و مشارکتشان (آقای مهندس حشمت اله طالشی انبوهی) در این مقاله تشکر و قدردانی می­نمایند. 

ORCID

Majid Akbari

img0 

 

https://orcid.org/0000-0002-4159-3274  

Marziyeh Taleshi anboohi

img0 

 

https://orcid.org/0009-0009-1590-4903  

Mohammad Taleshi anboohi

img0 

 

https://orcid.org/0000-0006-9764-0566  

منابع 

اکبری، مجید، طاهر پور، فاطمه، بوستان احمدی وحید و فولادی، عاطفه. (1399). مدل‌سازی ساختاری- تفسیری عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری مذهبی در ایران با رویکرد آینده‌پژوهی. نشریه گردشگری و توسعه، 9(4)، 285-296. https://doi 10.22034/jtd.2019.194595.1783

تاج‌زاده نمین، ابوالفضل و هاشم زاده، ژاله. (1394). نقش جشنواره‌های موسیقی محلی در توسعه گردشگری از دیدگاه گردشگران بالقوه. مطالعات مدیریت گردشگری، 9(26)، 31-58.  https://tms.atu.ac.ir/article1355.html

جهانیان، منوچهر و شیخونی، سحر. (1401). ارائه الگوی توسعه گردشگری رویدادمحور مبتنی بر شناخت مؤلفه‌‏های انگیزشی جذب گردشگران در کشور. گردشگری و توسعه، 11(3)، 133-147. https://doi: 10.22034/jtd.2021.283498.2327

حیدری، محمدتقی، رسولی، محمد، رحمتی، پروین و سعید پور، شراره. (1402). تبیین اثرات گردشگری رویداد محور بر دگردیسی کارکردی نوزاد شهرها در ایران (مطالعه موردی: گردشگری آیینی شهر ارمغانخانه زنجان). مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، 18(1)، 169-183. https://sanad.iau.ir/journal/jshsp/Article/686499?jid=686499

خادمی، نیما، عباسی، عباس و عسکری فر، کاظم. (1402). عوامل جذب گردشگران رویداد به جشنواره‌های محلی (مورد مطالعه: جشنواره گل و گلاب میمند فارس). مطالعات مدیریت گردشگری، 18(63)، 41-72.  https://doi:10.22054/tms.2023.74805.2853

خلیل‌نژاد، شهرام، سلیمان زاده، امید و کراقلی، مرضیه. (1400). گونه‌شناسی ذهنی گردشگران از منظر معنای مقصد گردشگری (مورد مطالعه: شهر شیراز). مطالعات مدیریت گردشگری، 16(53)، 233-264.   https://doi:10.22054/tms.2021.50852.2322 

رنجبریان، بهرام، غفاری، محمد و فتحی، سعید. (1393). بخش‌بندی بازار گردشگری داخلی شهر اصفهان بر اساس انگیزه‌های سفر به‌عنوان ابزاری برای مدیریت گردشگری شهری. علوم اجتماعی، 8(25)، 1-24. https://sanad.iau.ir/fa/Article/1036413?FullText=FullText

فرشاد، لقمان، ساریخانی، عادل و بهادری، بهناز. (1399). نقش جشنواره انار در توسعه پایدار گردشگری جوامع محلی در نواحی مرزی مورد مطالعه: (روستاهای منطقه اورامانات شهرستان پاوه). جغرافیا و روابط انسانی، 3(1)، 422-441. https://www.gahr.ir/article_113345.html

کروبی، مهدی، جلیلیان، نگار و قادری، اسماعیل. (1398). امکان‌سنجی توسعه گردشگری رویداد (با تأکید بر رویدادهای فرهنگی )و تأثیر آن بر تعدیل فصلی بودن مقصدهای گردشگری (مطالعه موردی: شهر همدان). مطالعات مدیریت گردشگری، 14(45)، 35-56.  https://doi: 10.22054/tms.2019.27611.1794

محمدی، سعدی و منوچهری، سوران. (1397). شناسایی و تحلیل انگیزه‌های گردشگران جنگ در استان کردستان. گردشگری شهری، 5(2)، 17-33. https://doi: 10.22059/jut.2018.233728.319

ملکشاهی، غلامرضا. (1398). گونه‌شناسی گردشگران داخلی شهری و گردشگری مسئولیت‌پذیر (مورد مطالعه: گردشگران شهرهای بابلسر، لاهیجان و سرعین). برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 8(30)، 17-34.  https://doi: 10.22080/jtpd.2019.14647.2889

ملکی، بهاره، ضرغام بروجنی، حمید، بامداد صوفی، جهانیار و کاظمیان، غلامرضا. (1398). بررسی خط‌مشی‌گذاری گردشگری رویداد بر مبنای تجربیات بازدیدکنندگان از جشنواره­‏های غذای ایرانی. سیاست‌گذاری عمومی، 5(1)، 99-116. https://journals.ut.ac.ir/article_71577.html

منوچهری، سوران، محمدی، سعدی و اسکندری، حمید. (1402). تحلیلی کیفی بر توسعۀ گردشگری رویداد محور مبتنی بر جشنوارۀ بین‌المللی تئاتر خیابانی شهر مریوان. جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای، 13(46)، 1-32.  https://doi:10.22111/gaij.2022.41197.2997

میرزائی، روزبه، نصیری، حکیمه و میرا، سید ابوالقاسم. (1394). از انگیزه‌های گردشگران اروپایی تا انتخاب مقصد سفر (مورد مطالعه: ایران). مدیریت بازرگانی، 7(4)، 921-940.   https://doi:10.22059/jibm.2015.57098

References

 Akbari, M, Taherpour, F, Bostan Ahmadi V., & Foladi, A. (2019). Structural-interpretive modeling of factors affecting the development of religious tourism in Iran with a future research approach. Tourism and Development, 9(4), 285-296. (in Persian) https://doi: 10.22034/jtd.2019.194595.1783

Chang, J. (2006). Segmenting tourists to aboriginal cultural festivals: An example in the Rukai tribal area, Taiwan. Tourism Management, 27(6): 1224-1234. https://www.researchgate.net/publication/222721851_Segmenting_tourists_to_aboriginal_cultural_festivals_An_example_in_the_Rukai_tribal_area_Taiwan

Connell, J., Page, S.J., & Meyer, D. (2015). Visitor attractions and events: responding to seasonality. Tourism Management, 46, 283-298. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2014.06.013

D’Angella, F., Friel, M., Miglietta, A., & Sainaghi, R. (2021). Cultural events for a sustainable tourism

development in urban destinations: the case of Milan’s week, Sinergie. Italian Journal of Management, 39(1), 103-124. https://doi.org/10.7433/s114.2021.07

Duran, E. & Hamarat, B. (2014). Festival attendees’ motivations: the case of International Troia Festival. International Journal of Event and Festival Management, 5 (2): 146-163. https://doi/10.1108/IJEFM-07-2012-0020

Dwyer, L., & Kim, C. (2003). Destination competitiveness: determinants and indicators. Current issues in tourism, 6(5), 369-414. https://doi/abs/10.1080/13683500308667962

Evans, N. (2015). Strategic management for tourism, hospitality and events. Routledge. https://www.routledge.com/Strategic-Management-for-Tourism-Hospitality-and-vents/Evans/p/book/9781032331836

Fang, W. T. (2020). Tourism in emerging economies. Springer Singapore. https://link.springer.com/book/10.1007/978-981-15-2463-9

Farshad, L., Sarikhani, A., & Bahadri, B. (2019). The role of pomegranate festival in the sustainable development of tourism of local communities in the studied border areas: (Villages of Oramanat region, Paveh city). Geography and Human Relations, 3(1), 422-441. (in Persian) https://www.gahr.ir/article_113345.html?lang=en

Fonseca, J. R. S., & Ramos, R. M. P. (2014). Segmenting and Profiling the Portuguese Festival-Goers Through the Most Ancient Form of Music Retailing: The Music Festivals. Journal of Convention & Event Tourism, 15(4): 271-297. https://doi.org/10.1080/15470148.2014.961668

Getz, D. (2007). Event studies: Theory, research and policy for planned events. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780429023002

Getz, D. (2008). Event tourism: Definition, evalution, and research, Tourism management, 29, 403-428. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2007.07.017

Getz, D. (2010). The nature and scope of festival studies. International Journal of Event Maent Research. 5(1), 1-47. https://doi.org/10.1108/17852951011029298

Getz, D., & Page, S. J. (2016). Progress and prospects for event tourism research. Tourism management, 52, 593-631. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2015.03.007

Giaccone, S., & Galvagno, M. (2021). Small-scale cultural festivals in Southern Europe: A motivation-based segmentation study. European Journal of Tourism Research, 29, 2902-2926. https://doi.org/10.54055/ejtr.v29i.2413

 Hall, C. M. (1992). Tourism and politics: Policy, power, and place. Progress in Human Geography, 16(3), 338-354. https://www.amazon.com/Tourism-Politics-Policy-Power-Place/dp/0471965472

Heydari, M. T., Rasouli, M., Rahmati, P., & Saeedpour, S. (2023). Explaining the effects of event-based tourism on the functional transformation of the infant cities in Iran (Case study: Ritual tourism in the city of Armaghanekhane, Zanjan). Human Settlements Planning Studies, 18(1), 169-183. (in Persian) https://sanad.iau.ir/Journal/jose/Article/846359

Jahanian, Manouchehr and Shikhoni, Sahar. (2022). Presenting the development model of event-oriented tourism based on the recognition of the motivational components of attracting tourists in the country. Tourism and Development, 11(3), 133-147. (in Persian) https://doi: 10.22034/jtd.2021.283498.2327

Karroubi, M., Jalilian, N., & Qadri, E. (2018). Feasibility of development of event tourism (with emphasis on cultural events) and its effect on seasonal adjustment of tourist destinations (case study: Hamadan city). Tourism Management Studies, 14(45), 35-56. (in Persian) https://doi: 10.22054/tms.2019.27611.1794

Khademi, N., Abbasi, A., & Askarifar, K. (2023). Factors attracting event tourists to local festivals (case study: Maimand Fars Flower and Rose Festival). Tourism Management Studies, 18(63), 41-72. (in Persian) https://doi: 10.22054/tms.2023.74805.2853

Khalilnejad, S., Soleimanzadeh, O., & Karagli, M. (2021). Mental typology of tourists from the point of view of the meaning of tourist destination (case study: Shiraz city). Tourism Management Studies, 16(53), 233-264. (in Persian) https://doi: 10.22054/tms.2021.50852.2322

Kim, J., Boo, S., & Kim, Y. (2013). Patterns and trends in event tourism study topics over 30 years, international journal of events and tourism.

Kruger, M., van der Merwe, P., & Saayman, M. (2018). A whale of a time! An experience-based typology of visitors to a South African whale-watching festival. Journal of outdoor recreation and tourism, 24, 35-44. https://doi.org/10.1016/j.jort.2018.10.005

Maleki, B., Zargham Borojni, H., Bammad Sufi, J., & Kazemian, G. (2018). Investigating the policy of event tourism based on the experiences of visitors to Iranian food festivals. Public Policy, 5(1), 116-99. (in Persian) https://journals.ut.ac.ir/article_71577.html

Malekshahi, G. (2018). Typology of domestic urban tourists and responsible tourism (case of study: tourists of Babolsar, Lahijan and Serain). Tourism Planning and Development, 8(30), 17-34. (in Persian) https://doi: 10.22080/jtpd.2019.14647.2889

Manouchehri, S., Mohammadi, S., & Eskandari, H. (2023). A qualitative analysis on the development of event-oriented tourism based on the international street theater festival of Marivan city. Geography and Regional Urban Studies, 13(46), 1-32. (in Persian) https://doi: 10.22111/gaij.2022.41197.2997

Mirzai, R., Nasiri, H., & Meera, S. A. (2014). From the motivations of European tourists to the choice of travel destination (case study: Iran). Business Administration, 7(4), 921-940. (in Persian) https://doi:10.22059/jibm.2015.57098

Mitas, O., & Bastiaansen, M. (2018). Novelty: A mechanism of tourists’ enjoyment. Annals of Tourism Research, 72(1), 98-108. https://doi.org/10.1016/j.annals.2018.07.002

Mohammadi, S., & Manouchehri, S. (2017). Identifying and analyzing the motives of war tourists in Kurdistan province. Urban Tourism, 5(2), 17-33. (in Persian) https://doi: 10.22059/jut.2018.233728.319

Ranjbarian, Bahram, Ghaffari, M., Fathi, S. (2013). Segmentation of Isfahan's domestic tourism market based on travel motives as a tool for urban tourism management. Social Sciences, 8(25), 1-24. (in Persian) https://sanad.iau.ir/fa/Article/1036413?FullText=FullText

Savinovic, A., Kim, S., & Long, P. (2012). Audience Members’ Motivation, Satisfaction, and Intention to Re-visit an Ethnic Minority Cultural Festival. Journal of Travel & Tourism Marketing, 29(7): 682-694. https://doi.org/10.1080/10548408.2012.720154

Seraphin, H.(2021). COVID-19: an opportunity to review existing grounded theories in event studies. Journal of Convention & Event Tourism. 22(2),3-35. https://doi.org/10.1080/15470148.2020.1776657

Simkova, Eva & Holzner, Jindrich (2014). Motivation of Tourism Participants. Procedia- Social and Behavioral Sciences, (159), 660 – 664. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.12.455

Tajzadeh Namin, A., & Hashemzadeh, J. (2014). The role of local music festivals in tourism development from the point of view of potential tourists. Tourism Management Studies, 9(26), 31-58. (in Persian) https://tms.atu.ac.ir/article1355.html

Tsai, H. Y. M. (2021). Exploring the motivation-based typology of religious tourists: A study of Welcome Royal Lord Festival. Journal of Destination Marketing & Management, 21, 100623. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2021.100623

Yolal, Medet & others (2016). Impacts of festivals and events on residents‟well-being. Annals of Tourism Research, (61), 1–18. https://doi.org/10.1016/j.annals.2016.07.008

Żemła, M. (2016). Tourism destination: The networking approach. Moravian Geographical Reports, 24(4), 2-14. https://doi.org/10.1515/mgr-2016-0018

Zhang, C. X., Fong, L. H. N., Li, S., & Ly, T. P. (2019). National identity and cultural festivals in postcolonial destinations. Tourism Management, 73, 94-104. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2019.01.013

 

 

 

 

[1] . Getz

[2] . Kim

[3] . Local Festivals

[4]  .Festivalization

[5] . Eva Simkova & Jindrich Holzner

[6] . Medet Yolal

[7] . Giaccone & Galvagno

[8] . Festa del Mauricino


مقالات مرتبط

حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400

صفحه اصلی| عضویت/ ورود| درباره سند| تماس با ما|
[English] [العربية] [en] [ar]