ارزیابی روش توموگرافی مقاومت ویژه الکتریکی و الکترومغناطیس با بسامد بسیار پایین در شناسایی کارست مدفون در ناهمواری‌های شاهو (غار قوری‌قلعه)
محورهای موضوعی : ژئو هیدرولوژیروناک شوکتی 1 , امجد ملکی 2 * , فرزاد شیرزادی تبار 3
1 - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
2 - عضوهیات علمی
3 - عضو هیئت علمی
کلید واژه:
چکیده مقاله :
کارست و حفره‌های کارستی یکی از چالش برانگیزترین موضوعات می‌باشد. با توجه به اینکه مناطق کارستی تقریباً 20% از مساحت زمین را پوشش می‌دهند، شناسایی و بررسی موقعیت حفره‌های کارستی می‌تواند در حوزه‌های گوناگونی مانند توسعه گردشگری، جلوگیری از فرونشست و منابع آب کارستی مفید باشد. در ناهمواری‌های شاهو واقع در استان کرمانشاه لندفرم‌های کارستی از جمله غارها و حفره‌های مدفون به‌خوبی توسعه‌یافته‌اند. این پژوهش با هدف شناسایی سریع و اولیه حفره‌های کارستی مدفون با استفاده از یک روش آسان و کم‌هزینه در مطالعات ژئومورفولوژی، بررسی مورفولوژی و برآورد ابعاد این حفره‌ها انجام شده است. بدین منظور در ناهمواری‌های شاهو (غار قوری قلعه و محیط اطراف آن)، دو روش ژئوفیزیکی توموگرافی مقاومت ویژه الکتریکی (ERT) و الکترومغناطیس با بسامد بسیار پایین (VLF) مورد استفاده و مقایسه با هم قرار گرفت. ابتدا با تعیین موقعیت غار در سطح زمین، مسیر برداشت پروفیل‌ها به‌صورت عمود بر مسیر غار نیز طراحی نیز گردید. سپس 5 پروفیل به روش VLF و 4 پروفیل به روش ERT برداشت شد. 4 پروفیل ERT عمود بر پروفیل‌های شماره 4،2 و 5 VLF برداشت و در نهایت نتایج حاصل از دو روش ژئوفیزیکی مذکور باهم مقایسه شدند. نتایج حاصل از هر دو روش علاوه بر تعیین موقعیت دقیق غار، بی‌هنجاری‌های را خارج از محدوده غار نیز شناسایی کردند که می‌تواند حاکی از گسترش غار یا وجود حفره‌های احتمالی دیگر در اطراف آن باشد. از دیگر یافته‌های تحقیق می‌توان به امکان دستیابی سریع به نتایج و ارزان بودن استفاده از روش VLF نسبت به سایرروش‌های شناسایی اشاره نمود.
Karst and karst cavities are one of the most challenging subjects. Given that karst areas cover approximately 20% of the land area, Identifying and investigating the location of karst buried cavities can be useful in various usages such as tourism development, subsidence prevention and karst water resources. In the rifts of Shaho, located in Kermanshah province, karst landforms, including caves and buried cavities, are well stretched. The current study attempted to identify rapid and early karst cavities using an easy and low-cost method in geomorphological studies. To this end, in Shaho rifts (Quri Qaleh cave and its surroundings), two geophysical methods namely Electrical Resistivity Tomography (ERT) and Very Low Frequency Electromagnetism (VLF) were utilized and compared. Initially, by determining the location of the cave on the ground, the profile performing route was designed perpendicular to the cave route. Then, 5 profiles were performed by VLF and 4 profiles by ERT method. Four ERT profiles perpendicular to profiles 2, 4 and 5 of VLF were taken and finally the results of the two methods were compared. In addition to determining the exact location of the cave, the results of both methods revealed anomalies outside the cave. Other findings of the research include the possibility of rapidly achieving the results and the cheaper use of the VLF method compared to other identification methods.