روند تغییرات رطوبت ( ویژه و نسبی) در ایستگاه های سینوپتیک ایران طی دوره آماری (2005 - 1976)

محورهای موضوعی : فیزیک دریا

پری سیما کتیرایی بروجردی ¹ , فروزان ارکیان ² , رقیه رضائی فرکوش ³

1 - گروه هواشناسی ، علوم وفنون دریایی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
2 - گروه هواشناسی ، علوم وفنون دریایی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
3 - گروه هواشناسی ، علوم وفنون دریایی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

تاریخ دریافت : 1390/04/21 تاریخ پذیرش : 1390/06/28 تاریخ انتشار : 1390/06/31

کلید واژه: ایران, رطوبت نسبی, تغییر اقلیم, روند, رطوبت ویژه,

چکیده مقاله :

در دهه های اخیر تغییر اقلیم در نتیجه گرمایش جهانی از بحث های اساسی بین دانشمندان بوده است. رطوبت جو به علت نقش بسزایی که در ترازمندی انرژی سیاره زمین دارد، در تبیین تغییرات اقلیمی موثر می باشد. در این مطالعه مقادیر متوسط ماهانه فشار هوای ایستگاه (QFE)، فشار بخار و رطوبت نسبی و دمای نقطه شبنم 46 ایستگاه سینوپتیک ایران طی دوره آماری (2005-1976) جمع آوری گردید. و رطوبت ویژه نیز طی دوره آماری (2005-1976 ) محاسبه شده است. روند تغییرات رطوبت نسبی و ویژه، با روش حداقل مربعات محاسبه شد. از آزمون من- کندال برای تعیین معنی داری روند استفاده شد. نتایج نشان داد که در شمال (80% 14~"> ) و شمال غرب ایران میانگین رطوبت نسبی سالانه بیش تر از سایر مناطق است و میانگین رطوبت نسبی فصل زمستان بیش تر از سایر فصول است. همچنین میانگین رطوبت ویژه سالانه در کرانه های خلیج فارس و دریای عمان و حاشیه دریای خزر بیش تر از سایر نقاط است و مقدار رطوبت ویژه در فصل تابستان در کل کشور بیش تر از فصول دیگر است (g/kg 4 14~"> ). روند رطوبت نسبی سالانه در اکثر ایستگاه ها غیر از کرانه دریای خزر و خلیج فارس و پاره ای از ایستگاه های غربی منفی است. روند رطوبت ویژه سالانه تنها در ایستگاه های کرانه دریای خزر و خلیج فارس مثبت و در سایر ایستگاه ها منفی است. بیش تر ایستگاه های ایران در فصل زمستان روند منفی معنی دار در رطوبت نسبی دارند (28%). روند رطوبت ویژه فصل بهار در اکثر ایستگاه ها کاهشی و تنها در چند ایستگاه کرانه دریای خزر و خلیج فارس افزایشی است. در مجموع می توان بیان داشت که روند کاهشی متغیرهای مورد بررسی بیش تر از افزایشی آن ها است.

چکیده انگلیسی:

In the last decades as a result of global warming climate change has been one of the fundamental discussions among scientists. As the atmospheric water vapor plays an important role in energy balance of the planet, so it is an important factor for explaining climate change. In this study, air pressure, vapor pressure and relative humidity and dew point temperature over 46 synoptic stations are obtained. The specific humidity is calculated for the statistic period (1976 till 2005). The amount of the relative and specific humidity trend is calculated by least square method. The Mann-Kendall test is used for determining the significance level of trend. The results showed that the annual of the mean relative humidity in north    and North West of Iran was greater than other areas. Relative humidity in winter was greater than other seasons. In coasts of Caspian Sea and Persian Gulf annual mean of specific humidity was greater than other areas; also summer specific humidity is greater than other seasons ().Relative humidity trend in most of stations except the stations which are in coasts of Caspian Sea and Persian Gulf and some of the western stations were negative. Annual specific humidity trends were positive in Caspian Sea and Persian Gulf stations and were negative in other stations. In winter most of stations had significant negative trend in relative humidity (28%). Specific humidity was reduced in most of stations in spring, but it increased for some of stations in coastal lines. Over all negative trends of investigated parameters was more than positive one.