رویکردی روان‌شناسانه به سفر سه قهرمان اساطیری (هرکول، رستم، اسفندیار)
محورهای موضوعی : اسطورهکبری بهمنی 1 , آزاده نیرومند 2
1 - مربی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد درود
2 - مربی زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد درود
کلید واژه: رستم, فرایند فردیت, هرکول, اسفندیار, کهن‌الگوها,
چکیده مقاله :
هرکول، رستم و اسفندیار سه قهرمان اساطیر یونان و ایران‌اند. وجه مشترک هر سه انجام مأموریت‌های دشوار است. هرکول برای رسیدن به جاودانگی مأمور انجام دادن کار طاقت‌فرسا می‌شود. رستم برای نجات شاه کهنسال و اسفندیار نیز برای رهاییِ خواهرانش، باید از هفت خوان عبور کنند. در این مقاله، سه عزیمت مذکور را با الگویِ فرایند فردیت تطبیق داده‌ایم. مطابق با نظر یونگ، کهن‌الگوها محتویات ناخودآگاه جمعی بشرند و در مراحلِ گوناگونِ فرایند فردیت حضور دارند. اساطیر و قصه‌ها نیز تجلیِ لایه‌های زیرین و جمعی ذهن بشرند؛ بنابراین فرافکنی بسیاری از عناصر فردیت را در قصه‌ها و اساطیر به صورت غول، اژدها، غار و... می‌توان جست‌وجو کرد. تفاوت‌ها و اشتراکات هر سه مأموریت افزون بر اینکه حاکی از تنوع فرهنگیِ بستر اساطیر و قصه‌هاست، انعکاس نبرد درونی و دل‌مشغولیِ واحدی است که از تقاضای کمال و رسیدن به یکپارچگی شکل می‌گیرد. در مقالة پیشِ رو، ضمن تطبیق نظر یونگ با سازه‌های اساطیری هر سه مأموریت، با بررسیِ کهنگیِ رمزها و مطلوب‌ها در هر سه داستان، گذر اسطوره به قصه نیز بررسی شده است.
Hercules, Greek mythological hero, Rostam and Esfandiyar, Iranian mythological heroes, have a common ground: Going on difficult quests and accomplishing impossible missions. Hercules, to reach eternity, is forced to fulfill back- breaking tasks. Rostam, for saving the old King, and Esfandiyar, for saving his sisters, have to pass through seven labours of heros (Haft-Khan). In the present article, considering the Jungian concept of individuation, attempt is made to compare these three journeys. According to Carl Gustav Jung, the archetypes are the collective unconscious of man present in the process of individuation. Myths and legends remain ever present in the underlying layers of the unconscious; and the elements of individuation, in the form of cave, dragon, giant and etc., can be found in them. Despite of their differences, all three missions are struggles towards perfection.