تطبیق روایت عشق ایزدان اساطیری و نظریۀ مثلث عشق (نمونه موردی: خدایان هند، یونان و میان‌رودان)
محورهای موضوعی : اساطیر ایران و ملل
سحر ذوالقدری
1
,
زهرا انصاری
2
,
فرامرز خجسته
3
,
حسین میرزا نیک نام
4
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات و فارسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه هرمزگان
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه هرمزگان
3 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه هرمزگان
4 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه هرمزگان
کلید واژه: مثلث عشق, رابرت استرنبرگ, الهگان, ایزدان, اساطیر هندی و یونانی,
چکیده مقاله :
تجربۀ عشق‌ورزی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین روابطی است که انسان‌ها در طول زندگی خود تجربه می‌کنند و از دیرباز موردتوجه جدی فلاسفه و اندیشمندان بوده است. نظریۀ مثلث عشق رابرت. جی استرنبرگ یکی از آرایی است که به بررسی این مقوله از دیدگاه روان‌شناسی پرداخته است و در تحلیل متون داستانی، کاربرد فراوان دارد. بر اساس این نظریه، عشق دارای سه جنبۀ: صمیمیت، اشتیاق و تعهد است که از ترکیب این سه جنبه، هفت گونه عشق‌ورزی پدیدار می‌شود. نوشتار حاضر با روش تحلیلی ـ تطبیقی می‌کوشد تا با تکیه بر نظریۀ مثلث عشق استرنبرگ، به تبیین و تحلیل کنش‌های عاشقانۀ آن دسته از خدایان اساطیریِ هند، یونان و میان‌رودان بپردازد که روایاتی از آن‌ها برجای مانده است. پس از تطبیق روایات ایزدان و ایزد بانوان با انواع هفت‌گانه عشق در نظر استرنبرگ، دانسته شد که فراوانیِ عشق شیفتگی بی‌خردانه در یونان و نیز عشق تهی، شراکتی و کامل در هند، به نسبت دو حوزۀ دیگرِ فرهنگی پژوهش، بیشتر است. در حوزۀ فرهنگی میان‌رودان، عشق شاهد مثال‌های کمتری دارد. این موضوع می‌تواند بازتابی از تلقی و تصور رایج مردم این مناطق از مفهوم عشق نیز باشد. این پژوهش نشان از ذهن پیچیدۀ انسان‌های نخستین در مسائل احساسی و انتزاعی دارد.
The concept of love is a fundamental and intricate aspect of human experience, drawing significant attention from scholars and philosophers. Among the various theories exploring this phenomenon is Robert J. Sternberg's triangular theory of love, which delves into the psychological dimensions of love and is commonly utilized in the analysis of literary works. This article employs an analytical-comparative approach to examine the behaviors of mythological deities from India, Greece, and Mesopotamia through the lens of Sternberg's theory. By juxtaposing these divine narratives with Sternberg's framework of seven types of love, observations reveal a prevalence of "fatuous love" in Greek mythology, alongside instances of "empty love," "companionate love" and "consummate love" in Indian myths, while Mesopotamian tales exhibit fewer examples of love. These findings potentially mirror cultural perceptions and conceptions of love within these societies. The study sheds light on the intricate emotional and abstract capacities of early civilizations.