وظایف فرهنگی ـ اجتماعی دانشجویان از دیدگاه رهبران جمهوری اسلامی ایران

محورهای موضوعی : حکمرانی اسلامی

سعیده خراسانی ¹ , حسینعلی جاهد ² , داریوش مطلبی ³

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، واحد یادگار امام خمینی(ره)شهرری، تهران، ایران
2 - گروه مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه علوم تربیتی واحد یادگار امام خمینی (ره)، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1402/10/11 تاریخ پذیرش : 1402/10/29 تاریخ انتشار : 1402/10/01

کلید واژه: دانشجویان, واژگان کلیدی: رهبران جمهوری اسلامی ایران, وظایف فرهنگی ـ اجتماعی,

چکیده مقاله :

بسیاری از دانشگاهیان، آشنایی کافی با وظایف دانشجویان از دیدگاه رهبران جمهوری اسلامی ایران ندارند و مطالعه منسجم در این زمینه انجام نشده است. دانشجویان برای موفقیت در زندگی دانشگاهی و ایفای نقش ویژه اجتماعی خود، وظایف متعددی دارند. هدف این مطالعه تعیین وظایف فرهنگی-اجتماعی دانشجویان از دیدگاه رهبران جمهوری اسلامی ایران است. به این منظور سخنرانی-های ایشان از زمان آغاز رهبری تا پاییز سال 1398 تحلیل شدهاست. منابع اصلی سخنرانی‌های امام خمینی(رضوان‌الله) شامل وبگاه گسترش آرا و اندیشه‌های امام خمینی و کتب دانشگاه و دانشگاهیان، رسالت فرهنگیان و دانشگاهیان از دیدگاه امام خمینی؛ ... و منابع اصلی سخنرانی‌های مقام معظم رهبری، کتب روشنای علم، سایه‌سار ولایت و سخنرانی‌های مندرج در وبگاه مقام معظم رهبری بوده است. برای استخراج وظایف فرهنگی- اجتماعی دانشجویان، تعداد 28 سخنرانی از امام خمینی () و تعداد 148سخنرانی از امام خامنه‌ای () با استفاده از روش تحلیل مضمون بررسی شد. نتایج نشان داد که وظایف فرهنگی- اجتماعی دانشجویان شاملهویت‌بخشی و ایجاد انگیزه(93/36 درصد)؛ مطالبه و پرسشگری(55/29 درصد)؛ تحقق‌بخشیدن به مسائل(25/6 درصد)؛ مدیریت مسائل فرهنگی(52/8 درصد)؛ حضور در میدان عمل(50/12 درصد) و امید داشتن(25/6 درصد) می‌باشد.واژگان کلیدی: رهبران جمهوری اسلامی ایران، دانشجویان، وظایف فرهنگی ـ اجتماعی

چکیده انگلیسی:

Many academics are not familiar enough with the duties of students from the point of view of the leaders of the Islamic Republic of Iran, and no coherent study has been done in this field. Students, to succeed in academic life and fulfill their special social roles, have various duties. The objective of this study is to identify the social-cultural duties of students from the viewpoint of leaders of the Islamic Republic of Iran. For this purpose, their speeches from the commencement of leadership until the fall of 2019 have been collected and analyzed The main sources of Imam Khomeini's(RA) statements include the website for the expansion of Imam Khomeini's(RA) opinions and ideas and the books "University and Academics", "The Mission of Cultivators and Academics from Imam Khomeini's Viewpoint" … and the main sources of the Supreme Leader's speeches include the books of “The Light of Knowledge”, “The Shadow of Guardianship”, and website of the Supreme Leader’s Office. To extract the social-cultural duties of students, 28 speeches from Imam Khomeini and 148 speeches from Imam Khamenei were examined using content analysis. The results indicate that the socio-cultural duties of students include "identity formation and motivation"(93.36%), demanding and questioning(55.29%); .

منابع و مأخذ:

_|1) احمدی¬فشارکی، حسنعلی (1376). دانشگاه و دانشگاهیان از دیدگاه امام خمینی (رضوان الله)، انتشارات مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی (رضوان الله).
2) اففخمی¬عقدا، محمد، کمالی¬زارچ، محمود و راوه¬نادر، شکوه (1394). دیدگاه دانشجویان دربارة نقش عوامل اجتماعی در تعلیم و تربیت، نشریة پژوهش در نظام¬های آموزشی، 9(29)، 143 ـ 162.
3) آیین¬نامه تشکل¬های دانشجویی، 6/9/1378، وبگاه مرکز پژوهش¬های مجلس شورای اسلامی به نشانی: https://rc.majlis.ir/fa
4) بهشتی، سعید (1399). تأملات فلسفی در تعلیم و تربیت. تهران: انتشارات شرکت چاپ و نشر الملل.
5) بهشتی، سعید و افخمی¬اردکانی، محمدعلی (1386). تبیین مبانی و اصول تربیت اجتماعی در
نهج¬البلاغه. نشریه تربیت اسلامی، 2(4)، 7 ـ 39.
6) پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت¬الله العظمی سیدعلی خامنه¬ای به نشانی: https://farsi.khamenei.ir/
7) جاهد، حسینعلی و خسروی، الناز (1397). شایستگی¬های آموزشی و پژوهشی مورد نیاز دانشجویان برای موفقیت در زندگی دانشگاهی. نشریة راهبردهای آموزشی در علوم پزشکی، 11(1)، 50 ـ 85..
8) جعفریان ¬یسار، حمید (1386). مبانی، اصول، فلسفه و مکاتب آموزش و پرورش. قم: انتشارات ظفر. 9) جوادی¬آملی، عبدالله (1379). مراحل اخلاق در قرآن. قم: انتشارات نشر اسراء.
10) جوادی¬آملی، عبدالله (1384). حق و تکلیف در اسلام. قم: انتشارات نشر اسراء.
11) جهانیان، رمضان (1389). توسعة مشارکت دانشجویان در دانشگاه. مجلة پژوهش¬های مدیریت، 21(84)، 177 ـ 187.
12) حجتی، محمدباقر (1387). آداب تعلیم و تعلم در اسلام. تهران: فرهنگ اسلامی.
13) حیدری، محمدحسین (1385). سیری در آراء تربیتی علامه محمدتقی جعفری. ماهنامة معرفت، 15( 104)، 83 ـ 89.
14) دیناروند، حسن (1392). مکاتب فلسفی و نظریه¬های تربیتی. تهران: انتشارات دانش¬پرور.
15) ذوالفقارزاده، محمدمهدی، امیری، علی¬نقی و زارعی¬متین، حسن (1390). کشف فرهنگ دانشگاه: واکاوی نظری و گونه¬شناختی مطالعات فرهنگ دانشگاهی، اندیشه مدیریت راهبرد، 5(1)، 45 ـ 97.
16) الزهیری جعفری، شیخ اشرف، ترجمة حسین احمدیار (1396). ترجمه و شرح رساله حقوقی امام سجاد (ع) همراه با قصه¬ها و عبرت¬ها. تهران: انتشارات یاس سفید.
17) شعاری¬نژاد، علی¬اکبر (1386). فلسفه آموزش و پرورش. تهران: انتشارت امیرکبیر.
18) شیخ‌زاده، محمد (1394). سبک رهبری خدمتگزار الگویی متعالی برای فرماندهان و مدیران. تهران: مرکز امامت- مرکز باقرالعلوم(ع).
19) صالحی، اکبر و یاراحمدی، مصطفی ( 1387). تبیین تعلیم و تربیت اسلامی از دیدگاه علامه¬ طباطبایی با تأکید بر هدف¬ها و روش¬های تربیتی. دو فصلنامة علمی ـ تخصصی تربیت اسلامی، 3(7)، 23 ـ 50.
20) صدر، فاطمه (1398). بررسی تطبیقی دیدگاه شهید مطهری با دیدگاه متیولیپمن درباره اهداف تعلیم و تربیت. دو فصلنامة علمی ـ پژوهشی تربیت اسلامی، (28)، 75 ـ 94.
21) علوی، حمیدرضا (1386). نکات اساسی در فلسفه تعلیم و تربیت و مکاتب فلسفی ـ تربیتی. کرمان: انتشارات دانشگاه شهید باهنر کرمان.
22) فتحعلی، محمود، مصباح، حسن و یوسفیان، حسن (1400). فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی. تهران: انتشارات مدرسی.
23) فراستخواه، مقصود (1400). آینده¬پژوهی آموزش¬عالی و دانشگاه در ایران؛ مبانی و سناریوها (جلد دوم). تهران: مؤسسه پژوهش و برنامه¬ریزی آموزش¬عالی: مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
24) کلدی، علیرضا و فلاح¬مین باشی، محمدعلی (1388). بررسی کارکردهای اجتماعی و فرهنگی دانشگاه¬ها از نظر دانشجویان (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات). پژوهش¬نامه علوم اجتماعی، 3(1)، 71 ـ 88.
25) گلی¬زواره قمشه¬ای، غلامرضا ( 1386). روش آموزشی و تربیتی علامه حسن¬زاده¬آملی. نشریة پاسدار اسلام، (310)، 14 ـ 18.
26) مصباح¬یزدی، محمدتقی (1385). شیوه¬های اسلامی کردن دانشگاه¬ها. فصلنامة پژوهش¬های فقه و حقوق اسلامی، 2(3)، 9 ـ 20.
27) ملاسلیمانی، فرشته، قائمی، علی و بهشتی، سعید (1389). بررسی مبانی تربیت اجتماعی از دیدگاه امام سجاد(ع) در صحیفة سجادیه. فصلنامة روانشناسی تربیتی، 6(17)، 110 ـ 145.
28) منشور مطالبات مقام معظم رهبری از دانشگاه و دانشگاهیان، مدیریت پژوهش بنیادین، معاونت پژوهشی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها (1388). سایه¬سار ولایت؛ ناظر علی دژاکام (7جلد). قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه¬ها، دفتر نشر معارف.
29) منوچهری¬دزکی، فاطمه (1395). فرهنگ در آموزش¬عالی. چهارمین کنفرانس بین¬المللی
پژوهش¬های نوین در مدیریت، اقتصاد و علوم انسانی، 4(4)، 45 ـ 97.
30) مؤسسة فرهنگی حدیث لوح و قلم (1390). روشنای علم . تهران: انتشارات انقلاب اسلامی.
31) نظام نامة اخلاق آموزشی دانشجویان، بهمن 1399، وبگاه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به نشانی: https://www.msrt.ir/fa
32) نقیب¬زاده، میرعبدالحسین (1387). نگاهی به فلسفة آموزش و پرورش. تهران: انتشارات طهوری.
33) الهیاری، مریم (1394). اخلاق دانشجویی در اسلام. معرفت اخلاقی، 6(1)، 111 ـ 131.
34) هیوودهرست، پل، استنلی پیترز، ریچارد، ترجمة فرهاد کریمی (1389). منطق تربیت: تحلیل مفهوم تربیت از نگاه فلسفة تحلیلی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
35) Carleton University (2024). Student Rights and Responsibilities Policy, Office of the Vice President – Students and Enrolment (SE). from: https://carleton.ca/secretariat/wp-content/uploads/Students-Rights-and-Responsibilities-Policy.pdf
36) Lewis, H. R. (2006). Excellence without a Soul: How a Great University Forgot Education. New York, NY: Public Affairs Press.
37) Qatar University website (qu.edu.qa).
38) The National University of Singapore (NUS) website (www.nus.edu.sg).
39) The University of Cambridge website (www.cam.ac.uk).
40) The University of Sydney (USYD) website (www.sydney.edu.au).
|_