ارزیابی و اولویتبندی عوامل موثر بر هوشمندی تکنولوژی در صنعت نیروگاهی (مطالعه موردی: شرکت احداث و توسعه نیروگاهی مپنا-توسعه 1)
محورهای موضوعی : آینده پژوهیعباس خمسه 1 , نازنین پیله‌وری سلماسی 2 , زهره نی‌ریزی 3
1 - گروه مدیریت صنعتی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
khamseh1349@gmail.com
2 - گروه مدیریت صنعتی، واحد یادگار امام خمینی(ره)، شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - گروه مدیریت تکنولوژی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: هوشمندی تکنولوژی, صنعت نیروگاهی, تکنولوژی, شرکت احداث و توسعه نیروگاهی مپنا-توسعه1,
چکیده مقاله :
الگوی هوشمندی تاکید می کند که فرایند طراحی و مدل سازی هوشمندی تکنولوژی فعالیتی پیچیده است که نیازمند قابلیت به دست آوردن، انتقال و تفسیر حجم بسیار زیادی از اطلاعات و داده های مالی، فنی، اطلاعات و روندهای بازار و دیگر اطلاعات و داده های موجود داخلی و خارجی است که مجموعه این اطلاعات برای توسعه ایده ها، نظریات و ارزیابی امکان سنجی اقتصادی، قابلیت تولید و... به کار گرفته می شود. هدف این پژوهش ارزیابی عوامل موثر بر هوشمندی تکنولوژی در شرکت احداث و توسعه نیروگاهی مپنا-توسعه1 می باشد.. لذا این پژوهش از حیث هدف کاربردی و از نوع روش توصیفی پیمایشی می باشد، در این پژوهش از مدلی با 5 عامل، 26بعد و 120 شاخص که برازش آن با Smart Pls مورد تایید قرار گرفته، استفاده شده است. برای اولویت بندی عوامل از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP[1]) و نرم افزار Super Desitionsبهره بردهایم. نتایج ANP نشان دهنده آن است که در هوشمندی تکنولوژی عامل مدیریت استراتژیک در الویت اول و عوامل مدیریت نوآوری، مدیریت دانش، مدیریت تکنولوژی و مدیریت فناوری اطلاعات، به ترتیب در الویت های بعدی از نظر خبرگان شرکت قرار دارند
The intelligence model emphasizes that the process of designing and modeling of the intelligence technology is a complex activity which requires the capability of obtaining, transmitting and interpreting a large amount of information, financial and technical data, market trends and other existing internal and external information and data; that the collection of this information is used to develop ideas and opinions and assess the economic feasibility and production capability. The purpose of this research is to evaluate the factors influencing the technology intelligence in MAPNA power plant construction and Development Company MD-1. Therefore, this research is applied and descriptive survey in terms of purpose and methodology. In this research, a model with 5 factors, 26 dimensions and 120 indicators has been use, fitness of which is approved by Smart Pls. To prioritize factors, we utilized the Analytic Network Process (ANP) and the Super Decisions software. The results of the ANP indicate that in the technology intelligence, the strategic management factor is in the first priority, and factors of the innovation management, knowledge management, technology management, and information technology management are in the next priorities, according to opinions of the company's experts.
_||_
ارزیابی و اولویتبندی عوامل موثر بر هوشمندی تکنولوژی در صنعت نیروگاهی
(مطالعه موردی: شرکت احداث و توسعه نیروگاهی مپنا-توسعه1)
چکیده:
الگوي هوشمندي تاکيد ميکند که فرايند طراحی و مدل سازی هوشمندی تکنولوژی فعاليتي پيچيده است که نيازمند قابليت به دست آوردن، انتقال و تفسير حجم بسيار زيادي از اطلاعات و داده هاي مالي، فني، اطلاعات و روندهاي بازار و ديگر اطلاعات و دادههاي موجود داخلي و خارجي است که مجموعه اين اطلاعات براي توسعه ايده ها، نظريات و ارزيابي امکان سنجي اقتصادي، قابليت توليد و... به کار گرفته مي شود.
هدف این پژوهش ارزیابی عوامل موثر بر هوشمندی تکنولوژی در شرکت احداث و توسعه نیروگاهی مپنا-توسعه1 میباشد.. لذا این پژوهش از حیث هدف کاربردی و از نوع روش توصیفی – پیمایشی میباشد، در این پژوهش از مدلی با 5 عامل، 26بعد و 120 شاخص که برازش آن با Smart Pls مورد تایید قرار گرفته، استفاده شده است. برای اولویتبندی عوامل از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP1 ) و نرم افزار Super Desitionsبهره بردهایم.
نتایج ANP نشان دهنده آن است که در هوشمندی تکنولوژی عامل مدیریت استراتژیک در الویت اول و عوامل مدیریت نوآوری، مدیریت دانش، مدیریت تکنولوژی و مدیریت فناوری اطلاعات، به ترتیب در الویت های بعدی از نظر خبرگان شرکت قرار دارند.
واژگان کلیدی: تکنولوژی2، هوشمندی تکنولوژی3، صنعت نیروگاهی، شرکت احداث و توسعه نیروگاهی مپنا-توسعه1
مقدمه:
سازمانها امروزه بيش از هر زمان ديگري دريافته اند که صرفا تکيه و اعتماد به اهرمهاي رقابتي سنتي مثل افزايش کيفيت، کاهش هزينه و تمايز در ارائه محصولات و خدمات کافي نيست و درعوض مفاهيمي مثل سرعت و انعطاف پذيري در رقابت نمود قابل توجهي پيدا کرده اند. طي بررسي که در سال 1981 در مورد 700 شرکت امريکايي صورت پذيرفته است، نتايج حاکي از آن است که حدود يک سوم از سود اين سازمانها به واسطه محصولات جديدي بوده است که عرضه کرده اند و اين آمار در حالي است که اين بررسي در سال 1970، مقدار يک پنجم را نشان داده بود. هوشمندی تکنولوژی اصلي ترين عامل انگيزه بخش براي ارائه محصول يا خدمت جديد نزد سازمانهاست.
غیر ممکن است که سازمانی بدون داشتن استراتژی نوآوری شفاف و برنامه ای برای بدست آوردن منابع بیشتر، عدم وجود ارتباطات خارجی کافی و عدم انعطاف در سازماندهی بتواند نوآوری هوشمندانه داشته باشد ودر عوض سازمانی که براهداف استراتژیک شفاف تمرکز دارد و ارتباطات خارجی با تکنولوژیهای نوین دارد و مدیران ارشد آن از توسعه تکنولوژی حمایت میکنند، شانس بیشتری موفقیت نواورانه دارد.
شركت توسعه ا مپنا، بعنوان سازماني دانش محور، چابك و يادگيرنده، همواره برگسترش بازار ، ارتقاء سطح رضايت و وفاداري مشتريان تاکید داشته و بهبود مستمرفرآيند‌هاي مهندسي، تامين تجهيزات ، ساخت، نصب و راه‌اندازي در پروژه‌هاي نيروگاهي، صنعتي، عمراني و حوزه‌هاي مرتبط با انرژي های تجدید پذیر و تولید پراکنده را سرلوحه خود قرار داده است. تغییرات سریع تکنولوژی در صنایع نیروگاهی بخصوص در حوزه ژنراتورها از یک سو، و عدم ارزیابی هوشمند تکنولوژی در صنایع بزرگ و مادر، ضرورت این پژوهش را آشکار می سازد.
لذا این پژوهش با هدف ارزیابی عوامل موثر بر هوشمندی تکنولوژی در شرکت توسعه 1 مپنا شکل گرفته است و از آنجا که تاکنون در صنایع نیروگاهی ایران، شرکتهای گروه مپنا و بخصوص شرکت توسعه 1 چنین پژوهشی انجام نشده، و از طرفی ارزیابی هوشمندی تکنولوژی با یک مدل بومی صورت می گیرد، پژوهش دارای نوآوری می باشد.
مرور ادبیات:
هوشمندي بامفاهیم دیگری چون داده، اطلاعات و دانش برخورد ميکنیم که بهم پیوستگی مفهومی زیادي دارند و نمیتوان بدون در نظر گرفتن معانی فوق به مفهوم هوشمندي پرداخت. داده: "دادهها، لغات و هرآنچه دیگر جزء دسته اطلاعات قرار بگیرند و هیچ تمایزی بین آنها نیست.(مس19884). نکته اساسی در ترجمه فارسی کلمه Intelligence ، بوده که در حوزه مديریت تکنولوژی آن را معادل هوش و هوشمندی دانسته در حالیکه در متخصصان مدیریت اطلاعات آن را اطلاعات معنا کردهاند. با بررسی مفهوم Technology Intelligence، و مرور ادبیات و مستندات موضوع، واژهای که بتواند ابعاد کلی ان را بیان نماید، همانا رصد، تحلیل، برآورد اطلاعات و هوشمندي علم و تکنولوژی است.(صابرفرد، 1392)
پورتر(1980) هوشمندی تکنولوژی را شامل فرایند " شناسائی و جمع آوری، تجزیه و تحلیل و بکارگیری مناسبترین اطلاعات در زمینه توسعه تکنولوژی و تغییر و تحولات روندها و رویدادهای محیط تکنولوژیک است" می داند هدف غايي فرايند هوشمندي تکنولوژِی، تسهيل و بهبود مكانيزم تصميم گيري درسازمان يا صنعت مربوطه است. از اين رو مشخص ميگرددكه ذینفعان اصلي اين فرايند را افراد تصميم گيرنده در حوزه تکنولوژی تشكيل مي دهند. از سوي ديگر، افزايش سطح آگاهي ويادگيري سازماني به عنوان هدف جانبي ايجاد هوشمندي مطرح بوده كه اين امر محدوده مخاطبان هوشمندي ايجاد شده را فراتر از تصميم گيرندگان اصلي سازمان و درسطوح مختلف كارشناسي و تحقيقاتي افزايش ميدهد. اغلب مطالعات و بررسيهاي انجام شده در زمينه هوشمندي تکنولوژی، مديران ارشد سازمان به خصوص مديران ارشد تکنولوژی را به عنوان ذينفعان اصلي اين فرايند مطرح مي نمايند كه اين نظريه باتوجه به هدف نهايي فرايند هوشمندي تکنولوژی چندان دور از ذهن نيست. اما نكته قابل تأمل اين است كه در مجموعه اي به گستردگي يك صنعت و باتوجه به اهداف جانبي فرايند هوشمندی تکنولوژی ، صرف لحاظ نمودن مديران ارشد به عنوان ذينفعان اين فرايند به ناديده گرفتن بخش اعظمي از مخاطبان هوشمندي منجر ميگردد.
یکی ازمسائل مهم در کسب و کارهای امروزی، سرعت بالای تغییرات و تحولات در محیط تکنولوژی بوده که توانائی برنامه ریزی و تصمیمگیری دراین حوزه را بدون درک شایسته از موقعیت حال و آینده تکنولوژی، ناممکن ساخته است. از این رو، شناسائی، ایجاد و توسعه شبکه همکاران تحقیقاتی و صنعتی با استفاده از رویکرد نوآوری باز و بکارگیری هوشمندی تکنولوژی به منظوررصد و دیدهبانی تحولات تکنولوژیک برای سازمانهای تکنولوژی محور و پیشرفت علم و تکنولوژی که اثر مستقیم بر حوزه کسب و کار این سازمانها دارد، دارای اهمیت بالائی است. (خسروپور و همکاران 1392)
باید درک کرد که که تکامل در شرکتهای تکنولوژی محور قاعدتاٌ مرحله به مرحله و خطی نیست، در یک وضعیت با تغییر سریع، مراحل در کنار هم وجود دارند. مثلاٌ هوشمندی تکنولوژی زمانیکه محیط شرکت خصمانهتر و نامطمئنترشود و یا زمانی که تهدیدات قوی پدیدار شود اهمیت بیشتری مییابد. عامل دیگر، نوع مزیت رقابتی است که توسط شرکت بدست آمده باشد. نوع یا سطح هوشمندی تکنولوژی در شرکتهای تکنولوژی محور، به توسعه تکنولوژی، کیفیت و سطح آموزش مدیران، و مشارکت فعال در شبکههای اطلاعاتی بستگی دارد. شرکتها اهداف و جهتگیریهای استراتژیک خود را با اسکن و نظارت بر محیط خود تعیین مینمایند.بسته به اهداف، انواع مختلف اطلاعات جمعآوری و فرآوری خواهد شد.(ساویز،2003)
[1] : Analytic Network Process
[2] :Technology
[3] : Technology intelligence
[4] Mass:
نظام هوشمندی تکنولوژی به عنوان رویکردی نوین در افزایش قدرت تصمیم گیری مدیران، سرمایهگذاران، کارشناسان، متخصصان و بطورکلی تمامی افرادی که دریک حوزه فناورانه در حال فعالیت میباشند، معرفی گردید. (کارشناس و ملائک، 1392)
در مبحث هوشمندی تکنولوژی سرعت و انعطاف پذیری از اهمیت زیادی برخوردار است، هوشمندی تکنولوژی با درک هوش رقابتی در کسب و کار مترادف است، این نوع نظم مدیریتی در ادبیات و صنعت جدید است. در یک مطالعه در شرکتهای بزرگ چند ملیتی با بهترین عملکرد تکنولوژی اطلاعات این نتیجه بدست آمد، که جهت ایجاد ساختارها و فرایندهای جریان اطلاعاتی مرتبط با هدف تلاش زیادی صورت گرفته شده است. مدیریت نظام هوشمندی تکنولوژی یک فرایند هدایتگر بوده و از اهمیت بسزایی برخورداراست. به دلیل آنکه این فرایند به عنوان پشتیبان فعالیتهای مستقیم نظام هوشمندی تکنولوژی عمل میکند، در دسته فعالیتهای غیر مستقیم زنجیره ارزش هوشمندی قرارخواهدگرفت. (فیضی، 1392)
هوشمندی تکنولوژی امکان شناسائی به موقع پیشرفتهای تکنولوژی را فراهم میاورد و همچنین بعنوان مدلی برای پیوند دادن مقتضیات بازار با نوآوریهای تکنولوژیک مطرح میگردد. کارکرد اصلی هوشمندی تکنولوژی ، تسخیر و ارائه اطلاعاتی برای توسعه دانش موجود درباره تهدیدها و موقعیتهای تکنولوژیک است. می تون گفت فرایند هوشمندی تکنولوژی، دربردارنده تنظیم نیازهای اطلاعاتی، انتخاب منابع، جمع آوری داده و ارزیابی اطلاعات است. ازدیدگاه ساویز (2004)، هوشمندی تکنولوژی در دل دو مکتب فکری قرار میگیرد: مکتب نخست، که در آن هوشمندی تکنولوژی ابزاری برای پیش بینی پیشرفتهای تکنولوژیک آینده است. مکتب دوم، هوشمندی تکنولوژی را عنوان سیستمی که توانائی مشاهده محیط تکنولوژیک را به سازمان میدهد، پیشنهاد میکنند.(ساویز،2004)
درجدول 1 به مقایسه تعدادی از پژوهشهایی سالهای اخیر مرتبط با موضوع هوشمندی تکنولوژی پرداخته شده است.
جدول1: مقایسه پژوهشهای داخلی و خارجی صورت گرفته شده
سال | محقق | نام پژوهش | تمرکز پژوهش | متغیرها |
94 | فرمهینی | طراحی الگوی ارزیابی هوشمندی فناوری در صنعت خودرو | عوامل موثر بر ارزیابی هوشمندی تکنولوژی را در چهار گروه مدیریت نوآوری، مدیریت تکنولوژی،مدیریت دانش ومدیریت استراتژیک طبقه بندی نمودهاست | متغیر وابسته: عوامل موثر بر ارزیابی هوشمندی تکنولوژی و متغیر مستقل: مدیریت نوآوری- مدیریت تکنولوژی- مدیریت دانش- مدیریت استراتژیک |
92 | فیضی | نقش رویکرد نوآوری باز بر کسب هوشمندی فناوری | هوشمندی فناوری به عنوان ابزاری قدرتمند برای نوآوری باز در سازمان های فناوری محور نمود پیدا کرده است و سازمان های امروزی با توجه به ماهیت فناوری محوری و از سویي فضای متغیر حاکم بر نوآوری توجه به مقوله نوآوری باز و هوشمندی فناوری را به عنوان یک مؤلفه اساسی در تقویت بنیه قابلیت های رقابتی خود موردتوجه قرارداده اند. | متغیر وابسته: هوشمندی فناوری متغیر مستقل: نوآوری باز- قابلیت رقابتی |
92 | صابرفرد | رصد، تحلیل، برآورد اطلاعات و هوشمندی علم و فناوری | ، علم و فناوری بعنوان عامل اصلی برتری راهبردی کشورهاست. براین اساس راه اندازی مراکز تحلیل و تربیت تحلیلگران خبره از اهمیت ویژه ای برخوردار است. | متغیر وابسته: رشد وبقایای سازمانها و متغیر مستقل: علم وفناوری، مراکز تحلیل و تربیت تحلیل گران |
92 | کارشناس | ارائه ساختار کارکردهای نظام ملی هوشمندی فناوری | نظام هوشمندی فناوری به عنوان رویکردی نوین در افزایش قدرت تصمیم گیری مدیران، سرمایه گذاران، کارشناسان، متخصصان و به طور کلی تمامی افرادی که در یک حوزه فناورانه در حال فعالیت می باشد، معرفی گردید، سپس به طراحی این نظام برای یک فناوری پیشرفته نمونه(پیل سوختی ) در سطح ملی پرداخته شد. | متغیر وابسته: نظام هوشمندی فناوری متغیر مستقل: قدرت تصمیم گیری مدیران، سرمایه گذاران، کارشناسان و متخصصان |
2014 | لاورنت | رصد تجاری سازی نوآوری | زندگیهوشمندشاملبهبودرونداستانداردجنبههایمختلف زندگی روزمره، اعم از اقامتگاه، محلهای کار و راه مردم در داخل شهرها میباشد.که این روند درچارچوب ساخت وسازساختمان، از طریق شناسایی روندهای سریعتر، ارزانترو کارآمدتر ساختوساز بااستفاده از فناآوریهای مواد، فرایندها و مفاهیم میباشد. | متغیر وابسته: زندگی هوشمند متغیر مستقل: استانداردهای محل اقامت- زندگی روزمره- چارچوب ساخت و ساز |
2014 | منفردینی | فرایند هوشمندسازی کالا و خدمات | زندگی هوشمند یک روند فراگیر پیشرفت است که امکان سود جستن از راههای زندگی جدید را به مردم میدهد. در کوتاه مدت، زندگی هوشمند شامل بهبود استانداردهای جنبههای مختلف زندگی از جمله تلاش برای افزایش بهره وری، بهبوداقتصاد و محیط زیست است | متغیر وابسته: زندگی هوشمند متغیر مستقل: راه حل های نوآورانه با هدف زندگی کارآمد تر، کنترل بیشتر، اقتصادی، مولد، یکپارچه و پایدار |
2013 | کی اس ال | نقش شهرهای هوشمند در نوآوری پایدار | اکثر کشورها برای پیدا کردن راه رهایی از بحران اقتصادی در تلاش هستند و رقابتهای بین المللی حتی چالشهای اجتماعی را پیچیده تر ساخته است، شهروندان با ابتکارات خود در پروژههای بلند مدت مهمترین بازیگران اقتصادی هستند | متغیر وابسته: رهایی از بحران اقتصادی متغیر مستقل: بازار بودجه- منابع- چالش های اجتماعی |
2013 | بارات | استفاده از تجهیزات تلفن همراه هوشمند برای هماهنگی نوآوری در سازمان | با توجه به پیچیدگی هماهنگی، عوامل متعددی تحت تاثیر روشها و روندها جهت هماهنگی قرار دارند. به عنوا ن مثال هدف محصول تمرکز بر هماهنگی با محیط زیست است. و یا تمرکز بر کاهش هزینهها برای محصول است. از سوی دیگر، زمانی که محصول پویا است هماهنگی بسوی سرعت بخشیدن به توسعه محصول جدید است که این امر با هماهنگی فناوری جدید و نوآوری های نوین ممکن میباشد. | متغیر وابسته: هدف از تولید محصول متغیر مستقل: تمرکز بر محیط زیست- توسعه محصول جدید- کاهش هزینه |
2013 | مارتین | نوآوری در پلیس: افزایش ظرفیت تجزیه و تحلیل با کمک پلیس هوشمند | استفاده از شرکتهایی که به عنوان کمکی هوشمند در تجزیه و تحلیل عوامل موثر بر جرم و جنایت می پردازند و عوامل موثر بر آن را شناسائی کرده و با کمک تخصیص بودجه و توسعه دانش از افزایش جرم و جنایت جلوگیری می نمایند . | متغیر وابسته: هوشمندی پلیس متغیر مستقل: استفاده از شرکتهای پژوهشی جرم وجنایت |
2011 | پارک | رصد روند تغییرات فناوری برپایه یک مدلسازی شبکه ای: رویکردFCA | مدل شبکه ای برای پایش تغییرات فناوری برپایه پایگاه داده ها. | متغیر وابسته: مدل شبکه برای پایش تغییرات فناوری متغیر مستقل: پایگاه داده ها- الگوریتم کلمات مرتبط ومتشابه |
سوالات پژوهش:
1- هریک از عوامل و ابعاد موثر بر هوشمندی تکنولوژی در شرکت توسعه 1 مپنا در چه وضعیتی قراردارند؟
2- اولویتبندی عوامل موثر بر هوشمندی تکنولوژی در شرکت توسعه 1 مپنا به چه ترتیب می باشد؟
فرضیه پژوهش:
هر یک از عوامل هوشمندی تکنولوژی در شرکت مپنا در سطح معناداری است.
روش شناسی پژوهش:
این پژوهش از حیث هدف کاربردی بوده و با توجه به انجام مطالعات کتابخانهای و مراجعه به شركت احداث و توسعه نيروگاهي مپنا-توسعه1وگردآوری داده توسط پرسشنامه، پژوهش از نوع روش توصیفی- پیمایشی است. همچنین بدلیل انجام پژوهش در شرکت توسعه 1 مپنا، این تحقیق موردی نیز میباشد.
روش و ابزار گردآوریدادهها در این پژوهش عبارتند از: روش کتابخانهای برای گردآوری دادهها در زمینه مبانی نظری و ادبیات تحقیق، و روش میدانی جهت جمعآوری دادهها از شرکت با ابزار پرسشنامه و مصاحبه.
در ابتدا با توجه به مرور ادبیات و شاخص های مدیریت دانش با مدل پایه های ساختمان مدیریت پروبست، روب و رومهارت (2000) ، شاخص های مدیریت نوآوری با مدل مدیریت نوآوری تید و بسنت(2009)، شاخص های مدیریت تکنولوژی با مدل توسعه یافته فال( 2006) و نیز شاخص های مدیریت فناوری اطلاعات با مدل خودارزیابی فناوری اطلاعات(NCC,2005) ، پرسشنامه ای با 204 شاخص تهیه گردید که بعد از نظرسنجی و امتیازدهی توسط 7 نفر از خبرگان(کارشناسی ارشد وبالاتر با حداقل 12 سال سابقهکار در شرکت) به 120 شاخص تقلیل یافت و در نهایت برازش مدل پژوهش با نرم افزار Smart PLS و با تعداد 85 شاخص در 5 عامل و 26 بعد مورد تایید قرار گرفت که مدل پژوهش در شکل 1 و مدل ساختاری نهاییPLS در شکل 2 آمده است(نی ریزی،1395).
شکل 1: مدل پژوهش
روایی پرسشنامه ای که بر اساس مدل فوق طراحی گردید با قضاوت خبرگان و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ 0.974مورد تایید قرار گرفته است.
جامعه آماری این پژوهش شامل 62 نفر از کارشناسان و خبرگان شاغل در شرکت تجهیز و توسعه نیروگاهی – مپنا توسعه1 با مدارک تحصیلی کارشناسی و بالاتر میباشند. تعداد کارکنان باتحصیلات دکترا 8.1% و کارشناسی ارشد67.7% و کارشناسی 24.2% از جامعه آماری را تشکیل می دهند. با توجه به محدود بودن خبرگان حوزه مورد نظر پژوهش در شرکت، از روش تمام شماری استفاده شده است.
GOF:0.764 | Q2=0.305 | R2=0.899 |
شکل2: مدل ساختاری در حالت معناداری ضرایب مسیر
نتایج و یافتههای پژوهش:
سوال اول پژوهش: هریک ازعوامل و ابعاد موثر بر هوشمندی تکنولوژی در شرکت توسعه 1 مپنا در چه وضعیتی قراردارند؟
برای پاسخ به این سوال از آزمون آمار توصیفی و نمودار رادار استفاده شده است. جدول 5 وضعیت قابلیت هر یک از شاخص های هوشمندی تکنولوژی را نشان می دهد. وضعیت هر یک از عوامل و ابعاد در شرکت توسعه و تجهیز نیروگاهی ایران – مپنا 1 در جدول 2 و نمودار 1و2 لحاظ شده است. در این پژوهش وضع هشدار از میانگین میانگین ها و وضع مطلوب براساس بیشترین امتیاز میانگین شاخص ها تعیین شده است.
جدول2: توانمندی وضعیت موجود عوامل و ابعاد هوشمندی تکنولوژی
عوامل | کد اختصاری | ابعاد | وضع موجود ابعاد % | وضع موجود عوامل% | سطح هشدار% | سطح مطلوب% |
مدیریت استراتژیک | SMcm | ایجاد تحول توسط مدیر ارشد | 63.43 | 58.255 |
58.540
|
70.530
|
SMts | ترجمه استراتژی به اصطلاحات عملیاتی | 57.83 | ||||
SMos | همسو کردن تمام سازمان با استراتژی | 62.07 | ||||
SMse | تبدیل استراتژی به وظیفه همه کارکنان | 54.18 | ||||
SMcp | تبدیل استراتژی به یک فرایند مستمر | 55.44 | ||||
مدیریت دانش | KMkg | اهداف دانش | 59.50 | 58.666 | ||
KMki | شناسایی دانش | 62.90 | ||||
KMek | کسب دانش | 60.10 | ||||
KMkh | توسعه دانش | 61.50 | ||||
KMsk | تسهیم دانش | 51.65 | ||||
KMak | بکارگیری دانش | 57.60 | ||||
KMmk | نگهداری دانش | 58.83 | ||||
KMka | ارزیابی دانش | 55.27 | ||||
مدیریت نوآوری | Imp | فرایندها | 56.95 | 55.292 | ||
IMec | ارتباطات بیرونی | 57.48 | ||||
IMi | یادگیری | 55.27 | ||||
IMs | فضای سازمانی استراتژی | 52.30 | ||||
مدیریت تکنولوژی | TMit | شناسایی و انتخاب تکنولوژی | 58.52 | 57.747 | ||
TMat | اکتساب تکنولوژی | 57.50 | ||||
TMet | بهره برداری از تکنولوژی | 55.50 | ||||
TMtd | توسعه تکنولوژی | 59.90 | ||||
TMdt | اشاعه تکنولوژی | 57.65 | ||||
مدیریت فناوری اطلاعات | ITac | آگاهی و ارتباط | 65.35 | 63.061 | ||
ITgp | اهداف، سیاست ها، برنامه ها | 62.20 | ||||
ITta | ابزارها و خودکار سازی | 61.25 | ||||
ITse | مهارت ، تخصص و مسئولیت پذیری | 62.33 |
نمودار 2 :وضعیت فعلی ابعاد هوشمندی تکنولوژی
|
نمودار 1 :وضعیت فعلی عوامل هوشمندی تکنولوژی
|
سوال دوم پژوهش : الویتبندی عوامل موثر بر هوشمندی تکنولوژی در شرکت توسعه 1 مپنا به چه ترتیب می باشد؟
برای اولویتبندی عوامل از ANP و نرم افزار Super Desitions استفاده نموده ایم. شكل3ساختار شبکه ای ANP و نوع رابطه ميان مؤلفه ها را نمايش مي دهد.
شکل3: شبکه ANP جهت الویت بندی عوامل هوشمندی تکنولوژی
در جدول6 نتايج مربوط به وزن شاخص ها در نرم افزار Super Decision آمده است.
جدول 3: الویت بندی شاخصهای هوشمندی تکنولوژی به روش ANP
نام عامل یا مولفه | وزن محاسبه شده | وزن نرمال شده |
مدیریت تکنولوژی | 0.185710 | 0.41742 |
دسترسی به پایگاههای مهم اطلاعاتی | 0.144101 | 0.65880 |
تحلیل چرخه عمر تکنولوژی | 0.113222 | 0.51239 |
مدیریت فناوری اطلاعات | 0.109598 | 0.24635 |
شناخت اولویتهای اساسی تکنولوژیک | 0.098830 | 0.44726 |
مدیریت دانش | 0.096402 | 0.21668 |
وجود سیستم اطلاعات استراتژیک و بانکهای دانشی | 0.073677 | 063844 |
رصد تکنولوژی | 0.072308 | 033058 |
مدیریت نوآوری | 0.045836 | 0.10303 |
شناسائی نیازهای تکنولوژی اطلاعات | 0.026829 | 0.23248 |
مشخص بودن چشمانداز و نیازهای دانشی | 0.014896 | 0.12908 |
مدیریت استراتژیک | 0.007350 | 0.01652 |
اگاهی از بهترین منابع تکنولوژیکی | 0.004786 | 0.02166 |
نگاه به آینده به شکلساختار یافته | 0.003560 | 0.01611 |
شبکه سازی خارجی باافراد دانشی | 0.002325 | 0.01063 |
بروز رسانی دانش با توجه به تحولات محبطی | 0.000571 | 0.00258 |
بر اساس خروجی Super Decisions ، اولويت بندي عوامل هوشمندی تکنولوژی مطابق شكل 5 حاصل گردید.
شکل 4: الویت بندی عوامل موثر بر هوشمندی تکنولوژی
نتایج حاصل از فرضیه پژوهش:
هر یک از عوامل هوشمندی تکنولوژی در شرکت مپنا در سطح معناداری است.
با توجه به داده های پرسشنامه ها و با استفاده از خروجی حاصل از ضریب معناداری نرم افزار PLS، مطابق جدول 4 مشاهده می شود که تمامی ضرایب معناداری بین عوامل از قدر مطلق 2.58 بزرگتر بوده ، که نشان دهنده اینست کلیه عوامل هوشمندی تکنولوژی در شرکت توسعه 1 مپنا با سطح معناداری 99% مورد تایید قرار گرفته اند.
جدول4: ضرایب معناداری عوامل هوشمندی تکنولوژی
مسیر | نشان | معناداری | نتیجه آزمون فرض |
مدیریت استراتژیکSM------ST | SM | 15.681 | تایید |
مدیریت دانشKM-----ST | KM | 31.236 | تایید |
مدیریت نوآوریIM-----ST | IM | 10.751 | تایید |
مدیریت تکنولوژیTM-----ST | TM | 8.072 | تایید |
مدیریت فناوری اطلاعاتIT-----ST | IT | 14.922 | تایید |
بحث و نتیجهگیری :
نتایج الویتبندی عوامل هوشمندی تکنولوژی که با توجه به مقایسات زوجی و تکنیکANP و به کمک نرمافزار Super Decisions انجام شدهاست بشرح ذیل میباشد:
رتبه اول: عامل مدیریت استراتژیک ، رتبه دوم: عامل مدیریت نوآوری، رتبه سوم: عامل مدیریت دانش، رتبه چهارم: عامل مدیریت تکنولوژی و رتبه پنجم: عامل مدیریت فناوری اطلاعات.
از میان عوامل مدیریت استراتژیک بالا ترین رتبه را بدست آودهاست که این، نشان میدهد که مدیران ارشد شرکت اهتمام ویژهای برای جایگاه هوشمندی و ایجاد آن در شرکت در برنامههای استراتژیک قائل هستند، پیشنهادات زیر جهت بهبود براساس شاخصها و ابعاد ارائه میگردد: انتخاب دقیق کارکنان واحدهای مرتبط با واحدهای استراتژیک و تکنولوژی، تبیین و توجیه وظایف کارکنان در خصوص سیاستها واستراتژی شرکت، تهیه نقشه جامع استراتژی و پشتیبانی آن توسط واحدهای مختلف کسب و کار.
عامل مدیریت نوآوری دارای رتبه دوم میباشد، که پیشنهادات زیر جهت بهبود ابعاد و شاخصها ارائه میگردد:
شفاف سازی سیستم نوآوری در شرکت، ایجاد فرایند مدیریت اثربخش در سازمان، توسعه ارتباط با مراکز دانشی، تلاش جهت بهبود نظام نوآوری در شرکت.
عامل مدیریت دانش سومین رتبه را دارد که پیشنهادات زیر جهت بهبود ابعاد و شاخصها ارائه میگردد:
کسب اطلاعات از رقبا و مشتریان و تامین کنندگان در خصوص تکنولوژیهای کاربردی آنها، ایجاد فضای مناسب بکارگیری و استفاده از دانش پرسنل مجرب، افزایش ارتباط با واحدهای علمی و استفاده از نظر خبرگان بر مبنای دانش تکنولوژیکی مورد نیاز خود و برگزاری سمینارهای داخلی و مشارکت در همایشهای خارجی بر مبنای تکنولوژی کسب و کار شرکت.
عامل چهارم مدیریت تکنولوژی میباشد که پیشنهادات زیر جهت بهبود ابعاد و شاخصها ارائه میگردد:
تقویت نقش تکنولوژی در توسعه کسب و کار، توسعه چشم انداز تکنولوژیک شرکت، تقویت مهارت تیمهای مداکره کننده جهت انتقال تکنولوژی با همکاری مراکز علمی پژوهشی و تدوین برنامه جامع اشاعه تکنولوژی کسب و کار برای کل سازمان.
عامل مدیریت فناوری اطلاعات، عامل پنجم میباشد و پیشنهادات زیر جهت بهبود ابعاد و شاخصها ارائه میگردد:
بکارگیری ابزار وتجهیزات پیشرفته، طراحی ابزارآلات و تجهیزات متناسب با نیاز واحدهای درگیر تکنولوژی، استاندارد سازی فرایندهای مرتبط با فناوری اطلاعات و بهبود ابزارهای طراحی شده توسط کارشناسان.
با مطالعات صورت گرفته، اين پژوهش اولين پژوهشی است که با موضوعارزیابی و اولویتبندی عوامل موثر بر هوشمندی تکنولوژی در صنايع نیروگاهی انجام گرفتهاست و چون دادههاي تحقیق از نظرات و عقاید خبرههای این صنعت نشات گرفته، نتایج بدست آمده از آن میتواند راهکارهائی برای تقویت هوشمندی تکنولوژی در صنایع نیروگاهی و نیز سایر شرکت های گروه مپنا باشد که از اين حیث پژوهش داراي نوآوری است.
منابع:
1- پارک و همکاران، رصد تغییرات فناوری برپایه مدلسازی شبکهای : رویکردFCA ، 2011
2- خسروپور و همکاران،نقش رویکرد نواوری باز برکسب هوشمندی فناوری،1392
3- صابرفرد، علیرضا، رصد، تحليل، برآورداطلاعات و هوشمندي علم و فناوري، ضرورتي راهبردي در جامعه اطلاعاتي ن.م ،فصلنامه پژوهشهاي حفاظتي امنيتي دانشگاه جامع امام حسين(عليه السلام) سال دوم، شماره5 ،1392
4- فرمهینی، صدیقه،پایان نامه کارشناسی ارشد، طراحی الگوی ارزیابی فناوری-در صنعت خودرو،دانشگاه علوم تحقیقات1394
5- فیضی، کامران و همکاران، نقش رویکرد نوآوری باز برکسب هوشمندی فناوری، رشد فناوري، فصلنامه تخصصي پارک ها و مراکز رشد، سال نهم،شماره35 ،1392
6-کارشناس، عباسعلی، ملایک، محمدباقر، ارائه ساختار کارکردهاي نظام ملي هوشمندي فناوري؛ مورد به کارگيري، فناوريهاي پيشرفته پيل سوختي،1392
7- کارشناس، عباسعلی، مجیدفر، فرزان، بررسی تعاملات فرایندهاي مدیریت دانش و هوشمندي تکنولوژي، چهارمین کنفرانس ملی مدیریت تکنولوژي ایران،1389
8- نی ریزی، زهره، طراحی الگوی هوشمندی تکنولوژی در صنایع نیروگاهی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران، 1395
9- Barratt,(2013),The Use of Smart Mobile Equipment for the Innovation in Organizational Coordination, SpringerBriefs in Digital Spaces, DOI: 10.1007/978-3-642-30847-5_1
10-CASI project,(2013), CAN SMART CITIES BE SUSTAINABLE INNOVATION ACTORS, technological development and demonstration under grant agreement no [612113] 1
11-Laurent Probst, Erica Monfardini, Laurent Frideres,(2014). Smart construction products and processes,Directorate-General for Enterprise and Industry, Directorate B “Sustainable Growth and EU 2020”, Unit B3 “Innovation Policy for Growth”.
12- Martin, Chelsie, and other, (2013), Police Innovation:Enhancing Research and Analysis Capacity through Smart Policing, A Thesis Presented in Partial Fulfillment
of the Requirements for the Degree Master of Science
13-Porter, Alan L, (2004), QTIP: Quick technology intelligence processesو., , R&D, Search Technology, Inc., 4960 Peachtree Industrial Blvd., Suite 230, Norcross, GA, 30071, USA,Received
14- Savioz, Pascal, Tschirky, Hugo, (2003),Technology intelligence Structuring it into the new-technology-based firm (NTBF).
15- The National Computing Centre(NCC) ,(2005), IT Governance: Developing a Successful Governance Strategy.