بررسی اثرات اعتبارات تملک دارایی های سرمایه‌ای و هزینه‌ای بر نابرابری درآمدی در استان‌های ایران
محورهای موضوعی : حسابداری مدیریتمحمد امین نهال 1 , بیژن باصری 2 , منیژه هادی نژاد 3
1 - دانشجوی گروه اقتصادی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه اقتصادی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
3 - گروه اقتصادی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: تملک دارایی, اعتبارات, نابرابری درآمدی, استان‌های ایران, مدل رویکرد آستانه‌ای پانل,
چکیده مقاله :
نابرابری درآمد، از سیاستهای دولت بویژه تخصیص بودجه به شکلی اساسی اثر می پذیرد. هدف این مقاله بررسی اثرات اعتبارات تملک دارایی های سرمایه‌ای و هزینه‌ای بر نابرابری درآمدی در استان‌های ایران است. با استفاده از الگوی رویکرد حد آستانه‌ای ملایم پانل استار (PSTR) در دوره زمانی 1398− 1379 نشان می‌دهد؛ متغیرهای اعتبارات هزینه‌ای و اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای دولت نابرابری درآمد در استان‌های ایران را به صورت مثبت و معنادارکاهش می‌دهند. نتایج این پژوهش هماهنگ با مطالعه میلانویچ، خان و بشیر و وود، دنافریو و همکاران (2019) ، بیشتر فرضیه کوزنتس را تأیید می کند که در آن، افزایش اعتبارات هزینه‌ای و اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای دولت در مراحل اولیه توزیع درآمد را بدتر می‌کند. اتخاذ سیاستهای مکمل از طریق تخصیص منابع مالی و تغییر در سیاستگذاری نابرابری درآمد بین استان ها راکاهش می دهد.علاوه بر اعتبارات هزینه ای و تملک دارایی های سرمایه ای، سطح آموزش(نرخ با سوادی)، نرخ فعالیت نیروی کار به عنوان متغیر مشارکت در تولید،گسترش تجارت بر کاهش نابرابری استانی موثر بوده است. دولت با سیاست گذاری‌های هدفمند در توزیع منافع حاصل از تجارت خارجی میان کارگزاران اقتصادی زمینه بهیود توزیع نابرابر درآمدها را فراهم کند.
The Income inequality in Iran is mainly influenced by government policy, in particular through budget allocation. This study aims to investigate how the government budget (capital and recurrent expenditure) has impacted on income inequality across the provinces in Iran. Data used in this study pertain to period 1379- 1398, corresponding to Gregorian calendar (2000 - 2019), and the same has been utilized by employing the Panel Smooth Transition Regression Model (PSTR) to analyze the relationship between government budget allocation and income inequality. The results of the model estimation suggest that government budget allocation (capital and recurrent expenditure) has meaningfully reduced income inequality across the provinces in Iran. These findings align with previous research conducted by Milanovich, Khan and Bashir and Wood, D’Onofrioa et al(2019), which support Kuznets' hypothesis that government budget allocation initially exacerbates income inequality, but over time, with the implementation of supplementary policies, income distribution can improve. In addition to government budget, factors such as level of education (literacy rate), labor participation rate, trade expansion (state trading) have a significant equalizing impact on income distribution. By pursuing a well-targeted foreign trade policy in which economic entrepreneurs and stakeholders benefit from trade expansion, government can pave the way for income inequality to mitigate across the provinces.
امامی کریم. لیلا احمدی (1390). تأثیر نااطمینانی مخارج جاری و عمرانی دولت بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در اقتصاد ایران. مدلسازی اقتصادی. دوره 5، شماره 16، صفحه 41-56.
بابکی روح اله. همایونی فر مسعود، مهدوی عادلی محمد حسین ، مصطفی سلیمی فر. (1396). تأثیر هزینه های جاری و عمرانی دولت بر سرمایه‌گذاری خصوصی در دو بخش ماشین‌آلات و ساختمان در اقتصاد ایران (با رویکرد الگوهای خود بازگشت برداری ساختاری). اقتصاد مقداری. دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 54،صفحه 105-135
خلیلی عراقی, منصور, شریفى, حسن. (1397). تاثیر هزینه‌های دولت بر مصرف و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در قالب مدل VAR و FAVAR. فصلنامه علمی - پژوهشی مدلسازی اقتصادی, 12(42), 99-117.
جمشیدی رضا. سلیمی فر مصطفی.(1395). الگوسازی توزیع بودجه عمرانی استانی ایران با استفاده از الگوی رگرسیون فضایی. علوم اقتصادی - توسعه اقتصادی. پایان نامه دکتری تخصصی دانشگاه فردوسی مشهد
خداویسی حسن. عزتی شورگلی احمد. (1395). کاوشی در زمینۀ تأثیر مخارج جاری و عمرانی دولت بر تولید ناخالص داخلی ایران در کوتاه‌مدت و بلندمدت. مجله تححقیقات اقتصادی. دوره 51، شماره 2 - شماره پیاپی 115، صفحه 327-353
فتحی، زینب و مجید مداح، (1398) مخارج دولت و چرخه های اقتصادی در ایران، دومین کنفرانس ملی مطالعات نوین اقتصاد، مدیریت و حسابداری در ایران، تهران، دانشگاه جامع علمی کاربردی –سازمان همیاری شهرداری ها و مرکز توسعه خلاقیت و نوآوری علوم نوین،
رافعی میثم، صیادی محمد. (1397). سیاست مالی دولت و رفاه اجتماعی در ایران با تأکید بر شاخص آمارتیاسن (رهیافت آزمون ARDL کرانه ها).پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی دانشگاه پیام نور. دوره 8، شماره 32، صفحه 168-151.
رحمانی فضلی هادی، عرب مازار عباس. (1395). توزیع بهینه منابع بودجه استانی بر پایه یک مدل کنترل بهینه. پژوهش‌ها و سیاست های اقتصادی : دوره 24 ، شماره 79 ؛ از صفحه 7 تا صفحه 28.
زارع پوراریزی, نیلا و هانیه همتی شاهگلی، (1397) بررسی رابطه ی بین درآمد و مخارج دولت در ایران: رهیافت NARDL، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و کسب و کار، تبریز، گروه مدیریت دانشگاه تبریز
قاسمی محمدرضا، اربابیان شیرین، معینی شهرام، سلیمی بهاره.(1394). نحوه توزیع بودجه تملک دارایی های سرمایه ای در بین استان های ایران (1390-1379). برنامه ریزی و بودجه سال بیستم بهار 1394 شماره 1 (پیاپی 128)
غفاری فرد، محمد، علمدار، غلام عباس، افضلی، غلامرضا. (1400). بررسی روند نابرابری درآمد استانی و اثر تخصیص اعتبارات بودجه استانی بر آن. پژوهش های راهبردی بودجه و مالی، 2(2)، 79-106.
محمدزاده اعظم. شهیکی تاش محمدنبی. اکبری فریده. (1396). تحلیل اقتصاد سیاسی از الگوی فضایی تخصیص هزینه‌های جاری و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در استان‌های ایران. مجلس و راهبرد. دوره 24، شماره 89، صفحه 5-34
خلیلی عراقی، منصور، کبیری رنانی، محبوبه و نوبهار، الهام (1396)، تحلیل تاثیر انواع زیرساخت‌ها بر نابرابری درآمد در استان‌های ایران با بهره‌گیری از روش گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی، فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، دوره 4، شماره 15، صص 119-142.
شهیکی تاش، محمدنبی و درویشی، باقر (1392)، سنجش نابرابری درآمدی در بین استان‌های ایران (رویکرد عینی و قیاسی از شاخص‌های ایستای ناپارامتریک، مجله سیاستگذاری اقتصادی ایران، شماره 93، بهار، صص135-153
وکیلی زارچ، محمدحسن، علوی راد، عباس، توتونچی، جلیل، دهقان تفتی، محمد علی. (1399). توسعه بانکی، ساختار اجتماعی، اقتصادی و نابرابری درآمدی (مطالعه موردی استان‌های ایران ). فصلنامه علمی نظریه های کاربردی اقتصاد, 7(4), 139-166. doi: 10.22034/ecoj.2021.42664.2764
Alexander Kurov. Raluca Stan (2019). Monetary policy uncertainty and the market reaction to macroeconomic news. Journal of Banking and Finance.86. 127-142
Altunbas, Yener, Thornton, John (2018), “The impact of financial development on income inequality: A quantile regression approach”, Economics Letters, pp. 51-56.
Bojanic, A. N. (2016), The Impact of Fiscal Decentralization on Growth, Inflation, and Inequality in the Americas, Tulane Economics Working Paper Series. No. 1610.
Baiardi, Donatella, Morana, Claudio (2018), “Financial development and income distribution inquality in the euro area”, Economic Modelling, Vol. 70, pp.40-55
Bagchi, S., & Svejnar, J. (2015). Does wealth inequality matter for growth? The effect of billionaire wealth, income distribution, and poverty. J. Comp. Econ. 43,505–530.
Blau, F., & Kahn, L. (2015). Immigration and the distribution of incomes. In: Chiswick, B.R., Miller, P.W. (Eds.). Handbook of the Economics of InternationalMigration. Elsevier, Amsterdam, pp. 793–843.
Destek, M. A., Sinha, A., & Sarkodie, S. A. (2020). The relationship between financial development and income inequality in Turkey. Journal of Economic Structures, 9(1), 11.
De Haan, Jakob, Sturm, Jan-Egbert (2017), “Finance and income inequality: A review and new evidence”, European Journal of Poltical Economy, vol. 50, issue. C, pp. 171-195
D’Onofrio, A., Minetti, R., & Murro, P. (2019). Banking development, socioeconomic structure and income inequality. Journal of Economic Behavior & Organization, 157, 428-451.
Kakar Venoo, Daniels , Gerald Eric (2019), “Role of cash and costs of inflation for different income groups in the U,S”, Economic Modelling, Vol. 80, pp. 303-319
Kakar, K. (2011). Impact of Fiscal Variables on Economic Development of Pakistan.Romanian Journal of Fiscal Policy 2, 1-10.
Kavya, T,B,, Shijin, Santhakumar (2019), “Economic development, financial development, and income inequality nexus”, Borsa _Istanbul Review /pp. 2214-8450
RECEPOĞLU, M. (2022). Public Expenditures, Economic Growth and Income Inequality: Empirical Evidence from the Commonwealth of Independent States. Journal of Economic Policy Researches, 9(2), 293-314.
Suzana, M. and J. Kiril (2014), Impact of Fiscal Decentralizatio on Price Stability in the European Countries, CEA Journal of Economics, 9(2): 25-34.
Teles, V. K., & Mussolini, C. C. (2014). “Public debt and the limits of fiscal policy to increase economic growth, European Economic Review, 66, pp.1-15.
Turnovsky, S. J., & Erauskin, I. (2022). Productive government expenditure and its impact on income inequality: evidence from international panel data. Review of World Economics, 158(1), 331-364.
_||_