بررسی تاثیر فاصله روانی (روانشناختی) بر قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری
محورهای موضوعی : حسابداری مدیریتکاظم جاویدی 1 , رمضانعلی رویایی 2 , قدرت‌اله طالب‌نیا 3 , بهمن بنی‌مهد 4
1 - دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات،تهران، ایران.
2 - استادیار گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
4 - دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، البرز، ایران.
کلید واژه: فاصله روانی, قضاوت و تصمیم‌گیری, تئوری سطح تفسیر, فاصله مکانی, طبقه ریسک,
چکیده مقاله :
این پژوهش تاثیر فاصله روانی بر قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری را مورد بررسی قرار می‌دهد. تئوری سطح تفسیر از فاصله روانی، چارچوبی که اخیرا در حوزه روانشناسی اجتماعی توسعه یافته، مبانی نظری این مطالعه را تشکیل می‌دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر فاصله مکانی (به عنوان یک بعد از فاصله روانی) و نوع ریسک بر ارزیابی مدیران از احتمال وقوع عوامل مختلف ریسک می‌باشد. جامعه آماری پژوهش، مدیران ریسک شرکتها و قلمرو زمانی آن سال 1396 می‌باشد. برای تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیه‌ها ازآزمون کای دو، مدل های تحلیل کوواریانس و رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که فاصله مکانی، قضاوت تصمیم‌گیرندگان در خصوص احتمال تحقق عوامل مختلف ریسک را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به‌طوری‌که مدیرانی که یک هدف ریسک از نظر مکانی دور را ارزیابی می‌کنند نسبت به مدیرانی که یک هدف ریسک از نظر مکانی نزدیک را ارزیابی می‌کنند احتمال پایینتری به وقوع عوامل مختلف ریسک اختصاص دادند. علاوه براین، شرکت‌کنندگان ادراک نکردند که عوامل ریسک عملیاتی نسبت به عوامل ریسک غیر‌عملیاتی به احتمال بیشتری رخ دهد. به طور کلی، نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که فاصله روانی و سطح انتزاع حاصل از آن بطور سیستماتیک، قضاوت‌ها و ارزیابی‌های تصمیم‌گیرندگان سازمانی (حسابداران و مدیران) را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به این ترتیب تحقیق حاضر، فاصله روانی را به عنوان یک منبع بالقوه برای جهت‌گیری تصمیم‌گیری در طول فرایند ارزیابی ریسک شناسایی می‌کند. بنابراین تصمیم‌گیرندگان باید بر نقش حیاتی تفسیر روانی (بازنمایی ذهنی) در قضاوت فردی و تصمیم‌گیری توجه کنند.
This research investigates the effects of psychological distance on judgment and decisionmaking in accounting. Construal level theory of psychological distance, a framework recently developed in the field of social psychology, constitutes the theoretical foundation for this study. The purpose of this study is to investigate the effect of spatial distance and risk category on risk managers’ probability assessment regarding the occurrence of different risk factors. The statistical population of the research is the corporate risk managers and the domain of the time of research is 1396. Chi-square, covariance analysis and multiple regression models were used to analyze the data and test the hypotheses. The results show that spatial distance influences decision makers' judgment about the possibility of realizing different risk factors. As anticipated, results show that risk managers who evaluate a spatially remote risk target judge the probability that various risk factors will materialize to be lower than their counterparts who evaluate a spatially proximate risk target. Furthermore, no support is found for the prediction that risk managers perceive operational risk factors as more likely to occur than non-operational risk factors. Overall, the results of this study show that psychological distance and level of abstraction resulting from it systematically affects judgments and evaluations of organizational decision makers (accountants and managers).Thus, the present research identifies the psychological distance as a potential source of decision-making orientation during the risk assessment process. Therefore, decision makers should pay attention to the critical role of mental interpretation in individual judgment and decision making.
* رنجبریان، بهرام؛ امامی، علیرضا و فتحی، سعید؛ 1393. عملیاتی‌سازی فاصله روانی در بازاریابی گردشگری، مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، سال سوم، شماره‌ی 9، ص 52.
* Backof, A.G., Thayer, J.M. and Carpenter, T. 2014. Auditing complex estimates: Management provided evidence and auditors’ consideration of inconsistent evidence. WorkingPaper, Available at SSRN: http://ssrn.com/ abstract=2279138.
* Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission (COSO). 2004. Enterprise Risk Management – Integrated Framework. New York, NY: AICPA.
* Fujita, K. and Han, H. A. 2009.Moving beyond deliberative control of impulses.The effect of construal levels on evaluative associations in self-control conflicts. Psychological Science 20 (7): 799-804.
* Henderson, M. D., and Wakslak, C. J. 2010. Over the hills and far away: The link between physical distance and abstraction. Current Directions in Psychological Science 19 (6): 390 - 394.
* Henderson, M.D., Fujita, K., Trope, Y. and Liberman, N. 2006. Transcending the "here": The effect of spatial distance on social judgment. Journal of Personality and Social Psychology 91 (5): 845-856.
* Liberman, N. and Trope, Y. 1998. The role of feasibility and desirability considerations in near and distant future decisions: A test of temporal construal theory. Journal of Personality and Social Psychology 75 (1): 5-18.
* Liberman, N. and Trope, Y. 2008.The psychology of transcending the here and now. Science 322 (5905): 1201-1205.
* Lundholm, R.J., Rogo, R. and Zhang, J.L. 2014, restoring the tower of Babel: How foreign firms communicate with U.S. investors. The Accounting Review 89 (4): 1453-1485.
* McPhee, G. 2014. The effects of tangible rewards, payoff timing, and task type on performance.Working Paper, Florida International University.
* Maglio, S.J., Trope, Y. and Liberman, N. 2013. Distance from a distance: Psychological distance reduces sensitivity to any further psychological distance. Journal of Experimental Psychology: General 142 (3): 644-657.
* Protiviti, 2017.Executive Perspectives on Top Risks for 2017. Available at: http:// www. protiviti.com/en-US/Documents/Surveys/NC-State-Protiviti-Survey-Top-Risks-2017.pdf.
* Phuong Hanh, T., Samira, R. and Jean-Marc, F., 2017, Construal level theory and perceived proximity: New Study Opportunities for Retailers in an Emerging market. Doctoral thesis, Lemna-Largercia, ONIRIS, Nantes: 2.
* Soin, K., and Collier, P. 2013. Editorial: Risk and risk management in management accounting and control. Management Accounting Research24 (2): 82-87.
* Trope, Y. and Liberman, N. 2010.Construal-level theory of psychological distance. Psychological Review 117 (2): 440-463.
* Trope, Y., Liberman, N. and Wakslak, C. 2007. Construal levels and psychological distance: Effects on representation, prediction, evaluation, and behavior. Journal of Consumer Psychology 17 (2): 83-95.
* Wakslak, C.J. 2012.The where and when of likely and unlikely events. Organizational Behavior and Human Decision Processes 117 (1): 150-157.
* Wakslak, C. and Trope, Y. 2009. The effect of construal level on subjective probability estimates. Psychological Science 20 (1): 52-58.
* Wakslak, C. J., Trope, Y., Liberman, N. and Alony, R. 2006.Seeing the forest when entry is unlikely: Probability and the mental representation of events. Journal of Experimental Psychology: General 135 (4): 641-653.
* Weisner, M. 2015.Three Studies Examining the Effects of Psychological Distance on Judgment and Decision Making in Accounting. University of Central Florida. Doctoral Dissertation, Electronic Theses and Dissertations, Paper 1316: 3-312.
_||_