مفهوم، جایگاه و کارکرد اصل مراقبت مقتضی در حقوق بین‌الملل کیفری (با تمرکز بر تعهد دولت‌ها به همکاری با دیوان کیفری بین‌المللی)
محورهای موضوعی : تحقیقات حقوق خصوصی و کیفریزینب پورخاقان 1 , رزا یعقوب پور 2 , حمیدرضا حیدرپور 3
1 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران. poorkhaghan@gmail.com
2 - دانشجوی دوره دکتری حقوق بین الملل دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. roza.yp81@gmail.com
3 - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا و مشاور حقوقی، شهرضا ایران. (نویسنده مسئول): hrh_1364@yahoo.com
کلید واژه: اصل مراقبت مقتضی, حقوق بین‌الملل‌کیفری, همکاری دولت‌ها, تعهد دولت‌ها, دیوان‌کیفری بین‌المللی,
چکیده مقاله :
بحث همکاری دولت‌ها با دیوان کیفری بین‌المللی در راستای پیشگیری از وقوع جنایات بین‌المللی در وهله اول و محاکمه و مجازات مرتکبان این جرائم در وهله بعد، همواره یکی از چالش برانگیزترین مسائل در حقوق بین‌الملل کیفری بوده است. تا‌کنون، راهکارهای مختلفی پیرامون تأمین شرایط لازم برای ارتقای همکاری دولت‌ها با دیوان کیفری بین‌المللی ارائه شده که گاه موثر و گاه بی‌فایده لیکن با این حال، با توسل به برخی اصول بنیادین، می‌توان بستر مناسب برای افزایش سطح این همکاری‌ها تضمین نمود. یکی از مهم‌ترین این اصول، اصلی است تحت عنوان اصل مراقبت مقتضی که بر مبنای آن، در عرصه حقوق بین‌الملل کیفری، دولت‌ها باید حداکثر تلاش خود را به منظور همکاری مناسب با دیوان کیفری بین‌المللی به‌ویژه در ارتباط با پیشگیری از وقوع جنایات بین‌المللی، محاکمه و مجازات مرتکبان این جنایات و استرداد آن‌ها و معاضدت‌های قضایی در این باره، به عمل آورند. به نظر می‌رسد با نگاه کارکردگرایانه به این اصل، تعهد دولت‌ها به همکاری با دیوان، بیش از پیش عملیاتی می‌شود. بررسی جایگاه و کارکردهای اصل پیش گفته در حقوق بین‌الملل کیفری، می‌تواند ماهیت و آثار آن را بیشتر مشخص سازد.