تحلیل جامعه شناختی شکاف نسلی فرزندان و والدین در انتظار از نقش یکدیگر در خانواده شهری ایران (مطالعه موردی: شهر تهران)
محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران
حبیب الله کریمیان
1
,
مهرداد نوابخش
2
*
1 - دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استاد گروه جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: شکاف نسلی, انتظار از نقش, نوگرایی, اعتقادات دینی, فردگرایی,
چکیده مقاله :
یکی از نهادهای اجتماعی در هر جامعه ای که نقش و انتظارات از نقش در آن حائز اهمیت است خانواده است. در خانواده شهری ایران اعضا خانواده دارای نقشهای مهمی نسبت به یکدیگر هستند و متقابلا انتظار هر یک از اعضا از نقش های سایرین هم مورد توجه میباشد و تعدد نقش های والدین که بعضا به تعارض نقشها می انجامد از یک طرف و گذار خانواده شهری ایران از سنتی به مدرن از طرف دیگر منجر شده است که بین انتظاراتی که فرزندان از والدین دارند و انتظاری که والدین در ایفای نقشهای خود دارند تفاوت ایجاد شود. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش از لحاظ زمانی به صورت مقطعی، از لحاظ میزان ژرفایی، پهنا نگر، از بعد کارکردی پژوهش کاربردی و از بعد زمینه و قلمرو اجرا و نحوه جمع آوری داده ها میدانی در نظر گرفته شده است. ابزار اندازه گیری در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته جهت اخذ اطلاعات از مصاحبه شوندگان است. جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق، کلیه خانواده های شهر تهران در 22 منطقه شهرداری می باشند که تعداد آنها برابر با 2597731 خانواده با توجه به آمار سرشماری سال 1390 است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین نگرش به نوگرایی، نگرش به فردگرایی، و شکاف نسلی تفاوت معنی داری وجود دارد. در بعد شعائر و مناسک دینی نظیر نماز و روزه و ... شکاف نسلی وجود دارد.
Family is one of the social institutions where the roles and role expectations are of great importance. In Iranian urban families, members play significant roles in relation to each other, and the expectations of each member of the role played by the other is also worthy of consideration. The multiple, and often ultimately conflicting, roles of the parents on the one hand, and the transition of urban families from tradition to modernity, on the other, have pushed the expectations of the parents of their roles away from what their children expect of their parents. The present field study is cross-sectional, extensive and practical in nature. The instrument used is a researcher-made questionnaire to collect the required data from the interviewees. The research population were all the families living in the 22 municipality districts of Tehran (2,597,731 families based on the 2011 census). The results show a significant difference between the parents and their children in level of education and attitudes towards innovation, individualism, and the generation gap. There is also evidence for the effect of the family’s socio-economic status on creation of a generation gap. There is also the effect of the children’s educational level on the formation of the gap. Parents and their children also differ in their observance of religious traditions and rites including prayer and fasting.