مناسبات محمدرضا شاه درطی جنگ سرد

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

فرشید رهی ¹ , معصومه قره داغی ^{2 *} , محمد یوسفی جویباری ³ , نازلی اسکندری نژاد ⁴

1 - 'گروه تاریخ ، واحد شبستر، دانشگاه آزاداسلامی، شبستر ، ایران
2 - گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاداسلامی، شبستر ، ایران
3 - گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل ، واحد تبریز ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تبریز ،ایران
4 - گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاداسلامی، شبستر ، ایران

تاریخ دریافت : 1399/02/09 تاریخ پذیرش : 1399/02/28 تاریخ انتشار : 1398/12/01

کلید واژه: سیاست خارجی, ایران, جنگ سرد, محمدرضاشاه,

چکیده مقاله :

ایران ازموقعیت فوق العاده استراتژیک در خاورمیانه برخوردار بوده و وسعت آن پس از عربستان بی همتا است و دارای مرزهای طولانی با مناطق محوری است. بریکی ازمهم ترین تنگه های جهان تسلط کامل دارد و جهت گیری ارتفاعات آن، موقعیت دفاعی مناسبی را پدید آورده است. الگوی سیاست خارجی ایران دردوران پس ازمشروطه، الگوی بی طرفی قرار گرفت. منظورازاین الگو بی طرفی الگوی تنش زدایی. دررقابت قدرت های بزرگ واستفاده ازرقابت آنها برای تأمین امنیت وتمامیت ارضی ایران بود. این الگو تا سال 1332 هـ .ش تداوم یافت.بعد از کودتای 28 مرداد1332 وتثبیت موقعیت شاه به عنوان تنها سکان دار سیاست خارجی ایران، الگوی بی طرفی جای خود را به الگوی انطباق رضایت آمیزداد. در این دوره که مقارن با شدت یافتن جنگ سرد میان دوابرقدرت بود، سیاست خارجی ایران ذیل اتحادوائتلاف باغرب شکل گرفت.سیاست خارجی محمدرضاشاه دراین دوره نزدیکی به امریکا بود.البته به دلیل همسایگی باشوروی ایران روابط سیاسی واقتصادی بااین کشور هم داشت.

چکیده انگلیسی:

Iran enjoys an extremely strategic position in the Middle East, and its size is unique after Saudi Arabia, and it has long borders with the central regions. One of the most important straits in the world has complete dominance, and the orientation of its heights has created a suitable defensive position. Iran's foreign policy model became a model of "neutrality" in the post-constitutional era. This pattern refers to the neutralization pattern of the de-stressing pattern. It was about the rivalry of the great powers and the use of their rivalry to ensure Iran's security and territorial integrity. This pattern continued until 1332 AH. After the coup d'état of 28 August 1332 and the establishment of the Shah's position as the sole helmsman of Iran's foreign policy, the neutrality model was replaced by the adaptation model. During this period, which coincided with the escalation of the Cold War between the two powers, Iran's foreign policy was formed under the auspices of the United Arab Emirates. Mohammad Reza Shah's foreign policy during this period was close to that of the United States.