بررسی عوامل اجتماعی مؤثر در پیدایش گفتمان نمایشی واقعۀ کربلا
محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ
محسن آقاحسنی
1
(دانشجوی دکتری تاریخ اسلام، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی محلات، ایران)
امیر تیمور رفیعی
2
(استادیار گروه تاریخ، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران)
سید حسن قریشی
3
(عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور قم)
حمیدرضا جدیدی
4
(استادیار واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران)
کلید واژه: عوامل اجتماعی, شبیه‌خوانی, شکل‌گیری,
چکیده مقاله :
واقعۀ کربلا از خاطرات غم‌انگیز شیعیان در طول تاریخ می‌باشد. پس از این واقعه، شیعیان به گونه‌های مختلف برای احیاء و ترویج فرهنگ عاشورایی تلاش نموده‌اند. آیین شبیه‌خوانی هرچند که قرن‌ها پس از آن واقعه ظاهر شد اما در راستای تحقق همان تلاش‌ها قرارمی‌گیرد. صرف‌نظراز پیشینه باستانی ایرانیان در برگزاری آیین‌های سوگواری، عوامل متعددی در شکل‌گیری این هنر ایرانی تأثیرگذار بوده‌اند. هرچندکه؛ تفکیک تلاش‌های ائمه‌اطهار، شخصیت‌ها، اندیشمندان، غلمای دینی نویسندگان و آثار آن‌ها که در این پژوهش تحت عنوان عوامل اجتماعی مورد بررسی قرار می‌گیرند از دیگر عوامل مؤثردر پیدایش این نمایش ایرانی، دشوار می‌نمود اما از آنجا که آگاهی از این تآثیر ضمن تأکید بر هویت ایرانی این پدیده، اثباتی بر ظهور مقطعی خلاقیت‌های حقیقت‌جویانه ایرانیان و تدریجی بودن شکل‌گیری آیین شبیه‌خوانی نیز خواهد بود، با بررسی گزارش‌های تاریخی موجود، به روش کتابخانه‌ای و شیوۀ تحلیلی و توصیفی درصدد تبیین جایگاه اینگونه عوامل اجتماعی در پیدایش این آیین ایرانی برآمدیم.
The Karbala incident is one of the sad memories of Shiites throughout history. Since then, the Shiites have tried in various ways to revive and promote the Ashura culture. Although the practice of ta'ziyeh appeared centuries after the event, it is in line with the same efforts. Regardless of the ancient Iranian history of mourning rituals, many factors have influenced the formation of this Iranian art. However, it is difficult to distinguish between the efforts of the imams, their personalities, scholars, writers, and their works that are considered social agents in this study, among other factors that influenced the emergence of this Iranian drama. But since awareness of this effect emphasizes the Iranian identity of the phenomenon, it will also be a proof of the cross-sectional emergence of Iranian truth-telling creations and the gradual emergence of similarism, By examining the existing historical reports, we have tried to explain the place of such social factors in the emergence of this ritual through a library and analytical and descriptive method.
_||_