اثرپذیری قیمت طلا از نوسانات نرخ ارز و قیمت جهانی

محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

بهزاد فکاری ¹ (دانش آموخته دکتری اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران (نویسنده مسئول))
آمنه انوشه‌پور ² (دانش آموخته دکتری اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران)
حسین حسین آبادی ³ (دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1400/09/21 تاریخ پذیرش : 1401/06/05 تاریخ انتشار : 1401/09/01

کلید واژه: قیمت طلا, اونس جهانی, نوسانات, مارکف سوئیچنگ و نرخ ارز,

چکیده مقاله :

اثرپذیری طلا از سایر متغیرهای اقتصادی و غیراقتصادی، و همچنین اثرگذاری قیمت طلا بر سایر بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در این حوضه را با مشکل مواجه نموده است. یکی از خطاهای رایج در سیاست‌گذاری یکسان درنظر گرفتن میزان اثرپذیری و اثرگذاری قیمت طلا بر سایر متغیرهای مدنظر است. بدین منظور در این مطالعه با استفاده از روش مارکف سوئیچینگ و با داده‌های روزانه از مرداد ماه سال 1392 تا مرداد سال 1400 با حذف روزهای غیر مشترک، به بررسی متغیرهای اصلی اثرگذار بر قیمت ریالی طلا پرداخته شد. نتایج مطالعه نشان داد که دو رژیم در دوره مطالعه وجود دارد که نقطه انفصال این دو رژیم خروج امریکا از برجام بوده است. کشش قیمت ریالی طلا نسبت به نوسانات نرخ ارز در رژیم دوم نسبت به رژیم اول، شش برابر شده است. کشش قیمت ریالی طلا نسبت به قیمت دلاری آن در رژیم دوم نسبت به رژیم اول 6/1 برابر شده است. کشش قیمت طلا به نوسانات نرخ ارز جایگزین کشش آن نسبت به نرخ ارز در رژیم دوم شده است. با توجه به نتایج مطالعه پیشنهاد می‌شود، سیاست‌گذاران در تصمیم برای بازارهای موازی طلا، به کشش‌های مختلف آن نسبت به متغیرهای مختلف در رژیم‌های متفاوت توجه نمایند.

چکیده انگلیسی:

The impact of gold on other economic and non-economic variables, as well as the impact of gold prices on other financial and investment markets, has made planning and policy-making in this area difficult. One of the common mistakes in the same policy is to consider the degree of impact and the impact of the price of gold on other variables. For this purpose, in this study, using Markov switching method and with daily data from August 2013 to August 1400, excluding non-common days, the main variables affecting the price of gold in Rials were investigated. The results of the study showed that there are two regimes in the study period, the point of separation of these two regimes was the withdrawal of the United States from the UN Security Council. The elasticity of the rial price of gold to the exchange rate fluctuations in the second regime compared to the first regime has increased sixfold. The elasticity of the rial price of gold to the dollar price in the second regime compared to the first regime has increased 1.6 times. The pull of gold prices to exchange rate fluctuations has replaced its pull against the exchange rate in the second regime. According to the results of the study, it is suggested that policy makers in the decision for parallel gold markets, pay attention to its different tendencies to different variables in different regimes

منابع و مأخذ:

• ابراهیمی، م.، و بابایی آغ اسمعیلی، م.، و کفیلی، و. (1395). بررسی رژیم های قیمتی دو شاخص عمده بازار جهانی نفت (برنت و WTI) قبل و بعد از بحران مالی: کاربردی از رویکرد مارکف سوئیچینگ. اقتصاد مقداری (بررسی‏های اقتصادی)، 13(3)، 57-83. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=301994


• اشتیاقی، ک. 1391. اثرات سرریز نوسانات قیمت در بازارهای گوشت گوسفند استان آذربایجان شرقی. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.


• برقی اسگویی، م. و اتابک شهباززاده، (۱۳۹۳). بررسی رابطه ی علی قیمت نفت خام و طلا؛ با تاکید بر رویکرد غیرخطی مارکوف سوئیچینگ، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، ۱۰(۴۰)، ۳۹-۶۴. com/p1309300


• بشری تیموری، قدرت الله امام وردی، علی اصغر اسماعیل نیا کتابی، شهریار نصابیان، (۱۳۹۹). بررسی سرایت شوک های غیرمنتظره در بازارهای مالی ایران با رویکرد DFGM، فصلنامه مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، ۱۱(۴۳)، ۳۰-۵۶. com/p2176477


• پیمان پازوکی، مسعود سیم خواه، علی جمالی، نیما پازوکی، (۱۴۰۰). نقش پویایی رابطه بین بازار های مالی (فلزات گرانبها، نرخ ارز و شاخص بازار سهام) و بازار نفت خام، ماهنامه اکتشاف و تولید نفت و گاز، ۱۸۶، ۴۸-۵۶. com/p2263390


• حسینیون، ن.، و بهنامه، م.، و ابراهیمی سالاری، ت. (1395). بررسی انتقال تلاطم نرخ بازده بین بازارهای سهام, طلا و ارز در ایران. پژوهش‏های اقتصادی ایران، 21(66)، 123-150. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=355482


• دلاوری، م.، و رحمتی، ز. (1389). بررسی تغییرپذیری نوسانات قیمت سکه طلا درایران با استفاده از مدلهای ARCH. دانش و توسعه, 17(30), 51-68. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=125461


• سرفراز، ل.، و افسر، ا. (1384). بررسی عوامل موثر بر قیمت طلا و ارایه مدل پیش‏بینی بر مبنای شبکه‏های عصبی فازی. ‏ای رشد و توسعه پایدار (پژوهش‏های اقتصادی)، 5(16)، 149-165. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=62417


• سفیدبخت، ا.، و رنجبر، م. (1396). سر ریز نوسانات بین قیمت نفت, نرخ ارز, قیمت طلا و بازار سهام تحت فواصل زمانی و شکست ساختاری: استفاده از مدل گارچ (BEKK) و الگوریتم ICSS. مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار (مدیریت پرتفوی), 8(33), 51-87. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=357746


• صادقی، ح.، و فدایی نژاد، م.، و ورزیده، ع. (1398). کاربرد حرکت براونی هندسی در پیش بینی قیمت طلا و نرخ ارز. دانش سرمایه‏گذاری, 8(30 ), 251-269. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=551917


• فکاری سردهایی، ب.، و حمزه کلکناری، ه.، و بیانی، ع. (1396). بررسی اثر تغییرات قیمت نفت و طلا بر نرخ ارز در ایران. اقتصاد کاربردی, 7(22 ), 35-45. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=472553


• فلاحی، فیروز و عبدالرحیم هاشمی دیزج. 1389. رابطه علیت بین تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی در ایران با استفاده از مدل‏های مارکف سوئیچینگ. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی: 7؛26:131-157.


• مصلح شیرازی، ع.، و موسوی حقیقی، م.، و پشوتنی زاده، ه. (1397). شبیه سازی الگوی تغییرات نرخ ارز و قیمت طلا بر عملکرد بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد پویایی‏شناسی سیستمی. دانش سرمایه‏گذاری, 7(25)، 17-38. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=350215


• Ali, Rizwan, Inayat U. Mangla, Ramiz U. Rehman, Wuzhao Xue, Muhammad A. Naseem, and Muhammad I. Ahmad 2020. "Exchange Rate, Gold Price, and Stock Market Nexus: A Quantile Regression Approach" Risks 8, no. 3: 86. https://doi.org/10.3390/risks8030086


• Bekaert, G., Ehrmann, M., Fratzscher, M. & A. Mehl (2014). The global crisis and equity market contagion. The Journal of Finance,69(6):2597-2649. 16) Bala,D.A., & Takimoto. (2016). Stock Markets Volatility Spillovers During Financial Crises: A DCC-MGARGH with Skewed t- Density Approach. Borsa Istanbu Review,24: 1-32.


• Bogner, Stephan. (2003). "Gold vs. US Dollar”. http://216.239.37.104/translate_c?hl=en&sl=de&u=http://www.goldseiten.de/ansichten/bonger03.htm&...


• Brokse, M. 2008. Multivariate simultaneous generalized ARCH. University of California and San Diego: Department of Economics, Discussion Paper.


• Deschamps, Ph. J., (2008). Comparing Smooth Transition and Markov Switching Autoregressive Models of Us Unemployment. Journal of Applied Econometrics. 23, (4), 435 -462.


• Enders, W. 2010. Applied econometrics time series.Wiley: 245-343


• Engle, R., & Kroner, K. (1995). Multivariate Simultaneous Generalized Arch. Econometric Theory,11(1), 122-150.


• Fallahi, F. & G. Rodriguez. (2007). Using Markov-Switching Model to Identify the Link Between Unemployment and Criminality. Working Paper, University of Ottawa.


• Kaminsky, G. L., & Reinhart, C.M. (1996). The twin crises: the causes of banking and balance-of-payments problems. International Finance Discussion Papers, 10: 218-229.


• Masson, P. R. (2000). Contagion: Monsoonal effects, spillovers, and jumps between multiple equilibria, in Pierre-Richard Agenor, Marcus Miller, David Vines, and Axel Weber, eds.: The Asian Financial Crises: Causes, Con tagion and Consequences. Cambridge University Press and Cambridge, U.K.


• Nair, G., Choudhary, N., & Purohit, H. (2015). The Relationship between Gold Prices and Exchange Value of US Dollar in India. EMAJ: Emerging Markets Journal, 5(1), 17-25. doi: https://doi.org/10.5195/emaj.2015.66


• Shelly Singhal, Sangita Choudhary, Pratap Chandra Biswal, 2019. Return and volatility linkages among international crude oil price, gold price, exchange rate and stock markets: Evidence from Mexico, Resources Policy, Volume 60, 2019, Pages 255-261,


• Tanin, Tauhidul Islam., Sarker, Ashutosh. And Brooks Robert. 2021. Do currency exchange rates impact gold prices? New evidence from the ongoing COVID-19 period. International Review of Financial Analysis, Volume 77, doi.org/10.1016/j.irfa.2021.101868.


• Tully,E., Lucey,B.M., (2007), "Power GARCH examination of the gold Market", J. Research in International Business and Finance, volume 21, Issue 2, pp. 316-325.