بررسی میزان آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط-زیست در یکی از بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران (1391-1392)

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

مهدیه سادات رضائی ¹ , فریده گلبابایی ² , محمد حسن بهزادی ³

1 - کارشناس ارشد مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست، گروه مدیریت HSE، دانشکده محیط زیست و انرژی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استاد، گروه بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.
3 - دانشیار،گروه آمار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1392/09/09 تاریخ پذیرش : 1392/10/24 تاریخ انتشار : 1396/01/01

کلید واژه: سیستم مدیریت یکپارچه بهداشت, ایمنی و محیط زیست, آگاهی, نگرش, عملکرد, بیمارستان,

چکیده مقاله :

چکیده زمینه و هدف: سیستمبهداشت، ایمنی و محیط زیست در بیمارستان به لحاظ اقتصادی، انسانی و اخلاقی از اهمیت بسیاری برخوردار است. جهت پیاده سازی این سیستم در بیمارستان دارا بودن آگاهی و نگرش مطلوب و به دنبال آن عملکرد مناسب کارکنان نسبت به این مقوله مهم می باشد. این مطالعه باهدف تعیین میزان آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست انجام گرفت. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی مقطعی تعداد 435 نفر پرسنل شاغل در بیمارستان متشکل از پزشکان، پرستاران، کارکنان پاراکلینیک و اداری و پشتیبانی به عنوان نمونه انتخاب وپرسشنامه ای 60 سؤالی با 20 سؤال در هر یک از حوزه های آگاهی، نگرش و عملکرد در زمینه HSE طراحی گردید و پس از حصول اطمینان از اعتبار آن، در اختیار پرسنل مذکور قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد ارتباط مستقیمی بین میزان تحصیلات فرد با میزان نگرش وی وجود دارد (P<0/05 ). ارتباط معناداری میان سن با آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان وجود نداشت(0/05 <P). عنوان شغلی در میزان سطح آگاهی،‌ نگرش و عملکرد پرسنل در زمینه بهداشت، ایمنی و محیط زیست مؤثر بود(P<0/05) و با وجود داشتن سطح آگاهی خوب و نگرش مطلوب، شاهد عملکرد نادرست در حوزه بهداشت، ایمنی و محیط زیست بودیم. بحث و نتیجه‌گیری: بهترین راهکار جهت اجرای فرهنگ HSE در سازماناز طریقآموزش های مستمر، تقویت رفتار ایمن و شناخت HSE به عنوان یک ارزش بنیادی سازمان و شرکت در فعالیت‌های روزانه از طرف مدیریت ارشد سازمان می باشد..

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: Health, Safety, and Environment (HSE) in hospital settings is of importance due to the economic, Humanity and ethical issues. To stablish this system in hospital, the attitude and knowledge, and eventually the practice of hospital staff toward this issue is important. This study was conducted to assess the knowledge, attitude, ad practice of healthcare workers toward health, safety, and environment. Method: The study had a prospective descriptive cross-sectional design. The study population included 435 physicians, nurses, para-clinic and administrative staff working in a teaching hospital affiliated by the Iran University of Medical Sciences. Knowledge, attitude, and practice of included participants were assessed using a standardized 60-item questionnaire. Findings: The knowledge, attitude, and practice of participants differed between different job categories and between different hospital wards. In overall, higher level of education found to be significantly related to the higher attitude toward the health safety and environment (P<0.05). The knowledge and practice did not show any difference between male and female participants. The age of participants did not found to be related to knowledge, attitude, or practice. High levels of knowledge and attitude was not positively correlated with practice. Period while in the validation period these coefficients were 0.77 and 0.73, respectively. Conclusion: The findings of the study emphasize a suboptimum level of knowledge and practice in the field of health safety, and environment among hospital staff. We suggest using continuing education standards, positive and negative reinforcements, and constant evaluation and monitoring as effective tools for increasing the knowledge and practice of hospital staff in health safety and environment.

منابع و مأخذ:

1-   درویش زاده، نگار. گلبابایی، فریده. اصول ایمنی و بهداشت شغلی در بیمارستان: رهنمودهایی جهت حفاظت کارکنان مراکز بهداشتی-درمانی. تهران : انتشارات فن‌آوران. (1390).

2-      AMA (1958). Guiding principles for an occupational health program in a hospital employee group. Chicago, IL: American Medical Association, Council on Occupational Health.

3-      منصوری، نبی ا... آلودگی محیط زیست (هوا، آب، پسماند، فاضلاب). چاپ اول. تهران : انتشارات آراد کتاب. (1390). 

4-   درویش زاده، نگار. (کارشناسی ارشد) بهداشت حرفه ای، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران. دانشکده بهداشت ارزیابی آلودگی هوا (آئروسل ها و بیوآئروسل ها) در بخش‌های مختلف یکی از بیمارستان‌های شهر تهران. (1389).

5-      California Department of Industrial Relations (1978). Work injuries and illnesses in California (quarterly), 1975-1976. Sacramento, CA: The Department, Division of Labor Statistics and Research.

6-      American Journal of Nursing (1982). Hospital hazards to be examined by Florida nurses. American Journal of Nursing 1:2-10.

7-      Raouf A, Dhillon BS (1995). Safety assessment.Luis Publisher, London, 1-10.

8-      Cooper MD. Phillips RA (1994).Validation of a safety Climate measure. The British Psychological Society, Annual Occupational Psychology Conference: 3-5 Jan, Birmingham

9-      Feyer AM. Williamson A (1997). The involvement of human behavior in occupational accidents: errors in context. Safety Science, 25: 55-65

10- رافتون ، جیمز ، ای ، مرکوریو ، جیمز.. ترجمه ؛ نصیری ، پروین و همکاران ، توسعه فرهنگ موثر ایمنی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات ، جلد دوم. (1387)

11-  نصیری ، پروین و همکاران .. توسعه موثر فرهنگ ایمنی ، جلد اول ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات. (1386)

12-  تقدیسی، محمد حسین. علیزاده، شمس‌الدین.. سیستم مدیریت یکپارچه HSE. چاپ اول. تهران : نشر ریحان. (1387)

13-  Fleming M. Lardner R (2002). Strategies to promote safe behavior as part of a health and safety management system. Contact Research Report, 430-38

14- عبداللهی، علی اکبر. رحمانی انارکی، حسین. خدابخشی، بهناز. بهنام پور، ناصر.. تعیین میزان آگاهی، نگرش و عملکرد پرستاران مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی گلستان در مورد کنترل عفونت بیمارستانی. گرگان. دانشگاه علوم پزشکی گرگان، شماره 11 (1382)

15-  Minestery of Health. Kingston, Jamaica is Hiv Stdcontrol in Jamaica making a Difference? AIDS. 1998; 12(8): 89-98.

16-  Linden B. Protection in Practice, Nursing Times. 1991; 87(11): 59-63

17-  محمودی شن، غلامرضا. آگاهی، نگرش و عملکرد آرایشگران زن و مرد در پیشگیری از بیماری ایدز در شهر گرگان. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان. سال دوم. شماره 5. صفحه 26 تا 32.

18-  طبیبی، جمال‌الدین. نصیری پور، امیر اشکان. ملکی، محمدرضا. رئیسی، پوران. محمودی، محمود. عظیمی، لیلا. بررسی نگرش ایمنی کارکنان یک مرکز پزشکی، آموزشی و درمانی، فصلنامه سلامت کار ایران، دوره 7، شماره 4. ( 1389 ).

19-  Gould D, Ream E. Nurses viewe of infection control: an interview study. J Adv Nurs. 1994; 19(6): 1121-31.

20-  Mac Bride A. Health Promotion in hospital. The attitudes, belifes and practice of hospital nurses. J Adv Nurs. 1994; 20(1): 29-100.

21-  Gould D, Chmberlain A. Infection control as a topic for ward-based Nurssing Education. J Adv Nurs. 1994; 20(2): 275-82.