بررسی توانمندی زنان روستایی در حفظ محیط زیست

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

اکرم الملوک لاهیجانیان ¹ , نرگس وسکویی ²

1 - دانشیار، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران *(مسوول مکاتبات).
2 - دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.

تاریخ دریافت : 1389/01/19 تاریخ پذیرش : 1389/04/29 تاریخ انتشار : 1395/10/01

کلید واژه: توانمندی, آگاهی, حفاظت محیط زیست, الگوی مصرف,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان توانمندی زنان روستایی در حفظ محیط زیست است. جامعه آماری این پژوهش زنان 60-12 ساله روستای مرزن آباد در استان مازندران به تعداد 75945 نفر است. روش بررسی: از این تعداد 165 نفر به شیوه تصادفی منظم از روستای مرزن آباد استان مازندران انتخاب شدند. اطلاعات مورد نظر از طریق کتابخانه، پرسش نامه و مصاحبه جمع آوری شد. پرسش نامه مشتمل بر 13سوال با پاسخ های باز و بسته مرتبط با اهداف اصلی و فــرعی تحقیق بــوده است. برای سنجش و اندازه گیری شاخص ها و آزمــون فرضیه ها از واریانس و ضــریب همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. فرضیه های پژوهش عبارتند از 1- وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زنان در ارتقای محیط زیست موثر است. 2- شناخت وآگاهی زنان با مدیریت درمحیط زیست رابطه دارد .3- توانمندی زنان به حفاظت از محیط زیست منجر می شود. 4- شناخت زنان از محیط زیست به تغییر رفتار در الگوی مصرف می انجامد. یافته ها و نتایج: یافته های پژوهش ارتباط مثبت و معنی دار بین وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زنان، شنـاخت و آگاهی زیست محیطی زنان، میزان توانمندی زنان در حفاظت ازمحیط زیست، و نقش زنان در مدیریت محیط زیست را نشان داده است.

چکیده انگلیسی:

Abstract Background: The aim of this study was to evaluate the potential of rural women in protecting the environment. Statistical population of women 60-12 years old Marzanabad village in Mazandaran province, 75 945 people. Methods: Of 165 randomly selected regularly from the village of Marzan-Abad province. The data library, questionnaires and interviews were collected. The questionnaire included 13 questions with answers related to the goals of open and closed primary and secondary research. Indicators to measure the size and financial structure and Spearman correlation coefficient was used to test the hypotheses.  Study hypotheses include 1. The social, economic and cultural environment to promote women effectively. 2. Recognition of Women Consciousness in the environment is associated with the management .3- women's empowerment leads to environmental protection. 4. Learning Environment women leads to behavior change in consumption pattern. Findings and Results: The positive relationship between the social, economic and cultural rights of women, recognizing the environmental awareness of women, the empowerment of women in environmental protection, and the role of women in environmental management has shown.  

منابع و مأخذ:

1. آصفی راد،زهرا،1379، بررسی نقش زنان روستایی در پیشگیری از تخریب وآلودگی محیط زیست، مقاله ارائه شده در هشتمین همایش سیمای زن در جامعه (زن و محیط زیست)، دانشگاه الزهرا، ص93 و 94.


2. بوذری، سیما، 1383، رهیافت های مشارکت زنان روستایی در توسعه روستا، ماهنامه سپهر، شماره40،  ص15 و ص61.


3. روشندل، حشمت، 1384، بررسی نقش زنان روستایی در توسعه روستاها (مطالعه موردی: شهرستان گرگان)، پایان نامه دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی ،واحد علوم و تحقیقات تهران، ص38وص43


4. شجاعی، زهرا، نقش زنان در تصحیح الگوی مصرف جامعه، 1379، مجموعه مقالات همایش زنان و صرفه جویی، برگ زیتون، تهران، چاپ اول، بهار، ص13


5. www.un.org/popin/ htm.  


6. فتحی واجارگاه، کورش و محسن فراهانی، 1382، دانش زیست محیطی زنان روستایی برای توسعه پایدار، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، صفحات 12،13،16،17،19،40،42،43،47 .


7. www.un.org/esa/sustdev/documents/UNCED


8. مجلسی، منیره، 1379، تغییر الگوی مصرف گامی به سوی کاهش آلودگی محیط زیست، مقاله ارائه شده در هشتمین همایش سیمای زن در جامعه (زن و محیط زیست)، دانشگاه الزهرا، ص50.


9. معروفی، پروین و همکاران، 1378، زن و توسعه پایدار، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست، چاپ اول، تابستان، ص 79، ص95وص96.


10. یوسفیان، جواد، 1379، نقش زنان به ویژه زنان روستایی در حفاظت از محیط زیست، مقاله ارائه شده در هشتمین همایش سیمای زن در جامعه (زن و محیط زیست)، دانشگاه الزهرا، ص7وص8


11. www.un.org/womenwatch/confer/beiging/reports


12. www.un.org/third millenium


13. نادری، عزت ا... و مریم سیف نراقی،1380،روش های تحقیق وچگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی، مرکز نشر دانشگاهی ، چاپ نوزدهم، ص21وص24.