کمپوست‌سازی همزمان پسماند شهری و خاک اره جهت حفظ رطوبت و جلوگیری از دست رفتن نیتروژن توده کمپوست

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

جواد یوسفی ¹ , حبیب الله یونسی ²

1 - عضو هیأت علمی دانشگاه ولایت
2 - عضو هیأت علمی گروه محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس *(مسئول مکاتبات).

تاریخ دریافت : 1389/06/17 تاریخ پذیرش : 1389/12/12 تاریخ انتشار : 1392/12/01

کلید واژه: کمپوست, خاک اره, نسبت C/N, رطوبت, محتوای نیتروژن,

چکیده مقاله :

در شهر زاهدان روزانه حدود 800 کیلوگرم خاک اره تولید شده در کارگاه‌های چوب‌بری، استفاده‌ای نداشته و دور ریخته می‌شود. هدف از مطالعه حاضر استفاده مجدد از این پسماند‌های سودمند جهت بهینه‌سازی نسبت کربن به نیتروژن (C/N)، جلوگیری از خروج نیتروژن از توده و بررسی اثر خاک اره بر محتوای رطوبت توده‌هاست. 4 توده زباله تهیه و یک توده به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. به سه توده دیگر میزان 16، 32 و 70 درصد خاک اره افزوده شد. هفته‌ای یک بار از توده‌ها نمونه‌برداری به عمل آمد و نسبت C/N، میزان رطوبت، کربن و نیتروژن آن‌ها سنجیده شد. میزان کاهش رطوبت در تیمار شاهد 33٪ و در تیمار‌های 16، 32 و 70 به ترتیب 15، 15 و 10٪ بوده است. با افزودن خاک اره میزان از دست رفتن رطوبت توده‌ها کاهش یافت که این مسئله در مناطق گرم و خشک که با کمبود آب مواجه هستند، بسیار حایز اهمیت می‌باشد. میزان بهینه نسبت C/N در تیمار 16% مشاهده شد و از دست رفتن نیتروژن با افزودن خاک اره کاهش یافت. میزان کاهش نیتروژن در تیمار شاهد، 16٪، 32٪ و 70٪ به ترتیب 30، 7، 7 و 15٪ بوده است. حداکثر میزان نیتروژن در توده رسیده نیز در تیمار 16% مشاهده گردید. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده می‌توان نتیجه گرفت خاک اره می‌تواند سبب حفظ رطوبت و نیتروژن توده‌های کمپوست گردد و نسبت نامطلوب و پایین C/N اولیه را بهبود بخشد. تیمار 16% اثر مناسب‌تری را بر روی فرایند و کیفیت کمپوست نسبت به سایر تیمار‌های مورد آزمایش نشان داد.

چکیده انگلیسی:

Introduction: In Zahedan, about 0.8 ton sawdust generates in each day. This sawdust is landfilleddespite their good effects on composting process. The aim of the present study was to reuse theseserviceable wastes for improving C/N ratio, preventing nitrogen loss from the piles and investigatingthe effect of sawdust on moisture content of composting piles.Methods: Four composting piles were prepared with 0% (blank), 16%, 32% and 70% sawdustadmixture. Once sampling was done in each week and samples were analyzed for the C/N ratio,moisture, nitrogen and carbon content.Results: The percent of decrease in moisture content was 33% in blank treatment, whereas thisdecrease was 15, 15 and 10% for 16, 32 and 70% respectively. Loss of moisture was decreased withsawdust addition and this is very important for arid and hot area because of water sources shortage.The optimum C/N ratio was observed in 16% treatment and loss of nitrogen was decreased withsawdust addition. The percent of decrease in nitrogen content was 30, 7, 7 and 15% for blank, 16, 32and 70% respectively. The maximum amount of nitrogen in final piles was observed in 16%treatment.Conclusion: Based on experimental data obtained, it can be concluded that sawdust caused water andnitrogen preservation in composting piles and it also improved undesirable and low initial C/N ratio.16% treatment was shown more desirable effects on composting process and compost quality amongother experimental treatments.

منابع و مأخذ:

 

1. Huete, A. R., 1988. a Soil-adjusted vegetation index. Remote sensing of environment, Vol.25, pp.295-309


2. Esteman, J, R., 2000.  idrisi for windows user guid version 1/0. Clark University, 1995.


3. Alexander, R. and A. C. Millington., 2000. Vegetation Mapping. John Wiley and sons, Inc. New York


4. علوی پناه، سید کاظم و همکاران.،  بررسی بیابانزایی و تغییرات اراضی پلایای دامغان با استفاده از داده های ماهواره ای چند زمانه و چند طیفی، مجله بیابان در سال 1383، جلد 9 ، شماره 1
   
   
   1. Huete, A.R., 1988. a Soil-adjusted vegetation index. Remote sensing of environment, Vol.25, pp.295-309
   
   
   2. Masoud, A. A., K, Koike., 2006. Arid land sanitization detected by remotely-sensed land cover changes: A case study in the siwa region, NW Egypt. Arid Environment,Vol.66,pp.151-167
   
   
   3. Rondeaux, G & F, Baret., 1996. Optimization of soil-adjusted vegetation indices, Remote sensing of environment. Vol.55, pp.98-107
   
   
   4. دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکده منابع طبیعی، طرح جامع پناهگاه حیات وش موته، 1383.
   
   
   5. برهانی، مجید. مقایسه روشهای برآورد پوشش و تراکم درمنه زارهای استپی استان اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد علوم مرتع داری، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکده منابع طبیعی، 1380.
      
      
      1. Khajedin, S. J., 1995. Asurvey of the plant communities of the Jazmorian, IRAN, using Landsat MSS data. University of reading.
      
      
      2. زاهدی فرد، ندا، خواجه الدین، سید جمالدین. کاربرد داده های رقومی سنجنده TM در تهیه نقشه کاربری اراضی حوضه آبخیز رودخانه بازفت، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی در سال 1383، سال 8، شماره 2.
      
      
      3. درویش صفت، علی اصغر. برآورد صحت نقشه های موضوعی پایگاه داده GIS. پنجمین همایش سامانه های اطلاعات جغرافیایی: 1377، تهران، ایران.