تبیین قابلیت‌های بهینه محیط در راستای اجتماع‌پذیری فضاهای آموزشی فرهنگی مخصوص نوجوانان (نمونه مطالعاتی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان)

محورهای موضوعی : معماری و شهرسازی

پانیذ مولوی نجومی ¹ , سارا جلالیان ² , امید دژدار ³

1 - دانشجوی دوره کارشناسی ارشد، گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
2 - استادیار گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.*( مسوول مکاتبات)
3 - استادیار گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

تاریخ دریافت : 1397/05/11 تاریخ پذیرش : 1398/02/11 تاریخ انتشار : 1399/11/01

کلید واژه: قابلیت محیطی, کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان, اجتماع‌پذیری, نوجوان, فضاهای آموزشی- فرهنگی,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های کالبدی، غیر کالبدی و ادراکی به منظور به دست آوردن اجتماع پذیر سازی حداکثری در محیط های آموزشی و فرهنگی ویژه نوجوانان است. چرا که نوجوانان نیازمند عمده ترین ویژگی محیطی یعنی نیاز به توان اجتماعی در محیط هستند. روش بررسی : این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است که در دو بخش انجام شده است، بخش اول با رویکرد کیفی با مروری بر مبانی نظری پژوهش به تدوین چارچوب نظری پرداخته است. بخش دوم با رویکردی کیفی کمی و روش مطالعه موردی در تلفیق با تحلیل عاملی تعداد زیاد متغیرها و استفاده از نرم افزار SPSS و Smartpls در بررسی نتایج پرسشنامه بهره گرفته شده است. پرسش نامه در طیف لیکرت پنج گزینه ای برمبنای شاخص های چارچوب نظری تدوین شده است. نتیجه گیری: فضاهای اجتماع ‌پذیر جزو فضاها و کالبدهایی هستند که کانون‌هایی را برای فعالیت‌های پویا، در قسمت‌های مشخصی از فضا فراهم می‌آورند. با توجه به این شش عامل "کالبدی"، "غیر کالبدی"، "شخصیتی"، "اجتماعی"، "فرهنگی" و "حسی" به ‌عنوان قابلیت‌های هر محیط تبیین شد، که نتایج تحقیق نشان می دهد که قابلیت محیطی کالبدی به ‌عنوان اثر گذارترین عاملی است که با کمترین تغییر در آن می‌توان بیشترین انتظار را در افزایش اجتماع ‌پذیری نوجوانان در فضاهای فرهنگی-آموزشی داشت. طبق مسیرهای استخراج شده از مدل pls مسیر عوامل کالبدی ← اجتماع ‌پذیری با دارا بودن بیشترین ضریب مسیر(516/0)، مسیر بحرانی مدل مفهومی اجتماع ‌پذیری در بین دیگر مسیرهاست.

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: Adolescents need the most basic environmental features, namely the need for social power in the environment The purpose of this study is to investigate physical, non-physical and perceptual characteristics to explain the optimal environmental affordances in order to obtain maximum socialization in adolescent educational and cultural settings.. Methods: This is a descriptive-analytic study carried out in two sections. The first part deals with theoretical framework with a qualitative approach, reviewing the theoretical foundations of the research. The second part uses a qualitative-qualitative approach and case study method in combination with factor analysis of a large number of variables using SPSS and Smart PLS software to examine the results of the questionnaire. Five Likert scale questionnaires have been developed based on the theoretical framework indicators. Findings: Social spaces are among the ones' and bodies that provide the focus for dynamic activities in certain parts. According to the following six factors, "physical", "non-physical", "personality", "social", "cultural" and "emotional" as the capabilities of each environment, The analyzes showed that in the field of environmental capability, four factors were important (physical, personality, social and emotional) in order to socialize adolescent environments, which demonstrates the provision of peripheral- personality capabilities of these group of individuals. Discussion and Conclusion: the results showed that physical environmental capability is as the most effective factor that it can be expected to increase the socialization of adolescents in cultural-educational spaces with the least change. According to the paths extracted from the PLS model, the path to social capital factors having the highest path coefficient (0.516) is the critical one of the conceptual model of socialization among others.

منابع و مأخذ:

1. Gibson,James J. 1986: The Ecological Approach To Visual Perception, Psychology Press, Taylor & Francis, New York.


2. Motalebi, Ghasem.‌2006. A human-based approach to form-making principles of urban spaces. HONAR-HA-YE-ZIBA, 27,57-66.
   
   
   1. Lang, J. (2004). Creating architectural theory, The role of behavioral sciences in environmental design.(Alireza.Eynifar,Trans.)Tehran:University of Tehran (In Persian).
   
   
   2. Alexander, Christopher; Ishikawa, Sara; Silverstei, Murray , 1977, A Pattern Language: Towns, Buildings, Construction, USA.
   
   


3. Dehkhoda, Ali Akbar (1387). Dictionary. 2nd ed., of the New Period, Tehran: Tehran University Press (In Persian).
   
   
   1. Glynn, Thomas , 1986, neighborhood and sense od community.
   
   
   2. Osmond H, 1957, Function as the Basis of Psychiatric Ward Design. New York. Holt Rinehart and Winston.
   
   
   3. Talebi , Jaleh, (2009). Social relations in urban spaces, Letter of Social Sciences, 24-161 (In Persian).
   
   
   4. Daneshpour, A. & Charkhchian, M. “Public spaces and effective features on public life.” Bagh-e Nazar, 4(7). (2007),19-28 (In Persian).
   
   
   5. Mohammadi, M. & M.H. Ayat ol Allahi. (2014). Factors in promoting socialization and cultural monuments (Case study: Isfahan Cultural farshchian). Journal of Art University. No15, 79- 96. (In persian)
   
   
   6. Poll,Enic.(2002) The theoretical background of the city identity –sustainability network Enviromenet and Behavior , vol. 34.
   
   
   7. Hall, E. (2008). Hidden dimension. Translator: Tabibian, M. Tehran: University of Tehran.
   
   
   8. Pasalar, Celen (2003)T The effects of spatial layout on students interactions in middle school :Multiple case analysis, unpublished thesis for degree of doctor of philosophy faculty of North Carolina State University.