مقایسه پارازیتیسم ظاهری و حاشی های زنبورهای پارازیتویید تخم زنجرک مو Arboridia kermanshah Delabola (Hem., Cicadellidae) در اقلیم‌های مختلف استان اصفهان
محورهای موضوعی : حشره شناسی و سایر بندپایانلطیفیان مسعود 1 , ابراهیم سلیمان‌نژادیان 2
1 - موسسه گیاهپزشکی کشور
2 - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
کلید واژه: واژه‌های کلیدی: زنجرک مو, پارازیتیسم ظاهری, پارازیتیسم حاشیه‌ای, Key words: Grape leafhopper, appearance parasitism, marginal parasitism,
چکیده مقاله :
تخم زنجرک موArboridia kermanshah Delabola در تاکستان‌های استان اصفهان مورد حمله دو گونه زنبور پارازیتوییدAnagrus atomus L.(گونه A) و Ufens sp. (گونه (B قرار می‌گیرد. برای انجام این تحقیق از مناطق مختلف اقلیم‌های استان اصفهان تعداد 27 تاکستان انتخاب شد. در هر هکتار از تاکستان‌های انتخابی تعداد 10 عدد بوته مو به صورت تصادفی انتخاب و از هر بوته سه برگ از نواحی پایین، وسط و بالا نمونه برداری شد. سپس تعداد تخم های سالم و پارازیته شده شمارش گردیده و به کمک آن ها درصد پارازیتیسم ظاهری در هر تاکستان برآورد شد. از هر اقلیم سه نمونه 30 تایی از تخم های زنجرک پارازیته شده به صورت تصادفی انتخاب شده و تعداد زنبورهای خارج شده هر دو گونه ثبت شد. به کمک داده‌های حاصل درصد پارازیتیسم حاشیه ای دو گونه محاسبه و با هم مقایسه گردیدند. متوسط درصد پارازیتیسم ظاهری در کل استان 33/8 درصد بوده که دامنه آن از حداقل 5/1 در اقلیم بسیار گرم با بیابان‌های خشک تا حداکثر 43 درصد در معتدل سرد با بیابان‌های گرم و خشک متغیر بود. اقیلم‌های معتدل سرد با بیابان‌های گرم و خشک و نیمه خشک سرد با بیابان‌های خشک با متوسط 8/82 درصد دارای بیشترین درصد پارازیتیسم حاشیه‌ای برای گونه A و اقلیم بسیار گرم با بیابان‌های خشک با متوسط 9/4 درصد دارای بیشترین درصد پارازیتیسم حاشیه‌ای برای گونه B بود. پارازیتیسم حاشیه‌ای هر دو گونه دارای همبستگی متوسط تا زیاد با درصد پارازیتیسم ظاهری در اقیلم‌های مختلف استان اصفهان بودند. همبستگی گونه A مثبت بوده، به عبارت دیگر با افزایش درصد پارازیتیسم حاشیه‌ای این گونه درصد پارازیتیسم ظاهری در اقلیم‌های مختلف افزایش یافته بود. این درحالی است که همبستگی گونه B منفی بوده و با افزایش درصد پارازیتیسم حاشیه‌ای این گونه در هر اقلیم از درصد پارازیتیسم ظاهری آن کاسته شده بود. با توجه به مجموع نتایج ارایه شده می‌توان چنین استنباط نمود که در اقلیم‌های مختلف استان اصفهان گونه A. atomus کارایی بیشتری نسبت به گونه Ufens sp. دارد.
Eggs of grape leafhopper Arboridia kermanshah Delabola (Hem., Cicadellidae) are attacked by two parasitoid species Anagrus atomus L. (Hym., Mymariade) (species A) and Ufens sp. (Hym., Trichogramatidae) (species B) in Isfahan vineyards, Iran. For this research, 27 vineyards were selected randomly in different climatic regions of Isfahan. Ten plants were selected randomly per hectare of each vineyard and 3 leaves were sampled on each plant from lower, middle and upper strata. Then healthy and parasitized eggs were counted and the percentage of apparent parasitism was calculated in each vineyard. Three samples that each including 30 parasitized leafhoppers eggs were selected randomly from different climatic regions and the number of wasps were recorded. The percentage of marginal parasitism was calculated and compared for the two species. The average percentage of apparent parasitism in area of study was 8.33 that its range was varied at least 1.5 percent in very hot with dry desert up to 43 percent in dry temperate cold desert. The semi cold with warm and dry desert and semi-arid cold with dry desert climatic region with an average 82.8 percent had the highest percentage of marginal parasitism for species A and very hot with dry desert climate with an average 4.9 percent had the highest percentage of marginal parasitism for species B. The marginal parasitism of both species had moderate to high correlation with the percentage of apparent parasitism. The correlation coefficient of, in other words, the apparent parasitism was increased by increasing its marginal parasitism in climatic regions. While the correlation coefficient of species B was negative the apparent parasitism was decreased by increasing its marginal parasitism in climatic zones. Based on data obtained, it can be interfed that A. atomus was more efficient than Ufens sp. in different climatic regions of Isfahan province.
_||_