اعتبارسنجي مدل مفهومی خودشیفتگی حسابرس: رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری
محورهای موضوعی : فصلنامه تحلیل بازار سرمایهمهدی علي نژاد ساروكلايي 1 , معصومه پاشازاده کهق 2 , احمد محمدی 3 , یونس بادآور نهندی 4
1 - گروه حسابداری، واحد تبريز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبريز، ایران.
2 - گروه حسابداری، واحد تبريز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبريز، ایران.
3 - گروه حسابداری، واحد تبريز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبريز، ایران.
4 - گروه حسابداری، واحد تبريز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبريز، ایران.
کلید واژه: خودشیفتگی, خودشیفتگی حسابرس, اعتبارسنجي مدل, معادلات ساختاري,
چکیده مقاله :
خودشیفتگی یکی از ویژگی¬های رفتاری حسابرس مي¬باشد. آن مفهوم پیچیده¬ای است که ممکن است به طرق مختلف بر استقلال و شایستگی حسابرس تاثیر بگذارد. هدف اصلي اين پژوهش، اعتبارسنجي مدل مفهومي¬ خودشیفتگی حسابرس در محيط كار حسابرسي مي¬باشد. اين پژوهش از لحاظ هدف، كاربردي و از لحاظ ماهيت و روش، توصيفي/پيمايشي است. جامعه آماري پژوهش حاضر، اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران هستند. نمونه آماري شامل تعداد 332 نفر و مربوط به سال 1402 است كه به روش نمونه¬گيري تصادفي ساده انتخاب شدند. داده¬هاي پژوهش با استفاده از پرسشنامه تهيه شده بر اساس يافته¬هاي پژوهش كيفي پاشازاده كهق و همكاران (1401) جمع¬آوري گرديد. تحليل داده¬ها با استفاده از مدل¬سازي معادلات ساختاري و نسخه 24 نرم¬افزار اِس¬پي¬اِس¬اِس و اِسمارت پي¬اِل¬اِس3 انجام شد. یافته‌های پژوهش نشان مي¬دهد كه شرایط علّی (جنسیت، خانواده، همدلی و ویژگی¬های مؤسسه) بر خودشیفتگی حسابرس، خودشیفتگی حسابرس و آموزش و درمان بر راهبردها (اخلاق حرفه¬ای، رفتار حرفه¬ای، شجاعت اخلاقی) و راهبردها بر پیامد حسابرسی (رقابت در بازار حسابرسی و کیفیت حسابرسی) تاثیر معني¬دار و مثبتی دارند.
Narcissism is one of the auditor's behavioral characteristics. It is a complex concept that may affect auditor independence and competence in multiple ways. The main goal of this research is to validate the conceptual model of auditor narcissism in the auditing work environment. This research is applied in terms of purpose and descriptive/survey in terms of nature and method. The statistical population of this research is the members of the Iranian Association of Certified Public Accountants (IACPA). The statistical sample includes 332 people and related to the year 2024, who were selected by simple random sampling. Research data was collected using a questionnaire prepared based on the findings of qualitative research Pashazadeh Kahaq et al (2023). Data analysis was done using structural equation modeling and SPSS24 and SmartPLS3 software. The research findings show that the causal conditions (gender, family, empathy and institution characteristics) affect the auditor's narcissism, the auditor's narcissism, as well as training and treatment on strategies (professional ethics, professional behavior, moral courage) and strategies on the outcome (competition in audit market and audit quality) have a significant and positive impact.
احمدزاده، زهرا و يعقوب¬نژاد، احمد . (1401). تاثیر درک حسابرسان از فرهنگ اخلاقی حاکم در مؤسسات بر ارزش¬های حرفه¬ای در موسسات حسابرسی. پژوهش¬های حسابداری مالی و حسابرسی، 14(55)، 23-40.
امینیان دهکردی، فاطمه؛ رمضانی، خسرو و ماردپور، علیرضا. (1400). اثربخشی آموزش مهارت‌های همدلی بر خودشیفتگی و زورگویی دانش‌آموزان زورگو. دست‌آوردهای روان‌شناختی، 28(2)، 67-92.
پاشازاده كهق، معصومه؛ علي¬نژاد ساروكلائي، مهدي؛ محمدي، احمد و بادآور نهندي، يونس. (1401)، طراحي مدل خودشيفتگي حسابرس در محيط كار حسابرسي. فصلنامه تحليل بازار سرمايه، 2(3)، 183-213.
رهنمایی، محمدجمال و اسدی، جوانشیر. (1401). مقایسه اثربخشی دو رویکرد روانکاوی و طرح‌واره‌درمانی در درمان اختلال شخصیت خودشیفته. مطالعات ناتوانی. 151(12)، 1-8.
عبدالرضائي، سبحان؛ جناني، محمدحسن و همت¬فر، محمود. (1401). خودشیفتگی مدیران و هزینه¬های تحقیق و توسعه. فصلنامه تحليل بازار سرمايه، 2(3)، 112-139.
عبدی، صباح؛ رضایی، اکبر و محمدزاده، علی. (1400). نقش تعدیل‌گری جنسیت در پیوند میان خودشیفتگی سالم و خودشیفتگی بیمارگونه با خودکارآمدی تحصیلی. جامعه¬شناسی آموزش و پرورش، 7(2)، 1-12.
فخری، علی و حاجیها، زهره. (1398). تاثیر اخلاق حرفه¬ای حسابرسان بر بهبود کارایی و ارتقای عملیات حسابرسی (مطالعه موردی: حسابرسان عضو جامعه حسابرسان رسمی ایران). پژوهش و مطالعات علوم اسلامی، 1(6)، 32-47.
کریم آبادی، محمد؛ جهانگیرنیا، حسین؛ حاجیها، زهره و غلامی جمکرانی، رضا. (1401). ارزیابی معیارهای آیین رفتار حرفه¬ای در کیفیت حرفه حسابرسی مستقل. پژوهش¬هاي حسابداري مالی و حسابرسی، 14(3)، 79-101.
کریمی شهرکی، مهدی؛ پورعلی، محمدرضا و صمدی لرگانی، محمود. (1402). تحلیل نقش واسطه¬ای خودشیفتگی حسابرس بر رابطه بین استراتژی¬های مذاکره با صاحب¬کار و کیفیت حسابرسی. حسابداری مدیریت، 16(57)، 1-23.
لطفی¬جو، نشمین؛ بنی¬مهد، بهمن و وکیلی فرد، حمیدرضا. (1402). خودشیفتگی حسابرس و اظهارنظر مقبول حسابرسی. پژوهش¬های حسابرسی حرفه¬ای، 3(11)، 64-81.
لطفی¬جو، نشمین؛ بنی¬مهد، بهمن؛ نیکومرام، هاشم و وکیلی فرد، حمیدرضا. (1402). نقش خودشیفتگی حسابرس در کاهش مدیریت سود. پژوهش¬های کاربردی در گزارشگری مالی، 12(2)، 281-304.
محمدي، محمد؛ محمدي، سامان و سراجي، پريا. (1402). بررسی تاثیر تخصص در صنعت و تخصص قانونی اعضای کمیته حسابرسی بر کیفیت حسابرسی شرکت. فصلنامه تحليل بازار سرمايه، 3(3)، 135-166.
نمازي، محمد و رجب¬دري، حسين. (1398). آزمون الگوي كاربردي توسعه پايدار اخلاق حرفه¬اي حسابداري با استفاده از تحليل عاملي تائيدي. پژوهش¬هاي حسابداري مالي و حسابرسي، 11(43)، 1-26.
Boush, D. M., Friestad, M., & Rose, G. M. (1994). Adolescent skepticism toward TV advertising and knowledge of advertiser tactics. Journal of consumer research, 21(1), 165-175.
Byrne, K. A., & Worthy, D. A. (2013). Do narcissists make better decisions? An investigation of narcissism and dynamic decision-making performance. Personality and Individual Differences, 55(2), 112-117.
Cameran, M., Lyu, P., & Perotti, P. (2022). The Consequences of Audit Partner Narcissism: Evidence from the UK Market. Available at SSRN 4109142. Chou, T. K., Pittman, J. A., & Zhuang, Z. (2021). The importance of partner narcissism to audit quality: Evidence from Taiwan. The Accounting Review, 96(6), 103-127.
Church, B. K., Dai, N. T., Kuang, X., & Liu, X. (2020). The role of auditor narcissism in auditor‐client negotiations: Evidence from China. Contemporary Accounting Research, 37(3), 1756-1787.
Clarke, I. E., Karlov, L., & Neale, N. J. (2015). The many faces of narcissism: Narcissism factors and their predictive utility. Personality and Individual Differences, 81, 90-95.
Falco, A., Girardi, D., Di Sipio, A., Calvo, V., Marogna, C., & Snir, R. (2020). Is narcissism associated with heavy work investment? The moderating role of workload
in the relationship between narcissism, workaholism, and work engagement. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(13), 4750. Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics. Grijalva, E., Newman, D. A., Tay, L., Donnellan, M. B., Harms, P. D., Robins, R. W., & Yan, T. (2015). Gender differences in narcissism: a meta-analytic review.
Psychological bulletin, 141(2), 261. Haeridistia, N., & Fadjarenie, A. (2019). The effect of independence, professional ethics & auditor experience on audit quality. International Journal of Scientific &
Technology Research, 8(2), 24-27. Hair, J. F., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2013). Partial least squares structural equation modeling: Rigorous applications, better results and higher acceptance.
Long range planning, 46(1-2), 1-12. Henseler, J., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2015). A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Journal of the
academy of marketing science, 43, 115-135. Hobson, J. L., Stern, M. T., & Zimbelman, A. F. (2020). The benefit of mean auditors: The influence of social interaction and the Dark Triad on unjustified auditor
trust. Contemporary Accounting Research, 37(2), 1217-1247. Huang, C. C., You, C. S., & Tsai, M. T. (2012). A multidimensional analysis of ethical climate, job satisfaction, organizational commitment, and organizational
citizenship behaviors. Nursing ethics, 19(4), 513-529. Janssen, S., Hardies, K., Vanstraelen, A., & Zehms, K. M. (2021). Auditors’ professional skepticism: Traits, behavioral intentions, and actions. Behavioral Intentions,
and Actions (February 12, 2021). Johnson, E. N., Lowe, D. J., & Reckers, P. M. (2021). The influence of auditor narcissism and moral disengagement on risk assessments of a narcissistic client CFO.
Journal of Accounting and Public Policy, 40(4), 106826. Kerckhofs, L., Vandenhaute, M. L., & Hardies, K. (2023). Partner narcissism in a private market setting: Consequences for audit reporting decisions and audit
pricing. International Journal of Auditing. Khaksar, J., Salehi, M., & Lari DashtBayaz, M. (2022). The relationship between political connections, auditor characteristics and auditor narcissism. Journal of
Facilities Management, 20(4), 521-537. Khelil, I., Akrout, O., Hussainey, K., & Noubbigh, H. (2018). Breaking the silence: An empirical analysis of the drivers of internal auditors' moral courage.
International Journal of Auditing, 22(2), 268-284. Luchner, A. F., Houston, J. M., Walker, C., & Houston, M. A. (2011). Exploring the relationship between two forms of narcissism and competitiveness. Personality
and Individual Differences, 51(6), 779-782. Marçal, R. R., & Alberton, L. (2020). Relationship between Dark Triad personality traits and professional skepticism among independent auditors. Journal of
Education and Research in Accounting, 14(4), 480-500. Mohammadi, H., Salehi, M., Arabzadeh, M., & Ghodrati, H. (2021). The effect of auditor narcissism on audit market competition. Management Research Review, 44(11), 1521-1538.
Rouhi, S., & Delgosha Khadar, S. (2021). The Relationship between Auditor’s Narcissism and Expectation Gap with Audit Fees: Evidence from an Emerging Market.
Iranian Journal of Accounting, Auditing and Finance, 5(1), 79-97. Safarzadeh, M. H., & Mohammadian, M. A. (2024). Auditors' narcissism and their professional skepticism: evidence from Iran. Asian Review of Accounting, 32(1), 91-119.
Salehi, M., & Rouhi, S. (2023). The impact of audit members' self-esteem and narcissism on organizational knowledge sharing among audit firms. Management
Decision, 61(10), 2872-2895. Salehi, M., Rouhi, S., Usefi Moghadam, M., & Faramarzi, F. (2022). Managers' and auditors' narcissism on the management team's stability and relative corporate
performance. International Journal of Productivity and Performance Management, 71(4), 1490-1514. Takada, T., Lau, D., Casterella, J. R., & Wong, N. (2021). There is no ‘I’in team: An analysis of audit partner narcissism from the team aspect. International Journal of
Auditing, 25(3), 751-768. Weinberg, I., & Ronningstam, E. (2020). Dos and don'ts in treatments of patients with narcissistic personality disorder. Journal of personality disorders, 34(Supplement), 122-142.
Wetzels, M., Odekerken-Schröder, G., & Van Oppen, C. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchical construct models: Guidelines and empirical
illustration. MIS quarterly, 177-195. Yankova, K. (2015), The Influence of Information Order Effects and Trait Professional Skepticism on Auditors’ Belief Revisions: A Theoretical and Empirical Analysis, 2nd ed., Springer Gabler, Wiesbaden.