راهکارهای کارآمد سازی نهادهای دینی
محورهای موضوعی : مدیریت فرهنگی
مهدی شجریان
1
,
حسین قاسمی فرد
2
1 - عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (نویسنده مسئول).
2 - دانشجوی دکتری رشته مدرسی معارف گرایش قرآن و متون دینی دانشکدگان دانشگاه فارابی.
کلید واژه: کارآمدسازی, نهادهای دینی, راهکارهای ساختاری, راهکارهای غیر ساختاری, شورای عالی حکمرانی دینی,
چکیده مقاله :
مقدمه و هدف پژوهش: در ساختار نظام جمهوری اسلامی، نهادهای فراوانی وجود دارند که متولی امر دین هستند و دست‌کم بخشی از بودجه خود را از طریق منابع دولتی تأمین می‌کنند. مسئله اصلی این مقاله این است که از طریق چه راهکارهایی می‌توان کارآمدی این نهادها به معنای کارایی و اثربخشی آنها را ارتقا بخشید. داده‌های این مقاله از طریق مصاحبه با مدیران کنونی یا سابق همین نهادها تأمین شده است.
روش پژوهش: روش این مقاله تحلیل مضمون کیفی است. تحلیل مضمون داده‌های مذکور پس از کدگذاری و مقوله‌بندی نشان می‌دهد که راهکارهای ارائه شده در دو ساحت کلی ساختاری و غیرساختاری قابل صورت‌بندی است. راهکارهای ساختاری تجویزهایی برای اصلاح خود ساختار نهادها صرف‌نظر از منابع انسانی هستند و راهکارهای غیرساختاری توصیه‌هایی مستقیم برای عوامل انسانی هستند.
یافته‌ها و نتیجه‌گیری: مهم‌ترین راهکارهای ساختاری عبارت‌اند از: ادغام نهادها، حفظ استقلال آنها، مدیریت فعالیت منابع انسانی، تقسیم‌کار بین نهادها، اصلاحات مدیریتی، نظارت، اصلاح روند عزل و نصب منابع انسانی، افزایش بودجه، تعامل با سایر نهادها، ارائه آمارهای کیفی و خروجی محور و اصلاح چالش‌های قانونی. مهم‌ترین راهکارهای غیرساختاری نیز عبارت‌اند از: بهره‌گیری از نیروی متخصص، ارتقای سطح معرفتی نیروها، عملکرد اخلاقی آنان، پرهیز از انگیزه‌های مادی، وظیفه‌گرایی، ترویج دغدغه‌های دینی و قرآنی، بهره از مدیران دارای شبکه ارتباطی قوی، عمل دقیق به اساسنامه و اسناد بالادستی و مقبولیت مدیران ستادی در صفوف. به باور این تحقیق برای کارآمدسازی نهادهای دینی اولاً اصلاحات ساختاری در اولویت است و ثانیاً مهم‌ترین راهبرد ساختاری برای تحقق این منظور تاسیس شورای عالی حکمرانی دینی است.د.
In the structure of the Islamic Republic, there are institutions that are in charge of religion and receive part of their budget from the government. The main issue is through what solutions the efficiency of institutions can be improved in the sense of their efficiency and effectiveness. The data was obtained through interviews with the managers of these institutions. The method of the article is qualitative content analysis. The content analysis of the data after coding and categorization shows that the presented solutions are formulated in two general areas, structural and non-structural. Structural solutions are recommendations for reforming the structure of institutions regardless of human resources, and non-structural solutions are recommendations for human factors. The most important structural solutions are: merging institutions, maintaining their independence, managing human resources activities, division of labor between institutions, management reforms, supervision, reforming the process of dismissal and installation of human resources, increasing budget, interacting with institutions, providing output-oriented statistics and correcting legal challenges. . The most important non-structural solutions are: using expert staff, improving the knowledge level of the staff, ethical performance, avoiding material incentives, duty orientation, promoting religious concerns, benefiting from managers with a communication network, strict adherence to the statutes and acceptance of staff managers in the ranks. . In order to make religious institutions more efficient, structural reforms are a priority. The most important structural strategy to realize this goal is the establishment of the Supreme Council of Religious Governance.