زنان و مجرمین یقه‌ سفید: مقایسه جرائم یقه ‌صورتی و یقه ‌سفید در حقوق ایران و نروژ

محورهای موضوعی : آموزه های فقه و حقوق جزاء

مریم کمائی ¹ (دانشجوی دکتری، گروه حقوق جزا و جرم شناسی، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.)
سلامه ابوالحسنی ² (استادیار، گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
نغمه فرهود ³ (استادیار، گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد اندیمشک، دانشگاه آزاد اسلامی، اندیمشک، ایران.)

تاریخ دریافت : 1401/08/10 تاریخ پذیرش : 1401/10/27 تاریخ انتشار : 1401/11/01

کلید واژه: جرائم زنان, جرم یقه صورتی, جرم یقه ‌سفید, جنسیت و ارتکاب جرم,

چکیده مقاله :

جرائم یقه ‌سفید جرائمی هستند که اصولاً، افراد طبقه بالای اجتماعی و اقتصادی به ارتکاب آن، دست می‌یازند. کتی دالی، اصطلاح یقه صورتی را رواج داد. این اصطلاح، به جرائم یقه‌ سفیدی اشاره دارد که زنان در محیط کار خود به ارتکاب آن، مبادرت می کنند. اهمیت جرائم یقه ‌سفید و جرائم یقه صورتی و دامنه ی وسیع تأثیرگذاری آن بر ابعاد زیربنایی یک جامعه، غیر قابل ‌اغماض است؛ بدین جهت، اهتمام جدی و برنامه‌ ریزی دقیق در نظارت بر رفتار مرتکبین این‌گونه جرائم و کیفر آن‌ها ضروری است. پژوهش حاضر، وضعیت جنسیت در جنایت یقه سفید را در ایران و نروژ، بررسی می کند؛ اینکه وقوع جرائم یقه سفید، از نظر جنسیتی، خنثی است و یا شامل جنسیت خاصی است؛ از این رو، تفاوت مردان و زنان از نظر ماهیت جرائم یقه سفید و نقش آنان در این جرائم، مورد بررسی قرار می‌گیرد. یافته‌های پژوهش، حکایت از این دارد که وقوع جرائم یقه ‌سفید، در نروژ و ایران مشابه یکدیگر هستند و این فرضیه را که تفکیک جنسیتی در جامعه و محل کار، عامل به وقوع پیوستن جرائم یقه ‌سفید است، غیر ثابت و قابل تردید است؛ در نتیجه، نا برابری جنسیتی، حداقل تا آنجا که با دسترسی به بازار کار و سایر منابع مرتبط است، منشأ شکاف جنسیتی در جرائم یقه ‌سفید نیست.

چکیده انگلیسی:

White-collar crimes are crimes that are mainly committed by people from the high social and economic class. Katie Daly popularized the term "pink collar". This term refers to the white-collar crimes that women committed in their workplaces. The importance of white-collar crimes and pink-collar crimes and its wide range of impact on the basic dimensions of a society is non-negligible; for this reason, serious effort and strict planning is necessary in supervising the behavior of perpetrators of such crimes and their punishments. This research considers the gender status in white-collar crimes in Iran and Norway; that the occurrence of the white-collar crimes is gender neutral or includes a special gender; so the difference between men and women in terms of the nature of white-collar crimes and their roles in these crimes are examined. The findings of research suggest that the occurrence of white-collar crimes in Norway and Iran are similar to each other and this hypothesis that gender segregation in society and workplace is the cause of white-collar crimes is questionable. As a result, gender inequality is not the origin of the gender gap in white-collar crimes, as far as it is related to access to the labor market and other resources.

منابع و مأخذ:

کتاب‌شناسی

1. استفانی، گرت، (۱۳96)، جامعه‌شناسی جنسیت، کتایون بقایی، نشر نی، چاپ اول.


2. جربانی، حمید، (۱۳۸۹)، « بررسی آماری جرائم زنان ایران »، مجله حقوقی دادگستری،شماره 72، 117-91.


3. سلیمی، صادق، (۱۳۸6)، « مجرمین یقه­ سفید و سیاست کیفری ایران »، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره سی و هشتم، شماره 4، ۲۵۴-۲۳۹.


4. صادقی، سهیلا، لاریجانی، مهسا، (۱۳۹۲)، « آزار جنسی در محیط کار تهدیدی بر امنیت اجتماعی »، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره هفتم، شماره 2، 111-87.


5. قورچی بیگی، مجید، (١٣٩٨)، « تحلیلی کیفی از بزهکاری یقه ­سفیدها: فهم زمینه­ها و انگیزه­ها »، مسائل اجتماعی ایران»، دوره دهم، شماره 1، 217-238.


6. کمایی، مریم، ابوالحسنی، سلامه، (1399)، « تحلیلی بر مقالة جرم یقه‫ صورتی: زنان و جرایمی که در محل کار مرتکب می‌شوند »، پژوهش­های حقوقی، دوره چهل و دوم، شماره 3، 429-442.


7. گلباغی ماسوله، سیّد علی جبار؛ ملک مطیعی، ساسان ( 1401 )، « پیشگیری وضعی با رویکرد طراحی محیطی در کاهش سرقت منازل اجتماعی » فصلنامه ، آموزه های فقه و حقوق جزا ،شماره2، 106-85 .


8. مدرسی عالم، زهره، (1396)، « واکاوی مشارکت زنان در ایران »، مجله اقتصادی، سال هفدهم، شماره 9 و 10، 138-111.


9. میر خلیلی، سید محمود، خدادوست، بهنام، (۱۳۹۶)، « تغییر از مجرمین یقه ­سفید به مجرمین یقه­ قرمز »، فصلنامه جستارهای حقوقی، دوره اول، شماره 3 ،156-129.


10. منظمی­تبار، جواد، (۱۳۹۸)، « بررسی پیامدهای جرائم یقه­ سفیدان بر امنیت ملی »، فصلنامه­ی مطالعات راهبردی ناجا، دوره چهارم، شماره 11، ۱۴۱-۱۶۷.


11. نصیری، مصطفی(1393)، « ساز وکارهای کنترل جرائم یقه ­سفید: الگوهای کیفری و غیرکیفری »، فصلنامه علمی کارآگاه، دوره بیست و هشتم، دوره 4، 7-24.


12. Adler, F, (1975), Sisters in crime: The rise of the new female criminal, McGraw- Hill: USA.


13. Benson, M., Gottschalk, P., (2015), » white-collar crime in Norway: An empirical study of media report« , International Journal of Law, Crime and Justice 43 (2015), 535-552.


14. Dearden, T., Gottschalk, P., (2020), »Gender and White-Collar Crime: Convenience in Target Selection, Deviant Behavior« , DOI: 10.1080/01639625.2020.1756428.1.


15. Gottfredson, M.R., Hirschi, T., (1990), A general theory of crime, Stanford University Press: USA.


16. Galvin, M. A., Logan, M., & Snook, D. W. (2021), » Assessing the validity of white-collar crime definitions using experimental survey data« , Journal of Experimental Criminology, 1-29.


17. Long, J., Logan, M. W., & Morgan, M. A., (2021), »Are white-collar prisoners special? Prison adaptation and the special sensitivity hypothesis« , Journal of Criminal Justice, 77, 101863.

1. Adler, F, (1975), Sisters in crime: The rise of the new female criminal, McGraw- Hill: USA.


2. Benson, M., Gottschalk, P., (2015), » white-collar crime in Norway: An empirical study of media report« , International Journal of Law, Crime and Justice 43 (2015), 535-552.


3. Dearden, T., Gottschalk, P., (2020), »Gender and White-Collar Crime: Convenience in Target Selection, Deviant Behavior« , DOI: 10.1080/01639625.2020.1756428.1.


4. Galvin, M. A., Logan, M., & Snook, D. W. (2021), » Assessing the validity of white-collar crime definitions using experimental survey data« , Journal of Experimental Criminology, 1-29.


5. Ghourchi Beigi, Majid, (1398), »Qualitative Analysis of White-collar Delinquency: Conception of Grounds and Motives« , Social Subjects of Women, Vol.10, No.1, 217-238.


6. Gottfredson, M.R., Hirschi, T., (1990), A general theory of crime, Stanford University Press: USA.


7. Jarbani, Hamid, (1389), »Statistical Examining of Delinquency of Iran’s Women« , Law Administration of Justice journal, No.72, 91-117.


8. Komaei, Maryam, Abolhasani, Salameh, (1399), »Analysis of Pink-collar Crime: Women and Crimes Occurred in Work Environment« , Law Researches, Vol.42, No.3, 429-442.


9. Long, J., Logan, M. W., & Morgan, M. A., (2021), »Are white-collar prisoners special? Prison adaptation and the special sensitivity hypothesis« , Journal of Criminal Ju


10. Modarresi Aalam, Zohreh, (1396), »Surveying Women Corporation in Iran« , Economic journal, Vol.17, No.9 & 10, 111-138.


11. Mirkhalili, Sayyed Mahmoud, Khodadoust, Behnam, (1396), »Change from White-collar Criminals to Red-collar Criminals« , Law Inquries quarterly journals, Vol.1, No.3, 129-156.


12. Monazzami Tabar, Javad, (1398), »Examining Consequences of White-collar Crimes on National Security« , NAJA Strategic Studies journal, Vol.4, N0.11, 141-167.


13. Nasiri, Mostafa, (1393), »Methods of Controlling the White-collar Crimes: Criminal and Non-criminal Patterns« , Karagah Scientific journal, Vol.28, No.4, 7-24.


14. Sadeghi, Soheila, Larijani, Mahsa, (1392), »Sexual Harrassment in Work Environment Threatening Social Security« , Social Studies of Iran journal, Vol.7, No.2, 87-111.


15. Salimi, Sadegh, (1386), »White-collar Criminals and Criminal Policy of Iran« , Law quarterly journal, Law and Political Sciences University journal, Vol.38, No.4, 239-254.


16. Stephanie, Garet, (1396), Gender Sociology, Katayoun Baghaei, Nashre Nei, 1st publication.