اثر فاصله بین ردیف، تراکم و الگوی کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای سینگل کراس 704 در کشت دوگانه
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعیمهدی رمضانی 1 , رضا رضایی سوخت آبندانی 2
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، عضو استعدادهای درخشان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، عضو استعدادهای درخشان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان
کلید واژه: عملکرد دانه, تراکم, الگوی کاشت, ذرت دانه ای, فواصل بین ردیف,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی اثر فواصل بین ردیف، تراکم و الگوی کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای (سینگل کراس 704) در کشت دوم بعد از برداشت برنج، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی قراخیل قائم شهر در سال زراعی 1388 اجرا شد. تیمارها شامل سه فاصله کاشت بین ردیف (85 ،75، 65 سانتی متر)، دو تراکم 70 و 80 هزار بوته در هکتار و دو الگوی کاشت (تک ردیف و دو ردیف زیگزاگی) بودند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که حداکثر عملکرد دانه (9230 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (42.11 درصد) تحت فاصله 65 سانتی متر بین ردیف ها حاصل شد. عملکرد دانه و اجزای عملکرد از نظر آماری تحت تأثیر تراکم کاشت قرار نگرفتند. میزان عملکرد دانه در کشت دو ردیف زیگزاگی نسبت به تک ردیف حدود 23.66 درصد بیشتر بود. کلیه اجزای عملکرد در کشت دوردیف زیگزاگی بیشتر از تک ردیف بود. اثر متقابل فواصل بین ردیف × تراکم کاشت تنها بر عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت و طول بلال در سطح احتمال 5 درصد معنی دار شد. عملکرد بیولوژیکی و تعداد ردیف در بلال از نظر آماری تحت اثر متقابل فواصل بین ردیف × الگوی کاشت در سطح احتمال 5 درصد قرار گرفت. کمترین عملکرد دانه (6558 کیلو گرم در هکتار) تحت اثر متقابل سه عاملی فاصله 75 سانتی متر بین ردیف با تراکم 80 هزار بوته و کشت تک ردیف حاصل گردید و حداکثر شاخص برداشت برای الگوی کاشت دو ردیف زیگزاگی با تراکم 80 هزار بوته در هکتار و فاصله 65 سانتی متر بین ردیف 46.86 درصد حاصل شد. عملکرد دانه با کلیه اجزای عملکرد همبستگی مثبت و بسیار بالایی در سینگل کراس 704 ذرت داشت که به دلیل بالا بودن شرایط زراعی در کشت تأخیری تابستانه (هفته اول شهریور) بود. به طور کلی کشت دوگانه ذرت بعد از برداشت برنج سبب پایداری تولید، استفاده موثر از آب و منابع، افزایش میزان بهره وری و افزایش تولید می شود.
To evaluate the effect of row spacing, plant population and planting pattern on yield and yield components of corn (single cross 704) in the double cropping after paddy rice, a factorial experiment in a randomized complete block design with four replications was conducted in Research Gharakheil Agricultural Research Center of Qaemshahr, Iran in 2009. Treatments consisted of three row distances (65, 75, 85 cm), plant populations of 70000 and 800000 plants per hectare and two planting patterns (single-row and zigzag double-row). Results showed that maximum grain yield (9230 kg/ha) and harvest index (42.11 %) between row distance were obtained from 65 cm. Seed yield and yield components were not significantly affected by plant density. Seed yield of zigzag two-row planting pattern was 23.26 percent higher than single row planting pattern. All of the yield components in a single row were less than of zigzag double row planting patterns. The row spacing × plant density interactions for biomass, HI and ear length were significant at 5% level of probabilities. Planting pattern × row spacing interaction for biomass and number of rows per ear showed significant differences at the 5% level of probabilities. The lowest seed yield (6558 kg/ha) was obtained from 75 cm row spacing× single row planting pattern × 80 thousand density interactions and highest harvest index (46.86 %) from 80000 plants per hectare × 65 cm row spacing × double row zigzag planting pattern interaction. Grain yield was positively and highly correlated with all yield components, which may be due to delayed planting date (the first week of September) and proper growing condition for corn. It could be concluded that double cropping of corn after rice, results in yield stability and efficient use of water resources, in this area.