اثر کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی فسفر بر صفات کمی و کیفی گندم بهاره
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعیمیثم مرادی 1 , سیدعطااله سیادت 2 , کاظم خاوازی 3 , رحیم ناصری 4 , عباس ملکی 5 , امیر میرزایی 6
1 - فرهیخته ی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
2 - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
3 - استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب ایران
4 - فرهیخته ی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه ایلام
5 - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام
6 - دانشجوی دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
کلید واژه: ازتوباکتر, گندم, سودوموناس, عملکرد و اجزای عملکرد دانه,
چکیده مقاله :
برای بررسی اثر کود زیستی بر عملکرد دانه رقم چمران آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایلام در سال 1388 اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل کود شیمیایی سوپرفسفات تریپل در 4 سطح (صفر، 50 ، 75 و 100% کود شیمیایی فسفر توصیه شده که 50% برابر با 90 کیلوگرم در هکتار، 75% برابر با 135 کیلوگرم در هکتار و 100% برابر با 180 کیلوگرم در هکتار بود) و کود زیستی در 4 سطح (عدم تلقیح، تلقیح با ازتوباکتر کروکوم، سودوموناس پوتیدا و مخلوط ازتوباکتر و سودوموناس) بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد استفاده از کود شیمیایی بر عملکرد و اجزای عملکرد، شاخص برداشت، عملکرد زیست توده، ارتفاع بوته و پروتئین معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک از 100 درصد کود شیمیایی به دست آمد. استفاده از کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد، شاخص برداشت، عملکرد زیست توده، ارتفاع بوته و پروتئین معنی دار بود. استفاده از کود زیستی نسبت به عدم تلقیح موجب افزایش صفات گردید. بیشترین عملکرد دانه، اجزای عملکرد، شاخص برداشت، عملکرد زیست توده، ارتفاع بوته و پروتئین در تیمار مخلوط ازتوباکتر و سودوموناس به دست آمد، اثر متقابل کود شیمیایی× کود زیستی بر عملکرد دانه معنی دار گردید. بیشترین عملکرد دانه از 100 درصد کود شیمیایی و مخلوط ازتوباکتر و سودوموناس و کمترین عملکرد دانه از عدم مصرف کود شیمیایی و عدم استفاده کود زیستی به دست آمد. بین 75 و 100 کود شیمیایی اختلاف معنی دار مشاهده نشد. بنابراین، می توان با استفاده 75 درصد کود شیمیایی توصیه شده به علاوه تلفیق ازتوباکتر+سودوموناس در کاهش مصرف کود شیمیایی صرفه جویی و به عملکرد دانه مناسبی در گندم دست یافت.
In order to study the effects of biofertilizer and phosphate fertilizer on yield and yield components of spring wheat a factorial experiment based on randomized completed blocks design with replications was conducted at the Mohsenabad, Mehran Research station in Ilam, Iran during 2009-2010. Experimental factors consisted of phosphorus chemical fertilizers at four levels(0, 90, 135 and 180 kg ha-1) and bio-fertilizer at four levels (non-inoculation, inoculating with Azotobacter chroococcum, Pseudomonas Putida and Azotobacter plus Pseudomonas). Results of analysis variance showed that using chemical fertilizer significantly effected grain yield, harvest index, biological yield, plant height and protein content. The highest grain and biological yields were produced by applying180 kg ha-1, while its effects on other traits were not significantly different from that of 135 kg ha-1. Biological fertilizers, on the other hand increased grain yield, harvest index, biological yield, plant height and protein content as compared to non inoculation treatment. The highest grain yield, harvest index, biological yield, plant height and protein content obtained from application of Azotobacter plus Pseudomonas. Grain yield, harvest index, biological, plant height were affected by interaction effects of chemical fertilizer and biological fertilizers. The highest and lowest grain yield belonged to the application of 180 kg ha-1 of chemical fertilizer and Azotobacter plus Pseudomonas and non- chemical fertilizer and non-inoculation, respectively, but the difference between 135 and 180 kg.ha-1 was not statistically different. Thus, it is cheaper to recommend use of 135 kg ha-1 of chemical fertilizer and Azotobacter plus Pseudomonas to get acceptable grain and biological yields.