اثر پرایمینگ بذر با اسیـد سالیسیلیک بر پاره ای صفات فیزیولوژیک لوبیا چشم بلبلی ( Vigna unguiculata L) تحت تنش کم آبی در زمان غلاف بندی
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعیفرید شکاری 1 , آرش پاک مهر 2 , مهدی راستگو 3 , مریم وظایفی 4 , میر جلیل قریشی نسب 5
1 - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زنجان
2 - عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
3 - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زنجان
4 - عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
5 - عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
کلید واژه: پرایمینگ, لوبیاچشم بلبلی, تنش کم آبی, اسید سالیسیلیک,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی تأثیر پرایمینگ بذور با اسید سالیسیلیک بر پاره ای صفات فیزیولوژیک لوبیا چشم بلبلی رقم پرستو، تحت تنش کم آبی، آزمایشی در قالب طرح اسپلیت بلوک با سه تکرار در سال 1387 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در 2 سطح (آبیاری منظم- تنش کم آبی در زمان غلاف بندی) و پرایمینگ به وسیله ی اسید سالیسیلیک، به عنوان عامل فرعی در پنج سطح (صفر،900، 1800، 2700 و3600 میکرو مولار) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات نشان داد که اثر آبیاری و اسید سالیسیلیک بر روی تمام صفات، معنی دار بود. از سوی دیگر اثر متقابل آبیاری با اسید سالیسیلیک تنها برای محتوای نسبی آب برگ، سرعت فتوسنتز، محتوای کلروفیل a، محتوای کلروفیل کل برگ و عملکرد دانه معنی دار بود. مقایسه میانگین صفات مورد بررسی نشان داد که محتوای آب نسبی، سرعت فتوسنتز، هدا یت روزنه ای، محتوای کلروفیل و عملکرد دانه در شرایط تنش کم آبی در مقایسه با شرایط آبیاری منظم کاهش، ولی میزان CO2 زیر اتاقک روزنه ای افزایش یافت. صفات مذکور در بذور پرایم شده با اسید سالیسیلیک جز میزان CO2 زیر اتاقک روزنه ای در مقایسه با بذور پرایم نشده افزایش یافت. بذور پرایم شده با دز2700 میکرومولار اسید سالیسیلیک محتوای آب نسبی بیشتری به خود اختصاص دادند که این امر محافظت علیه تنش خشکی را بهبود بخشید و با افزایش محتوای کلروفیل و هدایت روزنه ای، سرعت فتوسنتز گیاهان حاصله افزایش یافت. بنابراین بذور پرایم شده با دز 2700 میکرومولار اسید سالیسیلیک، بیشترین عملکرد دانه (معادل 4424 و 2475کیلوگرم در هکتار به ترتیب در تیمار آبیاری منظم و تنش کم آبی) را داشتند.
The effects of seed priming by salicylic acid on some physiological traits of cowpea (Vigna unguiculata L.) cv. Parastou were investigated under water deficit conditions at podding stage. Experiment was done as a split block design with 3 replications in 2008 at Research Station of Zanjan University. Main factor consisted of two levels of irrigation (normal irrigation and deficit irrigation at podding stages) and seed priming with salicylic acid as a sub factor in 5 levels (0, 900, 1800, 2700, 3600 µM). Analysis of variance showed that irrigation and salicylic acid had significant effects on all characters. Furthermore, interaction between irrigation and salicylic acid were significant only for leaf relative water content, photosynthetic rates, content of chlorophyll a, total chlorophyll and seed yield. Mean comparisons showed that relative water content, photosynthetic rates, content of chlorophyll a and total chlorophyll and seed yield decreased due to water deficit as compared to normal irrigation, but leaf internal CO2 increased. These traits, except leaf internal CO2 wereincreased through primed seed priming as compared to untreated seeds. Priming of seeds with 2700 µM salicylic acid had desirable effect on all traits compared to other treatments in irrigated and water deficit conditions. Seed priming with 2700 µM salicylic acid caused higher relative water content, which protects plants against water stress. In addition to increasing chlorophyll content and stomatal conductance, photosynthetic rates of plant increased. Thus, seed priming with 2700 µM salicylic acid produced highest seed yield (4424 and 2475 kg.ha-1) in both regular and deficits irrigations at podding stage, respectively.