بررسی الگوی مصرف کالاهای خوراکی خانوارهای شهری استان سیستان و بلوچستان با رویکرد امنیت غذایی

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

مهری احمدی جاوید ¹ , احمد اکبری ² , محمد باقر ضیایی ³

1 - کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه سیستان و بلوچستان.
2 - استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه سیستان و بلوچستان.
3 - فوق لیسانس توسعه کشاورزی، دانشگاه تبریز.

تاریخ دریافت : 1393/09/01 تاریخ پذیرش : 1393/09/01 تاریخ انتشار : 1393/09/01

کلید واژه: استان سیستان و بلوچستان, امنیت غذایی, خانوار شهری, منحنی انگل,

چکیده مقاله :

با توجه به افزایش روزافزون شهرنشینی و وابستگی خانوارهای شهری به مصرف موادغذایی، امنیت غذایی خانوارهای شهری از اهمیت زیادی برخودار است. از طرفی مساله­ی امنیت غذایی همواره در استان سیستان و بلوچستان که جزء مناطق محروم کشور محسوب می‌شود، اهمیت بسیاری دارد. لذا در این مطالعه با استفاده از داده‌های بودجه و هزینه­ی خانوارهای استان سیستان و بلوچستان در سال 1390 الگوی مصرف مواد غذایی در این استان بررسی شد و 223 قلم کالای خوراکی برای سهولت در تحلیل به 9 گروه اصلی تقسیم شده و خانوارها دهک‌بندی شدند. آنگاه منحنی انگل هر گروه کالای خوراکی برای تحلیل مصرف بر اساس درآمد با استفاده از الگوریتم LOWESS و نرم‌افزار متلب رسم شد. نتایج نشان داد که در دهک‌های پایین درآمدی با توجه به بزرگ­تر بودن ابعاد خانوارها، مصرف مواد غذایی بسیار کمتر بوده و ناامنی غذایی وجود داشته است. مصرف دو گروه «انواع گوشت» و «میوه‌ها و خشکبار» که منابع اصلی پروتئین و کربوهیدرات هستند، تنها با افزایش درآمد و مخارج خانوار افزایش یافته و خانوارهای شهری کم‌درآمد قدرت خرید پایینی برای این کالاها دارند. لذا توصیه می‌گردد که با اتخاذ سیاست‌های درآمدی مناسب نظیر توزیع سبد کالای خوراکی میان دهک‌های پایین درآمدی، به قدرت خرید این خانوارها افزوده شود. همچنین تغییرات قیمتی دو گروه کالای «نان و غلات» و « انواع گوشت» که بیشترین سهم هزینه را به خود اختصاص دادند، می‌تواند تاثیر به­سزایی بر امنیت غذایی خانوارهای شهری این استان داشته باشد، بنابراین پیشنهاد می‌شود که به الگوی قیمت‌گذاری این کالاها در سبد مصرفی خوراکی خانوارها توجه شود.
 
طبقه­ بندیJEL: D1,R21

چکیده انگلیسی:

Due to increasing urbanization and the dependence of urban households on food consumption, the food security of urban households is important; however, the issue of food security in the Sistan and Baluchistan province which is one of the underserved areas in the country, has been the main issue. In this paper, by using data of household budget expense in Sistan and Baluchistan province food intake was assessed in 2001 and for the convenience of the analysis 223 food items are divided into nine groups and the households were ranked on deciles basis. Then the Engel curve for each group was plotted by using LOWESS algorithm and MATLAB software. The results showed food consumption in the lower income deciles households was less than basic needs and they were food insecure. Urban households with low income had low purchasing power for two groups of "meat" and "fruits and nuts" that are the main sources of protein and carbohydrates. To remedy the situation, policies such as distributing subsidized food among low income deciles recommended.