بررسی کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی پنبه کاران استان گلستان با استفاده از روش پارامتریک (مطالعه موردی شهرستان گرگان)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

محسن رفعتی ¹ , یداله آذرین فر ² , محمد زاد ³ , علی برابری ⁴ , مهدی کاظم نژاد ⁵

1 - عضو هئیت علمی موسسه پژوهشهای برنامه ریزی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
2 - عضو هئیت علمی موسسه پژوهشهای برنامه ریزی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
3 - عضو هئیت علمی موسسه پژوهشهای برنامه ریزی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
4 - عضو هئیت علمی موسسه پژوهشهای برنامه ریزی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی
5 - عضو هئیت علمی موسسه پژوهشهای برنامه ریزی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی

تاریخ دریافت : 1394/09/28 تاریخ پذیرش : 1394/09/28 تاریخ انتشار : 1390/01/01

کلید واژه: استان گلستان, پنبه, کارایی, تابع تولید مرزی,

چکیده مقاله :

این مطالعه با هدف تعیین کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی پنبه کاران استان گلستان در سال 1387 شکل گرفت. داده ها و اطلاعات مورد نیاز مطالعه از بین 180 پنبه کار در شهرستان گرگان با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک تصادفی جمع آوری شد. در همین راستا با برآورد تابع تولید مرزی تصادفی، میزان کارایی فنی پنبه کاران محاسبه و در ادامه تابع هزینه مرزی پنبه کاران تخمین زده شد. در نهایت میزان کارایی تخصیصی و اقتصادی بهره برداران محاسبه گردید. نتایج تخمین تابع تولید مرزی تصادفی پنبه کاران در شهرستان گرگان بیانگر اثر معنی دار و مثبت متغیرهای سطح زیرکشت پنبه، ماشین آلات، نیروی کار، میزان مصرف کود شیمیایی و تعداد دور آبیاری بر تولید پنبه است. در تابع عدم کـارایـی فنی تولیدکنندگان پنبه نیز متغیرهای سطح تحصیلات و شرکت در کلاسهای ترویجی و آموزشی اثر منفی نشان دادند. اما متغیر تعداد قطعات زمین بر ناکارایی فنی پنبه کاران اثر مثبت و معنادار دارد. نتایج محاسبه انواع کارایی نشان داد که میانگین کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی بهره برداران نمونه به ترتیب 90،85و77 درصد می باشد. همچنین اختلاف بین حداقل و حداکثر کارایی فنی42 درصد، اختلاف میان حداقل و حداکثر کارایی تخصیصی 37 درصد و اختلاف بین حداقل و حداکثر کارایی اقتصادی پنبه کاران نیز حدود 39 درصد به دست آمد.  

چکیده انگلیسی:

The main objective of this study was to determine technical, allocative and economic efficiency of cotton producers. Data set were obtained from a sample of 180 cotton producers in Gorgan township using systematic random sampling method in 2008. Stochastic frontier production and cost frontier functions were used to analyze technical, allocative and economic efficiency. Results showed that some variables such as land area, machinery, labor, fertilizer and water had positive effects on cotton production. Education and extension affected technical inefficiency negatively while, relationship between technical inefficiency and number of patches was significant and positive. Average of technical, allocative and economic efficiencies were 90%, 85% and 77% respectively. The difference between minimum and maximum technical, allocative and economic efficiencies were 42%, 37% and 39% respectively. JEL Classification : D61-G14  

منابع و مأخذ:

1. Barikani, E., R. Mohammadzadeh and N. Shahnoushi. 2008.Economic analysis of cumin production and marketing.

Agricultural Economics and Development. 64: 119-138. (inPersian)

2. Web site of Khane Keshavarz. 2010. Online:http://www.irafo.ir/p2.asp?id=25.

3. Hajiyani, P., S. Khaliliyan, H. Abrishami and Gh. Peykani. 2005.Survey of technical efficiency of shrimp quarry navy of KhalijeFars, case study Bushehr province. Agricultural Economics andDevelopment. Special Edition of Productivity and Efficiency. PP:201-225.

4. Hassanpour, B. 1997. Economic surveying of fig production andmarketing in Fars province. MSc thesis. Shiraz University. PPs:4-6 and 15-46.

5. Dehghaniyan, S., N. Shahnoushi and Y. Azarinfar. 2006. Analysisof barberry efficiency and marketing in Khorasan province (casestudy: Ghayenat). Agricultural Science and Natural Resource.13(4): 165-173. (in Persian)

6. Rhmani, R. 2001. Technical efficiency of wheat farmers andfactors affecting it, case study: Kohghilouye and Boyerahmad.Agricultural Economics and Development .33: 161-183. (inPersian)

7. Sabouhi, M. and E. Mojarad. 2009. Survey of cotton farmer’sefficiency in Khorasan province with used parametric method.

Journal of Economic and Agricultural Development of Iran. 2:27-35. (in Persian)

8. Faryadras, V., A. Chizari and A. Moradi. 2002. Determining andcomparing cotton farmer’s efficiency of Iran. AgriculturalEconomics and Development. 10(4): 89-102. (in Persian)

9. Mehrabi Boshrabadi, H. and M.R. Pakravan. 2009. Determiningspecies of efficiencies and return to scale of sunflower farmers inKhoy. Journal of Economics and Agricultural Development(Agricultural Science and Technology).23(2): 96-103. (inPersian)

10. Norani Azad, H., H. Mohammadi and A. Nejati. 2006.Determining of cotton farmers technical efficiency in Fars

province. 1(2): 41-52. (in Persian)

11. Ministry of Jihad-e Keshavarzi. 2010. Office of statistics andinformation. Online: http://dbagri.maj.ir/zrt/year.asp.

12. Yazdani, S. and E. Pishbahar. 2004. Evaluation of cotton andsugar beet efficiency in Iran with used DEA. Journal of

Agriculture, Tehran University. 6(1):7. (in Persian)

13. Battese, G.E. 1993. Frontier production function and technical

efficiency: A survey of empirical applications in agriculturleconomics. Agricultural Economics. 7: 185-208.

14. Coelli, T.J. 1995. Recent developments in frontier modelling andefficiency measurement. Australian Journal of AgriculturalEconomics. 3: 219-24.

15. Battese, G.E. and T.J. Coelli. 1995. A model for technicalinefficiency effects in a stochastic frontier production function forpanel data. Emperical Econ. (20):325-332.

16. Farrel, M. J. 1957. The measurement of productive efficiency. J.Royal Stat Society. 253-281.

17. Kaliba, A. R. and C.R. Engle. 2004. Cost efficiency of catfishfarms in chicot county. arkansas: the impact of extension services.Paper prepared for presentation at the Southern AgriculturalEconomics Association Annual Meeting, USA.

18. Kumbhakar, S. C. 1994. Production fruntievs, panel data and timevarying technial efficiency. J. Econometrics. 46(2) : 201-211

19. Singh , V.K., D. D. Gupta and H. Singh. 1992. Input useefficiency in wheat crop in Haryana. Ind, J. Agr. Econ.. 125-134.

20. Wirat, K. 2001. Measurement of technical efficiency in Thaiagricultural production. online: WWW. Std.cpc.ku.ac.th.