بررسی اثر نوسانات قیمت نفت بر متغیرهای بخش کشاورزی توسط مدل Arimax و شبکه عصبی طی دوره 1373-1393

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

حامد قادرزاده ¹ , شیما قصیری دربنده ²

1 - عضو هیئت علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه کردستان
2 - گروه اقتصاد کشاورزی- دانشکده کشاورزی- دانشگاه کردستان

تاریخ دریافت : 1396/11/15 تاریخ پذیرش : 1399/02/25 تاریخ انتشار : 1399/11/01

کلید واژه: بخش کشاورزی, شبکه عصبی, بیماری هلندی, مدل ARIMAX,

چکیده مقاله :

بر اساس پدیده‌ی بیماری هلندی پیش‌بینی می‌شود، درنتیجه‌ی افزایش درآمدهای نفتی آثار و پیامدهای آن در تمام بخش‌های اقتصادی ازجمله بخش سنتی منعکس گردد. هدف این پژوهش بررسی اثر نوسانات قیمت نفت بر متغیرهای بخش کشاورزی می‌باشد. داده‌های مورد استفاده جهت بررسی تولید، صادرات، قیمت دو محصول پسته و خرما طی دوره‌ی 1373-1393 به‌صورت سالانه می‌باشد. داده‌های مربوط به متغیرهای بخش کشاورزی از طریق سایت جهاد کشاورزی و مرکز آمار ایران و سایت بانک مرکزی گردآوری‌ شده است. بر اساس نتایج دو مدل Arimax و شبکه‌ی عصبی مشاهده می‌شود، ترتیب شدت اثرگذاری نوسانات قیمت نفت بر هر یک از متغیرها در هر دو مدل یکسان می‌باشد. اما، در مدل شبکه عصبی جهت تأثیرگذاری نوسانات قیمت نفت بر متغیرها با دقت بالاتری صورت گرفته به صورتی که رابطه‌ی معکوس بین قیمت نفت با دو متغیر تولید و صادرات، که عامل رخ دادن پدیده‌ی بیماری هلندی می‌باشد، به‌وضوح نشان داده شده است. از همین رو مدل شبکه‌ی عصبی نسبت به مدل Arimax از دقت بالاتری ببرخوردار می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

Based on Dutch disease, it is predicted that due to increased oil incomes, its consequences may be reflected in all other economic sectors including traditional sector. The aim of this study is to examine the impact of oil price fluctuations on some variables in agricultural sector. Data used for the study include production, exports, and pistachio and dates prices during years 1994-2014. data concerning agricultural sector was collected from website of agricultural –jihad ministry and Iran’s statistical centre as well as Central Bank site during years 1994-2014. As results of two ARIMAX and neural network models showed that, the order of impact intensity of oil price fluctuations is the same on each variable in both models. But in neural network, the direction of impact of oil price fluctuations on variables has taken place more precisely so that a reverse relationship between oil price and two variables of production and exports which have led to Dutch disease phenomenon is clearly shown. Therefore, the neural network model is more accurate than the Arimax model.

منابع و مأخذ:

- Cuñado, J. & F, Pérez de Gracia. )2014(. Oil price shocks and stock market returns: Evidence for some European countries, Energy Economics, 42 (2): 356-377.

- Farzanegan, M. & Gunther, M. )2009.( THE Effects Of Oil Price Shoks On The Iranian Economy, Energy Economics ,  31: 134-151.

- Hamilton, J. )2005(. This Is What Happened to The Oil Price – Macro Economy Relationship", Journal of Monetary Economics, 38: 215 – 220.

- He et al. )2014(. What is an Oil Shock?" Journal of Econometrics, 113 (2): 363-398.

- Hamilton, J. )2005(. This Is What Happened to The Oil Price – Macro Economy Relationship, Journal of Monetary Economics, 38: 215 – 220.

- Jimenez, R. & Marcelo, S. )2008(. Oil Price Shocks and Real Change of price Growth: Empirical Evidence for Some OECD Countries,  working Paper, 362.

- Khoshakhlagh R, & Mousavi mohseni R. )2014(. Oil Shocks and the Dutch Disease of the Iranian Economy: A Computable General Equilibrium Model, 77: 97-117. )In Persian(

- Pasban, F.) 2004(. The effect of oil price volatility on agricultural sector production in Iran. Economic Research.12: 117-136 . )In Persian(

- Shahnazi, R. )1395(. Investigating the effect of oil price volatility on the value added of different economic sectors in Iran. Journal of Energy Economics Studies, 43 : 143-172. )In Persian(