تهیه و شناسایی نانوذره‌های NiO به کمک مایکروویو در حضور سدیم دودسیل‌سولفات به‌عنوان عامل پایدارکننده و به‌کارگیری آن برای تهیه بنزوپیران‌ها

محورهای موضوعی : شیمی تجزیه

الهه صباغ نصب ¹ , عنایت اله شیخ حسینی ²

1 - کارشناس ارشد شیمی آلی، گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران
2 - استادیار شیمی آلی، گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران

تاریخ دریافت : 1397/03/20 تاریخ پذیرش : 1397/11/20 تاریخ انتشار : 1398/03/01

کلید واژه: نانوکاتالیست, NiO, روش مایکروویو, دایمدون, بنزوپیران,

چکیده مقاله :

در این پژوهش، نانوذره‌های NiO به کمک امواج مایکروویو و با استفاده از سدیم دودسیل سولفات (SDS) به عنوان عامل پایدارکننده تهیه و شناسایی شد. از نیکل نیترات و سود به‌عنوان واکنشگر استفاده شد. شناسایی و پراکندگی اندازه نانوذره‌های ساخته‌شده در این روش با استفاده از پراش پرتو ایکس (XRD)، میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) و تجزیه عنصری (EDS) انجام شد. وجود گروه‌های عاملی در ساختار این نانوذره‌ها با استفاده از طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR) اثبات شد. همچنین، ویژگی نوری این نانوذره‌ها با طیف‌سنجی مرئی- فرابنفش (UV-Vis) اندازه‌گیری شد. در ادامه، از نانوذره‌های ساخته‌شده به‌عنوان یک نانوکاتالیست برای تهیه مشتق‌های بنزوپیران از طریق واکنش سه‌جزئی و تک‌مرحله‌ای دایمدون، مالونونیتریل و انواع متفاوتی از آلدهیدهای آروماتیک در حلال متانول استفاده شد. نتایج نشان داد که نانوذره‌های ساخته‌شده کاتالیست خوبی برای تهیه بنزوپیران‌ها پس از بهینه کردن شرایط واکنش هستند.

منابع و مأخذ:

[1]*
*رحیمی پور، حمیدرضا؛ حسینیان، اکرم؛ نانومواد، شماره (5)14، 108 - 114، 1392.
[2] Usha, V.; Kalyanaraman, S.; Vettumperumal, R.; Thangavel, R.; Physica B: Condensed Matter. 504, 63-68, 2017.
[3] Murnane, M.; Weiner, A.; Stolow, A.; Matthews, D.; Journal of Selected Topics in Quantum Electronics 18, 4-6, 2012.
[4] Park, J.A.; Moon, J.; Lee, S.J.; Kim, S.H.; Zyung, T.; Chu, H.Y.; Mater. Lett. 64 (3), 255-257, 2010.
[5] Li, T.; Zeng, W.; Zhao, W.; Mater. Lett. 167, 230-233, 2016.
[6] Yu, Y.; Zeng, W.; Zhang, H.; Mater. Lett. 171, 162-165, 2016.
[7] Li, J.; Yan, R.; Xiao, B.; Liang, D.T.; Lee, D.H.; Energy Fuels 22(1), 16-23, 2008.
[8] Li, J.F.; Xiao, B.; Du, L.J.; Yan, R.; Liang, T.D.; J. Fuel Chem. Technol. 36(1), 42-47, 2008.
[9] Shen, Y.; Yoshikawa, K.; Renew. Sustain. Energy Rev. 21, 371-392, 2013.
[10] Lu, Y.; Ma, Y.H.; Ma, S.Y.; Jin, W.X.; Yan, S.H.; Xu, X.L.; Jiang X.H.; Wang, T.T.; Yang, H.M.; Chen, H.; Qiang, Z.; Mater. Lett. 164, 48-51, 2016.
[11] Subalakshmi, P.; Sivashanmugam, A.; J. Alloy. Compd. 662, 200-207, 2016.
[12] Zhang, Y.; Wang, J.; Wei, H.; Hao, J.; Mu, J.; Cao, P.; Wang, J.; Zhao, S.; Mater. Lett. 162, 67-70, 2016.
[13] Wei, H.; Guo, W.; Sun, Y.; Yang, Z.; Zhang, Y.; Mater. Lett. 64(13), 1424-1426, 2010.
[14] Xia, Q.; Zhao, H.; Teng, Y.; Du, Z.; Wang, J.; Zhang, T.; Mater. Lett. 142, 67-70, 2015.
[15] Xia, Q.X.; Hui, K.S.; Hui, K.N.; Hwang, D.H.; Lee, S.K.; Zhou, W.; Cho, Y.R.; Kwon, S.H.; Wang, Q.M.; Mater. Lett. 69, 69–71, 2012.
[16] Yuvakkumar, R.; Suresh, J.; Nathanael, A.J.; Sundrarajan, M.; Hong, S.I.; Mater. Lett. 128, 170-174, 2014.
[17] Ezhilarasi, A.A.; Vijaya, J.J.; Kaviyarasu, K.; Kennedy, L.J.; Jothiramalingam, R.; Journal of Photochemistry & Photobiology, B: Biology 180, 39-50, 2018.
[18] Dong, X.; Ding, W.; Zhang, X.; Liang, X.; Dyes pigments 74(2), 470-476, 2007.
[19] Pezeshkpour, S.; Salamatinia, B.; Amini-Horri, B.; Ceramics International 44(3), 3201-3210, 2018.
[20] Mustafa, F.; Aslam, S.; Jamil, A.; Ahmad, M.A.; Optik-International Journal for Light and Electron Optics 140, 38-44, 2017.
[21] Al-Ghamdi, A.A.; Abdel-wahab, M.S.; Farghali, A.A.; Hasan, P.M.Z.; Mater. Res. Bull. 75, 71-77, 2016.
[22] Ishikawa, R.; Furuya, Y.; Araki, R.; Nomoto, T.; Ogawa, Y.; Hosono, A.; Jpn. J. Appl. Phys. 55, 02BF04, 2016.
[23] Kalam, A.; Al-Sehemi, A.G.; Al-Shihri, A.S.; Du, G.; Ahmad, T.; Materials Characterization 68, 77-81, 2012.
[24] Han, D.Y.; Wang, C.Q.; Li, D.D.; Cao, Z.B.; Synth. React. Inorg. Met.Org. Nano-Met. Chem. 46, 794–797, 2016.
[25] Lang, F.; Sun, D.; Liu, J.; Wang, H.; Yan, H.; Mater. Lett. 181, 328–330, 2016.
[26] Cai, G.F.; Gu, C.D.; Zhang, J.; Liu, P.C.; Wang, X.L.; You, Y.H.; Tu, J.P.; Electrochimica Acta 87, 341-347, 2013.
[27] Foye, W.O.; "Principal di Chemico Farmaceutica", Piccin, Padova, Italy, 1991.
[28] Armesto, D.; Horspool, W.M.; Martin, N.; Ramos, A.; Seaone, C.; J. Org. Chem. 54(13), 3069-3072, 1989.
[29] Geen, G.R.; Evans, J.M.; Vong, A.K.; "In Comprehensive Heterocyclic Chemistry II: Pyrans and their Benzo Derivatives: Applications", Katritzky, A.R.; Rees, C.W.; Scriven, E.F.V.; Pergamon Press, Oxford 5, 469-500, 1996.
[30] Bonsignore, L.; Loy, G.; Secci, D.; Calignano, A.; Eur. J. Med. Chem. 28, 517-520, 1993.
[31] El-Saghier, A.M.M.; Naili, M.B.; Rammash, B.K.; Saleh, N.A.; Kreddan, K.M.; Arkicok, xvi, 83-91, 2007.
[32] Sangani, C.B.; Mungra, D.C.; Patel, M.P.; Patel, R.G.; Cent. Eur. J. Chem. 9(4), 635-647, 2011.
[33] Chohan, Z.H.; Shaikh, A.U.; Rauf, A.; Supuran, C.T.; J. Enzym. Inhib. Med. Chem. 21(6), 741-748, 2006.
[34] Kostava, I.; Manolov, I.; Nicolova, I.; Konstantonov, S.; Karaivanova, M.; Eur. J. Med. Chem. 36 (4), 339-347, 2001.
[35] Jin T.S.; Wang, A.Q.; Shi, F.; Han, L.S.; Liu, L.B.; Li, T.S.; Arkivoc, xiv 78-86, 2006.
[36] Hekmatshoar, R.; Majedi, S.; Bakhtiari, K.; Catal. Commun. 9, 307-310, 2008.
[37] Balalaie, S; Sheikh-Ahmadi, M; Bararjanian, M.; Catal. Commun. 8, 1724-1728, 2007.
[38] Gao, S.; Tsai, C.H.; Tseng, C.; Yao, C.F.; Tetrahedron 64, 9143-9149, 2008.
[39] El-Kemary, M.; Nagy, N.; El-Mehasseb, L.; Mat. Sci. Semicon. Proc. 16, 1747-1752, 2013.
[40] Rahdar, A.; Aliahmad, M.; Azizi, Y.; J. Nanostract. 5, 145-151, 2015.
[41] Wang, W.; Lu, H.; Liu, Y.; Leng, J.; J. Mater. Chem. A. 2, 5441-5449, 2014.
[42] Sheikhhosseini, E.; Mokhtari, T.S.; Faryabi, M.; Rafiepour, A.; Soltaninejad, S.; Iranian J. Chem. Chem. Eng. 35(1), 43-50, 2016.
[43]*
*مکثایی، ملیحه؛ شیخ حسینی، عنایت اله؛ نشریه شیمی و مهندسی شیمی ایران، (1)36، 83 - 93، 1396.