بررسی روابط برخی از صفات مهم مورفولوژیک و زراعی با عملکرد و زودرسی وش در ارقام مختلف پنبه

داداشی, محمدرضا; کازرانی, برزو

کد مقاله : 692646 بازدید : 151 صفحه: 1 - 8

نوع مقاله: پژوهشی

بررسی روابط برخی از صفات مهم مورفولوژیک و زراعی با عملکرد و زودرسی وش در ارقام مختلف پنبه

محورهای موضوعی : ژنتیک

محمدرضا داداشی ¹ , برزو کازرانی ²

1 - گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان، گرگان
2 - گروه زیست‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، گرگان

تاریخ دریافت : 1384/11/18 تاریخ پذیرش : 1385/08/18 تاریخ انتشار : 1385/09/01

کلید واژه: عملکرد, پنبه, زودرسی, وزن وش,

چکیده مقاله :

این تحقیق به منظور بررسی ارتباط عملکرد و زودرسی با 10 صفت اندازه‌گیری شده در 8 ژنوتیپ پنبه انجام شده است. آزمایش در سال زراعی 1383 در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم‌آباد گرگان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی (RCBD) با 4 تکرار اجرا شد. تجزیه واریانس صفات نشان داد که بین ارقام از نظر عملکرد، صفات وزن وش، ارتفاع بوته، طول بلندترین شاخه رویا، طول شاخه زایای پنجم در چین اول در سطح 5% و وزن وش و زودرسی بین ارقام در چین دوم اختلاف معنی دار در سطح 1% وجود دارد، اما در مورد صفات میانگین وزن 20 قوزه در چین اول، تعداد قوزه در کرت در چین اول و دوم، تعداد شاخه رویا و تعداد شاخه زایا اختلافی مشاهده نشد. با استفاده از آزمون دانکن مشخص شد که بیشترین عملکرد مربوط به ارقام سای اکرا، سوپر اکرا و H.A.R می باشد. بقیه ارقام نیز در یک دسته قرار می گیرند. سه رقم به عنوان زودرس ترین ارقام شناخته شدند که شامل ارقام سای اکرا، براکته فریگو و برگ دفرمه بود. دیرس ترین ارقام نیز شامل ساحل، سوپر اکرا، اکرا برگ قرمز و اسموشالیف بودند. در عین حال رقم شماره H.A.R به عنوان یک رقم میان رس شناسایی شد. نتایج آزمایش نشان داد که بین عملکرد با وزن وش در چین اول همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد. ارتفاع و تعداد شاخه زایا با عملکرد همبستگی منفی و معنی داری داشت. نتایج آنالیز همبستگی نشان داد که ارتفاع، تعداد شاخه زایا، وزن وش در چین دوم، طول شاخه زایای پنجم، طول شاخه رویا با زودرسی همبستگی منفی و معنی داری داشت. صفت عملکرد در چین اول بالاترین همبستگی مثبت را با زودرسی داشت.

چکیده انگلیسی:

The relationships between the seed cotton yield and early maturity with to traits of 8 cotton cultivars were studied at plant Institiute, Gorgan, Iran in 2004. The experimental design was randomized complete block design with four replications The results of simple analysis Variance showed that; yield, weight of yield in first harvest, height, length of the highest monopodial branch, sympodial branch lenght had significant differences at minimum probability level (0.05) and traits of weight of yield in second harvest and early-maturity showed significantly difference (p<0.01) within cultivars, but, there were no significant in trait of mean of weight of 20-boll in first harvest, number of boll in plot for first and second harvest, monopodial branch number, sympodial branch number. The means were compared with duncan method showed that cultivars Sub okra, Super okra & H.A.R produced highest yield, and other cultivars in the B group. Cultivars of Sub okra, Bract frygo & Deforme leaf the highest early maturity and cultivars of Sahel, Super okra, okra”s red leaf & Smoshaleaf highest late maturity and cultivar of H.A.R in middle maturity. The results of the experiment revealed that improvement in yield were associated with yield in first harvest. Height and sympodial branch length a negative correlation with yield. The correlation showes that height, monopodial branch length, number of simpodial, yield in second harvest and 5 sympodial branch length a negative correlation with early maturity. Traits yield in first harvest was high significantly related to early maturity.

منابع و مأخذ:

ارزانی، ا. (1380) اصلاح گیاهان زراعی (ترجمه)، چاپ دوم، دانشگاه صنعتی اصفهان. صفحات 463-461.

طلعت، ف.م. رمضانی مقدم، م.ر. هادی اقدم، ر.و. مهاجرعباسی، ا. (1380) بررسی و مقایسه خصوصیات کمی و کیفی ارقام پنبه وارداتی. چکیده مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج. صفحه 207.

عالیشاه، ع. (1374) مطالعه مرفولوژیکی و سیتولوژیکی ارقام دیپلوئید پنبه. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس. 117 صفحه.

قرنجیکی، ع. و رضایی، ج. (1380) بررسی تأثیر 3 نوع کود فسفره بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم پنبه. چکیده مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج. صفحه 306.

بررسی روابط برخی از صفات مهم مورفولوژیک ...

یزدی صمدی، ب. و عبدمیشانی، س. (1373) اصلاح نباتات زراعی. چاپ سوم. مرکز نشر دانشگاهی. صفحات 81-75.

ناصری، ف. (ترجمه). (1374) پنبه، چاپ اول، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی. صفحات 119-108.

Alam, A. K. and H. Islam. (1991) Correlation and path coefficent analysis of yield and yield contributing character in upland cotton. Annals of Bangladash Agri, 1 (2): 87-90.

Al-Rawi, K. M., H. M. Al–Bayat, and M. J. Al- Layla. (1986) Heritabilities and path coefficient analysis for some characters in upland cotton. Mesopotamia J. of Agri, 18 (1): 23-39.

Arshad, M., M. Hanif, I. Noor, and S.M. Shah. (1993) Correlation studies on some commercial cotton varieties of G. hirsutum. Sarhad. J. of Agri, 9 (1): 9-53.

Aslam Khan, M., A. Sattar Larik and S. Zahoor Ahmad. (2002) Study of gene action for yield and yield components in G. hirsutum L. Asian J. of plant Sci. Vol (1). 2: 130-131.

Avnar, C., and J. Shalhevet. 1983. Root effect on cotton growth and yield.Sci.23: 875-878.

Briggs, K. G., and A. Aytenfisu. (1980) Relationships between morphological characters above the flag leaf node and grain yield in spring wheat. Crop. Sci. 20: 350-354.

Carvalho, L.P. DE., C.D. Cruz and C.F. D.E. Moraes. (1994) Genotypic, phenotypic and environmental correlation in cotton. Revista Ceres, 41 (236): 407 - 418.

Donald, J. B., E.B. Moser, and G.A. Breitenbeck.1994. Boll weight and within plant yield distribution in field grown cotton given different levels of nitrogen. Agron.J.86 :2 0-26.

Godoy, A. S. and G. A. Palomo. (1999) Genetic analysis of earliness in upland cotton (Gossypium hirsutum L.) II. Yield and lint percentage. Euphytica 105: 161 – 166.

Kohel, R.J. (1974) Influence of certain morphological characters on yield of cotton. Grow. Rev. 51:281-292.

Marsha, A. S., and M. Stewart. (1994) Morphological diversity and relationship in the A-genome cotton, G. arboreum and G.herbaceum. Crop. Sci 34: 519-527.

Peng.S., and D.R. Krieg. (1991) Single leaf and canopy photosynthesis response to plant age in cotton. Agron. J. 83: 704-708.

Ray, L.L., and T.R. Richmond. (1966) Morphological measures of earlines of crop maturity in cotton. Crop. Sci. 6: 527-531.

Rolf, F.J. (1987) Numerical taxanomy and multivariate analysis system for the IBM PC micro computer, Ver 1.40 Applied Biostatistics Inc.

Singh, P. 1998. Cotton Breeding, Kalyani publishes New Delhi. PP: 125-135.

Songwan, A. S., and J. S. Yadava. (1987) Association analysis for some economic traits in upland cotton (G. hirsutum L.). Annals of Agri. Rec., 8 (1): 156-158.

Subhan, M., M. Qasim, R. D. Ahmad, and H. Niazi. (2002) Genetics of yield and its components in upland cotton (Gossypium hirsutum L.) Asian J. of Plant Sci. 1 (3): 250-253.

Walton, J. A. (1969) Inheritance of morphological characters associated with yield of spring wheat. Can. J. Plant Sci. 49:587-596.

Walton, J. A. (1971) The use of factor analysis in determining characters for yield selection in wheat. Euphytica. 20: 416-421.

Zhang, B.H., F. Lin, C.B. Yao and K.B. Wang. (2000) Recent progress in cotton biotechnology and genetic engineering in China.Current Sci. Vol. 79, No, 10 July 2000.

Zhu, Qh. (1994) Genetic analysis of yield components and fiber quality characters in glandless cotton. Acta-Agronomica-Sinica, 20 (4): 621-628.

_||_