بررسی ارتباط بین نقش بازیگران تدوین خط مشی عمومی با اجرای خط مشی های سلامت نظام اداری(مورد مطالعه:سازمان های اجرایی استان خوزستان)
محورهای موضوعی : خطمشیگذاری عمومی در مدیریت
فرهاد قیصری
1
,
سنجر سلاجقه
2
,
فرزانه بیگ زاده عباسی
3
,
ایوب شیخی
4
1 - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
2 - استادیار، گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
3 - استادیار، گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
4 - استادیار، گروه آمار، دانشکده ریاضی و کامپیوتر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
کلید واژه: سلامت نظام اداری, اجرای خط مشی عمومی, تدوین خط مشی عمومی,
چکیده مقاله :
زمینه: یکی از دلایل عدم اجرای صحیح خطمشیهای عمومی عدم ارتباط بین تدوین کنندگان خطمشی عمومی و مجریان میباشد. در صورتی که تدوین کنندگان خطمشی عمومی با اجرا ارتباط داشته باشند بسیاری از مشکلات از بین خواهند رفت اما در عمل این گونه نیست. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی در اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری انجام شده است. روش: در این پژوهش جهت شناسایی بازیگران تدوین خطمشی عمومی از نظرات خبرگان با سابقه در حوزه خطمشی گذاری عمومی استفاده و سپس با تلفیق مولفههای استخراج شده از مبانی نظری پژوهش، پرسش نامه ای در خصوص نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی تنظیم گردید. برای شناسایی خطمشیهای سلامت نظام اداری از قوانین و خطمشیهای این حوزه استفاده و در اختیار پاسخگویان قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزارهای Spss 22 و Amos 22 استفاده شد. یافته ها: در این پژوهش که بیشترین میانگین رتبه(63/7) مربوط به رسانههای گروهی بود. همچنین در خصوص وضعیت اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری در دستگاههای اجرایی رتبه بندی صورت گرفت. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بین نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی با اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری رابطه معناداری وجود دارد.
Background: One of the reasons for the lack of proper implementation of public policies is the lack of communication between public policy makers and executives. If the public policy makers are involved with the implementation, many problems will be lost, but in practice this is not the case. Objectives: The purpose of this study was to investigate the relationship between the role of actors in formulating a public policy on the implementation of the health policy of the administrative system. Method: In this study, to identify the actors in the formulation of public policy, experts from previous history in the field of public policy were used and then, by combining the components extracted from the theoretical foundations of research, a questionnaire on the role of actors in the formulation of a general policy setting It turned out To identify the health policies of the administrative system. Findings: In this study, 13 actors involved in the formulation of public policy were identified, with the highest average score (63.6) for the mass media. Conclusion: The results showed that there is a significant relationship between the role of actors in the formulation of public policy.
_||_
بررسی ارتباط بین نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی با اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری(مورد مطالعه: سازمانهای اجرایی استان خوزستان)
چکیده
زمینه: یکی از دلایل اجرای نامناسب خطمشیهای عمومی فقدان ارتباط بین تدوین کنندگان خطمشی عمومی و مجریان میباشد. در صورتی که تدوین کنندگان خطمشی عمومی با اجرا ارتباط داشته باشند بسیاری از مشکلات از بین خواهند رفت اما در عمل این گونه نیست.
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی با اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری انجام شده است.
روش: در این پژوهش جهت شناسایی بازیگران تدوین خطمشی عمومی از نظرات خبرگان با سابقه در حوزه خطمشیگذاری عمومی استفاده شده و سپس با تلفیق مولفههای استخراج شده از مبانی نظری پژوهش، پرسشنامهای در خصوص نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی تنظیم گردید. برای شناسایی خطمشیهای سلامت نظام اداری از قوانین و خطمشیهای این حوزه استفاده و در اختیار پاسخگویان قرار گرفت. جامعه آماری در بخش بازیگران تدوین خطمشی پانزده نفر از خبرگان و در بخش اجرای خطمشی شامل 86643 نفر از مدیران سازمانهای اجرایی استان خوزستان میباشد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزارهای Spss 22 و Amos 22 استفاده شد.
یافتهها: در این پژوهش نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی در سطح بیشتر از رضایتبخش بوده و بیشترین میانگین رتبه(63/7) مربوط به رسانههای گروهی بود. همچنین متغیر اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری در سطح بیشتر از رضایتبخش بود. مدل پژوهش نیز از برازش مطلوب برخوردار بود.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بین نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی با اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری رابطه معناداری وجود دارد.
کلید واژگان: تدوین خطمشی عمومی، اجرای خطمشی عمومی، سلامت نظام اداری
مقدمه
خطمشیهای عمومی، مبتنی بر روابط رسمی و غیررسمی گروهها و افراد ذینفع هستند که در جهت اهداف فردي یا گروهی، در عرصههاي عمومی اجرا میشوند(میک1، 2004،24). یکی از مهمترین مراحل خطمشیگذاری، تدوین خطمشی عمومی است که فرض بر این است که شرکت کنندگان در فرآیند خطمشیگذاری مشکل را به رسمیت شناخته و آن را در دستور کار خطمشیگذاری قرار میدهند(سیدنی2، 2009، 124). تدوین خطمشی مجموعهای از بدیلها بوده که شامل شناسایی راهحلهای یک مشکل و سپس شناسایی و طراحی مجموعه خاصی از ابزار است که برای حل مشکل تدوین میشوند(بیرکلند3، 2015، 216).
در این بین یکی از موضوعاتی که مورد توجه خطمشی گذاران بوده است سلامت نظام اداري است. نظام اداری سالم، زمینه دستیابی دولتها به توسعه و بهرهمند شدن از تأثیرات مثبت آن را با کاستن از هزینههای سربار و اضافی به جامعه ممکن میسازد، در حالی که نظام اداری فاسد با مصروف داشتن منابع مالی مختص به توسعه جامعه، به مثابه باتلاقی عمل میکند که منابع را در خودش فرو میبرد و یا حداقل با افزایش قیمت معادلات، توسعه پایدار را مختل و امکان پیشبینی وضعیت اقتصادی را محدود میسازد(پوپی4،2000،15).
فساد و فعالیتهای رانت جویی(لامبزدورف5، 2002،63)، تلاش برای دستیابی به درآمد اضافی را نشان میدهد(هایدنهایمر و همکاران6، 1993،26) که از طریق دور زدن یا به طور مستقیم با شکستن قانون همراه است. فساد امروز گسترده، متنوع و در تمام فرهنگها، سیستمها و اقتصادها جاسازی شده است. در ابتدا، آن را به عنوان یک جرم قانونی، انحراف اجتماعی و یا یک رسوایی اخلاقی تصور میکردند. سپس، فساد را ترکیبی از عوامل شامل منافع فردی، پارامترهای نهادی، شرایط ساختاری، ملاحظات اخلاقی و عادات فرهنگی محسوب کردند. در نهایت، فساد را متاثر از انواع مختلفی از بازیگران فردی، گروهی، سازمانی، پس زمینههای حرفهای، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دانستند(بلایند، 2014،53).
نظام اداری ایران، علیرغم ظاهر مدرن خود، قادر به ایفای کارکردهای یک نهاد مدرن در جامعه نمیباشد، این ناکارا و ناسالم بودن نظام اداری یک مشکل اجتماعی است و رگههائی از ناسلامتی و فساد نظام اداری در ایران قابل مشاهده است. به همین دلیل در جمهوری اسلامی ایران تلاشهای زیادی در زمینه برقرای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد اداری از طریق وضع قوانین و مقررات مختلف انجام شده است(قهرمانی و حیدری، 1392).
بنابراین در این پژوهش محقق ضمن تبیین بازیگران تدوین خطمشی عمومی و رتبهبندی میزان نقش آنها، به سنجش خطمشیهای سلامت نظام اداری پرداخته و در این راستا محقق در پی بررسی رابطه بین نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی با میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری بوده و اینکه اجرای خطمشیهای عمومی سلامت نظام اداری در چه وضعیتی قرار دارند.
بازیگران تدوین خطمشی عمومی
آندرسون خطمشی عمومی را بیانگر مجموعه اقدامهاي نسبتاً ثابت و هدفمند میداند که به وسیلۀ یک فرد یا مجموعهاي از بازیگران براي پرداختن به یک مسئله یا دغدغه دنبال میشود(آندرسون7، 2010،85). در این تعریف بر سه نکتۀ ثابت، هدفمندبودن و ناظر به مشکل بودن خطمشی عمومی تأکید شده است. کرفت و فرلانگ نیز برآنند که در نظریه و عمل، خطمشی عمومی، تصمیم حکومت در قبال یک مسئلۀ عمومی است(کرفت و فرلانگ8، 2004). تدوین خطمشی عمومی عبارت است از ایجاد و توسعه مجموعهای از اقدامات موثر و توافق شده به منظور بررسی آنچه در دستور کار خطمشی قرار گرفته و اتخاذ تصمیم راجع به آن، بنابراین بازیگران تدوین خطمشی عمومی شامل عناصر و مواردی میباشند که در تجزیه و تحلیل و قانونی ساختن(اقتداربخشی) خطمشی عمومی نقش دارند(دانش فرد،1389،89).
بنابراین وقتی زمان تصمیمگیری برای پذیرش یک انتخاب خاص فرا میرسد، گروه بازیگران مربوطه تقریباً به شکلی ثابت فقط به کسانی محدود میشود که صلاحیت تصمیمگیری عمومی را دارا هستند. به بیان دیگر مرحله تصمیمگیری خطمشی عمومی به طور طبیعی بر کسانی متمرکز میشود که مقامات رسمی را در حکومت اشغال کردهاند. بقیه بازیگران از جمله کسانی که در سایر سطوح حکومت قرار دارند، اعم از داخلی و بینالمللی، عملاً کنار گذاشته میشوند. فقط سیاست مداران، قضات و مقامات حکومتی در این مرحله از چرخه خطمشی چه با نظر و چه با رای شرکت میکنند(منوریان و گلشن، 1394،112).
بازیگران تدوین خطمشی میتوانند به عنوان افرادی که دارای توانایی تصمیمگیری سیاسی یا نفوذ بر فرآیندهای تصمیمگیری سیاسی هستند دیده شوند. آنها، همانگونه که گرستون9(2004) نشان میدهد، شامل افراد یا گروههایی هستند که در ایجاد و اجرای سیاست خاص تاثیرگذار هستند. آنها همچنین ممکن است شامل مقامات دولتی، گروههای ذینفع، بوروکراسی و رسانههای جمعی، که ممکن است به تنهایی یا همراه، در کار قرار دادن مسائل در دستور کار عمومی باشند در نظر گرفته شوند. در سالهای اخیر همچنین هانیکوم10(1987)، اذعان به نقش رسانهها، جامعه مدنی، از جمله کلیساها در سیاست عمومی، داشته است. علاوه بر این، بیرکلند11(2010) بازیگران در فرآیند خطمشی را به دو دسته اصلی تقسیم میکند: بازیگران رسمی و غیر رسمی.
خطمشیهای سلامت نظام اداری
یکی از موضوعاتی که همیشه مورد توجه بازیگران تدوین خطمشی عمومی بوده است مسئله سلامت نظام اداری و مقابله با فساد بوده است. هنگامی که فساد حقوق مالکیت، حاکمیت قانون و مشوق سرمایه را تضعیف میکند توسعه اقتصادی و سیاسی فلج میشوند(کلیتگارد12،2000،74). با این حال، حتی اگر برخی از مزایای اقتصادی و بوروکراتیک فساد شناخته شده باشد، در اکثر موارد بینش و شهود نشان میدهد که به طور قابل توجهی هزینههای سنگینتری خواهد داشت(اوگوس13،2004،333). فساد اثر مخرب در تار و پود جامعه دارد که کارمندان بخش عمومی اعتماد محوله به آنها را درهم میشکنند. علاوه بر این، فساد به عنوان بزرگترین تهدید برای یکپارچگی مقامات دولتی در نظر گرفته شده است(دی بندتو14، 2014،73).
در رویکرد اقتصادی به فساد، منافع شخصی فرد بر رفتار وی غالب میشود(دی وریس و سوبیس15، 2016،89). هنگامی که خادم مردم منافع شخصی خود و یا خود را بالاتر از منافع عموم مردم قرار میدهد، این فساد است. هنگامی که یک مامور از قدرت خود برای منافع شخصی و یا با فراهم آوردن مزایای غیرمنصفانه برای اعضای گروه خود سوء استفاده کند فساد است. هنگامی که یک سیاستگذار و سیاستمدار در ازای حمایت سیاسی، وعده منفعتی پولی یا غیرپولی را دریافت میکند فساد است. دو ویژگی مهم فساد به طور مشترک این است که همه آن را نقض قانون توسط بخشی از مقامات دولتی برای دستیابی به برخی از منافع خصوصی غیرقانونی دانسته و همه آن را به صورت غیرعلنی میدانند(سرا و وانتچکون16، 2015).
تعریفی که از فساد بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد، به خصوص در زمینههای سیاسی، سوء استفاده از قدرت عمومی برای منافع خصوصی و یا شخصی است(حبیب و زوراویکی17، 2002؛ رابرتسون و واتسون18،2004؛ رودریگز و همکاران19، 2005؛ توبالد20،1990).
یکی از مشکلات عمده در مفهوم فساد این است که، در حالی که از بین بردن آن دشوار است، ولی دارای ظرفیتی است که در اشکال جدیدی بروز میکند(امی21، 2010، 29). در عین حال، عدم اعتماد و مشارکت مدنی کم ممکن است با کاهش خطر افشا شدن و مجازات مقامات، عرضه خدمات فاسد را افزایش دهد(بامیدلی و همکاران22، 2016،63).
مبارزه با فساد را میتوان به عنوان یک استراتژی جامع در نظر گرفت، که باید تعدادی ابزار برای این منظور ساخته شود(رزآکرمن، 1999 و هیدنهیمر و همکاران23، 1993). اولین نکته در پیشگیری از فساد این است که انواع مختلف از معامله که به طور مستقیم(یا غیرمستقیم باعث تحریک) رفتار فاسد میشوند را تشخیص دهیم و این باید به عنوان میدانهای جنگ جداگانهای که نیاز به ابزار خاص دارند در نظر گرفته میشود.
فساد نشان دهنده شکست انضباط انسانی، سازماندهی موسسات و صداقت است. بنابراین راهحل باید در آموزش، ابتکار، خلاقیت، عزم و اراده برای کاهش وقوع آن باشد(کامپوس و پرادهان24، 2007).
بنابراین در کنترل فساد، تغییرات انگیزه فردی و سازمانی صاحب منصبان پیشنهاد میشود(رز آکرمن، 1999،52). این اقدامات نهادی با هدف محدود کردن اختیارات رسمی و انحصار قدرت، افزایش کنترل بر مقامات از طریق نظارت بوروکراتیک و جوابگویی و فرآیندهای سیاسی دموکراتیک تقویت خواهد شد(کافمن25، 1997،113). از سوی دیگر فساد بهرهوری را، از طریق کاهش تلاشهای بوروکراسی و کاهش کیفیت سرمایهگذاریهای عمومی(رز آکرمن، 1999 ؛ باردان26، 1997) کاهش میدهد. فساد ممکن است بر اقتصاد از طریق کاهش سرمایه کشور تاثیر داشته باشد. دلیل اصلی این کاهش اعتبار کم به سیاست است(دی لئون و گرین27، 2015، 96). در جمهوری اسلامی ایران نیز خطمشیهای متعددی جهت تحقق سلامت نظام اداری تنظیم شده است، که عبارتند از:
-سند چشم انداز جمهوري اسلامی ایران
-برنامه سلامت نظام اداري
-فرمان هشت مادهای مقام معظم رهبری در اردیبهشت ماه سال 1380(معروف به منشور مبارزه با مفاسد اقتصادی)
-بند 14 و 16 سیاستهاي کلی برنامه پنجم توسعه
-مواد 90، 91 و 92 قانون مدیریت خدمات کشوري
-برنامه ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد مصوب 20/12/1382 هیئت وزیران
- قانون ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد مجلس
-قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب 15/9/1367
-قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور مصوب 28/9/1369
-قانون الحاق جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مبارزه با فساد سازمان ملل متحد مصوب 20/7/1387
-قانون ممنوعیت اخذ پورسانت در معاملات خارجی مصوب 27/4/1372
-قانون ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل دولتی مصوب 11/10/1373
-فصل یازدهم الی سیزدهم کتاب پنجم«قانون مجازات اسلامی»
-آیین نامه پیشگیری و مبارزه با رشوه در دستگاههای اجرایی مصوب 1/9/1383 هیئت وزیران
درخصوص بررسي تدوین خطمشی عمومی و سلامت نظام اداری، مطالعات بسياري انجام شده است و پژوهشگران يافتههاي شايان توجهي در ارتقاي جايگاه خطمشیگذاری داشتهاند، اما رابطه بین بازیگران تدوین خطمشی عمومی و اجرا کمتر مورد توجه بوده است. باقری و همکاران(1392)بیان میکنند که شوراي عالي انقلاب فرهنگي به مثابه مرجع عالي تنظيم و تدوين خطمشيهاي فرهنگي کشور، نقش مهمي بر عهده دارد. از نظردانایی فرد و همکاران(1392) مهمترین عوامل تأثیرگذار بر تدوین خطمشی عمومی عبارتند از: تجربه، خبرگی و قضاوت خطمشیگذاران؛ منابع در دسترس خطمشیگذاران؛ ارزشها، ایدئولوژی و عقاید سیاسی؛ عادت و سنت؛ دلالان سیاسی، گروههای فشار و مشاوران؛عمل گرایی و اقتضائات؛ شواهد. غفوری وکمالی(1389) بیان میکنند که در فرآیند خطمشیگذاری عمومی عوامل مختلفی نقش ایفا میکنند که عبارتند از: دولت، جامعه و نظام بین المللی. به علاوه در این فرآیند نباید نقش و جایگاه بازیگران را نادیده گرفت. بازیگران افراد و گروهها هستند. به عبارت دیگر کارگزاران انتصابی و انتخابی، گروههای ذینفع، سازمانهای پژوهشی، رسانههای گروهی، رایدهندگان و احزاب سیاسی جزء مهمترین بازیگران محسوب میشوند. زانگ28(2014) بیان میکند که امروزه، مشارکت شهروندان در ساخت خطمشیهای عمومی در کشور یک روش مهم مشارکت شهروندان است و به تدریج در حال گسترش است.
همچنین در خصوص سلامت نظام اداری تحقیقاتی انجام شده است. دایبی و سیلوستر29(2014) بررسی کردند که تا چه حد فساد با افزایش دستمزد کارگران خدمات عمومی کاهش مییابد. ساها و همکاران30(2014) در پژوهش خود دریافتند ارتباط بین سطح دموکراسی در حال حاضر و فساد معنی دار بوده است. بیکمن و همکاران31(2013) دریافتند که فساد میتواند عدم قطعیت را افزایش داده و در نتیجه سرمایهگذاری و درآمدهای مالیاتی کاهش را میدهد که میتواند مانع تامین مالی پروژههای توسعه دولتی شود. اپرگیس و همکاران32(2012) دریافتند که فساد در کشورهای ایالات متحده که نمره شاخص آزادی اقتصادی بالاتر پایینتر است. پیرونی و آگوستینو33(2013) بیان میکنند که مداخله بیشتر دولت با فساد بیشتری همراه است. اریک اوسلنر34(2008) نشان میدهد که افرادی که پرداختهایی جهت فساد اداری انجام میدهند احساس نابرابری بالا داشته و دارای اعتماد کم می باشند و استدلال میکند که تخلفات ناشی از عدم وجود شفافیت است(اوسلنر،2008). نقشهای تحقیق کردن و ناظر بودن نهادهای غیردولتی در پیشگیری، تشخیص و کنترل فساد بطور مستقیم و غیرمستقیم از طریق کمک به حکومت خوب، مورد توجه محققان است(فولر35، 1988، براتون36، 1989، کورتن37، 1990، بکمن، 1991، کلارک38، 1991).
روش تحقیق
روش پژوهش حاضر، توصیفی-تحلیلی از نوع تحلیل محتواست. همچنین این پژوهش از حیث جهتگیری، کابردی و بر مبنای اهداف، اکتشافی است. جامعه آماري اين تحقيق، متشكل از دو گروه است:
الف) خبرگان
این گروه شامل کلیه خبرگان و متخصصان در حوزه خطمشیگذاري هستند که در این حیطه، صاحب تجربه، صاحب اثر پژوهشی یا کاربردي، دارای تجربه مستقیم تدوین خطمشی و نیز صاحب نظرند. که ابتدا در تعیین بازیگران تدوین خطمشی عمومی نقش داشته و در نهایت جهت ارائه مدل مفهومی محقق را یاری مینمایند.
ب) مدیران دستگاههای اجرایی
جامعه آماری دوم این تحقیق شامل مدیران دستگاههای اجرایی استان خوزستان که خطمشیهای سلامت نظام اداری جهت اجرا از سوی دولت به آنها ابلاغ میشود، که در 23 شهرستان استان خوزستان فعالیت دارند. بر اساس آمار سازمان مدیریت و برنامهریزی استان خوزستان تعداد مدیران دستگاههای اجرایی 86643 نفر است. منظور از دستگاههاي اجرايي، كليه دستگاههاي موضوع بند(11) ماده(1) قانون برنامه و بودجه و ماده 160 قانون برنامه چهارم توسعه بوده كه به نحوي از بودجه عمومي منتفع ميشوند و همچنين مستلزم ذكر يا تصريح نام هستند.
در این تحقیق برای گردآوری دادهها جهت تصمیمگیری در خصوص پرسشهای پژوهش نمونهگیری به روشهای ذیل انجام شده است:
الف)خبرگان
نمونه آماری در این بخش مشتمل بر پانزده نفر از اساتید دانشگاه حوزه خطمشیگذاری و نمایندگان مجلس بوده که به صورت گزینشی و صلاحدید استادان راهنما انتخاب شدهاند. لذا نمونهگیری از نوع سرشماری هدفمند بود، یعنی تعدادی از افراد جامعهی آماری که با توجه به شاخصهای مدنظر محققان انتخاب شدهاند.
ب) مدیران
در اين تحقيق نمونهگيري تصادفي از مدیران دستگاههای اجرایی استان خوزستان انجام گردید و تعداد نمونه بر اساس انتخاب نمونه از هر طبقه با در نظر گرفتن نسبت آن طبقه در جمعیت تعيين شد. ابتدا به کمک فرمول نمونهگیری کوکران حجم کلی نمونه را محاسبه کرده و سپس در هر طبقه اقدام به نمونهگیری طبقهبندی گردید. که بر این اساس حجم نمونه 382 نفر انتخاب شده است.
براي گردآوري داده‌هاي مورد نياز تحقيق از پرسشنامههای محقق ساخته استفاده شده است. در طراحی پرسشنامه با بهرهگیری از مبانی نظری فارسی و لاتین و استفاده از نظر صاحب نظران و اساتید محترم عوامل بالقوه مرتبط با موضوع(بازیگران تدوین خطمشی عمومی و خطمشیهای سلامت نظام اداری) شناسایی و ابتدا پرسشنامههای مقدماتی و پس از تعیین اعتبار و روایی آنها پرسش نامههای نهایی تهیه شد. پرسشنامه اول در حوزه بازیگران تدوین خطمشیهای عمومی با 51 سوال بوده و پرسشنامه دوم جهت سنجش میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری مشتمل بر 74 گویه بوده است.
به منظور اطمينان از روايي محتوايي پرسشنامهها، از نظرات متخصصين در اين حوزه بهره گرفته شد. هم چنين روايي سازه پرسشنامهها با استفاده از تحليل عاملي مورد بررسي قرار گرفت. براي تعيين پايايي پرسشنامهها از ضريب آلفاي کرونباخ استفاده شد. ضريب پايايي آزمون براي کل پرسشنامه بازیگران تدوین خطمشی عمومی 93/0 و برای کل پرسشنامه ميزان اجراي خطمشيهاي سلامت نظام اداری 95/0 محاسبه شد و با توجه به مقادير ضريب آلفاي كرونباخ، ميتوان استنباط نمود كه ابزار پژوهش از پايايي مطلوبي برخوردار است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون همبستگی، آزمون t تک نمونهای و فریدمن نرم افزار Spss 22 و برای برازش مدل مفهومی از معادلات ساختاری نرم افزار Amos استفاده شد.
جدول1: سازمانهای اجرایی استان خوزستان(سازمان مدیریت و برنامهریزی)
ردیف | نام دستگاه اجرایی | تعداد | حجم نمونه |
1 | استانداری | 1106 | 8/4 |
2 | اداره کل ثبت احوال | 248 | 09/1 |
3 | اداره امور زندان ها و اقدامات تامینی | 971 | 27/4 |
4 | اداره کل ثبت اسناد و املاک | 471 | 07/2 |
5 | اداره کل اوقاف و امور خیریه | 123 | 54/0 |
6 | سازمان امور اقتصادی و دارایی | 100 | 44/0 |
7 | اداره کل آموزش و پرورش | 63470 | 26/279 |
8 | اداره کل هواشناسی | 104 | 45/0 |
9 | اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی | 401 | 76/1 |
10 | اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی | 266 | 17/1 |
11 | سازمان تبلیغات اسلامی | 114 | 501/0 |
12 | اداره کل نوسازی و تجهیز مدارس | 187 | 82/0 |
13 | اداره کل ورزش و جوانان | 297 | 30/1 |
14 | پایگاه انتقال خون | 229 | 07/1 |
15 | سازمان بهزیستی | 933 | 10/4 |
16 | اداره کل راه و شهرسازی | 1081 | 75/4 |
17 | اداره کل دامپزشکی | 330 | 45/1 |
18 | سازمان میراث فرهنگی | 310 | 36/1 |
19 | حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی | 34 | 49/0 |
20 | اداره کل امور مالیاتی | 1295 | 69/5 |
21 | اداره کل منابع طبیعی | 391 | 72/1 |
22 | اداره کل امور عشایر | 120 | 528/0 |
23 | سازمان جهاد کشاورزی | 1901 | 36/8 |
24 | اداره کل حفاظت محیط زیست | 237 | 04/1 |
25 | سازمان صنعت، معدن و تجارت | 496 | 18/2 |
26 | اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی | 112 | 49/0 |
27 | سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران | 568 | 49/2 |
28 | شرکت آب و فاضلاب روستایی | 1576 | 93/6 |
29 | اداره کل گمرک | 679 | 98/2 |
30 | اداره کل شیلات | 405 | 782/1 |
31 | سازمان پزشکی قانونی | 117 | 51/0 |
32 | بانک کشاورزی | 682 | 00/3 |
33 | بانک صادرات | 1762 | 75/7 |
34 | بانک ملی | 1981 | 71/8 |
35 | بانک ملت | 954 | 19/4 |
36 | بانک رفاه کارگران | 508 | 23/2 |
37 | بانک سپه | 686 | 01/3 |
38 | بانک تجارت | 924 | 06/4 |
39 | بانک مسکن | 564 | 48/2 |
| جمع | 86643 | 42/382 |
بر اساس مطالب ذکر شده الگوی مفهومی پژوهش به صورت ذیل میباشد
شکل 1: الگوی مفهومی نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی در اجرا خطمشیهای سلامت نظام اداری
سوالات تحقیق
سوال اول: نقش بازیگران تدوین خطمشیهای عمومی در اجرا در چه سطحی می باشد؟
سوال دوم: اهمیت رتبهای هر یک از بازیگران تدوین خطمشی عمومی در اجرا چگونه است؟
سوال سوم: اجرای خطمشیهای عمومی سلامت نظام اداری چه وضعیتی دارند؟
سوال چهارم: نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی چه رابطهای با میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری دارد.
سوال پنجم: برازش مدل استخراج شده از تحقیق چگونه است؟
یافتههای تحقیق
سوال اول: نقش بازیگران تدوین خطمشیهای عمومی در اجرا در چه سطحی میباشد؟
بر اساس نتایج جدول(1) با توجه به میانگینهای بهدست آمده در مولفه قوه مقننه از آنجا که مقدار میانگین 19/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایت بخش است. در مولفه قوه مجریه از آنجا که مقدار میانگین 20/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایت بخش است. در مولفه قوه قضائیه از آنجا که مقدار میانگین 20/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایتبخش است. در مولفه شورای عالی امنیت ملی از آنجا که مقدار میانگین 19/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایتبخش است.
در مولفه مجمع تشخیص مصلحت نظام از آنجا که مقدار میانگین 15/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایت بخش است. در مولفه رسانههای گروهی از آنجا که مقدار میانگین 21/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایتبخش است. در مولفه گروههای ذینفوذ از آنجا که مقدار میانگین 14/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایت بخش است. در مولفه عامه مردم از آنجا که مقدار میانگین 15/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایت بخش است. در مولفه مراکز سیاست پژوه از آنجا که مقدار میانگین 02/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایتبخش است. در مولفه نخبگان قدرتمند از آنجا که مقدار میانگین 01/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایت بخش است. در مولفه گروههای فشار از آنجا که مقدار میانگین 23/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایتبخش است. در مولفه مراجع مذهبی و سنتی از آنجا که مقدار میانگین 17/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایت بخش است. در مولفه احزاب سیاسی از آنجا که مقدار میانگین 15/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایتبخش است. در مولفه احزاب سیاسی از آنجا که مقدار میانگین 15/3 است، میتوان نتیجه گرفت که در سطح بیشتر از رضایتبخش است. برای متغیر بازیگران تدوین خطمشی عمومی به صورت کلی، میانگین(15/3)، میانه(18/3)، انحراف معیار(37/0)، حداقل نمره(01/2)، حداکثر نمره(45/4) بهدست آمد که این متغیر در سطح بیشتر از رضایت بخش قرار دارد.
وضعیت | حداکثر نمره | حداقل نمره | انحراف استاندارد | میانه | میانگین | متغیر | شماره |
بیشتر از رضایت بخش | 45/4 | 01/2 | 37/0 | 18/3 | 1505/3 | بازیگران تدوین خطمشی عمومی | 1 |
بیشتر از رضایت بخش | 75/4 | 0/2 | 56/0 | 25/3 | 1944/3 | قوه مقننه | 2 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 0/2 | 43/0 | 22/3 | 2051/3 | قوه مجریه | 3 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 0/2 | 49/0 | 25/3 | 2062/3 | قوه قضاییه | 4 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 0/2 | 49/0 | 00/3 | 0825/3 | شورای عالی امنیت ملی | 5 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 5/1 | 46/0 | 00/3 | 1505/3 | مجمع تشخیص مصلحت نظام | 6 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 25/2 | 48/0 | 25/3 | 2134/3 | رسانههای گروهی | 7 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 20/1 | 54/0 | 20/3 | 1497/3 | گروههای ذی نفوذ | 8 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 33/1 | 54/0 | 33/3 | 1579/3 | عامه مردم | 9 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 33/1 | 55/0 | 00/3 | 0253/3 | مراکز سیاست پژوه | 10 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 50/1 | 58/0 | 00/3 | 0118/3 | نخبگان قدرتمند | 11 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 17/2 | 54/0 | 16/3 | 2356/3 | گروههای فشار | 12 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 50/1 | 59/0 | 00/3 | 1728/3 | مراجع مذهبی وسنتی | 13 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 33/1 | 60/0 | 33/3 | 1518/3 | احزاب سیاسی | 14 |
جدول 1: توصیف متغییر بازیگران تدوین خطمشی عمومی
سوال دوم: اهمیت رتبهای هر یک از بازیگران تدوین خطمشی عمومی در اجرا چگونه است؟
جهت اولویتبندی و شناسایی مولفههایی که بیشترین اهمیت را در بین بازیگران تدوین خطمشی عمومی داشتهاند، به دلیل اینکه سطح معنیداری کمتر از 5 درصد بوده، برابری اولویتها رد شده و فرض عدم برابری اولویتها تایید میشود که نتایج حاصل از پردازش دادههای مربوط در جدول(2) ارائه شده است. پس میتوان به اولویتبندی مولفهها پرداخت که نتایج حاصل از اولویتبندی به قرار جدول(3) میباشد. در سطح معنیداری 05/0 بین میانگین رتبه مؤلفههای اثربخش تفاوت وجود دارد.
جدول 2: نتایج آماری سنجش برابری اولویت عوامل تحقیق
تعداد دادههای هر متغیر | Chi square | df | Sig. | نتیجه |
382 | 272/134 | 12 | 000/0 | تائید |
طبق نتایج جدول(3) و میانگین رتبهها، بیشترین میانگین رتبه مربوط به رسانههای گروهی و کمترین میانگین رتبه نیز مربوط به نخبگان قدرتمند میباشد.
جدول 3: نتایج میانگین رتبه مولفهها با آزمون فریدمن به ترتیب اهمیت
متغیر | میانگین |
قوه مقننه | 52/7 |
قوه مجریه | 50/7 |
قوه قضاییه | 45/7 |
شورای عالی امنیت | 35/6 |
مجمع تشخیص مصلحت نظام | 99/6 |
رسانههای گروهی | 63/7 |
گروههای ذی نفوذ | 25/7 |
عامه مردم | 99/6 |
مراکز سیاست پژوه | 98/5 |
نخبگان قدرتمند | 64/5 |
گروههای فشار | 62/7 |
مراجع مذهبی وسنتی | 83/6 |
احزاب سیاسی | 25/7 |
سوال سوم: اجرای خطمشیهای عمومی سلامت نظام اداری چه وضعیتی دارند؟
متغیر اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری به صورت کلی، دارای میانگین(12/3)، میانه(15/3)، انحراف معیار(35/0)، حداقل نمره(15/2)، حداکثر نمره(54/4) بوده که این متغیر در سطح بیشتر از رضایتبخش قرار دارد.
جدول 4: توصیف متغیر خطمشیهای سلامت نظام اداری
وضعیت | حداکثر نمره | حداقل نمره | انحراف استاندارد | میانه | میانگین | متغیر | شماره |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 00/1 | 70/0 | 33/3 | 0785/3 | سند چشم انداز جمهوري اسلامی ایران | 1 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 33/1 | 53/0 | 33/3 | 2312/3 | برنامه سلامت نظام اداري | 2 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 33/1 | 63/0 | 33/3 | 2609/3 | فرمان هشت مادهاي مقام معظم رهبري | 3 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 00/2 | 51/0 | 20/3 | 1990/3 | بند 14 و 16 سیاستهاي کلی برنامه پنجم توسعه | 4 |
بیشتر از رضایت بخش | 67/4 | 33/1 | 52/0 | 33/3 | 1710/3 | مواد 90، 91 و 92 قانون مدیریت خدمات کشوري | 5 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 00/2 | 43/0 | 22/3 | 2248/3 | برنامه ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد هیات دولت | 6 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 13/2 | 39/0 | 12/3 | 1207/3 | قانون ارتقاء سلامت نظام اداري و مقابله با فساد مجلس | 7 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 67/1 | 57/0 | 33/3 | 1710/3 | قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری مصوب 1367 | 8 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 20/1 | 51/0 | 20/3 | 1586/3 | قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور مصوب 28/9/1369 | 9 |
بیشتر از رضایت بخش | 85/4 | 00/2 | 45/0 | 15/3 | 1470/3 | قانون الحاق جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مبارزه با فساد | 10 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 33/1 | 60/0 | 33/3 | 1518/3 | قانون ممنوعیت اخذ پورسانت در معاملات خارجی | 11 |
بیشتر از رضایت بخش | 00/5 | 00/1 | 66/0 | 16/3 | 0611/3 | قانون ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل | 12 |
رضایت بخش | 00/5 | 00/1 | 50/0 | 00/3 | 8812/2 | فصل یازدهم الی سیزدهم کتاب پنجم «قانون مجازات اسلامی» | 13 |
رضایت بخش | 75/4 | 50/1 | 42/0 | 75/2 | 8567/2 | آیین نامه پیشگیری و مبارزه با رشوه در دستگاه های اجرایی | 14 |
بیشتر از رضایت بخش | 54/4 | 15/2 | 35/0 | 15/3 | 1201/3 | سلامت نظام اداری | 15 |
سوال چهارم: نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی چه رابطهای با میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری دارد؟
با توجه به جدول و نتایج رگرسیون خطی، به دلیل کوچکتر بودن سطح معناداری آزمون از 05/0 مقدار ضریب رگرسیون معنادار میباشد و با اطمینان 95 درصد میتوان گفت، بازیگران تدوین خطمشی عمومی بر اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری تاثیر معناداری دارند.
بررسی رابطهی بین نقش هر کدام از بازیگران تدوین خطمشی عمومی با میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری با توجه به نتایج جدول(5) نشان داد که در سطح معناداری(05/0<000/0p=)، بین نقش هر کدام از بازیگران تدوین خطمشی عمومی با میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری با بیش از 95 درصد اطمینان رابطهی مستقیم و معنادار وجود دارد.
جدول5: رابطه نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی با میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری
متغیر | ضریب استاندارد نشده | خطای برآورد استاندارد نشده | ضریب استاندارد شده | مقدار تی | سطح معناداری |
نقش قوه مجریه | 046/0 | 029/0 | 007/0 | 202/2 | 048/0 |
نقش قوه قضاییه | 052/0 | 025/0 | 068/0 | 103/2 | 036/0 |
نقش شورای عالی امنیت ملی | 116/0 | 026/0 | 143/0 | 450/4 | 000/0 |
نقش مجمع تشخیص مصلحت نظام | 050/0 | 02/0 | 064/0 | 28/2 | 023/0 |
نقش رسانههای گروهی | 106/0 | 029/0 | 13/0 | 635/3 | 000/0 |
نقش گروههای ذی نفوذ | 091/0 | 027/0 | 130/0 | 365/3 | 001/0 |
نقش عامه مردم | 073/0 | 020/0 | 107/0 | 597/3 | 000/0 |
نقش مراکز سیاست پژوه | 042/0 | 020/0 | 073/0 | 089/2 | 029/0 |
نقش نخبگان قدرتمند | 049/0 | 017/0 | 080/0 | 805/2 | 005/0 |
نقش گروههای فشار | 174/0 | 025/0 | 243/0 | 967/6 | 000/0 |
نقش مراجع مذهبی وسنتی | 043/0 | 021/0 | 067/0 | 089/2 | 037/0 |
نقش احزاب سیاسی | 107/0 | 025/0 | 155/0 | 234/4 | 000/0 |
بر اساس نتایج آزمون همبستگی پیرسون در جدول(6)، با توجه به سطح معناداری(05/0<000/0p=)، بین نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی با میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری با بیش از 95 درصد اطمینان رابطهی مستقیم و معنادار وجود دارد(93/0r=).
جدول 6: رابطه بین بازیگران تدوین خطمشی عمومی و میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری
متغیر | میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری | بازیگران تدوین خطمشی عمومی |
بازیگران تدوین خطمشی عمومی | 1 |
|
میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری | 939/0 | 1 |
سوال پنجم: برازش مدل استخراج شده از تحقیق چگونه است؟
شکل 2: مدل نهایی پژوهش با ضرایب استاندارد شده
بررسی شاخصهای برازش مدل پژوهش در مجموع نشان میدهد که، مدل مورد قبول میباشد، که در ادامه، مقدار هر یک از شاخصها برای بررسی نیکویی برازش مدل مورد بررسی قرار گرفته است.
جدول7: شاخصهای برازش برای مدل اصلاح شده (382=n)
| Df |
| GFI | AGFI | NFI | IFI | TLI | CFI | EMSEA | |
مقدار محاسبه‌شده | 834/1 | 324 | 57/2 | 83/0 | 87/0 | 93/0 | 91/0 | 89/0 | 87/0 | 06/0 |
سطح قابل قبول |
|
| 3> | 90/0< | 90/0< | 90/0< | 90/0< | 90/0< | 90/0< | 1/0> |
نتیجه | مناسب | مناسب | مناسب | قابل قبول | قابل قبول | مناسب | مناسب | مناسب | قابل قبول | مناسب |
1-شاخص کای دو
: تحلیل برازندگی مدل با این شاخص، معمولاً در نمونههای بین 100 تا 200 قابل اتکا است. و میزان این شاخص تحت تاثیر تعداد نمونه اتخاذ شده قرار میگیرد. در این تحقیق این شاخص برابر با 1/834 است(382=n).
2-درجه آزادی df: این شاخص درجه آزادی مدل را نشان میدهد و باید مثبت و بزرگتر از صفر باشد تا امکان انجام آزمونهای آماری فراهم شود. درجه آزادی مدل این تحقیق برابر با 324 است.
3-نسبت کای دو بر درجه آزادی (
): اغلب صاحبنظران مقادیر 1 تا 3 را برای این شاخص مناسب میدانند. با توجه به مقدار57/2 برای این شاخص، میتوان بیان داشت که از لحاظ این شاخص، انطباق دادههای تجربی با مدل مورد تایید قرار میگیرد.
4-شاخص نیکویی برازش(GFI): مقادیر 90/0 و بالاتر این شاخص نشانه برازش مطلوب مدل است. مقدار بهدست آمده این شاخص 83/0 است که برازش مطلوب مدل را نشان میدهد.
6-شاخص نیکویی برازش تعدیل شده(AGFI): مقادیر 90/0 و بالاتر این شاخص نشانه برازش مطلوب مدل است. همانطور که در جدول نشان داده شده مقدار به دست آمده این شاخص 87/0 می باشد که به عنوان قابل قبول تلقی میگردد.
7-شاخص (NFI): میزان بالاتر از 90/0 این شاخص مناسب میباشد. میزان این شاخص برای مدل به دست آمده 93/0 میباشد که نشان از برازندگی مدل است.
8- شاخص برازندگی فزاینده :(IFI)مقادیر بالاتر از 95/0 به عنوان برازش بسیار خوب دادهها به مدل تفسیر می شود و مقدار بهدست آمده 91/0 میباشد که حاکی از برازش خوب مدل است.
9- شاخص برازش تاکر-لوئیس(TLI): با توجه به این که مقدار این شاخص در این تحقیق برابر با 89/0 میباشد. میتوان از انطباق دادههای تجربی با مدل نظری پژوهش اطمینان حاصل نمود.
10-شاخص برازندگی تطبیقی :(CFI)مقدار قابل قبول این شاخص بالاتر از 90/0 میباشد و همانطور که در جدول نشان داده شده مقدار این شاخص 87/0 میباشد که این حاکی از مقدار بسیار مناسب آن برای انطباق دادههای تجربی با مدل نظری پژوهش حاضر است.
11- شاخص میانگین مجذور خطاهای مدل :(RSME)مقادیر بین 05/0 تا 08/0 نشان دهنده برازش تقریباً خوب، بین 08/0 تا 1/0 نشان دهنده برازش متوسط مدل است. در این تحقیق مقدار بهدست آمده این شاخص برابر با 06/0 است که نشان از برازندگی مدل در جامعهی مورد مطالعه است.
شکل3: مدل نهایی پژوهش
بحث و نتیجهگیری
1) با توجه به نتایج سوال اول، نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی شامل قوه مقننه، قوه مجریه، قوه قضاییه، شورای عالی امنیت ملی، مجمع تشخیص مصلحت نظام، رسانههای گروهی، گروههای ذی نفوذ، عامه مردم در سطح خوب ارزیابی شد. در مولفه مراکز سیاست پژوه، نخبگان قدرتمند، گروههای فشار، مراجع مذهبی و سنتی در سطح بیشتر از رضایتبخش ارزیابی شد و نقش احزاب سیاسی نییز در سطح خوب قرار گرفته است. نتایج این تحقیق در ابعاد و مولفهها با تحقیقات زانگ(2014)، گرستون(2004)، بیرکلند39(2010) و هانیکوم40(1987) هم خوانی دارد.
2) با توجه به نتایج سوال دوم و میانگین رتبهها، رسانههای گروهی دارای بیشترین میانگین رتبه و نخبگان قدرتمند دارای کمترین میانگین رتبه در بین سایر بازیگران در جامعه آماری تحقیق دارا بودهاند. در مقایسه نتایج به دست آمده از آزمون این پرسش با پیشینه تحقیق میتوان در این خصوص به مطالعات زانگ(2014)، ناکامورا و اسمالوود(1980)،گرستون(2004)، بیرکلند(2010) هانیکوم(1987) اشاره نمود.
3)براساس نتایج سوال سوم، اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری در مولفه سند چشمانداز جمهوري اسلامی ایران با توجه به مقدار میانگین 07/3، در مولفه برنامه سلامت نظام اداري با توجه به مقدار میانگین 23/3، در مولفه فرمان هشت مادهاي مقام معظم رهبري با توجه به مقدار میانگین 26/3، در مولفه بند 14 و 16 سیاستهاي کلی برنامه پنجم توسعه با توجه به مقدار میانگین 19/3، در مولفه مواد 90، 91 و 92 قانون مدیریت خدمات کشوري با توجه به مقدار میانگین 17/3، در مولفه برنامه ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد هیات دولت با توجه به مقدار میانگین 22/3، در مولفه قانون ارتقاء سلامت نظام اداري و مقابله با فساد مجلس با توجه به مقدار میانگین 12/3، در مولفه قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری مصوب 1367با توجه به مقدار میانگین 17/3، در مولفه قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور مصوب 28/9/1369با توجه به مقدار میانگین 15/3، در مولفه قانون الحاق جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مبارزه با فساد با توجه به مقدار میانگین 14/3، در مولفه قانون ممنوعیت اخذ پورسانت در معاملات خارجی با توجه به مقدار میانگین 06/3، در مولفه فصل یازدهم الی سیزدهم کتاب پنجم«قانون مجازات اسلامی» با توجه به مقدار میانگین 88/2، در مولفه قانون ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل با توجه به مقدار میانیگن 15/3 در سطح بیشتر از رضایتبخش قرار گرفته اند. در مولفه آییننامه پیشگیری و مبارزه با رشوه در دستگاههای اجرایی با توجه به مقدار میانگین 85/2 در سطح رضایتبخش قرار گرفته است. در این راستا میتوان به تحقیقات اندرسون(2009)، فلچر(2005)، سرا41(2004)، گراف و مهلکوب42(2003) و آدس و دی تلا43(1999) اشاره نمود.
4) با توجه به نتایج سوال چهارم برای بررسی رابطهی بین نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی با میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج در جدول(6) نشان داد با توجه به سطح معناداری(05/0<000/0p=)، بین نقش بازیگران تدوین خطمشی عمومی با میزان اجرای خطمشیهای سلامت نظام اداری با بیش از 95 درصد اطمینان رابطهی مستقیم و معنادار وجود داشت(93/0r=). در راستای این سوال میتوان به تحقیقات گان و هاگ وود(1984)، کالیستا(1994)، هاولت و رامش(1995)، میلبری مک لوگین44(1975)، خلید(2001)، برگ(2004)، ریچاردسون45(2007)، آکرمن و همکاران46(2011)، کوستکا47(2014)، برینارد48(2005)، آبوگلا49(2012)، مکینده50(2005)، ساباتیه و مازمانیا(1986)، ساباتیر51(1991)، کندی52(2011)، گيوریان و ربيعي(1391) و بلوندر53(1990) اشاره نمود.
5) با توجه به نتایج سوال پنجم، میزان بهدست آمده برای هر یک از شاخصهای نیکویی برازش نشان میدهد که مدل مورد نظر از اعتبار در سطح مطلوبی قرار دارد. مقادیر کوچکتر از 05/0 شاخص RSMEحاکی از برازش قابل قبول مدل، بین 05/0 تا 08/0 نشان دهنده برازش تقریباً خوب، بین 08/0 تا 1/0 نشاندهنده برازش متوسط و بزرگ تر از 1/0 حاکی از برازش ضعیف مدل است. در این تحقیق مقدار بهدست آمده این شاخص برابر با 06/0 است که نشان از برازندگی مدل در جامعهی مورد مطالعه است.
منابع
باقری، محمدرضا؛ پورعزت، علی اصغر؛ مظاهری، محمد مهدی؛ باقری میاب، شهلا (1392). تدوین سیستم خطمشیگذاری فرهنگی آینده نگر با استفاده از هم افزائی مدلها. راهبرد فرهنگ، شماره22، ص 165-135.
دانایی فرد، حسن؛ آذر، عادل؛ ابراهیمی، سید عباس. (1392). بررسی راهکارهای ارتقای قابلیت پذیری سیاسی، اجتماعی، اداری و فنی خطمشیهای عمومی کشور با استفاده از رویکرد خطمشیگذاری مبتنی بر شواهد. مدیریت سازمانهای دولتی. شماره 3، ص 34-17.
دانشفرد، کرم اله (1389). فرآیند خطمشیگذاری عمومی. تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.
قهرمانی، مسعود، حیدری، رحیم (1392). بررسی رابطه سلامت اداری و بهبود عملکرد نیروی انسانی سازمانهای مالی-دولتی استان آذربایجان غربی. مطالعات کمی در مدیریت. شماره2.ص 190-159.
گیوریان، حسن، ربیعی مندجین، محمدرضا (1391). تصمیمگیری و تعیین خطمشی دولتی. تهران: انتشارات یکان. چاپ چهارم.
منوریان، عباس، گلشن، ابراهیم (1394). مطالعه خطمشی عمومی چرخههای خطمشی و زیرنظامهای خطمشی. تهران: انتشارات موسسه کتاب مهربان نشر.
Abuagela, M.A. (2012). Examinationof the Public Policy Process in LIBYA. School of Built Environment University of Salford, Salford, UKD ecember.
Ades, A., & Di Tella, R. (1999). Rents, competition, and corruption. American Economic Review, 89(4), 982–993.
Akreman, J. (2011). How to manage barriers to formation and implemenation of policy pakages in transport, s.l.: Optic. optimal policies for Transport in Combination.
Anderson, E.J. (2011). Public Policymaking: An Introduction. Boston: Wadsworth Publishing.
Apergis, N., Dincer, O. and Payne, J., (2012). Live free or bribe: on the causal dynamics between economic freedom and corruption in U.S. states. European Journal of Political Economy, 28, 215-226.
Bamidele, O., Azeez O. Olaniyan, Ayodele, B. (2016). Culture, Corruption, and Anticorruption Struggles in Nigeria. Journal of Developing Societies, 32(2), 103–129.
Bardhan, P. (1997). Corruption and development: a review of issues. Journal Econ Lit, 35, 1320-1346.
Beekman, G., Bulte, E. and Nillesen, E., (2013). Corruption and economic activity: micro level evidence from rural Liberia, European Journal of Political Economy, 30, 70-79.
Berg, K., (2004). Implementing Chicagos to Transform public housing. Chicago, s.n.
Birkland, T.A. (2015). An Introduction to the Policy Process Theories, Concepts, and Models of Public Policy Making. New York: Routledge.
Birkland. T. (2010). An Introduction to the Policy Process: Theories, Concepts and Models of Public Policy-Making, 3rded, New York: ME Sharpe.
Blind, P. (2014). Policy-Driven Democratization Geometrical Perspectives on Transparency, Accountability, and Corruption. First edition.
Bolinder, G., Alfedsson, L., Englund, A., de Faire, U. (1994). Smokeless tobacco use and increased cardiovas- cular mortality among Swedish construction workers. American Journal of Public Health, 84, 399-404.
Bratton, M. (1989). The Politics of Government–NGO Relations in Africa. World Development, 17(4), 569–587.
Browne, M.W., & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit In KA Bollen & JS Long (Eds.), Testing structural equation models (pp. 136-162).
Brynard, P. A, (2005). Policy implementation: Lessons for service delivery. Livingstone, Zambia, s.n.
Calista ,D. (1994). Policy Implementation , New york , Marcel Dekker Innc.
Campos, J.E., Lien, D. and Pradhan, S., (1999). The impact of corruption on investment: predictability matters. World Development. 27, 1059-67.
Clark, J. (1991). Democratizing Development. London: Earthscan.
De Benedetto, M. (2014). Administrative Corruption. Encyclopedia of Law and Economics. New York: Springer.
De Vries, M. and Sobis, I. (2016). Increasing transparency is not always the panacea. International Journal of Public Sector Management, 29(3), 255-270.
Deleon, P, and T. Green. M. (2015). Chapter 31. Corruption and the new public management In Learning from International Public Management Reform: Part B. Published online; 615-642.
Diaby, A, Sylwester, K, (2014). Bureaucratic Competition and Public Corruption: Evidence from Transition Countries, European Journal of Political Economy.
Eme, E. (2010). Corruption in Nigerian government institutions: A case of police equipment fund. Journal of Liberal Studies, 1(1), 440–458.
Fletcher, P. (2005). The Government Paperwork Elimination Act. Berlin: INT'L.J of Public Admin, 53, 162-175.
Fowler, A. (1988). Non-governmental Organizations in Africa: Achieving Comparative Advantage in Relief and Micro-development. Brighton: Institute of Development Studies.
Gerston, L.N. (2004). Public Policy-Making: Process and Principles, 2nd ed, New York: ME Sharpe.
Graeff, P., and Mehlkop, G. (2003). The impact of economic freedom on corruption: different patterns for rich and poor countries. European Journal of Political Economy, 19, 605-620.
Habib, M. and L. Zurawicki: (2002). Corruption and Foreign Direct Investment, Journal of International Business Studies, 33, 291–307.
Hanekom, S.X. (1987). Public Policy: Framework and Instrument for action, Johannesburg: Macmillan.
Heidenheimer AJ, Johnston M, Levine VT (1993). Political corruption. A handbook. Transaction Publishers, New Brunswick (third printing, first printing 1989).
Hogwood, B., Gunn, L. (1984). Why Prefect implementation is unattainable? Policy analysis for the real world, Oxford University press.
Howlett, M (1995). studing public policy. oxford university press.
Kaufman, D., (1977). Corruption and Foreign Policy. Contemporary Economic policy. The world bank economic review, 107, 45-50.
Kennedy, M, (2011). Cybernetics and system dynamics: impacts on public policy. Kybernetes, 40 (1/2), 124-140.
Khalid, Hafiz M. (2001). Policy implementation models: the case of library and documentation services in Pakistan. New library world, 102(1162), 87-92.
Klitgaard, R. (2000). Controlling corruption. University of California Press, Berkeley and Los Angels
Kostka, G., (2014). Barriers to the implementation of environmental policies at the local level in China, s.l.: World Bank.
Kraft, M and Scott R.F (2004), Public Policy. CQ press.
Lambsdorff, J.G (2002). Corruption and rent-seeking. Public Choice, 113, 97–125.
Makinde, T. (2005). Problems of policy implementation in developing nations: the Nigerian experience. Journal of social sciences, 11, 63-69.
Mclavghlin, M. (1976). Implementation as Mutual Adaptation, in Walter Williams, Richard Elmore, eds. social program Implementation. New York, Academic press.
Meek, Jack W. (2004). Policy networks in Encyclopedia of Public Administration and Public Policy, Jack Rabin, T. Aaron Wachhaus; Taylor & Francis .
Nakamura, Robert T. and Frank Smallwood. (1980). The Politics of Policy Implementation. New York: St. Martin's Press
Ogus, A. (2004). Corruption and regulatory structures. Law Policy, 26, 329–346.
Pieroni, L. and d’Agostino, G., (2013). Corruption and the effects of economic freedom. European Journal of Political Economy, 29, 54-72.
Pope, J. (2000). Confronting corruption the Element of a National integrity system. TI sourse Book, Transparency International.
Richardson, W. (2007). Public policy failure and fiasco in education: perspectives on the British examinations crises of 2000-2002 and other episodes since 1975. Oxford Review of Education Routiedge, 33(2), 143-160.
Robertson, C.J. and A. Watson. (2004). Corruption and Change: The Impact of Foreign Direct Investment. Strategic Management Journal, 25, 385-396.
Rodriguez, P., K. Uhlebruck and L. Eden (2005). Government Corruption and the Entry Strategy of Multinationals. Academy of Management Review, 30, 383-396.
Rose-Ackerman, S. (1999). Corruption and government: causes, consequences and reform. Cambridge University Press, Cambridge.
Sabatiar, P, Mazmanian, D (1986). Knowledge, Policy-oriented Learning and Policy Change. Knowledge, Creaton, Diffusion, Utilization, 8(4). 664.
Sabatier, P., Mazmanian, D., (1980). The implementation of public policy: a framework of analysis. Policy studies journal, 8(4), 538-560.
Sabatier, P. A., (1991). Toward better theories of the policy process. PS:political science and politics, 24(2), 147-156.
Saha, Sh., Rukmani, G., Neil, C and J.J. Su. (2014). Democracy and corruption: A complex relationship. Crime, Law and Social Change. 61(3), 287-308.
Serra, D. (2004). Empirical determinants of corruption: a sensitivity analysis. Global Poverty Research Group Working Paper, GPRG-WPS-012, Economic and Social Research Council, London.
Serra, D., Wantchekon, L. (2015). Chapter 1 Experimental Research on Corruption: Introduction and Overview. In New Advances in Experimental Research on Corruption. Published online; 1-11.
Sidney, Mara S. (2007). Policy Formulation: Design and Tools. Handbook of public policy analysis: theory, politics, and methods / edited by Frank Fischer, Gerald J. Miller, and Mara S. Sidney.
Theobald, R. (1990). Corruption, Development and Underdevelopment (Duke University Press, Durham).
Uslaner, E.M. (2008). Corruption, Inequality, and the Rule of Law. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Zhang, X. (2014). Study on the participation of citizens in public policy formulation. Applied Mechanics and Materials, 687, 5128-5130.
یادداشتها
[1] Meek
[2] Sidney
[3] Birkland
[4] pope
[5] Lambsdorff
[6] Heidenheimer et al
[7] Anderson
[8] Kraft & Furlong
[9] Gerston
[10] Hanekom
[11] Birkland
[12] Klitgaard
[13] Ogus
[14] De Benedetto
[15] De Vries and Sobis
[16] Serra and Wantchekon
[17] Habib and Zurawicki
[18] Robertson and Watson
[19] Rodriguez et al
[20] Theobald
[21] EME
[22] Bamidele et al
[23] Heidenheimer et al
[24] Campos and Pradhan
[25] Kaufman
[26] Bardhan
[27] Deleon and Green
[28] Zhang
[29] Diaby and Sylwester
[30] Saha et al
[31] Beekman et al
[32] Apergis et al
[33] Pieroni and d’Agostino
[34] Eric Uslaner
[35] Fowler
[36] Bratton
[37] Korten
[38] Clark
[39] Birkland
[40] Hanekom
[41] Serra
[42] Graeff and Mehlkop
[43] Ades and Di Tella
[44] Mclavghlin
[45] Richardson
[46] Akreman, et al
[47] Kostka
[48] Brynard
[49] Abuagela
[50] Makinde
[51] Sabatier
[52] Kennedy
[53] Bolinder