شناسایی الگوهای راهبردی مؤثر بر شکل‌گیری هویت مذهبی-دینی: مروری بر داده‌های ثانویه سال‌های 1378 الی 1403

محورهای موضوعی : مطالعات میان فرهنگی

طاهره جهان پرور ¹ , طاها عشایری ^{2 *} , سیف اله مدبر چهار برج ³

1 - دکترای جامعه شناسی فرهنگی گروه علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران
2 - استادیار گروه تاریخ و جامعه شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی. اردبیل. ایران.
3 - دانشیار گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

تاریخ دریافت : 1403/09/11 تاریخ پذیرش : 1403/11/02 تاریخ انتشار : 1404/06/30

کلید واژه: سرمایه اجتماعی, حکمرانی سیاسی, سواد رسانه و فرهنگی, باورهای دینی, رفاه اجتماعی,

چکیده مقاله :

هدف اصلی پژوهش شناسایی الگوهای راهبردی مؤثر بر شکل‌گیری هویت مذهبی-دینی به روش فراترکیب کیفی است. روش پژوهش از نوع فراترکیب استقرایی کیفی و الگوی تحلیل سندلوسکی و باروسو (2007) با مروری بر داده‌های ثانویه سال‌های 1378 الی 1403 است. این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری غیراحتمالی (تعمدی) از 160 اسناد علمی (پایگاه علمی نورمگز، جهاد دانشگاهی، مگ ایران و ایران داک)، بعد از غربالگری و گزینش، 94 سند علمی به‌عنوان حجم نمونه انتخاب و وارد فاز تجزیه‌وتحلیل با نرم‌افزار Excell 2024 (توصیفی) و Edraw 2025 (ترسیم نمودار درختی) شدند. نتایج نشان می‌دهد که راهبردهای اجتماعی (سرمایه اجتماعی، الگوهای مرجع، نهاد خانواده، کنترل اجتماعی)، راهبردی فرهنگی (الگوهای سازمانی؛ سبک فراغت اسلامی؛ مقابله با سبک زندگی غربی، جامعه‌ پذیری دینی، سبک و الگوهای تربیتی، ارتقای سواد رسانه‌ای، الگوهای آموزشی-علمی) و راهبردی سیاسی (سرمایه سیاسی، جامعه‌ پذیری سیاسی)؛ راهبردی روانی (فطرت‌گرایی؛ محرک روانی؛ باورهای ذهنی؛ سلامت روانی؛ شخصیت‌سازی دینی) و راهبردها اقتصادی (ارتقای رفاه اجتماعی و فضای کسب‌وکار مساعد) از الگوهای راهبردی مؤثر بر شکل‌گیری هویت مذهبی-دینی در این فاصله زمانی 1387 الی 1403، احصاء و شناسایی‌شده‌اند.