ضرورت طراحی یک مدل بهینه برای سنجش سرمایه فکری در نظام آموزش عالی
محورهای موضوعی : خلاقیت و نوآوری از جنبه‏های روان‏شناختی، علوم شناختی، علوم تربیتی و آموزشی (خلاقیت شناسی روان‏شناختی، خلاقیت شناسی پرورشی)عباس عباسپور 1 , محمد شرفی 2 , مینا مقدم 3
1 - نویسنده
2 - نویسنده مسئول
3 - نویسنده
کلید واژه: سرمایه فکری, سرمایه انسانی, آموزش عالی, سرمایه سازمانی, سرمایه رابطه‌ای, سنجش سرمایه فکری,
چکیده مقاله :
زمینه: در سال‌های اخیر منابع مزیت رقابتی از سرمایه‌های ملموس و سخت به دارایی‌های غیر ملموس و نرم مانند دانش و سرمایه فکری تغییر داده است. به دلیل اهمیت سرمایه فکری و ارزیابی آن در نظام‌های آموزش عالی، دست اندرکاران امر آموزش عالی به شناخت مؤلفه‌های سرمایه فکری و نحوه سنجش آن نیاز دارند. هدف: شناسایی مؤلفه‌های سرمایه فکری به مدیران نظام آموزش عالی و به ویژه دانشگاه‌ها کمک می‌کند تا با شناخت حاصل از آن، به نحو مطلوب و مؤثری سرمایه‌های فکری را مورد سنجش قرار داده و به دنبال آن فرایند مدیریت سرمایه‌های فکری را بهبود بخشند. این تحقیق تلاش می‌کند تا با بررسی شیوه‌های سنجش سرمایه فکری، مدلی مطلوب و کاربردی برای سنجش سرمایه فکری بر اساس سه عنصر سرمایه‌های انسانی، سازمانی و رابطه‌ای و شاخص‌های سنجش هر کدام از این سرمایه ها ارائه نماید. روش: این پژوهش به روش فرا تحلیل مدل ها و شیوه‌های موجود سنجش سرمایه فکری را از دیدگاه نقاط قوت و ضعف مورد بررسی قرار می‌دهد و به ارائه مدلی می‌پردازد که قابلیت کاربرد بیشتری در نظام آموزش عالی دارد. یافته‌ها: مدل‌های و شیوه‌های مختلفی برای سنجش سرمایه فکری وجود دارد که هر کدام دربردارنده نقاط قوت و ضعف هستند. مدل مناسب سنجش باید مبتنی بر اهداف، مأموریت‌ها و استراتژی‌های مؤسسات آموزش عالی طراحی و تدوین گردد. نتیجه گیری: به منظور دست یابی به تولید علم نافذ و استفاده حداکثری از ظرفیت‌ها و قابلیت‌های دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی ضرورت سنجش سرمایه فکری در نظام آموزش عالی در عصر اقتصاد دانش بنیان بر کسی پوشیده نیست و این امر نیازمند تدوین شاخص‌های و معیارهای مناسب با اهداف و مأموریت‌های دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی است.
Background: In the new decade the resource of competitive advantage changed from tangible and hard assets to intangible and soft assets. Due to importance of intellectual capital and measurement of it in higher education systems practitioners of this system needs to know the main elements of intellectual capital and methods of measurement these elements. Purpose: Identifying the elements of intellectual capital helps the higher education managers system to improve the managing these assets effectively and more appropriately. This research tries to examine the intellectual capital measurement methods and deliver the practical and appropriate method according to three elements of Haman capital, organizational capital and relational capital for measuring these assets. Method: The research method was Meta Analysis. In this research we analysis the negative and positive points of intellectual capital measurement models and finally the model that relatively adequate for higher education offered. Result (s): There are different ways to measure intellectual capital, which includes strengths and weaknesses. Conclusion: Measurement model should be designed based on goals and the mission of higher education institutions. .